Schakeldag 2025 - Kennisniveau basis

Om ontwikkelingen mogelijk te maken, wordt in praktijk veel gebruik gemaakt van de buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA). Wat zijn hierbij de aandachtspunten? Wat houdt de opvolgende BOPA in? En wanneer kunt u beter een wijziging van het omgevingsplan maken?

In Nederland liggen nog veel (verweerde) asbestdaken. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat wil het aantal asbestdaken terugbrengen. Daarom is het ministerie de strategie Aanpak Asbestdaken gestart. In deze interactieve sessie hoort u wat u de komende jaren kunt verwachten.

Het werken met aandachtsgebieden voor externe veiligheidsrisico's is een nieuwe manier van omgaan met het groepsrisico. Bij het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO) merken wij dat deze nieuwe benadering veel vragen blijft oproepen. Tijdens de sessie gaan we in op de uitdagingen van het werken met de aandachtsgebieden en op de actuele ontwikkelingen rond dit onderwerp. Daarnaast geven wij u een inkijkje in onze IPLO-keuken bij onze antwoorden op veelgestelde vragen over voorschriften- en aandachtsgebieden.

Joske Poelstra van Rho adviseurs en Wim Drost van Sherpa Consultancy laten u aan de hand van een praktijkcase zien hoe de uitwerking van de instructieregels in de wijziging van het omgevingsplan eruit kan zien. De case: De gemeente Hardenberg maakt een wijziging van het omgevingsplan voor de uitbreiding van Industrieterrein Rollepaal. Op zowel het bestaande industrieterrein en de uitbreiding Rollepaal Oost is de vestiging van activiteiten die in aanzienlijke mate geluid veroorzaken mogelijk. Naast het mogelijk maken van de uitbreiding wordt ook de geluidzone op grond van de voormalige Wet geluidhinder omgezet naar de systematiek van geluidproductieplafonds (GPP's).

Hoe ziet de beleidsuitvoeringscyclus eruit en hoe gaat u deze inzetten in uw organisatie om beleid en uitvoering op elkaar te laten aansluiten?

Wij nemen u mee in de laatste ontwikkelingen rond de Europese F-gassenverordening, met een speciale focus op de regels rond koel- en klimaatregelingsapparatuur. Er gelden strengere eisen voor het op de markt brengen van producten en apparatuur. De douane implementeert een automatisch controlesysteem voor invoer en uitvoer van deze gassen en producten die hiermee voorgevuld zijn. In gebruik stellen van elektrische schakelinrichtingen (midden- en hoogspanning) wordt strenger gereguleerd om de vervanging van SF6 naar milieuvriendelijke alternatieven te versnellen.

De mogelijkheid om TAM-IMRO te gebruiken eindigt op 31 december 2025. Vanaf dat moment moeten gemeenten alle wijzigingen in het omgevingsplan publiceren in STOP/TPOD. Welke vragen roept dit op voor gemeenten? Welke ondersteuning bieden de stelselpartners?

De energietransitie is de overgang van het gebruik van fossiele naar hernieuwbare energiebronnen. Inmiddels is deze in volle gang. Alternatieve technologieën en innovatieve toepassingen creëren nieuwe, nog onbekende risico's, waarvan vaak pas in de praktijk wordt ontdekt hoe groot ze zijn. Voorbeelden daarvan zijn de risico's van het vervoer van gevaarlijke stoffen, zoals ammoniak of de opslag van lithiumionbatterijen.

In deze sessie delen we de uitkomsten van gebruikerstesten voor Vergunningchecks die we uitvoerden met individuele gemeenten. Deelnemers aan deze sessie leren meer over het proces van het ontwikkelen van Vergunningchecks, de principes van gebruikersvriendelijkheid en de klantreis van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).

MIA\Vamil stimuleert BBT-investeringen in de industrie. Deze regeling kan bij vergunningverlening worden ingezet om investeringen in milieuvriendelijke innovatieve technieken te versnellen. In een interactieve presentatie geven we voorbeelden van de mogelijkheden.

Iedere gemeente wil in 2032 een omgevingsplan met passende regels over Geluid door activiteiten. Kunnen de regels van de bruidsschat helpen om dat te bereiken? We behandelen het toepassingsbereik van de regels en het gewenste beschermingsniveau dat de gemeente op een locatie wil bereiken. Maar ook wanneer de regels uit de bruidsschat niet geschikt zijn om over te nemen in een nieuw deel omgevingsplan. Soms omdat het eenvoudiger kan, soms omdat het niet kan vanwege ETFAL of de instructieregels.

In deze sessie krijgt u uitgangspunten en tips om de handhaving van een houtstookverbod vorm te geven. Tijdens deze interactieve sessie, geleid door juridisch adviesbureau KokxDeVoogd, wisselen we hier verder van gedachten over.

Kan de milieueffectrapportage als instrument helpen om maatschappelijke effecten te bereiken? Of om tot een samenhangend omgevingsbeleid te komen? De Handreiking MER-basis is in maart uitgekomen. Gemeente Rotterdam en gemeente Uithoorn delen hun ervaringen over hoe zij hiermee werken en wisselen deze graag uit met de deelnemers.

Wat zijn Kwetsbare Gebouwen & Locaties (KGL's) precies en wat moet u als gemeente hiermee doen? Tijdens deze presentatie geven we een algemene uitleg over KGL's en helpen wij gemeenten daarmee op weg.

In deze sessie krijgt u inzicht in de visie en scope van de Landelijke Voorziening van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO-LV), leert u meer over de mogelijkheden voor eigen ontwikkeling en hoe dit zou kunnen worden aangepakt. Daarbij nemen wij u mee in hoe DSO-beheerders hierbij ondersteuning bieden. Voor overheden biedt dit kansen en mogelijkheden om de eigen processen en dienstverlening te verbeteren.

In deze sessie krijgt u antwoorden op onderstaande vragen rond het thema luchtkwaliteit en delen we hoe en waar u informatie kunt vinden en verdere kennis kunt opdoen.

• Wat zijn de belangrijkste regels voor luchtkwaliteit onder de Omgevingswet?
• Welke rol spelen de omgevingsvisie, het omgevingsplan, omgevingswaarden en het programma?
• Wat zijn consequenties van de nieuwe Europese richtlijn, die strengere normen bevat voor 2030?

De Maatregelenwiki is ontworpen voor professionals die in aanraking komen met het onderwerp externe veiligheid, zoals werknemers van veiligheidsregio's, omgevingsdiensten en gemeenten. Op dit platform worden handreikingen en praktijkvoorbeelden gedeeld over het werken met het externe veiligheidsbeleid, denk bijvoorbeeld aan het schrijven van omgevingsplannen of het verlenen van een vergunning.

Tijdens deze sessie nemen wij u mee in deze tool en gaan we aan de slag met een casus. Voor deze workshop is voorkennis op het gebied van externe veiligheid niet noodzakelijk.

Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) biedt veel data die inzicht brengen in hoe de processen en ketens werken. Wat voor aanvragen ontvangen we, welke activiteiten zijn populair, hoe werken we samen met ketenpartners, hoeveel plannen wijzigen we, welke programma's zijn er allemaal al gepubliceerd? Vanuit de implementatie ondersteuning gebruiken we deze data al heel veel maar dit is ook interessant voor iedereen in het werkveld. Aan de hand van concrete voorbeelden laten we zien wat er mogelijk is en waar u data kunt vinden.

In de sessie gaan we in op de verschillende adviesmogelijkheden bij omgevingsdiensten bij onder meer het opstellen van omgevingsplannen en alles daaromheen. Bij de omgevingsdiensten is veel kennis over het milieudomein; daar kunnen opdrachtgevers hun voordeel mee doen. Ook bieden wij u handvatten hoe u dit als opdrachtgever en opdrachtnemer efficiënt en effectief kunt invullen.

Veel gemeenten maken bij het wijzigen van het omgevingsplan gebruik van adviesbureaus. Hoe zorgt u dat u de juiste vraag stelt en een duidelijke opdracht formuleert?

Heeft uw gemeente ook een abstracte omgevingsvisie en vraag u zich af hoe u de ambities gaat realiseren? Hoe regelt u de doorwerking van de omgevingsvisie naar het omgevingsplan? Hoe gaat u om met alle bestaande beleidsstukken? In deze workshop met best practices geven wij aandacht aan onder andere deze vragen en vertellen we wat we in de praktijk hebben geleerd over de werking van een omgevingsprogramma. We voeren graag het gesprek over de kansen die het programma biedt en wat een omgevingsprogramma kan betekenen in de samenwerking tussen college en raad. We willen graag leren van elkaar; we horen dan ook graag waar jullie tegenaan lopen bij het instrument omgevingsprogramma's.

Bij een Omgevingstafel gaan inwoners in gesprek met alle belangrijke gesprekspartners van de gemeente zoals het waterschap, de provincie, het Rijk, de omgevingsdienst, de welstandscommissie, de veiligheidsregio en de GGD. Deze sessie geeft inzicht in hoe u de Omgevingstafel succesvol kunt inzetten in het planproces.

In een werkplaats is de afgelopen maanden door bevoegde gezagen gewerkt aan het verbeteren van de checker Zonnepanelen in het kader van de natuurregels.

Het gebruik van lithiumionbatterijen neemt snel toe in Nederland. Om dit veilig te laten verlopen, is de juiste kennis noodzakelijk. Tijdens deze sessie brengen wij deelnemers op de hoogte van de laatste stand van zaken en geven we een uitleg over dit onderwerp.

Tweemaal per jaar wordt de bouwregelgeving gewijzigd. Hoe gaat dit in zijn werk? Welke stappen worden doorlopen en welke stakeholders worden daarbij betrokken?

We lichten verschillende projectcasussen toe, van dijkversterking tot energietransitie, waarvoor een projectbesluit is genomen. We delen de geleerde lessen uit de praktijk.

Een interactieve sessie over de mogelijkheden van gedragsinzichten op de weg naar slimmer milieutoezicht.

Bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet is het Omgevingsloket als robuuste basisvoorziening neergezet. Inmiddels wordt het stelsel steeds volwassener en vindt er ook verder ontwikkeling plaats. In deze sessie wordt specifiek ingegaan op de recente en geplande ontwikkelingen van het Omgevingsloket, aan de hand van informatie uit eerste hand en een actuele roadmap.

Het Register Externe Veiligheidsrisico's (REV) is een centrale database waarin alle milieubelastende activiteiten met een extern veiligheidsrisico worden bijgehouden. Denk hierbij aan de risico's rondom de opslag, het transport en het gebruik van gevaarlijke stoffen. Naast de risico's bevat het REV ook informatie over de kwetsbaarheid van gebouwen en locaties. In deze sessie nemen wij u mee in alle facetten van het REV en het bijbehorende Aanleverportaal (ALP).

Ervaart u de Rijksoverheid als een black box en overziet u niet altijd waar u met welke vraag moet zijn? Heeft u sowieso weinig beeld van de verschillende rollen bij het Rijk? Meld u dan aan voor de workshop Samenwerking Rijk. Hierna overziet u de taken van de rijkspartijen en weet u hoe deze te bereiken.

Uw vragen over geluid door activiteiten in het omgevingsplan staan hier centraal. Bijvoorbeeld 'hoe bepaal ik de aanvaardbaarheid van geluid?' of 'hoe borg ik een geluidgevoelig gebouw?' Nadat u zich heeft ingeschreven voor deze sessie, benaderen wij u om een casus en uw vragen te delen. Deze stuurt u een aantal dagen voor de Schakeldag naar ons op. Tijdens deze interactieve sessie behandelen we samen een aantal van deze situaties en vragen. Dit is een vervolg op de sessie 'De bruidsschat als inspiratie'.

Deze inspiratiesessie gaat in op het regionale initiatief SPRONG waarin verschillende partijen werken aan de regels van het omgevingsplan. SPRONG staat voor Samen bouwen met Partners in Regio's aan Omgevingsplannen van Noord-Brabantse Gemeenten en is een regionaal initiatief van 19 Noord-Brabantse gemeenten, de provincie Noord-Brabant en de VNG. Veel gemeenten worstelen met het omgevingsplan. De keuzes zijn complex, en het management is zich lang niet altijd bewust van haar rol hierin. Daarom zijn we in januari gestart met een traject van 2 jaar om samen te werken aan de regels van het omgevingsplan. Niet door alles van bovenaf te organiseren, maar juist door samen te bouwen aan wat werkt in de praktijk. In SPRONG werken planprofessionals én managers samen. We willen in de sessie laten zien dat deze aanpak een mooie inspiratie kan zijn voor andere regio's in Nederland.

In deze sessie gaan we in op actualiteiten rond stookinstallaties, luchtemissies bij netcongestie, het toezicht op middelgrote stookinstallaties en hulpmiddelen.

Komende jaren staan gemeenten aan de lat voor het ontwikkelen van het integraal omgevingsplan, als onderdeel van de transitie van de planketen (zie ook de tool Grip op de transitie van de planketen van de VNG). Om te komen tot een goed functionerend omgevingsplan zijn een duidelijke structuur ('inhoudsopgave') en systematiek (de manier waarop alle onderdelen in samenhang functioneren) essentieel. Het is van groot belang om heldere keuzes te maken over structuur en systematiek als basis voor de transitie van het tijdelijke omgevingsplan naar het nieuwe omgevingsplan.  In deze sessie wij nemen wij u hierin mee.

De Omgevingswet biedt nieuwe mogelijkheden voor het sturen op de realisatie en het in stand houden van woningbouwcategorieën zoals sociale huur en koop. In deze sessie staan we stil bij deze mogelijkheden en hoe u ze kunt regelen. We nemen u mee in hoe de Omgevingswet zich verhoudt tot de Huisvestingswet aan de hand van een aantal praktijkvoorbeelden. U doet inspiratie op over hoe u met de Omgevingswet kunt werken aan een belangrijk maatschappelijk vraagstuk.

In deze sessie gaan we in op de route van wet naar loket voor de activiteit 'Boom kappen'. We delen de hands-on aanpak uit Friesland. De sessie geeft u grip op de keuzes die u kunt maken.

In deze sessie maakt u kennis met de insteek van het interdepartementale programma om het stelsel van beoordeling van stalinnovaties te verbeteren. Ook leert u welke wijzigingen hiervoor worden aangebracht in het stelsel. Daarnaast krijgt u zicht op de manieren waarop u een bijdrage kunt leveren aan dit proces.

De Vangnetregeling Omgevingswet wijzigt de bruidsschat. Hoe verwerkt u die zelf in uw omgevingsplan en in de toepasbare regels? Deze wijziging kan iedereen relatief eenvoudig doorvoeren. Het maakt niet uit of u een beginner bent of gevorderd.

In deze workshop gaan we spelenderwijs aan de slag met de vuistregels van het programma Gezonde Leefomgeving. In een spel doet u ervaring op in een fictieve situatie. Lukt het om voor meerdere gezonde leefomgevingsfactoren ruimte te reserveren? Waar loopt u tegenaan? En welke keuzes moet u daarbij maken? Deelnemers gaan naar huis met nieuwe handvatten voor het inpassen van 'zachte' gezondheidswaarden in de praktijk.

Hoe kunt u met de Omgevingswet werken aan een gezonde leefomgeving en hoe betrekt u het sociaal domein hierbij?

Tijdens de sessie wordt er achtergrondinformatie gegeven over de acties die we vanuit het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat willen gaan inzetten om het VTH-stelsel te versterken.

In deze sessie zullen we ons richten op de wet- en regelgeving in het kader van Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) in de praktijk. Wat zitten de mogelijkheden en de uitdagingen? Welke producten vanuit Omgevingsdienst NL kunnen helpen in de uitvoering? Hoe verloopt de kennisuitwisseling in de regio's? We zullen dieper ingaan op de beoordeling van de vermijdings- en reductieprogramma's in de praktijk. Kan een uniform vermijdings- en reductieprogramma met de verschillende branches helpen in de uitvoering?

Per 1 januari 2025 zijn de kwaliteitscriteria 3.0 van kracht. Er is een zelfevaluatietool ontwikkeld om te bepalen in welke mate een organisatie (provincie, gemeente, omgevingsdienst) voldoet aan de geactualiseerde kwaliteitscriteria 3.0. In deze sessie wordt een toelichting gegeven op het gebruik van de tool.