1 00:00:02,880 --> 00:00:05,289 Welkom bij het zesde webinar. 2 00:00:05,500 --> 00:00:08,920 Dit keer over de energielabel C-verplichting voor kantoren. 3 00:00:11,380 --> 00:00:15,329 Dit webinar maakt deel uit van een reeks van negen. 4 00:00:16,670 --> 00:00:21,129 Eerder hebben webinars gehouden over wijzigingen in de wetgeving, 5 00:00:21,709 --> 00:00:24,629 ten gevolge van de aanscherping van de energiebesparingsplicht. 6 00:00:25,000 --> 00:00:28,500 We hebben het gehad over de informatieplicht en de erkende maatregelen 7 00:00:28,579 --> 00:00:29,829 over de onderzoeksplicht, 8 00:00:30,579 --> 00:00:34,919 de ondersteuning en beschikbare hulpmiddelen voor bevoegd gezag 9 00:00:35,540 --> 00:00:37,630 om de energiebesparingsplicht uit te voeren. 10 00:00:38,330 --> 00:00:41,330 We hebben vanmiddag gesproken over de portefeuilleaanpak 11 00:00:41,419 --> 00:00:44,330 en we gaan het nu hebben over energielabel C voor kantoren. 12 00:00:44,919 --> 00:00:47,790 Morgen volgen nog een drietal technische webinars, 13 00:00:48,880 --> 00:00:51,209 namelijk over compressoren en perslucht, 14 00:00:51,630 --> 00:00:53,959 over elektrische aandrijfsystemen en motoren. 15 00:00:54,580 --> 00:00:57,250 En de laatste webinar, hebben we morgenmiddag om deze tijd, 16 00:00:57,330 --> 00:00:58,919 gaat over technische isolatie. 17 00:00:59,580 --> 00:01:01,959 Dan zijn jullie, als jullie die allemaal gevolgd hebben, 18 00:01:02,040 --> 00:01:03,250 weer helemaal up to date. 19 00:01:03,880 --> 00:01:06,419 Ik zou zeggen, volg ze, of kijk ze nog terug 20 00:01:06,500 --> 00:01:09,879 als je niet de gelegenheid hebt gehad om ze live te volgen, want dat kan. 21 00:01:11,540 --> 00:01:14,959 Even een huishoudelijke mededeling en dat gaat over het volgende. 22 00:01:15,459 --> 00:01:19,879 Als je een vraag hebt, kun je die in de chat gaan stellen aan ons. 23 00:01:20,419 --> 00:01:23,629 Die vraag die je in de chat stelt, 24 00:01:23,790 --> 00:01:25,790 die is niet aan anderen zichtbaar. 25 00:01:25,879 --> 00:01:28,379 Dus stel vooral je vraag. 26 00:01:29,629 --> 00:01:31,540 Wij proberen die zo snel mogelijk te beantwoorden. 27 00:01:31,629 --> 00:01:34,879 Er zitten hier mensen naast ons in de green room, zoals we het noemen, 28 00:01:35,290 --> 00:01:39,580 en die kijken gewoon of die vraag meteen beantwoord kan worden. 29 00:01:40,250 --> 00:01:42,169 Het kan ook zo zijn dat we denken, 30 00:01:42,250 --> 00:01:46,129 dat is een leuke vraag om hier te behandelen in dit seminar. 31 00:01:46,580 --> 00:01:49,169 Dan wordt die naar mij doorgestuurd, dan komt hier op de tablet 32 00:01:49,250 --> 00:01:51,750 en dan kan ik het vragen aan één van de aanwezigen hier. 33 00:01:53,709 --> 00:01:57,080 Het kan ook zijn dat het een hele ingewikkelde of complexe vraag is. 34 00:01:57,209 --> 00:01:59,000 Dan sturen we het door naar de helpdesk 35 00:01:59,080 --> 00:02:00,959 en dan krijg je op een later moment daar antwoord op. 36 00:02:01,540 --> 00:02:06,080 En dat geldt ook voor als er een ontzettende hoeveelheid vragen komen, 37 00:02:06,169 --> 00:02:09,789 want er zitten hier wel veel mensen, maar niet heel veel mensen. 38 00:02:09,880 --> 00:02:13,380 Dus dan kan het ook zijn dat de beantwoording wat later gaat plaatsvinden, 39 00:02:13,460 --> 00:02:15,919 maar tot nu toe viel dat mee, 40 00:02:16,000 --> 00:02:19,710 dus met de mensen die er nu zijn, kunnen we het aantal vragen goed aan. 41 00:02:19,789 --> 00:02:22,669 Maar stel je vraag vooral, want dat vinden we leuk 42 00:02:22,750 --> 00:02:27,039 en dat helpt jou ook om het onderwerp beter te begrijpen. 43 00:02:28,500 --> 00:02:33,000 Maar voordat we de inhoud induiken, wil ik graag eerst even onze tafelgasten 44 00:02:34,039 --> 00:02:36,580 vragen om zichzelf te introduceren 45 00:02:36,669 --> 00:02:37,669 en dan begin ik met Karen. 46 00:02:38,330 --> 00:02:39,539 Ik ben Karen Sanderse 47 00:02:39,630 --> 00:02:41,830 en ik werk bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. 48 00:02:42,210 --> 00:02:42,880 Dank Karin. 49 00:02:42,960 --> 00:02:43,789 Dan ga ik door naar Tim. 50 00:02:44,210 --> 00:02:45,210 Ik ben Tim von Harras. 51 00:02:45,289 --> 00:02:48,080 Ik ben beleidsadviseur bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken. 52 00:02:48,789 --> 00:02:50,789 Dank. Dan gaan we door naar Ruben. 53 00:02:51,039 --> 00:02:52,750 Goedemiddag, ik ben Ruben van den Brenk, 54 00:02:52,830 --> 00:02:54,669 ik werk bij de Vereniging Nederlandse Gemeenten 55 00:02:55,210 --> 00:02:58,830 als gemeente zijn we verantwoordelijk voor de uitvoering van de labelverplichting, 56 00:02:59,000 --> 00:03:01,419 die vaak bij de omgevingsdiensten zijn belegd, 57 00:03:01,580 --> 00:03:02,830 maar vandaar dat ik er nu wel bij zit. 58 00:03:02,919 --> 00:03:05,710 Zo is het, en dan gaan we naar andere Ruben. 59 00:03:05,919 --> 00:03:07,000 Mijn naam is Ruben Harmsen 60 00:03:07,080 --> 00:03:10,210 en ik ben adviseur toezichthouder bij de Omgevingsdienst Midden-Holland. 61 00:03:10,289 --> 00:03:11,919 Ja, dank je wel. 62 00:03:13,580 --> 00:03:16,419 Tot zover even inderdaad wie we aan tafel hebben zitten. 63 00:03:16,830 --> 00:03:19,080 Ik zal mezelf trouwens ook nog even voorstellen, wel zo handig. 64 00:03:19,330 --> 00:03:22,960 Mijn naam is Herman Jan Wijnants, ik werk bij IPLO, 65 00:03:23,039 --> 00:03:25,669 Informatiepunt Leefomgeving van Rijkswaterstaat, 66 00:03:25,750 --> 00:03:28,500 en houd me dus inderdaad ook bezig met energiebesparingsplicht. 67 00:03:29,080 --> 00:03:34,750 En ik ben de host van deze seminar en ook van de hele reeks van webinars 68 00:03:34,830 --> 00:03:39,380 dus ik ben inmiddels een beetje volleerd host aan het worden, 69 00:03:41,210 --> 00:03:43,169 maar daarover genoeg. 70 00:03:43,500 --> 00:03:47,250 We hebben een poll voor jullie, daar willen we graag even naartoe gaan 71 00:03:47,500 --> 00:03:54,169 en de deelnemers willen we graag vragen om even op de poll te reageren 72 00:03:54,250 --> 00:03:57,710 en die luidt: is uw organisatie al bezig met handhaving 73 00:03:57,789 --> 00:04:00,539 op de Energielabel C-verplichting? 74 00:04:01,419 --> 00:04:05,330 En ik zou Ruben even willen vragen: wat denk je ervan? 75 00:04:06,880 --> 00:04:11,000 Wat denk je dat het percentage is van mensen die ja dan wel nee zeggen? 76 00:04:11,080 --> 00:04:13,789 Goede vraag. Ik hoop natuurlijk 100 procent ja. 77 00:04:15,000 --> 00:04:19,420 Echter denk ik dat zo'n 60 tot 70 procent van de bevoegd gezagen 78 00:04:19,500 --> 00:04:23,290 op dit moment bezig is actief toezicht te houden 79 00:04:23,380 --> 00:04:25,420 op de label C-verplichting voor kantoorgebouwen. 80 00:04:26,130 --> 00:04:28,170 Kom maar op met die cijfers, ik ben benieuwd. 81 00:04:29,790 --> 00:04:35,459 Iemand een ander inzicht, of denken jullie Ruben heeft het al wel aardig verwoord. 82 00:04:36,329 --> 00:04:41,829 Ja. Ik heb inmiddels 25 mensen die geantwoord hebben. 83 00:04:42,920 --> 00:04:47,040 Ruim 70 procent, ja, dus die zijn er gewoon mee bezig. 84 00:04:47,790 --> 00:04:51,380 Zestien procent, nee, maar we hebben 85 00:04:51,609 --> 00:04:51,380 de doelgroep wel geïnformeerd. 86 00:04:51,459 --> 00:04:54,420 Twaalf procent nee, dus drie van de 25. 87 00:04:54,500 --> 00:04:56,170 Dus gelukkig de minderheid. 88 00:04:56,250 --> 00:04:59,750 Goed om te weten dat het in ieder geval een minderheid is. 89 00:05:01,420 --> 00:05:05,630 Maar goed, dan gaan we nu even in op de achtergrond 90 00:05:06,209 --> 00:05:09,130 en ik weet Tim, dat jij ons iets kan vertellen 91 00:05:09,209 --> 00:05:12,500 over hoe is dat eigenlijk gegaan in de aanloop 92 00:05:12,579 --> 00:05:14,579 naar de label C-verplichting voor kantoren. 93 00:05:14,829 --> 00:05:16,670 Ja, dat kan ik zeker. 94 00:05:18,380 --> 00:05:21,630 Eigenlijk komt die voort uit het energieakkoord 95 00:05:21,709 --> 00:05:24,130 en hij stond niet direct in het energieakkoord 96 00:05:24,670 --> 00:05:28,540 maar op een gegeven moment is in 2050 moesten we gaan intensiveren, 97 00:05:29,630 --> 00:05:32,250 nadenken over extra instrumenten om in te zetten, 98 00:05:32,329 --> 00:05:36,380 en toen is eigenlijk het eerste zaadje gepland voor deze verplichting. 99 00:05:37,750 --> 00:05:42,500 Die is uiteindelijk in eind 2016 aangekondigd in een Kamerbrief, 100 00:05:43,329 --> 00:05:46,250 een brief naar de kamer van de minister van destijds. 101 00:05:46,829 --> 00:05:50,959 En in 2018 uiteindelijk is die geland in het bouwbesluit. 102 00:05:52,130 --> 00:05:55,959 Tussen 2018 en 2023 zit natuurlijk vijf jaar. 103 00:05:56,040 --> 00:05:59,170 Er was ook bewust een lange aanloopperiode gekozen, 104 00:05:59,250 --> 00:06:02,420 omdat ondernemers en gebouweigenaren 105 00:06:02,500 --> 00:06:05,329 dan de tijd hebben om ook de maatregelen te gaan treffen. 106 00:06:07,670 --> 00:06:12,000 En in de tussentijd hebben we nog wel wat kleine tweaks gedaan, onder andere met RVO 107 00:06:12,500 --> 00:06:17,079 om de wetgeving toch wat te verduidelijken en beter te maken, 108 00:06:17,170 --> 00:06:22,420 en ook op de NTA 8800 aan te passen. 109 00:06:22,500 --> 00:06:24,750 Dat is de nieuwe bepalingsmethode van het energielabel 110 00:06:26,170 --> 00:06:29,670 en uiteindelijk is die dus in januari 2023 ingegaan 111 00:06:30,380 --> 00:06:33,290 en voor ons is het een heel spannend moment ook wel, 112 00:06:33,380 --> 00:06:35,459 maar ook een wel een heel mooi moment, 113 00:06:35,540 --> 00:06:39,500 omdat het eigenlijk voor het eerst is dat we zijn gestart met normering 114 00:06:39,579 --> 00:06:44,290 en normeren op de energieprestatie van gebouwen. 115 00:06:44,790 --> 00:06:46,420 En dat is een eerste keer. 116 00:06:46,959 --> 00:06:50,959 Maar ook iets waar Europa nu ook heel graag mee verder gaat. 117 00:06:51,040 --> 00:06:54,920 En zo is nu de nieuwe versie van de EPBD, 118 00:06:54,959 --> 00:06:57,750 dat is de European Energy Performance of Buildings Directive, 119 00:06:57,829 --> 00:07:00,459 in de maak, in de onderhandeling zelfs, 120 00:07:00,670 --> 00:07:03,130 tussen de lidstaten, de commissie en het parlement. 121 00:07:03,459 --> 00:07:06,829 En daarin staan ook weer deze minimal energy performance standards 122 00:07:07,079 --> 00:07:10,209 zoals ze daar heten, dus over dat uitviseren van de labels. 123 00:07:12,130 --> 00:07:15,130 Dat is nog in onderhandeling, dus daar weten we nog niet veel 124 00:07:15,209 --> 00:07:16,500 van wat er gaat komen. 125 00:07:16,579 --> 00:07:20,040 Maar data die daarin genoemd zijn, 126 00:07:20,130 --> 00:07:24,880 zijn 2027, 2030 en 2034. 127 00:07:27,079 --> 00:07:29,959 Dus wat ik zeg, voor ons is echt een botsproef 128 00:07:30,500 --> 00:07:36,750 maar we willen ook, naast die start, dus ook de finish eigenlijk helder maken, 129 00:07:37,459 --> 00:07:40,880 en dat willen we doen in een eindnorm uiteindelijk. 130 00:07:42,000 --> 00:07:45,290 We hebben nu nog de renovatiestandaard genoemd in 2050. 131 00:07:46,079 --> 00:07:49,630 Dat is ongeveer het niveau van A+++, dus drie keer plus, 132 00:07:50,250 --> 00:07:53,459 en dat is eigenlijk het gewenste of het kostenoptimale niveau 133 00:07:53,540 --> 00:07:55,000 om naar te verduurzamen. 134 00:07:56,709 --> 00:07:59,380 En eigenlijk moeten we de stappen daartussen helder krijgen. 135 00:07:59,459 --> 00:08:01,329 Maar dat is in principe het einddoel. 136 00:08:03,420 --> 00:08:06,959 En dan wilde ik nog vertellen over de voortgang, 137 00:08:07,040 --> 00:08:10,540 want ja, we zijn ook wel blij met de voortgang, 138 00:08:10,630 --> 00:08:12,540 tenminste, ik kan ook niet helemaal blij zijn, 139 00:08:12,630 --> 00:08:15,459 maar we zijn wel redelijk blij met de voortgang 140 00:08:15,920 --> 00:08:19,829 en je ziet eigenlijk dat bij de aankondiging in 2018, 141 00:08:20,130 --> 00:08:23,959 dat nog geen 20 procent voldeed aan deze verplichting. 142 00:08:24,329 --> 00:08:28,040 Met deze verplichting hebben we duidelijkheid gegeven aan de markt. 143 00:08:28,130 --> 00:08:33,500 En zie je dat financiers et cetera toch zijn hiermee aan de slag zijn gegaan. 144 00:08:34,289 --> 00:08:36,630 En we zitten nu als je kijkt naar de aantallen, 145 00:08:36,710 --> 00:08:39,169 dus op 60 procent wat voldoet. 146 00:08:39,750 --> 00:08:43,080 Al zeggen toezichthouders trouwens dat het misschien iets positiever eruitziet, 147 00:08:43,169 --> 00:08:45,750 maar dan vertel jij vast nog wel wat over. 148 00:08:46,919 --> 00:08:49,789 En het mooie is dat het uitgedrukt in oppervlakten 149 00:08:49,880 --> 00:08:51,789 er ook al veel positiever uitziet, 150 00:08:51,880 --> 00:08:54,539 want op dit moment voldoet… 151 00:08:57,630 --> 00:09:00,960 …76 procent van het gebruiksoppervlak, 152 00:09:01,039 --> 00:09:05,210 dus daaruit zie je eigenlijk ook wel dat vooral de grote kantoren al voldoen. 153 00:09:06,669 --> 00:09:08,880 Daaronder zie je nog in rood en groen. 154 00:09:09,000 --> 00:09:10,750 En wat ook wel mooi is, 155 00:09:10,830 --> 00:09:13,750 de Universiteit van Maastricht heeft aangetoond 156 00:09:13,830 --> 00:09:19,080 dat ongeveer het waardeverschil tussen die rode en die groene labels 157 00:09:19,169 --> 00:09:21,169 intussen ongeveer 20 procent is. 158 00:09:21,250 --> 00:09:24,710 Daarmee zie je ook dat we de markt echt in beweging krijgen. 159 00:09:24,880 --> 00:09:26,250 Dat is wel significant. 160 00:09:26,330 --> 00:09:27,380 Ja. 161 00:09:28,330 --> 00:09:29,330 Ja. 162 00:09:30,919 --> 00:09:32,830 Dank even voor dit overzicht. 163 00:09:32,919 --> 00:09:35,789 Want dan zien we ook even waar we naar heen gaan 164 00:09:35,880 --> 00:09:39,080 en dat het dus ook loont om hierin te investeren. 165 00:09:40,630 --> 00:09:43,539 Jullie hebben aan IPLO ook de opdracht gegeven 166 00:09:43,630 --> 00:09:45,880 om bevoegd gezag te helpen hierbij, 167 00:09:46,580 --> 00:09:50,130 bij de uitvoering van die label C verplichtingen en het toezicht daarop. 168 00:09:51,500 --> 00:09:55,500 Kun je daar iets over vertellen, wat voor hulpmiddelen daarvoor zijn? 169 00:09:56,289 --> 00:09:58,669 Ja, we vonden het heel belangrijk, 170 00:09:58,750 --> 00:10:01,130 want je kan natuurlijk niet normering implementeren 171 00:10:01,210 --> 00:10:04,630 en verwachten dat het maar zomaar landt en gebeurt. 172 00:10:05,130 --> 00:10:09,419 Dus we vonden het heel belangrijk om goede ondersteuning erbij bij te bieden 173 00:10:09,500 --> 00:10:12,500 aan het bevoegd gezag, gemeenten en omgevingsdiensten. 174 00:10:12,580 --> 00:10:16,380 En daarom zijn we eigenlijk ook wel vroegtijdig begonnen 175 00:10:16,460 --> 00:10:20,669 om daarmee aan de slag te gaan, en we hebben RVO gevraagd 176 00:10:20,750 --> 00:10:23,789 om bijvoorbeeld te zorgen voor goede data. 177 00:10:24,750 --> 00:10:28,580 Maar we hebben jullie gevraagd om ook daarbij te helpen. 178 00:10:29,419 --> 00:10:33,580 Jullie hebben een handreiking en informatieblad op jullie website gezet, 179 00:10:34,250 --> 00:10:37,630 wat volgens mij ontzettend waardevol is voor toezichthouders 180 00:10:37,710 --> 00:10:40,789 die gewoon even niet weten hoe het ook alweer was, 181 00:10:41,080 --> 00:10:43,000 of die nog helemaal aan het begin staan. 182 00:10:43,080 --> 00:10:44,880 Het is echt een heel mooi stappenplan. 183 00:10:44,960 --> 00:10:49,169 Ja, precies, op de IPLO-site inderdaad terug te vinden, wat je al aangaf. 184 00:10:50,380 --> 00:10:52,789 Wat jullie daarbij natuurlijk ook hebben, 185 00:10:52,880 --> 00:10:56,000 is jullie helpdesk waar vragen gesteld kunnen worden. 186 00:10:56,080 --> 00:10:58,580 RVO heeft de helpdesk voor bedrijven. 187 00:11:00,210 --> 00:11:03,330 Voor de ondernemers, en IPLO meer voor de gemeente 188 00:11:03,419 --> 00:11:04,539 en bevoegd gezagen. 189 00:11:04,630 --> 00:11:05,789 Zo is het, precies. 190 00:11:06,880 --> 00:11:08,580 Jullie hebben ook voorbeeldbrieven 191 00:11:08,669 --> 00:11:14,000 dus dat zijn ontzettend concrete hulpmiddelen. 192 00:11:14,580 --> 00:11:18,289 Er is ook bijvoorbeeld een onderzoek gepubliceerd met een maatregelenlijst, 193 00:11:18,380 --> 00:11:22,419 dus welke maatregelen kunnen gebouweigenaren nemen. 194 00:11:24,130 --> 00:11:26,330 Jullie bieden ook aan, dat heb ik vernomen, 195 00:11:26,419 --> 00:11:29,669 dat jullie ook presentaties aanbieden, dus bij regionale bijeenkomsten. 196 00:11:29,750 --> 00:11:32,210 Road shows, er zijn al een aantal geweest. 197 00:11:32,289 --> 00:11:36,289 Maar als er inderdaad gemeenten zijn of omgevingsdiensten 198 00:11:36,380 --> 00:11:39,169 of in regionaal verband, zou nog mooier zijn, 199 00:11:39,710 --> 00:11:43,789 waar we inderdaad langs kunnen komen, dan kunnen ze dat ook via de helpdesk 200 00:11:43,880 --> 00:11:45,919 aangeven van we zijn geïnteresseerd 201 00:11:46,000 --> 00:11:49,750 en dan zal iemand van ons daar een presentatie gaan geven, klopt. 202 00:11:51,789 --> 00:11:54,710 Dat is een mooi overzicht 203 00:11:54,789 --> 00:11:58,460 en we hopen dat de omgevingsdiensten daar flink gebruik van gaan maken. 204 00:11:58,539 --> 00:12:02,289 En gemeentes want de omgevingsdiensten zijn ermee bezig. 205 00:12:02,380 --> 00:12:03,960 Gemeentes doen het zelf. 206 00:12:04,039 --> 00:12:06,750 Terecht, zo is het, ja. 207 00:12:07,080 --> 00:12:11,500 Ja, maar goed, niet alleen IPLO, RVO ook, 208 00:12:12,080 --> 00:12:15,789 jullie geven ook bepaalde ondersteuning aan bevoegd gezag. 209 00:12:16,080 --> 00:12:19,710 Karen, kun jij aangeven wat de kantoorlijst inhoudt 210 00:12:19,789 --> 00:12:22,039 en hoe de GIS kaart dan beschikbaar komt? 211 00:12:23,419 --> 00:12:28,500 Ja, even de oorsprong van GIS-viewer vertellen dat bevoegd gezag, 212 00:12:29,169 --> 00:12:31,580 we merkten dat die niet altijd voldoende zicht hebben 213 00:12:31,669 --> 00:12:35,039 op de kantoren in hun toezichtgebied, 214 00:12:35,130 --> 00:12:37,919 hebben we gekeken, hoe kunnen wij hen helpen? 215 00:12:38,669 --> 00:12:43,289 Daarop is de GIS viewer ontwikkeld, inderdaad een plaatje ervan. 216 00:12:44,960 --> 00:12:49,919 Vanuit die GIS viewer kan een adressenlijst worden gemaakt. 217 00:12:50,000 --> 00:12:52,169 Dat kunnen gemeenten zelf doen. 218 00:12:52,250 --> 00:12:56,210 Ze kunnen ook RVO een mail sturen 219 00:12:56,289 --> 00:12:58,710 met het verzoek om het aanleveren van die lijst. 220 00:12:58,789 --> 00:13:02,419 Uit dezelfde kaart is die afkomstig. 221 00:13:03,130 --> 00:13:08,539 En aan de hand van de adressenlijst, kan een gemeente dan zelf aan de slag gaan 222 00:13:08,630 --> 00:13:12,830 met het verzamelen van meer eigen data en het verfijnen van die lijst, 223 00:13:13,250 --> 00:13:15,880 zodat ze hun toezicht kunnen gaan opstarten. 224 00:13:17,539 --> 00:13:22,669 Wat we halen uit die GIS viewer of waar die GIS viewer op is gebaseerd. 225 00:13:23,080 --> 00:13:26,039 Dat is gebaseerd op de openbare bronnen, 226 00:13:26,500 --> 00:13:30,080 dat is de BAG, EP-Online en de WOZ. 227 00:13:33,080 --> 00:13:37,419 En als je dus naar die GIS viewer toe gaat of als je een lijst opvraagt, 228 00:13:37,500 --> 00:13:40,830 dan kun je daar een aantal gegevens op vinden. 229 00:13:40,919 --> 00:13:44,960 Wij gaan eerst kijken de kantoren die daarop staan, 230 00:13:45,039 --> 00:13:48,539 of de gebouwen die daarop staan, hebben die een pure kantoorfunctie 231 00:13:48,710 --> 00:13:50,710 of hebben ze een gemengde functie? 232 00:13:50,880 --> 00:13:55,130 Dat is eigenlijk de eerste schifting die plaatsvindt. 233 00:13:56,880 --> 00:14:01,789 Vervolgens gaan we kijken, kunnen we al een aantal uitzonderingen eruit halen, 234 00:14:01,880 --> 00:14:03,789 bijvoorbeeld zoals de monumenten 235 00:14:03,880 --> 00:14:07,789 of de minimum 100 vierkante meter, de kleine kantoren, 236 00:14:07,880 --> 00:14:09,669 die kunnen we er ook uithalen. 237 00:14:09,750 --> 00:14:11,750 De andere uitzonderingen worden wat lastiger. 238 00:14:11,830 --> 00:14:17,169 Bijvoorbeeld sloop staat er soms wel op, soms niet of eigenlijk heel vaak niet. 239 00:14:17,250 --> 00:14:19,630 En ook transformatie kunnen we er niet uithalen. 240 00:14:20,080 --> 00:14:24,419 Vaak ook de 50 procent uitzondering, dus dat gaat om de gemengde functies. 241 00:14:24,500 --> 00:14:26,669 Die kunnen we er vaak ook niet uithalen, 242 00:14:26,750 --> 00:14:32,539 omdat we niet met betrouwbaarheid kunnen zeggen dat de verhoudingen dan kloppen. 243 00:14:33,830 --> 00:14:37,880 Als we die data dan aan elkaar koppelen, dan komt er een soort conclusie uit. 244 00:14:37,960 --> 00:14:44,580 En dat is dan of een kantoorgebouw zeer waarschijnlijk label C-plichtig is, 245 00:14:45,080 --> 00:14:48,789 of die vermoedelijk label C-plichtig is, of niet label C-plichtig is. 246 00:14:49,419 --> 00:14:53,960 En uit de lijst haal je dan ook nog of er een label geregistreerd is, 247 00:14:55,580 --> 00:14:59,419 welk label geregistreerd is en wat de geldigheidsduur van dat label is. 248 00:15:01,039 --> 00:15:03,880 Dat is eigenlijk wat wij kunnen aanbieden. 249 00:15:03,960 --> 00:15:07,169 We zeggen daar wel bij, het zijn indicaties, 250 00:15:07,880 --> 00:15:12,000 het is een eerste stap, dat zie je ook in het stappenplan van IPLO, 251 00:15:12,080 --> 00:15:14,750 het is een eerste stap die je als gemeente kan zetten. 252 00:15:15,960 --> 00:15:20,169 Je zal hem dus vervolgens zelf moeten gaan verfijnen met je eigen data 253 00:15:20,580 --> 00:15:23,289 en vooral met feitelijk toezicht. 254 00:15:23,460 --> 00:15:28,250 Want de label C-verplichting voor kantoren is gekoppeld aan het feitelijk gebruik, 255 00:15:28,330 --> 00:15:31,130 dus op dat niveau zal je ook moeten toetsen. 256 00:15:31,330 --> 00:15:34,669 Ja, precies, maar uiteindelijk kan de omgevingsdienst 257 00:15:34,750 --> 00:15:37,080 op basis van die cijfers eigenlijk wel zien, 258 00:15:37,500 --> 00:15:41,630 er zijn eigenlijk drie gradaties van betrouwbaarheid 259 00:15:43,669 --> 00:15:48,330 over in hoeverre een kantoor wel dan niet label C-plichtig is. 260 00:15:48,710 --> 00:15:50,169 Ja, wat nog wel goed is, 261 00:15:50,250 --> 00:15:53,539 één keer in het kwartaal wordt de lijst geüpdatet. 262 00:15:54,080 --> 00:15:58,289 Dus op dat moment kan of een bevoegd gezag, 263 00:15:58,380 --> 00:16:02,580 een gemeente, omgevingsdienst zelf dus weer nieuwe data eruit halen 264 00:16:02,669 --> 00:16:04,750 of bij ons een nieuwe lijst opvragen. 265 00:16:05,250 --> 00:16:09,710 Ja, dus die regelmatige update die zorgt ervoor dat die lijst niet veroudert. 266 00:16:11,539 --> 00:16:12,669 Tim noemde 60 procent. 267 00:16:12,750 --> 00:16:14,750 Is dat de update per 1 oktober dan? 268 00:16:14,830 --> 00:16:16,630 Ja, dat is 1 oktober inderdaad. 269 00:16:17,080 --> 00:16:19,080 Ja, dus redelijk recent. 270 00:16:25,500 --> 00:16:31,500 Vanuit OD Midden-Holland hebben jullie natuurlijk zelf aan de lijst gewerkt. 271 00:16:31,580 --> 00:16:33,919 Jullie hebben ook een aantal zaken toegevoegd. 272 00:16:34,000 --> 00:16:35,289 Kun je daar iets over vertellen, Ruben? 273 00:16:35,419 --> 00:16:37,580 Ja dat klopt, eigenlijk wat Karen zegt. 274 00:16:38,960 --> 00:16:42,830 We hebben de lijst eigenlijk gezien als een startpunt van onze werkzaamheden, 275 00:16:42,919 --> 00:16:45,039 passen de landelijke handhavingsstrategie toe 276 00:16:45,130 --> 00:16:47,710 met het mooie stappenplan wat is ontwikkeld. 277 00:16:47,789 --> 00:16:50,169 In het begin was het best wel een worsteling. 278 00:16:50,250 --> 00:16:54,380 Je neemt de lijst heel snel, waarschijnlijk, dus we moeten gaan kijken, 279 00:16:54,669 --> 00:16:57,750 voldoet dit gebouw wel of niet aan die label C-verplichting? 280 00:16:59,630 --> 00:17:02,419 En gaandeweg merkten wij dat er behoefte is geweest 281 00:17:02,500 --> 00:17:06,750 om meer lokale data toe te voegen en niet de openbaar beschikbare data. 282 00:17:07,630 --> 00:17:11,079 Uitdaging om met gemeenten data te verkrijgen, 283 00:17:11,170 --> 00:17:15,000 want dat is best wel gevoelige informatie ook die wij wilden gaan gebruiken. 284 00:17:15,959 --> 00:17:18,459 En eigenlijk wat wij als eerste hebben gedaan. 285 00:17:18,540 --> 00:17:22,459 We hebben jullie lijst als uitgangspunt genomen en we hebben data toegevoegd. 286 00:17:22,540 --> 00:17:25,829 We hebben eigenlijk een directe koppeling gemaakt met de landelijke database, 287 00:17:25,920 --> 00:17:28,000 waarin energielabels worden afgemeld. 288 00:17:28,790 --> 00:17:32,630 Het mooie aan die database, die geeft elke 24 uur een update. 289 00:17:32,709 --> 00:17:37,459 Je ziet wel dat er sinds 1 januari dit jaar enorm veel beweging is op de markt. 290 00:17:37,540 --> 00:17:41,540 Dagelijks worden er gigantisch veel labels opnieuw afgemeld 291 00:17:42,000 --> 00:17:46,750 en zie je dus eigenlijk al dat een lijst die misschien een maand oud is, 292 00:17:46,880 --> 00:17:48,880 dat er al veel mutaties op zijn geweest. 293 00:17:48,959 --> 00:17:53,790 Dus door die koppeling zien wij morgen alweer de verschillen met vandaag. 294 00:17:53,880 --> 00:17:56,540 Dat was wel heel erg fijn, want dat zorgt er ook voor 295 00:17:56,630 --> 00:17:59,880 dat wij niet onnodig kantoorgebouweigenaren gaan aanschrijven 296 00:18:00,000 --> 00:18:02,329 dat zij niet voldoen, terwijl zij bij wijze van spreken 297 00:18:02,420 --> 00:18:04,829 gister een nieuw label hebben laten afmelden. 298 00:18:05,329 --> 00:18:06,329 Dat was de eerste stap. 299 00:18:06,420 --> 00:18:10,209 De tweede stap is dat wij op zoek waren om een antwoord te vinden 300 00:18:10,290 --> 00:18:14,790 op de worsteling van die 50 procent-regel, die zie je niet van buitenaf. 301 00:18:14,880 --> 00:18:18,630 Die kun je niet zien op hulpmiddelen zoals een Google Streetview. 302 00:18:19,040 --> 00:18:22,040 Dat moet je gewoon in cijfertjes uitgedrukt krijgen. 303 00:18:23,000 --> 00:18:25,170 Wij hebben de gemeente waarvoor wij werken. 304 00:18:25,630 --> 00:18:29,579 Wij werken voor vier van de zes gemeenten actief op de handhaving. 305 00:18:29,959 --> 00:18:31,670 Twee gemeenten ondersteunen wij. 306 00:18:31,750 --> 00:18:35,500 We hebben gezegd: Geef ons een deel van de WOZ-informatie, 307 00:18:35,579 --> 00:18:41,250 de waarde onroerende zaak en daarin staat echt een heel hard getal. 308 00:18:41,579 --> 00:18:43,670 We hebben x vierkante meter kantoor 309 00:18:43,750 --> 00:18:47,630 tegenover het totale aantal vierkante meters aan bvo 310 00:18:47,709 --> 00:18:50,670 en daarmee kun je heel mooi die 50 procent-regel toepassen. 311 00:18:50,750 --> 00:18:52,079 En als je daar dan op filtert, 312 00:18:52,579 --> 00:18:56,750 zie je dat wij heel snel en gemakkelijk een overzicht kunnen realiseren 313 00:18:57,420 --> 00:19:02,670 en komen eigenlijk tot een een conclusie waarbij het kantoorgebouw voldoet. 314 00:19:03,459 --> 00:19:07,880 Dus dat wil zeggen hij heeft een label C of beter tot aan vijf keer plus, 315 00:19:08,630 --> 00:19:11,670 hij is vrijgesteld, dat is de mooie beslisboom die jullie hebben gemaakt. 316 00:19:11,829 --> 00:19:17,420 Monumentaal pand, sloop, transformatie is wat lastig om dat te kunnen bepalen. 317 00:19:18,290 --> 00:19:21,380 Sloop, gaat men er echt vanuit, waarvoor een sloopvergunning is verleend. 318 00:19:21,500 --> 00:19:24,380 Dan houd je nog onteigening en transformatie over. 319 00:19:24,790 --> 00:19:26,540 Dat moet je echt uit de markt proeven. 320 00:19:28,170 --> 00:19:31,790 Daarnaast nog de 100 vierkante meter-regel, 321 00:19:31,880 --> 00:19:34,459 als die kleiner is, kunnen we die makkelijk wegfilteren. 322 00:19:34,959 --> 00:19:37,130 Dan de laatste is die 50 procent-regel. 323 00:19:38,380 --> 00:19:43,750 Komen we uit op een pand die niet voldoet, die wel voldoet of een twijfelgeval is. 324 00:19:43,829 --> 00:19:46,170 Bij een twijfelgeval, dan pakken we de auto 325 00:19:46,250 --> 00:19:49,040 en gaan we gewoon fysiek het veld in controleren. 326 00:19:49,880 --> 00:19:51,630 Is dit wel of geen kantoorgebouw? 327 00:19:51,709 --> 00:19:53,000 Zien we het van buitenaf nog niet? 328 00:19:53,540 --> 00:19:57,000 Ja, dan op de deurbel drukken en uitleggen, waarvoor kom je. 329 00:19:57,380 --> 00:19:58,790 Daarvoor ben je ook toezichthouder. 330 00:19:58,880 --> 00:20:01,459 Neem je een kijkje in het gebouw, leg je uit waarvoor je komt 331 00:20:02,040 --> 00:20:05,000 en dan kan je ook vrij snel je conclusies trekken. 332 00:20:05,709 --> 00:20:08,829 Dus een tip: voeg echt specifieke lokale data toe 333 00:20:08,920 --> 00:20:12,000 en zorg voor gebiedskennis, maar die heeft een gemeente, 334 00:20:12,079 --> 00:20:14,790 heeft een omgevingsdienst maar maak daar gebruik van. 335 00:20:14,880 --> 00:20:18,000 Ja, goede tip, en eigenlijk betekent dat ook dat, 336 00:20:19,170 --> 00:20:22,670 de lijst van RVO een goed begin is, 337 00:20:23,000 --> 00:20:27,790 maar dat je dus als omgevingsdienst daar wel echt lokaal kleur aan moet geven. 338 00:20:29,000 --> 00:20:31,420 Ja, en is dat veel werk? 339 00:20:33,880 --> 00:20:34,880 Nu niet meer. 340 00:20:35,500 --> 00:20:37,130 Ik zeg bewust, nu niet meer. 341 00:20:37,709 --> 00:20:39,829 We hebben daarvoor onze eigen hulpmiddelen ontwikkeld 342 00:20:39,920 --> 00:20:41,920 en die maken het heel erg makkelijk. 343 00:20:42,000 --> 00:20:43,670 Daar zullen we straks nog even op komen. 344 00:20:43,750 --> 00:20:46,250 Daar komen we straks inderdaad nog even op terug. 345 00:20:47,079 --> 00:20:50,920 Maar jullie hebben dan natuurlijk jullie eigen data straks. 346 00:20:51,920 --> 00:20:57,880 En is het voor RVO dan inderdaad handig om met die data van gemeenten 347 00:20:57,959 --> 00:21:01,579 en omgevingsdiensten dan zelf ook nog weer aan de slag te gaan? 348 00:21:03,959 --> 00:21:07,750 Dat zou wel mooi zijn, alleen het antwoord daarop is helaas, nee. 349 00:21:09,079 --> 00:21:12,130 Kijk de GIS viewer, maar ook onze monitoring cijfers, 350 00:21:12,209 --> 00:21:15,380 die baseren we echt op die openbare databronnen 351 00:21:16,000 --> 00:21:20,079 en als gemeenten aan ons feedback gaan geven over dat en dat klopt niet, 352 00:21:20,170 --> 00:21:23,040 of dat is geen kantoorgebouw of het valt onder een uitzondering. 353 00:21:23,130 --> 00:21:26,079 Dan zouden we eigenlijk een separate lijst moeten gaan bijhouden 354 00:21:26,170 --> 00:21:28,709 en kunnen we eigenlijk in het vervolg in de toekomst 355 00:21:29,079 --> 00:21:32,130 nooit meer terugvallen op die openbare databronnen, 356 00:21:32,670 --> 00:21:38,380 die we gewoon voor heel veel monitorings gegevens en systemen nodig hebben. 357 00:21:38,880 --> 00:21:42,040 Dus ons verzoek is eigenlijk, als je als gemeente 358 00:21:42,130 --> 00:21:44,920 of als omgevingsdienst betere data hebt 359 00:21:45,000 --> 00:21:49,130 of inderdaad vanuit die feitelijke toets ziet, dit is geen kantoorfunctie meer, 360 00:21:49,209 --> 00:21:51,790 het staat leeg of het is bestemd voor transformatie. 361 00:21:52,459 --> 00:21:54,630 Of de vierkante meters kloppen helemaal niet meer, 362 00:21:54,709 --> 00:21:57,170 omdat het in de loop der tijd gewijzigd is. 363 00:21:58,459 --> 00:22:01,579 Wijzig dat vooral zelf in je eigen BAG en in de WOZ, 364 00:22:01,670 --> 00:22:04,829 dan komt het daarmee automatisch ook in onze bestanden. 365 00:22:05,290 --> 00:22:07,670 Wordt het meegenomen in de update van de kwartaalcijfers. 366 00:22:07,750 --> 00:22:10,420 Wordt het meegenomen in de update van de GIS viewer. 367 00:22:10,500 --> 00:22:14,540 Zo werken die openbare data en dat is eigenlijk onze voornaamste bron. 368 00:22:16,709 --> 00:22:20,170 Ja, dus de tip is eigenlijk als je dan toch bezig bent 369 00:22:20,250 --> 00:22:22,540 en je uiteindelijk betere data hebt, 370 00:22:22,880 --> 00:22:27,380 zorg dan ook dat die openbare bronnen daarop aangepast worden, 371 00:22:28,290 --> 00:22:32,459 want dat helpt uiteindelijk die openbare bron, die wordt daar beter van. 372 00:22:32,540 --> 00:22:35,079 Uiteindelijk komt het dan ook weer bij jullie terug op de lijst. 373 00:22:35,170 --> 00:22:37,170 Er zit wel een aandachtspunt bij. 374 00:22:38,130 --> 00:22:40,079 Want als je ziet dat een gebouw niet in overeenstemming 375 00:22:40,170 --> 00:22:43,209 met zijn bestemming wordt gebruikt, dan moet je eerst kijken 376 00:22:43,290 --> 00:22:46,130 of je het aan kan passen, dus dat de bestemming toch anders kan zijn 377 00:22:46,209 --> 00:22:47,959 dan waar het voor officieel geboekt staat. 378 00:22:48,579 --> 00:22:51,540 En dat kan dus een handhavingstraject tot gevolg hebben, 379 00:22:51,630 --> 00:22:55,040 want die vindt dat de bestemming gewijzigd is zonder dat het had gemogen 380 00:22:55,130 --> 00:22:57,420 en ik kan me voorstellen de gemeentes daarom wel een beetje huiverig zijn 381 00:22:57,500 --> 00:23:01,040 om het BAG aan te passen, want dat betekent ook weer een handhavingsslag 382 00:23:01,130 --> 00:23:05,130 als het niet in overeenstemming gebracht kan worden met het officiële gebruik. 383 00:23:05,420 --> 00:23:06,420 Ja. 384 00:23:06,500 --> 00:23:07,500 Heel verhaal. 385 00:23:07,829 --> 00:23:12,130 Maar er zit wel een nuancering aan, terecht dat je dat aangeeft, klopt. 386 00:23:12,209 --> 00:23:17,920 Ja en Ruben, vanuit de VNG, hebben jullie natuurlijk meerdere instrumenten. 387 00:23:18,000 --> 00:23:22,750 Heb je het gevoel dat de gemeentes nu voldoende toegerust zijn om dit, 388 00:23:22,829 --> 00:23:26,750 maar ook andere taken in het kader van de energietransitie op te pakken? 389 00:23:27,880 --> 00:23:29,750 Ja, dat vind ik een lastige vraag. 390 00:23:29,829 --> 00:23:30,829 Ja. 391 00:23:31,750 --> 00:23:34,209 Ik denk dat dit vooral een hele mooie oefening is. 392 00:23:34,880 --> 00:23:38,380 Een oefening om te kijken van hoe ga je die labels aanpakken? 393 00:23:39,040 --> 00:23:42,040 Hoe ga je aan de slag dat gebouwen zich gaan verduurzamen? 394 00:23:42,130 --> 00:23:45,709 Dan biedt dit instrument wel een handig instrument. 395 00:23:46,250 --> 00:23:49,459 Ambities liggen veel hoger, dus we willen veel meer gaan doen. 396 00:23:50,630 --> 00:23:51,630 Kijkend naar instrumenten. 397 00:23:51,709 --> 00:23:53,500 We hebben natuurlijk van het Rijk geld gekregen. 398 00:23:53,579 --> 00:23:55,420 Dat ging naar het gemeentefonds 399 00:23:55,959 --> 00:23:59,000 en dan is het wel een klus om er als gemeente voor te zorgen 400 00:23:59,079 --> 00:24:02,880 dat het daadwerkelijk naar de toezicht toegebracht wordt. 401 00:24:04,500 --> 00:24:06,579 Daarnaast hebben we nog veel gelden gekregen van het Rijk 402 00:24:06,670 --> 00:24:10,380 in het kader van de uitvoeringskosten van het Klimaatakkoord. 403 00:24:11,079 --> 00:24:12,000 Dus je krijgt nu zoveel geld. 404 00:24:12,079 --> 00:24:15,459 Dus moeten gemeentes ook na gaan denken, hoe gaan we ermee om? 405 00:24:16,709 --> 00:24:19,459 Moeten we onze organisatie niet aanpassen? 406 00:24:21,329 --> 00:24:22,709 Dan willen we dingen zelf doen, 407 00:24:22,790 --> 00:24:25,290 maar we besteden ook dingen uit aan de omgevingsdienst. 408 00:24:25,380 --> 00:24:27,630 Dus dit betekent dat dit eigenlijk een traject is 409 00:24:27,709 --> 00:24:29,079 dat we als gemeentes goed moeten gaan nadenken. 410 00:24:29,170 --> 00:24:32,170 Hoe kunnen we al die taken vanuit energietransitie goed doen? 411 00:24:33,000 --> 00:24:34,250 Dus dat is een leuke oefening 412 00:24:34,329 --> 00:24:36,000 en daar kunnen we nu mooi over na gaan denken. 413 00:24:36,290 --> 00:24:40,630 Ja, eigenlijk zeg je ook: Het is belangrijk om te kijken van 414 00:24:40,709 --> 00:24:43,209 hoe optimaliseer je de kracht van de omgevingsdienst, 415 00:24:43,290 --> 00:24:46,170 maar ook hoe optimaliseer je de kracht van de gemeente zelf hierin. 416 00:24:46,250 --> 00:24:49,500 Ja, plus, we krijgen heel veel taken erbij als het gaat om energietransitie. 417 00:24:49,579 --> 00:24:52,000 Hoe kunnen we die taken slimmer bij elkaar brengen? 418 00:24:52,079 --> 00:24:55,420 Dat je dat toezicht, maar ook gewoon het helpen van bedrijven. 419 00:24:55,500 --> 00:24:56,920 Hoe kun je dat beter maken? 420 00:24:57,250 --> 00:24:59,670 Dus het is een leuke uitdaging die voor ons ligt. 421 00:25:00,040 --> 00:25:04,290 Ja, dus jij pleit ook wel echt voor een integraal beeld 422 00:25:05,290 --> 00:25:08,040 en plaatst dit ook in het bredere plaatje. 423 00:25:08,790 --> 00:25:11,380 Bekijkt dit als gemeente niet als een soort afzonderlijke opdracht, 424 00:25:11,459 --> 00:25:15,000 maar neem dit mee in je grote opgave. 425 00:25:15,250 --> 00:25:17,709 Ja, want je kunt wel separaat naar een bedrijf toe gaan, 426 00:25:17,790 --> 00:25:20,420 je moet je label C minimaal hebben 427 00:25:20,500 --> 00:25:23,040 en iemand anders van het toezicht gaat bijvoorbeeld naar het bedrijf toe, 428 00:25:23,130 --> 00:25:27,630 jij moet ook meedoen met persoonsgebonden mobiliteit, je mobiliteit moet afnemen. 429 00:25:29,329 --> 00:25:31,670 Laten we een instrument ontwikkelen dat het in één keer gebeurt. 430 00:25:31,829 --> 00:25:32,790 Dat lijkt me veel efficiënter. 431 00:25:33,290 --> 00:25:37,290 Precies. Ja, nu we het dan toch over instrumenten ontwikkelen hebben. 432 00:25:38,459 --> 00:25:43,880 Vanuit Midden-Holland hebben jullie nu een aantal instrumenten zelf ontwikkeld. 433 00:25:44,250 --> 00:25:47,500 Misschien is het wel aardig om daar even op in te gaan, Ruben. 434 00:25:47,829 --> 00:25:51,000 Ja, ik heb er een filmpje over gemaakt 435 00:25:51,079 --> 00:25:54,880 en eigenlijk geeft dat filmpje wel mooi aan waar we mee hebben geworsteld 436 00:25:54,959 --> 00:25:56,209 en waar we nu staan. 437 00:25:56,750 --> 00:25:58,630 Laten we er even naar kijken. 438 00:25:59,579 --> 00:26:01,630 Loop jij er ook tegenaan dat de handhaving 439 00:26:01,709 --> 00:26:04,829 van de Energielabel C-verplichting een tijdrovende klus is? 440 00:26:05,209 --> 00:26:06,329 Jij bent niet de enige. 441 00:26:08,750 --> 00:26:11,579 Ook de omgevingsdienst Midden-Holland liep hier tegenaan 442 00:26:11,670 --> 00:26:14,170 en al gaandeweg merkten wij dat dit veel tijd kost 443 00:26:14,250 --> 00:26:16,290 en het overzicht moeilijk te creëren is. 444 00:26:18,829 --> 00:26:21,790 Ruben Harmsen, onze adviseur en toezichthouder energie, 445 00:26:21,880 --> 00:26:26,040 bedacht de oplossing, de ODMH label-identificatie-tool. 446 00:26:28,670 --> 00:26:32,209 Onze tool verwerkt de data vanuit meerdere bronnen in één overzicht. 447 00:26:32,290 --> 00:26:36,540 De belangrijkste twee zijn: de RVO kantorenlijst en de database, 448 00:26:36,630 --> 00:26:41,250 waarin alle energielabels uit Nederland worden geregistreerd, EP-Online.nl. 449 00:26:45,079 --> 00:26:49,420 Een tip, vraag ook de gemeente om de WOZ data, waarde onroerende zaak, 450 00:26:49,880 --> 00:26:52,170 deze laatste wordt in hetzelfde overzicht verwerkt 451 00:26:52,250 --> 00:26:53,790 en zorgt voor nog meer gemak. 452 00:26:55,709 --> 00:26:58,329 In onze tool kunnen we gemakkelijk informatie verwerken 453 00:26:58,420 --> 00:27:01,709 en in slechts een paar muisklikken is er inzicht in de uitzonderingen 454 00:27:01,790 --> 00:27:03,540 op deze label C-verplichting. 455 00:27:04,540 --> 00:27:06,420 Denk hierbij aan monumentale gebouwen, 456 00:27:08,380 --> 00:27:09,920 gebouwen die worden gesloopt, 457 00:27:10,079 --> 00:27:11,959 onteigend of worden getransformeerd, 458 00:27:13,880 --> 00:27:17,420 gebouwen die een vrijstelling hebben op basis van vierkante meters, 459 00:27:18,829 --> 00:27:22,459 natuurlijk ook de gebouwen die al voldoen aan de Energielabel C-verplichting, 460 00:27:22,540 --> 00:27:24,290 zoals het kantoor van de ODMH. 461 00:27:27,290 --> 00:27:30,290 Met behulp van onze tool is er in korte tijd inzicht 462 00:27:30,380 --> 00:27:34,000 in de kantoorgebouwen die niet voldoen aan de Energielabel C-verplichting 463 00:27:35,420 --> 00:27:37,579 en kan jij de gebouweigenaren informeren. 464 00:27:40,040 --> 00:27:43,709 Je kan onze tool downloaden op www.odmh.nl. 465 00:27:44,000 --> 00:27:46,170 Veel succes met het gebruik van onze tool. 466 00:27:48,959 --> 00:27:50,250 Nou, we zijn weer terug. 467 00:27:51,459 --> 00:27:52,540 Goed om te melden 468 00:27:52,630 --> 00:27:56,540 dat de tool ook te downloaden is vanuit de IPLO website. 469 00:27:56,630 --> 00:27:58,420 Daar is die ook terug te vinden. 470 00:27:59,040 --> 00:28:02,500 Maar je was nog eigenlijk niet klaar, want naast deze prachtige tool 471 00:28:02,579 --> 00:28:05,209 die dus andere omgevingsdiensten ook kunnen gebruiken, 472 00:28:05,500 --> 00:28:07,209 hebben jullie nog iets ontwikkeld. 473 00:28:07,290 --> 00:28:10,579 Wij hebben vanuit de praktijk een aantal situaties gehad 474 00:28:10,670 --> 00:28:11,709 waarbij het niet duidelijk was 475 00:28:11,790 --> 00:28:14,500 of er sprake is van een kantoorgebouw, ja of nee. 476 00:28:14,579 --> 00:28:15,880 Dat is de allereerste stap. 477 00:28:15,959 --> 00:28:18,040 Je wil weten, is dit wel een kantoorgebouw? 478 00:28:20,250 --> 00:28:22,829 Je merkte dat er wat discussie was met de eigenaar. 479 00:28:22,920 --> 00:28:24,750 Die zegt, nee, dit is geen kantoorgebouw 480 00:28:24,829 --> 00:28:26,959 en wij waren van mening, ja, dit is wel een kantoorgebouw. 481 00:28:27,040 --> 00:28:29,290 Dan helpt eigenlijk maar één ding, 482 00:28:29,380 --> 00:28:31,829 en dat is alle cijfertjes op een rij zetten 483 00:28:32,540 --> 00:28:36,630 en jullie informatie toepassen vanuit IPLO. 484 00:28:37,250 --> 00:28:42,420 Dan komt er een conclusie uit en dat is eigenlijk een ruimtelijst. 485 00:28:42,500 --> 00:28:45,790 Daarin vul je alle ruimten in die er zijn in een gebouw, 486 00:28:46,420 --> 00:28:48,790 je geeft ze een bouwbesluitfunctie mee, 487 00:28:49,130 --> 00:28:53,000 dus bijvoorbeeld een kantoorfunctie of bijeenkomstfunctie. 488 00:28:53,079 --> 00:28:55,540 En door de exacte oppervlakte mee te nemen, 489 00:28:55,630 --> 00:28:58,920 berekent deze tool ook exact het aantal vierkante meters 490 00:28:59,000 --> 00:29:01,959 en daarmee percentage aan kantoorfuncties. 491 00:29:02,579 --> 00:29:06,459 Als die boven de 50 procent ligt, wordt je automatisch weer doorgestuurd 492 00:29:06,540 --> 00:29:09,079 naar een naar tabblad in die tool 493 00:29:09,500 --> 00:29:12,959 en daarin wordt gevraagd om de vraag te beantwoorden, 494 00:29:13,040 --> 00:29:16,540 vanuit jullie beslisboom, is er sprake van een monument, ja of nee? 495 00:29:16,630 --> 00:29:18,670 Zo doorloop je ook die andere vier. 496 00:29:19,130 --> 00:29:20,709 En dan komt er netjes te staan: 497 00:29:21,079 --> 00:29:24,579 Er is een vrijstelling, hij voldoet aan de label C-verplichting 498 00:29:24,670 --> 00:29:26,880 of hij voldoet niet aan die label C-verplichting. 499 00:29:27,420 --> 00:29:29,130 Als de laatste daar sprake van is, 500 00:29:29,459 --> 00:29:32,130 vervolg je die landelijke handhavingsstrategie. 501 00:29:32,209 --> 00:29:34,290 Dan kom je ook weer uit op een stukje handhaving 502 00:29:34,380 --> 00:29:36,250 en het contact met de gebouweigenaar. 503 00:29:37,670 --> 00:29:42,329 Dus de tools zijn zo gemaakt om onszelf te helpen, 504 00:29:42,420 --> 00:29:46,290 maar om ook heel sterk de communicatie op te pakken met een gebouweigenaar. 505 00:29:48,209 --> 00:29:51,130 Je zou ze zelfs met de gebouweigenaar kunnen invullen 506 00:29:51,750 --> 00:29:54,630 en dat neemt eigenlijk direct alle mogelijke discussie weg, 507 00:29:54,709 --> 00:29:56,709 waardoor het zo klaar is als een klontje, 508 00:29:56,790 --> 00:30:00,380 dat er geen of wel sprake is van een verplichting. 509 00:30:00,709 --> 00:30:03,709 En dan zie je ook dat de bereidwillendheid groot is 510 00:30:03,790 --> 00:30:06,040 bij zo'n ondernemer om mee te willen werken. 511 00:30:06,540 --> 00:30:09,040 Wat ik nog wel belangrijk vind, daarbij om toe te voegen, 512 00:30:09,130 --> 00:30:12,880 want ik hoor jou ook die 50 procent melden. 513 00:30:14,040 --> 00:30:16,500 Vijftig procent is niet de harde grens 514 00:30:16,579 --> 00:30:18,920 om gedefinieerd te worden als kantoorgebouw. 515 00:30:19,420 --> 00:30:22,959 Dus dat is nog wel iets ook om mee te geven, 516 00:30:23,040 --> 00:30:27,630 dat je een kantoorgebouw kan hebben in een groter gebouw, 517 00:30:28,579 --> 00:30:31,630 maar of het dan een kantoorgebouw is, is niet één op één gekoppeld 518 00:30:31,709 --> 00:30:35,500 met groter dan 50 procent van het kantooroppervlakte in dat gebouw, 519 00:30:35,579 --> 00:30:37,040 dan moet het een soort van eigen…. 520 00:30:37,130 --> 00:30:39,670 Dat is even een vraag ook over die 50 procent-regel. 521 00:30:39,750 --> 00:30:42,000 Kun je dat anders nog even toelichten Karen? 522 00:30:43,880 --> 00:30:47,959 De wettekst gaat ervan uit, er moet eerst sprake van zijn. 523 00:30:48,040 --> 00:30:50,500 Dat is eigenlijk de eerste vraag waar jij ook mee begon, Ruben, 524 00:30:50,579 --> 00:30:52,380 is er sprake van een kantoorgebouw? 525 00:30:54,209 --> 00:30:59,130 Dat is afhankelijk of er, we mogen dat niet formeel zeggen, 526 00:30:59,209 --> 00:31:02,079 maar dan is de hoofdfunctie de kantoorfunctie 527 00:31:02,170 --> 00:31:05,959 en daar kunnen dan nog andere functies bij zitten als nevenfunctie, 528 00:31:06,040 --> 00:31:08,880 zoals een vergaderzaal of een bedrijfsrestaurant. 529 00:31:10,079 --> 00:31:14,170 Als dat dan bij die eenheid hoort, dan is dat het kantoorgebouw. 530 00:31:15,329 --> 00:31:17,540 Vervolgens ga je pas kijken naar de uitzonderingen, 531 00:31:17,630 --> 00:31:20,380 dat is de 100 vierkante meter en de 50 procent. 532 00:31:20,579 --> 00:31:22,959 Die 50 procent uitzondering zal pas voorkomen 533 00:31:23,040 --> 00:31:26,500 als bij een bedrijfsverzamelgebouw of een multifunctioneel gebouw. 534 00:31:26,750 --> 00:31:30,709 Dan kan het zijn dat het kantoorgebouw onderdeel is van een groter gebouw. 535 00:31:31,170 --> 00:31:32,290 En dan ga je kijken. 536 00:31:33,709 --> 00:31:39,880 De kantoorfunctie moet groter zijn 537 00:31:40,290 --> 00:31:42,459 dan 50 procent van het totale gebouw, 538 00:31:42,540 --> 00:31:45,500 waar dat kantoorgebouw dan onderdeel van is. 539 00:31:45,880 --> 00:31:47,579 En dan pas heb je die label C-verplichtingen. 540 00:31:47,670 --> 00:31:50,380 Val je dus niet onder de uitzondering, dus zit jij daaronder, 541 00:31:50,459 --> 00:31:52,170 dan val je dus onder uitzondering. 542 00:31:52,630 --> 00:31:55,670 Dus het is niet zo dat, om te bepalen of er sprake is 543 00:31:55,750 --> 00:31:58,630 van een kantoorgebouw, je kunt kijken naar die 50 procent. 544 00:31:58,750 --> 00:32:00,630 Nee, stap één is: 545 00:32:00,709 --> 00:32:03,209 is er sprake van een kantoorgebouw, ja of nee, 546 00:32:03,290 --> 00:32:06,920 en daarna kom kom je pas bij de uitzondering van de 50 procent. 547 00:32:07,000 --> 00:32:09,709 Als je dit wil nazoeken, dit staat allemaal op IPLO. 548 00:32:11,040 --> 00:32:14,079 Zeker, ook met een infografic erbij. 549 00:32:14,170 --> 00:32:16,579 Goed als niet iedereen dit weet. 550 00:32:17,579 --> 00:32:19,750 En heel belangrijk is dat feitelijk gebruik. 551 00:32:20,209 --> 00:32:22,540 Hoe wordt het op dit moment gebruikt? 552 00:32:22,750 --> 00:32:24,630 Ja. 553 00:32:25,130 --> 00:32:29,750 Ja precies, op het moment dat jij daar binnenstapt eigenlijk. Precies. 554 00:32:31,380 --> 00:32:36,170 Jij bent zelf ook, je hebt net de tools toegelicht 555 00:32:36,250 --> 00:32:38,790 maar jullie werken natuurlijk ook al in de praktijk. 556 00:32:39,540 --> 00:32:44,790 Heb je een voorbeeld van wat je zou kunnen omschrijven als een lastigere situatie? 557 00:32:45,040 --> 00:32:46,540 Ja, eigenlijk meerderen. 558 00:32:47,329 --> 00:32:49,459 Er is er één die ik wel graag zou willen toelichten, 559 00:32:49,540 --> 00:32:51,790 dat is ook de foto die nu in beeld is te zien. 560 00:32:52,079 --> 00:32:55,750 Dit is een mooi voorbeeld van het hebben van gebiedskennis, 561 00:32:55,829 --> 00:32:58,130 maar ook de toepassing van lokale data. 562 00:32:58,709 --> 00:32:59,920 Er is een voorbeeld, 563 00:33:00,000 --> 00:33:03,079 deze heeft niet op de RVO kantorenlijst gestaan. 564 00:33:03,459 --> 00:33:07,959 Dat heeft mee te maken het kantoorgebouw in de rechterbovenhoek, 565 00:33:08,040 --> 00:33:12,329 dat is een onderdeel van een groter industrieel complex 566 00:33:12,420 --> 00:33:15,250 en als WOZ data, 567 00:33:15,880 --> 00:33:18,250 wordt die aangeduid als een industrieel complex 568 00:33:18,670 --> 00:33:22,829 en op basis daarvan zal die een vrijstelling hebben gekregen. 569 00:33:23,170 --> 00:33:26,790 Dit is geen kantoorgebouw, maar dit kantoorgebouw is vrijstaand. 570 00:33:28,459 --> 00:33:32,329 Een paar 1000 vierkante meter groot, bedient ook meerdere locaties. 571 00:33:32,420 --> 00:33:35,250 Dus het is geen nevenfunctie van die ene locatie. 572 00:33:36,459 --> 00:33:39,750 En ja, op basis van die kennis, 573 00:33:40,170 --> 00:33:42,750 is er dus sprake dat er een kantoorgebouw is. 574 00:33:42,829 --> 00:33:45,880 Hij is groter dan 100 vierkante meter, hij wordt niet gesloopt, 575 00:33:45,959 --> 00:33:47,209 het is geen monument. 576 00:33:47,670 --> 00:33:53,329 Meer dan 50 procent van het feitelijke gebruik in dat gebouw is kantoorfunctie 577 00:33:53,880 --> 00:33:58,170 dus door die WOZ data die we dan hebben gekregen van de gemeente 578 00:33:58,250 --> 00:34:00,829 en door die gebiedskennis hebben wij toch gedacht, 579 00:34:01,329 --> 00:34:02,880 deze moeten we toevoegen aan die lijst. 580 00:34:02,959 --> 00:34:05,079 Want dit is een heel groot kantoor, 581 00:34:05,709 --> 00:34:08,330 ook een belangrijke ondernemer in ons gebied. 582 00:34:08,750 --> 00:34:11,540 Ook iemand die je dan juist wil aansporen, 583 00:34:11,629 --> 00:34:15,330 laat zien dat je inderdaad een Energielabel C of beter hebt. 584 00:34:15,419 --> 00:34:17,580 In dit geval had je geen energielabel, 585 00:34:18,459 --> 00:34:21,959 wordt die aangeschreven met een zogenaamde voorwaarschuwing. 586 00:34:22,209 --> 00:34:24,830 En daarmee brengen we eigenlijk de gebouweigenaren op de hoogte. 587 00:34:24,919 --> 00:34:28,000 Beste pandeigenaar, het gebouw op adres X 588 00:34:28,080 --> 00:34:31,830 heeft geen energielabel conform de landelijke regels. 589 00:34:31,919 --> 00:34:34,500 Dien je minimaal een energielabel C te hebben 590 00:34:34,959 --> 00:34:39,669 voor het mogen gebruiken van dit gebouw vanaf 1 januari 2023. 591 00:34:40,419 --> 00:34:44,750 En we zien eigenlijk door iedereen zo'n brief aan te schrijven dat we, 592 00:34:44,830 --> 00:34:49,169 ik durf wel te stellen, in 95 tot 99 procent van de gevallen 593 00:34:49,629 --> 00:34:52,919 al een positief antwoord geeft na het versturen van zo'n brief. 594 00:34:53,000 --> 00:34:55,419 Dus we zien ook daarin heel veel beweging 595 00:34:55,790 --> 00:34:59,129 en dat je dan eigenlijk niet eens meer de strategie voort hoeft te zetten, 596 00:34:59,209 --> 00:35:03,169 omdat men daarna voldoet en dat is wel erg leuk om te zien. 597 00:35:03,250 --> 00:35:08,879 Ja, zeker. Een leuk voorbeeld vanuit de praktijk om te delen. 598 00:35:09,500 --> 00:35:15,290 En het geeft inderdaad aan dat je door lokale kennis toe te passen 599 00:35:15,540 --> 00:35:20,379 en inderdaad gewoon ook te gaan kijken in sommige gevallen, 600 00:35:20,459 --> 00:35:25,250 je natuurlijk best wel kan nuanceren van wat er wat er op papier staat 601 00:35:25,379 --> 00:35:27,669 en wat je in werkelijkheid dan tegenkomt. 602 00:35:28,209 --> 00:35:31,129 Ik vind het ook mooi om te horen als jullie dus ook zeggen, 603 00:35:31,419 --> 00:35:33,709 we voegen het dan ook toe aan de lijst. 604 00:35:33,790 --> 00:35:38,080 Want wij krijgen best vaak te horen dat onze cijfers van RVO niet kloppen, 605 00:35:38,540 --> 00:35:41,709 de monitoringscijfers en ook trouwens de adressenlijst. 606 00:35:42,709 --> 00:35:46,669 Wat we al zeiden, we baseren ons op een aantal openbare bronnen. 607 00:35:46,750 --> 00:35:48,419 Die bronnen zijn niet altijd actueel. 608 00:35:48,500 --> 00:35:52,250 Bij de cijfers heb je ook nog verschil in, hoe meet je voortgang? 609 00:35:52,330 --> 00:35:54,169 Wij baseren ons op aantallen gebouwen, 610 00:35:54,250 --> 00:35:59,580 maar er zijn ook organisaties die publiceren op basis van oppervlakte. 611 00:35:59,959 --> 00:36:02,250 Sinds kort nemen we de oppervlakte mee, 612 00:36:03,500 --> 00:36:07,709 maar we hebben ook te horen gekregen… 613 00:36:07,959 --> 00:36:10,250 Onze adressenlijst is een startpunt, 614 00:36:10,330 --> 00:36:13,080 daar gaan we bevoegde gezagen op schrappen, 615 00:36:14,419 --> 00:36:18,040 dus er gaan wel dingen af, maar er komen zelden gebouwen bij, 616 00:36:19,580 --> 00:36:22,169 omdat die gebouwen vaak slecht in zicht zijn. 617 00:36:22,959 --> 00:36:26,209 Dus ik vind het mooi dat jullie dat in ieder geval hebben gedaan. 618 00:36:27,250 --> 00:36:29,040 Dat is natuurlijk ook wel voor ons. 619 00:36:29,419 --> 00:36:35,290 We komen er ook achter dat onze cijfers, zoals Tim net ook aangaf, de 60 procent, 620 00:36:35,669 --> 00:36:38,330 maar ook 76 procent kantooroppervlakte 621 00:36:38,419 --> 00:36:42,379 waarschijnlijk ook een onderschatting zijn van onze data. 622 00:36:42,629 --> 00:36:46,500 Omdat we dus waarschijnlijk meer kantoren op de lijst hebben 623 00:36:46,580 --> 00:36:49,500 die niet zullen voldoen, of onder een uitzondering vallen. 624 00:36:49,580 --> 00:36:54,169 En onze lijst wordt niet aangevuld met in dit geval dit kantoorgebouw, 625 00:36:54,500 --> 00:36:57,959 tenzij jullie het dus doorvoeren in de BAG als zijnde kantoorgebouw, 626 00:36:58,209 --> 00:37:00,500 en dan zou die bij ons wel naar boven komen. 627 00:37:01,080 --> 00:37:04,709 Wat daarin wel heel belangrijk is, moeten we natuurlijk wel overleg hebben 628 00:37:04,790 --> 00:37:08,169 met onze collega's die het toezicht doen waar Ruben het net over had, 629 00:37:08,250 --> 00:37:12,000 dat het gebouw anders wordt gebruikt dan dat de bestemming voorschrijft. 630 00:37:13,290 --> 00:37:14,830 Die pakken we niet op in dit traject, 631 00:37:14,919 --> 00:37:17,669 want dat neemt een heel ander traject met zich mee. 632 00:37:17,750 --> 00:37:20,919 En van die discussie, wil je binnen die label C-verplichting 633 00:37:21,000 --> 00:37:23,290 voor nu wegblijven, althans dat is de opdracht 634 00:37:23,379 --> 00:37:26,830 die wij mee hebben gekregen vanuit de gemeente waarvoor wij werken. 635 00:37:26,919 --> 00:37:29,330 Wat wel belangrijk is voor die WOZ-informatie. 636 00:37:30,330 --> 00:37:32,379 Wij kunnen wel vragen om die data. 637 00:37:32,459 --> 00:37:36,040 Daarnaast hebben wij wel meteen één van onze juristen mee laten kijken. 638 00:37:36,290 --> 00:37:39,000 Jullie halen de data uit openbare bronnen, 639 00:37:39,580 --> 00:37:42,500 wij uit privacygevoelige informatie 640 00:37:42,959 --> 00:37:45,290 en daar is een verwerkingsovereenkomst voor opgesteld. 641 00:37:45,379 --> 00:37:48,459 Dus wil je als bevoegd gezag WOZ-informatie gaan gebruiken, 642 00:37:49,000 --> 00:37:52,790 vraag of een jurist meekijkt, ga in overleg met collega's bij gemeenten, 643 00:37:53,040 --> 00:37:57,000 bij omgevingsdiensten, zodat je alsnog die WOZ data kan toepassen, 644 00:37:57,080 --> 00:38:00,580 want je merkt dat het helpt en het zorgt voor meer overzicht. 645 00:38:00,790 --> 00:38:04,169 Je komt sneller tot je conclusie en het werkt een stuk gemakkelijker. 646 00:38:04,580 --> 00:38:06,080 Ja, er zijn inderdaad ook veel. 647 00:38:06,169 --> 00:38:07,629 Er zijn ook meer databronnen, 648 00:38:07,709 --> 00:38:11,000 bijvoorbeeld de NVM heeft ook een heel groot databestand, 649 00:38:11,080 --> 00:38:17,000 op basis van hun eigen leden, waar transacties en verhuren in is opgenomen. 650 00:38:17,629 --> 00:38:19,790 Ja, als je daar ook al een koppeling hebt. 651 00:38:19,879 --> 00:38:21,419 Wij maken daar nu geen koppeling mee, 652 00:38:21,500 --> 00:38:22,830 maar als je daar een koppeling mee kan maken, 653 00:38:22,919 --> 00:38:26,669 heb je ook al nieuwe data waar je de lijst weer aan kan verfijnen. 654 00:38:27,209 --> 00:38:30,959 Er zijn grote adviseurs, beleggingsinstellingen, 655 00:38:31,040 --> 00:38:33,959 die een hele grote eigen vastgoedportefeuille hebben, 656 00:38:34,330 --> 00:38:35,830 waar ze ook hun data uithalen. 657 00:38:35,919 --> 00:38:41,169 Dus er is in de markt veel meer dan alleen die openbare databronnen. 658 00:38:42,459 --> 00:38:44,500 Dus ga daar ook mee aan de slag. 659 00:38:44,580 --> 00:38:49,209 Wij zijn als RVO ook aan het kijken hoe we die toch kunnen gaan inzetten, 660 00:38:49,290 --> 00:38:52,959 zodat ook ons databestand daarop verbeterd wordt. 661 00:38:53,040 --> 00:38:57,709 Maar dat is nu een on-going project waar we mee bezig zijn, 662 00:38:57,790 --> 00:39:01,209 maar we hopen dat daar wel betere resultaten uit naar voren gaan komen. 663 00:39:01,290 --> 00:39:03,790 Dat is ook onder andere de reden dat wij onze tools 664 00:39:03,879 --> 00:39:07,169 ook beschikbaar hebben gesteld op onze website en ook op die van IPLO. 665 00:39:07,250 --> 00:39:08,500 Mooi, ja. 666 00:39:09,500 --> 00:39:13,580 Ja, kijk er vooral naar, zou ik inderdaad iedereen willen uitnodigen. 667 00:39:14,129 --> 00:39:19,000 Het is leuk om te zien vanuit jullie als omgevingsdienst daarmee bezig zijn, Ruben. 668 00:39:19,080 --> 00:39:22,330 Maar het is natuurlijk ook fijn om te weten, 669 00:39:22,419 --> 00:39:26,330 hoe doen anderen dat, hoe zijn andere gemeenten hiermee bezig? 670 00:39:26,419 --> 00:39:31,500 En Tim, heb jij een beetje zicht op hoe het er op dit moment aan toe gaat, 671 00:39:31,580 --> 00:39:33,290 met betrekking tot de handhaving? 672 00:39:33,379 --> 00:39:36,830 Ja, dat is natuurlijk een vraag die wij ook wel beantwoord willen hebben 673 00:39:36,919 --> 00:39:41,169 en we hebben daarvoor ook wel eerder een enquête uitgezet. 674 00:39:41,290 --> 00:39:44,669 En vanuit de VNG is er ook een rondvraag gedaan, 675 00:39:44,750 --> 00:39:46,000 hoe staat het ervoor? 676 00:39:46,629 --> 00:39:48,790 Uit die gegevens kwam, even uit mijn hoofd, 677 00:39:48,879 --> 00:39:52,209 dat ongeveer 122 gemeenten er nu mee bezig waren, 678 00:39:52,830 --> 00:39:56,379 24 volgens mij, die aangaven dat ze er nog niet mee bezig waren. 679 00:39:57,250 --> 00:39:59,459 En ja, van de rest weten we het niet. 680 00:40:00,709 --> 00:40:05,459 Natuurlijk is het zo dat de gemeenten die niet reageren vaak niet bezig zijn. 681 00:40:06,379 --> 00:40:09,169 Dus exact weten de percentages niet. 682 00:40:09,790 --> 00:40:12,709 En van die gemeenten die wel bezig waren, 683 00:40:13,169 --> 00:40:17,080 zagen we ook dat tweederde het ongeveer had belegd bij een omgevingsdienst. 684 00:40:17,959 --> 00:40:19,379 Dus dat kregen we ook. 685 00:40:20,459 --> 00:40:25,129 En misschien is het ook wel natuurlijk goed voor gemeenten om te weten, 686 00:40:25,209 --> 00:40:28,250 als zij ergens tegenaan lopen, als ze het lastig vinden 687 00:40:28,830 --> 00:40:31,169 om dit opgestart te krijgen binnen hun gemeente, 688 00:40:31,250 --> 00:40:33,459 om dan ook bij ons aan te kloppen. 689 00:40:34,000 --> 00:40:39,290 Ik denk bij één van ons, het nummer van Ruben is nul zes… 690 00:40:44,290 --> 00:40:45,290 Nee, maar goed. 691 00:40:45,379 --> 00:40:50,040 Precies, ze weten ons te vinden, dus dat komt absoluut goed. 692 00:40:51,669 --> 00:40:54,580 Maar je wilt in de toekomst natuurlijk ook weer gaan ijken. 693 00:40:55,669 --> 00:40:59,040 Zeker, er zijn ook wel voornemens eind dit jaar of begin volgend jaar 694 00:40:59,129 --> 00:41:04,330 opnieuw een peilstok erin te steken en te kijken hoe het ervoor staat. 695 00:41:04,419 --> 00:41:06,459 En hopelijk dan een toename. 696 00:41:06,919 --> 00:41:08,129 Zeker ja. 697 00:41:08,209 --> 00:41:11,629 De oproep aan alle gemeenten en omgevingsdiensten, reageer. 698 00:41:11,709 --> 00:41:15,040 Reageer. Ja precies. Neem deze enquête serieus, 699 00:41:15,129 --> 00:41:18,500 Het is belangrijk om dat beeld inderdaad te krijgen. 700 00:41:18,580 --> 00:41:21,040 We zullen er geen 15 minuten enquête van maken. 701 00:41:22,500 --> 00:41:24,209 Nee, precies. 702 00:41:24,290 --> 00:41:27,750 Maar het is wel belangrijk om inderdaad een beeld te krijgen 703 00:41:27,830 --> 00:41:29,830 hoe goed het nu eigenlijk loopt, 704 00:41:29,919 --> 00:41:35,000 en ook om te zien van waar lopen misschien gemeenten en omgevingsdiensten tegenaan, 705 00:41:35,080 --> 00:41:38,290 want daar kunnen wij vanuit IPLO en vanuit RVO 706 00:41:38,379 --> 00:41:40,379 natuurlijk ook weer van leren. 707 00:41:41,330 --> 00:41:47,709 Zijn er nog punten die jullie wellicht nog mee willen geven aan het publiek? 708 00:41:50,459 --> 00:41:53,169 Nee? Hebben wij alles benoemd voor zover? 709 00:41:53,919 --> 00:41:56,129 Ga gewoon beginnen, want door het te doen, 710 00:41:56,209 --> 00:41:58,879 ga je zaken ontdekken waar je behoefte aan hebt. 711 00:41:58,959 --> 00:42:00,000 Dat is een goede tip. 712 00:42:00,080 --> 00:42:02,040 Zo is ook onze tool ontstaan. 713 00:42:02,129 --> 00:42:03,459 Ja. 714 00:42:03,540 --> 00:42:05,669 Dat is eigenlijk de enige tip die ik kan geven. 715 00:42:05,750 --> 00:42:10,830 Ga gewoon beginnen, doe het gewoon en als je ergens tegenaan loopt. 716 00:42:10,919 --> 00:42:14,709 Er zijn voldoende mensen die je op gang kunnen helpen, IPLO, RVO. 717 00:42:15,879 --> 00:42:17,580 Ik denk dat dat een hele goede tip is 718 00:42:17,669 --> 00:42:20,459 en ik denk dat iedereen die zeker van harte moet nemen. 719 00:42:22,709 --> 00:42:26,209 Ik wil jullie allemaal hartelijk bedanken voor jullie inbreng 720 00:42:26,669 --> 00:42:31,750 en ik wil inderdaad het publiek ook bedanken voor het deelnemen. 721 00:42:32,669 --> 00:42:36,379 Mocht je één van de negen webinars gemist hebben. 722 00:42:37,209 --> 00:42:38,330 Je kunt ze terugkijken. 723 00:42:38,419 --> 00:42:42,500 Binnenkort komen de links ook op de IPLO website beschikbaar. 724 00:42:45,000 --> 00:42:47,419 Na afloop zul je een link vinden 725 00:42:47,500 --> 00:42:52,379 waarop je ook op de vervolgwebinars nog kan deelnemen. 726 00:42:52,580 --> 00:42:55,000 Dat zijn de technische webinars; ik zal ze nog één keer noemen: 727 00:42:55,080 --> 00:42:57,419 morgenochtend compressoren en perslucht, 728 00:42:58,459 --> 00:43:01,790 dan begin van de middag, elektrisch aandrijfsystemen en motoren, 729 00:43:02,379 --> 00:43:06,790 ten slotte morgenmiddag, aan het einde van de middag net als nu, technische isolatie, 730 00:43:06,879 --> 00:43:08,500 en dan hebben we er negen gehad. 731 00:43:08,580 --> 00:43:13,709 Ja, het verzoek is ook als jullie straks voordat je gaat afsluiten, 732 00:43:14,129 --> 00:43:15,790 nog even te reageren op de enquête 733 00:43:15,879 --> 00:43:18,879 en ons te laten weten wat jullie van dit webinar vonden. 734 00:43:18,959 --> 00:43:22,209 Voor nu bedankt en hopelijk tot ziens bij één van de volgende webinars. 735 00:43:22,379 --> 00:43:23,379 Dank jullie wel. 736 00:43:24,459 --> 00:43:25,459 En jullie ook.