1 00:00:06,039 --> 00:00:06,920 Goedemiddag. 2 00:00:07,079 --> 00:00:09,460 Welkom, bij het laatste webinar van vandaag. 3 00:00:09,630 --> 00:00:12,079 Dit keer gaat het webinar over stoom. 4 00:00:12,329 --> 00:00:15,420 We hebben eerder vandaag twee andere webinars gehouden. 5 00:00:15,579 --> 00:00:18,420 De eerste webinar ging over de veelgestelde vragen, 6 00:00:18,709 --> 00:00:20,459 rondom de energiebesparingsplicht. 7 00:00:20,879 --> 00:00:24,879 De tweede webinar van eerder vanmiddag, ging over de koeling. 8 00:00:25,420 --> 00:00:27,629 en nu zitten we bij elkaar voor stoom. 9 00:00:28,000 --> 00:00:29,879 Aan tafel is aangeschoven, Tanja. 10 00:00:30,250 --> 00:00:32,250 Tanja, zou jij je willen voorstellen? 11 00:00:33,080 --> 00:00:37,880 Mijn naam is Tanja Wolf en ik werk nu als zelfstandig adviseur. 12 00:00:38,459 --> 00:00:40,500 Ik geef energiebesparingsadvies. 13 00:00:40,750 --> 00:00:44,580 Ik help mijn klanten bij het zoeken naar de energiebesparingsmogelijkheden 14 00:00:44,750 --> 00:00:46,000 en om die uit te werken. 15 00:00:47,040 --> 00:00:49,630 Daarnaast heb ik een specialisme opgebouwd 16 00:00:49,830 --> 00:00:54,380 in de stoomtechniek, bij diverse bedrijven en geef ik ook 17 00:00:54,630 --> 00:00:56,830 cursussen in de stoomtechniek. 18 00:00:57,380 --> 00:01:01,830 Dat is duidelijk, waarom jij vandaag aan tafel zit. 19 00:01:02,380 --> 00:01:05,500 Je hebt iemand meegenomen, die zit in de greenroom. 20 00:01:05,580 --> 00:01:08,879 Dat klopt, dat is mijn stoomcollega Steef Voermans. 21 00:01:09,379 --> 00:01:14,750 Hij werkt bij ERIKS als application engineer en houdt zich bezig 22 00:01:14,959 --> 00:01:17,790 met vraagstukken in de stoomtechniek. 23 00:01:19,209 --> 00:01:25,209 Met Steef gaan Irma en Shaun de vragen beantwoorden 24 00:01:25,459 --> 00:01:28,750 die jullie insturen naar aanleiding van het webinar stoom, 25 00:01:29,040 --> 00:01:32,790 wat straks verder wordt gepresenteerd door Tanja. 26 00:01:34,830 --> 00:01:39,919 Deze vragen zullen voor een deel op mijn scherm verschijnen. 27 00:01:40,169 --> 00:01:44,330 Dat zijn vragen die voor iedereen belangrijk zijn. 28 00:01:44,540 --> 00:01:47,080 Die kan Tanja vervolgens beantwoorden. 29 00:01:48,750 --> 00:01:53,209 Vragen die simpel en eenvoudig te beantwoorden zijn, 30 00:01:53,290 --> 00:01:56,379 die worden vanuit de greenroom beantwoord. 31 00:01:56,500 --> 00:01:59,459 Het kan zijn dat er een ingewikkelde vraag is. 32 00:01:59,790 --> 00:02:02,830 Die gaan we via de helpdesk aan jullie beantwoorden. 33 00:02:03,040 --> 00:02:06,709 Hoe dan ook, jullie krijgen antwoord op je vraag. 34 00:02:09,580 --> 00:02:11,789 Dat is het voor nu. 35 00:02:12,830 --> 00:02:19,210 Je hebt je presentatie ingedeeld in vier delen en die zie je hier. 36 00:02:19,460 --> 00:02:21,330 Zou je dat kunnen toelichten? 37 00:02:22,669 --> 00:02:28,000 Ik begin met een uitleg van belangrijke eigenschappen 38 00:02:28,250 --> 00:02:31,710 van stoom en condensaat en ook van de samenhang daartussen. 39 00:02:32,000 --> 00:02:36,669 Dan vertel ik iets over stoomketels, het ketelhuis 40 00:02:37,039 --> 00:02:39,380 en de componenten die je daarin vindt. 41 00:02:40,380 --> 00:02:45,000 Dan gaan we kijken naar de restwarmte stromen die in een stoomsysteem voorkomen 42 00:02:45,080 --> 00:02:48,289 en hoe je daar de warmte uit kan terugwinnen. 43 00:02:49,580 --> 00:02:52,500 Tot slot lichten we de EML-maatregelen toe, 44 00:02:52,789 --> 00:02:57,000 voor zover dat nog niet is gebeurd in mijn verhaal en de vragen. 45 00:02:58,330 --> 00:03:03,169 Prima, en dat is volgens mij een compleet verhaal 46 00:03:03,330 --> 00:03:08,210 om binnen een uur te doen, daar gaan we ons ook op richten. 47 00:03:09,210 --> 00:03:11,960 Voordat we dat doen, willen we jullie meteen 48 00:03:12,210 --> 00:03:15,210 in het diepe gooien, met een interessante pollvraag. 49 00:03:15,710 --> 00:03:18,830 Misschien kun je een toelichting geven, Tanja. 50 00:03:18,919 --> 00:03:23,919 Wij zijn benieuwd wat de kijkers weten van stoomsystemen 51 00:03:24,169 --> 00:03:26,130 en de componenten daarin. 52 00:03:26,289 --> 00:03:30,380 Vandaar dat we dat willen voorleggen. 53 00:03:30,710 --> 00:03:34,669 Die zal later in de presentatie worden beantwoord. 54 00:03:35,419 --> 00:03:39,169 Zo is het, de antwoorden krijgen jullie wel te horen, 55 00:03:39,380 --> 00:03:41,710 dus dat gaan we nog niet verklappen. 56 00:03:43,080 --> 00:03:48,919 Even kijken hoe de antwoorden zich verhouden op dit moment. 57 00:03:49,130 --> 00:03:52,000 Het is grappig, want er is een kleine voorkeur 58 00:03:52,080 --> 00:03:53,830 voor het tweede antwoord. 59 00:03:54,500 --> 00:03:59,880 Een derde is het eerste antwoord en twee derde het tweede antwoord. 60 00:04:00,500 --> 00:04:04,500 We zijn benieuwd, we houden jullie nog in de spanning. 61 00:04:04,630 --> 00:04:07,710 Tanja gaat er straks verder op in. 62 00:04:08,880 --> 00:04:11,960 Eerst gaan we kijken naar de eigenschappen van stoom 63 00:04:12,210 --> 00:04:16,209 en het condensaat en hoe het systeem onderling 64 00:04:16,329 --> 00:04:19,709 en de samenhang daarvan werkt. 65 00:04:20,579 --> 00:04:22,380 Daar zal je nu op ingaan. 66 00:04:22,920 --> 00:04:28,040 Tanja, ik tover de volgende dia en dan kun jij vervolgens doorklikken. 67 00:04:29,880 --> 00:04:35,040 Stoom wordt in veel industrieën veelvuldig toegepast, 68 00:04:36,000 --> 00:04:40,829 voor verwarmingsdoeleinden, maar ook het drogen van producten, 69 00:04:41,000 --> 00:04:44,959 het indampen van vloeistoffen, het vulkaniseren 70 00:04:45,040 --> 00:04:48,959 bijvoorbeeld van rubber in autoclaven. 71 00:04:49,630 --> 00:04:56,329 Het bakken van kalkzandsteen of brood, bijvoorbeeld in industriële bakkerijen, 72 00:04:57,329 --> 00:05:00,170 maar ook zorginstellingen gebruiken veelvuldig stoom 73 00:05:00,420 --> 00:05:04,329 voor het bevochtigen van ruimtes, maar ook het steriliseren 74 00:05:04,579 --> 00:05:07,579 van medische hulpmiddelen. 75 00:05:08,459 --> 00:05:11,829 In veel industrieën kom je stoom nog steeds tegen. 76 00:05:12,000 --> 00:05:15,250 Wat maakt stoom geschikt als verwarmingsmedium? 77 00:05:16,040 --> 00:05:18,209 Met name de grote warmtecapaciteit. 78 00:05:18,959 --> 00:05:24,040 Als je stoom gebruikt, dan condenseert het en bij het condenseren 79 00:05:24,329 --> 00:05:26,959 van die stoom komt warmte vrij. 80 00:05:27,540 --> 00:05:32,630 Die hoeveelheid warmte is meer dan vier keer zoveel 81 00:05:32,880 --> 00:05:36,750 dan bij een warmwatersysteem van dezelfde temperatuur. 82 00:05:37,000 --> 00:05:41,209 Dat is een belangrijk pluspunt van stoom. 83 00:05:43,790 --> 00:05:49,540 Zoals bij warmte gebeurt de condensatie bij een constante temperatuur. 84 00:05:49,790 --> 00:05:52,630 Dat in tegenstelling tot een warmwatersysteem, 85 00:05:52,829 --> 00:05:57,880 waarbij de temperatuur van het medium daalt bij het afgeven van die warmte. 86 00:06:00,459 --> 00:06:05,079 Doordat stoom condenseert, heb je te maken met een tweefasensysteem. 87 00:06:05,250 --> 00:06:11,829 Het stoomsysteem voedt je met stoom, met gas, maar door het condenseren 88 00:06:12,290 --> 00:06:14,380 krijg je water in dat systeem. 89 00:06:14,540 --> 00:06:19,540 Daar moet je rekening mee houden, bij het ontwerpen en gebruik van stoom. 90 00:06:20,630 --> 00:06:26,329 En op de juiste punten dat condensaat ontwateren uit dat systeem. 91 00:06:26,880 --> 00:06:31,459 Doe je dat niet, kan dat leiden tot een minder efficiënt proces, 92 00:06:31,670 --> 00:06:34,500 maar ook tot schades door waterslag en corrosie 93 00:06:34,670 --> 00:06:36,380 die kan optreden in het systeem. 94 00:06:36,540 --> 00:06:37,630 -Helder. 95 00:06:38,579 --> 00:06:43,630 Een ander nadeel, is dat stoom heet is 96 00:06:43,880 --> 00:06:46,579 en voor veel processen te heet. 97 00:06:48,329 --> 00:06:52,170 Je moet kijken, waar is stoom een geschikt medium en 98 00:06:52,380 --> 00:06:55,670 waar is een ander medium beter geschikt? 99 00:06:55,920 --> 00:06:58,459 Daar is de laatste jaren steeds meer aandacht voor 100 00:06:58,579 --> 00:07:02,420 om selectieve keuzes te maken voor het juiste verwarmingsmedium. 101 00:07:02,709 --> 00:07:05,670 Als stoom te heet is kan het product verbranden, 102 00:07:05,790 --> 00:07:10,250 of het kan zijn dat de stoomklep te snel sluit, 103 00:07:10,329 --> 00:07:12,630 omdat het product snel op temperatuur komt, 104 00:07:12,750 --> 00:07:15,880 waardoor het afvoeren van condensaat wordt bemoeilijkt. 105 00:07:18,630 --> 00:07:21,500 Een ander nadeel van een stoomsysteem is dat het 106 00:07:21,959 --> 00:07:25,130 een onderhoudsintensief systeem is, als je het vergelijkt 107 00:07:25,380 --> 00:07:29,079 met bijvoorbeeld een warmwatersysteem, moet je 108 00:07:31,500 --> 00:07:36,000 genoeg aandacht besteden aan de waterbehandeling voor het ketelhuis. 109 00:07:36,959 --> 00:07:39,880 Vanwege de vervuiling en dat soort zaken. 110 00:07:40,040 --> 00:07:42,380 Daar ga je straks op in. -Zeker. 111 00:07:45,040 --> 00:07:48,579 Hier heb je een overzicht gemaakt. 112 00:07:50,750 --> 00:07:56,040 In deze dia laat ik zien hoe het principe 113 00:07:56,250 --> 00:07:58,540 werkt van stoomproductie. 114 00:07:59,209 --> 00:08:02,920 Stoom wordt gevormd door water tot het kookpunt te verwarmen 115 00:08:03,079 --> 00:08:05,579 en daarna gaat het verdampen. 116 00:08:06,630 --> 00:08:10,209 We kennen dat pannetje op het fornuis thuis, dat als je daar 117 00:08:10,459 --> 00:08:14,130 een bepaalde hoeveelheid water in stopt en je voert energie toe. 118 00:08:15,750 --> 00:08:18,540 Je zet het gas open, op een gegeven moment 119 00:08:19,290 --> 00:08:22,329 gaat het water koken en laat je die 120 00:08:22,829 --> 00:08:27,920 warmtetoevoer openstaan en dan gaat dat pannetje leeg koken. 121 00:08:28,079 --> 00:08:30,380 Dus die massa water, bijvoorbeeld, 122 00:08:30,500 --> 00:08:33,789 een kilogram, is dan een kilogram stoom geworden. 123 00:08:40,880 --> 00:08:44,710 Het opwarmen van water gaat gepaard met de stijging van de temperatuur, 124 00:08:45,000 --> 00:08:48,630 maar bij het overgaan van de vloeistoffase naar de gasfase 125 00:08:49,000 --> 00:08:51,539 blijft de temperatuur constant. 126 00:08:51,710 --> 00:08:55,539 De stoom die ontstaat heeft dezelfde temperatuur 127 00:08:55,750 --> 00:08:57,880 als het kookpunt van het water. 128 00:08:58,380 --> 00:09:01,289 Bij een atmosferische omgeving is dat 100 graden, 129 00:09:01,919 --> 00:09:06,130 maar in een stoomketel waarin de ruimte afgesloten is, 130 00:09:06,919 --> 00:09:10,500 ontstaat een stoomdruk die wordt ingesteld. 131 00:09:11,289 --> 00:09:14,500 Dan hebben we hetzelfde proces, maar dan bij een hogere druk 132 00:09:14,710 --> 00:09:16,789 en bij een hogere temperatuur. 133 00:09:19,000 --> 00:09:22,380 Ik zag deze introductie bij het vorige webinar. 134 00:09:23,039 --> 00:09:27,000 Het is goed om dat duidelijk te krijgen. 135 00:09:28,169 --> 00:09:32,250 -Die verzadigde stoom is opgewekt in die stoomketel, 136 00:09:32,500 --> 00:09:35,580 daarmee voedt jij je verwarmingsproces. 137 00:09:35,919 --> 00:09:41,880 Op dit plaatje zie je een warmtewisselaar waar onderin de medium komt, 138 00:09:42,130 --> 00:09:43,669 wat opgewarmd moet worden. 139 00:09:43,919 --> 00:09:48,330 De stoom gaat door de pijp en zal condenseren, 140 00:09:48,500 --> 00:09:52,210 doordat die zijn energie afstaat aan het product. 141 00:09:52,460 --> 00:09:58,630 Dat condensaat zakt op eigen gewicht naar het laagste punt, waar die condenspot zit 142 00:09:59,130 --> 00:10:03,419 en wordt door de condenspot afgevoerd naar een condensaatsysteem. 143 00:10:04,919 --> 00:10:08,750 Die stoomdruk wordt gekozen 144 00:10:09,630 --> 00:10:12,669 aan de hand van de temperatuur die hoort bij die stoomdruk. 145 00:10:12,830 --> 00:10:17,460 Die ligt meestal 20 tot 30 graden boven de procestemperatuur. 146 00:10:20,710 --> 00:10:23,080 Zo werkt dat in een verwarmingsproces. 147 00:10:23,380 --> 00:10:26,539 -Zo kun je een ander medium verwarmen met stoom. 148 00:10:29,080 --> 00:10:32,500 In de volgende sheet heb ik een vereenvoudigde afbeelding 149 00:10:32,750 --> 00:10:37,750 van het milieu diagram gezet, het hpt-diagram. 150 00:10:38,080 --> 00:10:44,789 Hierin staan de eigenschappen over de warmte-inhoud en over de druk. 151 00:10:45,830 --> 00:10:52,000 Die onderste kromme lijn, is de vloeistof kooklijn. 152 00:10:53,039 --> 00:10:56,130 De bovenste kromme lijn, is de verzadigde stoom-lijn. 153 00:10:56,289 --> 00:11:00,169 Links op de as staat de entropie of de warmte-inhoud 154 00:11:00,630 --> 00:11:03,960 en op de horizontale as staat de druk weergegeven. 155 00:11:04,500 --> 00:11:06,830 Ik vind het een mooi plaatje om uit te leggen 156 00:11:07,330 --> 00:11:10,210 hoe dat werkt in zo'n stoomsysteem. 157 00:11:10,710 --> 00:11:14,750 Aan de rechterkant van dat diagram zie je een schematische weergave 158 00:11:14,960 --> 00:11:16,750 van de warmtewisselaar. 159 00:11:16,960 --> 00:11:21,080 Die nummertjes uit de diagram corresponderen met die nummertjes 160 00:11:21,330 --> 00:11:24,580 in die warmtewisselaar en dan zie je dat de stoom 161 00:11:24,880 --> 00:11:29,919 waarmee die warmtewisselaar gevoerd wordt, dat is verzadigde stoom, 162 00:11:30,460 --> 00:11:33,380 op de verzadigde stoomlijn staat. 163 00:11:33,630 --> 00:11:38,169 In de warmtewisselaar geeft die stoom zijn warmte af 164 00:11:38,330 --> 00:11:40,669 aan het product en dat condenseert. 165 00:11:40,880 --> 00:11:46,330 In het diagram zie je dat via die lijn de warmte-inhoud 166 00:11:46,580 --> 00:11:48,169 van die stoom afneemt. 167 00:11:48,380 --> 00:11:51,039 Dat betekent dat de condensatie optreedt. 168 00:11:51,580 --> 00:11:54,080 Als die stoom is gecondenseerd, kom je 169 00:11:54,289 --> 00:11:55,830 op die vloeistof-kooklijn uit. 170 00:11:56,000 --> 00:12:00,539 Het omgekeerde gebeurt in die warmtewisselaar. 171 00:12:01,789 --> 00:12:06,580 Dat condensaat op punt twee, stroomt naar die condenspot toe. 172 00:12:06,830 --> 00:12:10,210 Voor die condenspot hebben we onder dezelfde druk 173 00:12:10,419 --> 00:12:15,130 als die stroomdruk volledig condensaat, dus volledig vloeistof. 174 00:12:15,919 --> 00:12:20,830 Die condenspot voelt de aanwezigheid van het condensaat die opent en 175 00:12:21,000 --> 00:12:25,000 laat het condensaat doorstromen naar het retournet. 176 00:12:26,710 --> 00:12:29,039 Je ziet in dat diagram wat daar gebeurt. 177 00:12:29,250 --> 00:12:35,669 Want door die toestandsverandering, 178 00:12:36,710 --> 00:12:41,830 bij die lagere druk, gaan we links in het diagram op dezelfde lijn. 179 00:12:42,080 --> 00:12:44,750 Dat betekent dat we dezelfde warmte-inhoud behouden, 180 00:12:44,960 --> 00:12:46,630 maar bij een lagere druk. 181 00:12:46,750 --> 00:12:52,919 Dat houdt in dat het bij punt drie, boven die vloeistof-kooklijn uitkomt 182 00:12:53,080 --> 00:12:59,080 en een deel van dat condensaat in dat laagdruk systeem opnieuw zal opkoken. 183 00:13:00,000 --> 00:13:03,289 Daar ontstaat weer stoom en dat noemen we vaak flashstoom 184 00:13:03,500 --> 00:13:05,039 of na-verdampingsstoom. 185 00:13:05,289 --> 00:13:09,330 Dat is een restproduct van dat verwarmingsproces. 186 00:13:11,080 --> 00:13:17,210 Vanaf punt drie wordt dat mengsel stoom en condensaat na die condenspot 187 00:13:17,419 --> 00:13:20,669 weer naar het ketelhuis gevoerd. 188 00:13:21,380 --> 00:13:25,419 Onderweg zal een deel daarvan verder afkoelen en die flashstoom 189 00:13:25,580 --> 00:13:30,419 wellicht condenseren, maar in dat ketelhuis en de warmte die 190 00:13:31,039 --> 00:13:33,789 in dat condensaat zit, wordt weer benut. 191 00:13:34,080 --> 00:13:37,380 Het voedingswater uit de condensatieketel wordt hergebruikt. 192 00:13:38,130 --> 00:13:40,580 Dan kunnen ze dat hergebruiken. 193 00:13:41,750 --> 00:13:44,080 Dan ben je nu bij vijf aangekomen. 194 00:13:45,210 --> 00:13:49,789 -Je komt nooit bij vijf aan, want je komt ergens daarboven in. 195 00:13:49,960 --> 00:13:51,250 -Als het goed is. 196 00:13:51,460 --> 00:13:53,750 Je komt zo hoog mogelijk terug in de ketel. 197 00:13:54,000 --> 00:13:56,380 Dan ben je goed bezig, hoe hoger je zit. 198 00:13:57,380 --> 00:13:58,250 Helder. 199 00:13:58,960 --> 00:14:03,789 Dan heb je de condenspotten in alle verschillende vormen. 200 00:14:06,460 --> 00:14:11,789 Die condenspot heeft een belangrijke functie in dat verwarmingsproces. 201 00:14:11,880 --> 00:14:16,080 Die condenspot zorgt ervoor dat die stoom wordt tegengehouden 202 00:14:16,250 --> 00:14:19,330 in die warmtewisselaar, zodat die de gelegenheid heeft 203 00:14:19,460 --> 00:14:20,539 om te condenseren. 204 00:14:21,710 --> 00:14:24,380 Als daar niks zat, zou het een open leiding zijn, 205 00:14:24,539 --> 00:14:28,130 die stoom die daardoor heen blaast, wordt voor een deel gecondenseerd 206 00:14:28,330 --> 00:14:30,580 en een deel gaat verloren. 207 00:14:30,789 --> 00:14:36,039 Die condenspot houdt stoom tegen, maar voert het gevormde condensaat 208 00:14:36,169 --> 00:14:40,500 tijdens dat verwarmingsproces zo plat mogelijk af. 209 00:14:41,169 --> 00:14:44,380 Waar condensaat zit in de warmtewisselaar, zit geen stoom. 210 00:14:44,580 --> 00:14:48,250 We weten dat die stoom een grotere warmte-inhoud heeft 211 00:14:48,419 --> 00:14:51,210 dan die vloeistof van dezelfde temperatuur. 212 00:14:51,500 --> 00:14:54,830 We willen gelijk plaatsmaken voor verse stoom. 213 00:14:55,419 --> 00:14:57,000 Dat doet die condenspot. 214 00:14:59,080 --> 00:15:05,380 Daarbij hebben we nog wensen, we willen dat die condenspot kan ontluchten. 215 00:15:05,669 --> 00:15:09,289 Sommige condenspotten kunnen dat op basis van hun werkingsprincipes, 216 00:15:09,539 --> 00:15:13,880 maar andere hebben daar een bepaald klepje voor ingebouwd. 217 00:15:15,830 --> 00:15:18,630 We willen graag dat die een terugslagklep werking heeft 218 00:15:18,830 --> 00:15:22,500 of dat er apart een terugslagklep wordt geplaatst. 219 00:15:23,539 --> 00:15:28,250 Hij mag het verwarmingsproces niet beïnvloeden, dus geen vertraging opleveren 220 00:15:28,460 --> 00:15:30,669 bij het afvoeren van het condensaat. 221 00:15:31,210 --> 00:15:34,710 Daarnaast zouden we willen dat die een aantal jaar meegaat 222 00:15:34,960 --> 00:15:39,330 en daar zijn grote verschillen in tussen verschillende types. 223 00:15:40,169 --> 00:15:43,919 -Dat is ook belangrijk, meer voor degene die het aanschaft. 224 00:15:44,960 --> 00:15:49,289 Als je als toezichthouder om advies wordt gevraagd, 225 00:15:49,539 --> 00:15:54,830 dan zijn er kwaliteitsverschillen tussen die condenspotten. 226 00:15:54,919 --> 00:16:00,130 Kwaliteitsverschillen, maar ook de juiste keuze van het werkingsprincipe. 227 00:16:00,580 --> 00:16:05,460 dat in de juiste toepassing en de juiste montage wordt gekozen. 228 00:16:05,710 --> 00:16:08,210 Daar kan ook een hoop misgaan. 229 00:16:09,789 --> 00:16:13,250 Die mechanismen en die condenspotten. 230 00:16:13,500 --> 00:16:17,380 Op die dia zie je verschillende condenspotten afgebeeld. 231 00:16:17,710 --> 00:16:20,169 Die zijn aan slijtage onderhevig 232 00:16:20,419 --> 00:16:26,080 en dat mengsel stoomcondensaat geeft slijtage 233 00:16:26,289 --> 00:16:28,830 in zo'n doorlaat en in de leiding. 234 00:16:29,789 --> 00:16:33,789 Zo een condenspot heeft een beperkte levensduur. 235 00:16:33,880 --> 00:16:37,289 Je ziet links een doorsnede van een vlotter condenspot afgebeeld. 236 00:16:40,080 --> 00:16:44,130 Zo'n doorsnede zie je ook in het midden onder staan. 237 00:16:46,039 --> 00:16:50,000 Je ziet dat links het condensaat aanstroomt 238 00:16:50,210 --> 00:16:54,419 en als dat condensaatniveau stijgt, dan zal die vlotterbal ook stijgen 239 00:16:54,750 --> 00:16:59,039 en daarmee het klepje openen en het condensaat afvoeren. 240 00:17:00,710 --> 00:17:05,250 Daarboven staan twee afbeeldingen van een bimetaal condenspot. 241 00:17:06,170 --> 00:17:08,579 Dat werkingsprincipe is compleet anders. 242 00:17:08,829 --> 00:17:13,829 Dat gaat met bimetaal plaatjes, die gaan bol staan en weer plat worden 243 00:17:14,079 --> 00:17:16,630 als ze afkoelen. -Wanneer die open en dicht gaat. 244 00:17:16,790 --> 00:17:20,209 Rechtsonder is een thermodynamische condenspot. 245 00:17:21,750 --> 00:17:27,420 Er zit een vlak schijfje in, dat aan de hand van het snelheidsverschil 246 00:17:27,579 --> 00:17:30,130 tussen stoom en condensaat opent en sluit. 247 00:17:30,630 --> 00:17:35,170 Dat is een kort overzicht van een paar typen condenspotten. 248 00:17:36,079 --> 00:17:38,500 Op dit moment zijn er meer. 249 00:17:39,750 --> 00:17:44,250 Voorafgaand hadden we iemand die een vraag stelde over 250 00:17:45,079 --> 00:17:47,209 een bepaald type steam locks. 251 00:17:47,709 --> 00:17:49,880 Kun je daar iets over zeggen? 252 00:17:50,040 --> 00:17:53,540 Dat is ook een condenspot, maar. 253 00:17:54,540 --> 00:18:00,540 -Dat is een condenspot, maar die is van de serie die op de markt beschikbaar is 254 00:18:00,709 --> 00:18:05,079 een afwijkende, want dat is een condenspot zonder bewegende delen. 255 00:18:05,290 --> 00:18:10,250 Het is een venturi, dat op een bepaalde manier is ontworpen, 256 00:18:10,459 --> 00:18:13,579 om zijn functie goed te vervullen. 257 00:18:16,290 --> 00:18:22,079 Wat die condenspot doet, is door die venturi, die uitgerekend wordt 258 00:18:22,250 --> 00:18:24,920 bij een bepaald drukverschil, een bepaalde capaciteit 259 00:18:27,959 --> 00:18:32,630 en wisselende belastingen of niet, ontstaat er een soort waterslot. 260 00:18:32,880 --> 00:18:36,880 Dat waterslot is de scheiding tussen de stoom kant 261 00:18:37,130 --> 00:18:38,420 en de condensaat kant. 262 00:18:39,000 --> 00:18:43,500 Die venturi moet groot genoeg zijn om het aangeboden condensaat, 263 00:18:43,750 --> 00:18:49,380 zonder vertraging te kunnen afvoeren, maar klein genoeg zijn 264 00:18:49,579 --> 00:18:54,209 om de stoomverliezen, te beperken of te voorkomen. 265 00:18:55,130 --> 00:18:59,750 Als je het tegenkomt, het is één van de verschillende types. 266 00:18:59,920 --> 00:19:01,290 -Één van de verschillende. 267 00:19:02,829 --> 00:19:06,670 Er zijn veel toepassingen, en veel condenspotten, 268 00:19:07,000 --> 00:19:10,540 het vergt kennis om de juiste te kiezen. 269 00:19:12,290 --> 00:19:16,880 Het afwijkende van dit type is dat het geen bewegende delen heeft 270 00:19:17,250 --> 00:19:21,920 en daardoor zou het eeuwig leven kunnen hebben. 271 00:19:24,079 --> 00:19:28,079 Er zitten andere haken en ogen aan, net als elk ander type condenspot. 272 00:19:28,790 --> 00:19:29,709 -Helder. 273 00:19:29,790 --> 00:19:34,000 Het is belangrijk dat een condenspot goed functioneert en blijft functioneren 274 00:19:34,380 --> 00:19:39,170 en is het nodig om condenspotten te controleren op een goede werking. 275 00:19:39,630 --> 00:19:44,209 Dat houdt in dat je hem controleert op stoomlekkages, maar ook op temperatuur. 276 00:19:44,630 --> 00:19:47,380 Dat het die stoom tegenhoudt, 277 00:19:47,709 --> 00:19:50,130 zodat er geen stoom lekt naar je condensnet, 278 00:19:50,459 --> 00:19:55,380 maar ook dat de temperatuur net voor die condenspot gelijk is 279 00:19:55,630 --> 00:19:57,880 aan de verzadigde stoomtemperatuur. 280 00:19:58,380 --> 00:20:01,040 Dat wil zeggen dat je geen stuwing krijgt. 281 00:20:01,209 --> 00:20:03,670 Het condensaat wordt dan vlot afgevoerd 282 00:20:03,790 --> 00:20:07,040 als het bijvoorbeeld vervuild is of iets dergelijks. 283 00:20:07,750 --> 00:20:12,670 Is er een mogelijkheid om snel te zien dat een condenspot lekt? 284 00:20:14,500 --> 00:20:16,170 -Ja, met een condenspot meter. 285 00:20:16,420 --> 00:20:20,880 -Heb je daar een aparte meter voor? -Ja, en dan meet je met ultrasoon 286 00:20:21,250 --> 00:20:24,500 op stoomlekkages en je meet met temperatuur voor de condenspot, 287 00:20:25,000 --> 00:20:26,880 of die stuwt of niet. 288 00:20:28,209 --> 00:20:30,829 Op die twee punten moet je het meten. 289 00:20:32,000 --> 00:20:35,829 Iemand vroeg ook als er onderhoudsvrije condenspotten zijn? 290 00:20:36,130 --> 00:20:38,459 Dat is die venturi condenspot. 291 00:20:40,209 --> 00:20:43,000 -Tot op beperkte hoogte. 292 00:20:43,329 --> 00:20:47,250 Daar zijn de meningen niet allemaal hetzelfde. 293 00:20:47,329 --> 00:20:51,040 Onderhoudsvrij is goed totdat die kapot gaat. 294 00:20:51,170 --> 00:20:52,750 -Vrij bewegende delen. 295 00:20:53,250 --> 00:20:59,170 Soms gaat de leiding naar de condenspot kapot of doordat die capaciteitsberekening 296 00:20:59,459 --> 00:21:01,670 niet goed gedaan kon worden. 297 00:21:01,920 --> 00:21:07,500 Vaak zijn variabelen niet bekend of zijn de omstandigheden wisselend. 298 00:21:09,579 --> 00:21:12,829 Dat er meer stoomlekkages optreden dan gewenst, 299 00:21:13,040 --> 00:21:18,079 waardoor die stoomcondensaat mengsel verderop in het systeem 300 00:21:18,250 --> 00:21:21,040 schadelijk stroom oplevert. 301 00:21:23,420 --> 00:21:25,880 Voor degene die in hoge afwachting waren, 302 00:21:26,079 --> 00:21:28,959 gelukkig hebben de meeste het goede antwoord gegeven, 303 00:21:29,170 --> 00:21:30,750 dat was antwoord B. 304 00:21:31,040 --> 00:21:32,540 Dat is fijn. 305 00:21:33,040 --> 00:21:39,829 Er zitten een aantal mensen online die kaas gegeten hebben van stoom. 306 00:21:40,079 --> 00:21:41,579 Dat is goed om te weten. 307 00:21:43,000 --> 00:21:49,170 We zijn nog niet klaar, want je wil iets over het stoomsysteem vertellen. 308 00:21:49,920 --> 00:21:51,329 Dat is deze sheet. 309 00:21:51,459 --> 00:21:54,540 -Ik wilde de samenhang laten zien. 310 00:21:55,459 --> 00:22:00,380 We hebben het gehad over hoe stoom wordt gevormd. 311 00:22:00,750 --> 00:22:02,420 Dat gebeurt in het ketelhuis. 312 00:22:02,579 --> 00:22:05,130 Stoom voedt verschillende processen. 313 00:22:05,380 --> 00:22:09,709 In dit plaatje zie je eerst een autoclaaf staan, een soort stoomoven, 314 00:22:10,209 --> 00:22:12,670 dat wordt vaak voor sterilisatie gebruikt. 315 00:22:13,290 --> 00:22:19,540 Daarna staan er twee stoomheaters afgebeeld en warmtewisselaar. 316 00:22:20,250 --> 00:22:25,829 Dan gaat het condensaat van al die gebruikers in het retoursysteem 317 00:22:26,000 --> 00:22:28,209 terug naar het ketelhuis. 318 00:22:28,500 --> 00:22:32,290 Zo een stoomsysteem bestaat uit de stoomopwekking 319 00:22:32,579 --> 00:22:35,790 en het ketelhuis distributie en de gebruikers. 320 00:22:35,920 --> 00:22:39,170 Dat moet goed met elkaar afgestemd zijn. 321 00:22:40,880 --> 00:22:45,420 Deze componenten kun je bij elk systeem terugvinden. 322 00:22:45,579 --> 00:22:46,459 -Ja, dat klopt. 323 00:22:47,170 --> 00:22:48,079 Helder. 324 00:22:48,250 --> 00:22:52,500 Dan hebben we het systeem besproken met de verschillende onderdelen. 325 00:22:53,670 --> 00:22:57,329 We willen nu meer inzoomen op de stoomketels, 326 00:22:57,500 --> 00:22:59,829 het ketelhuis en de componenten. 327 00:23:00,959 --> 00:23:05,209 Wil jij op één component verder ingaan? 328 00:23:06,040 --> 00:23:08,130 De vuurgangvlampijpketel. 329 00:23:08,709 --> 00:23:09,829 Een hele mond vol. 330 00:23:09,959 --> 00:23:12,880 Het is eigenlijk drietreks vuurgangvlampijpketel, 331 00:23:12,959 --> 00:23:14,670 dus er hoort nog wat bij. 332 00:23:16,709 --> 00:23:22,290 Dit is een stoomketel die veel voorkomt in de industrie voor verwarmingsprocessen, 333 00:23:22,540 --> 00:23:24,579 zoals we die hier bespreken. 334 00:23:26,459 --> 00:23:28,829 Het is een ruim water ketel. 335 00:23:29,130 --> 00:23:32,709 Je ziet in die doorsnede dat de brander links onder zit 336 00:23:32,829 --> 00:23:36,670 en dan zie je de vuurhaard en dan gaan de rookgassen 337 00:23:37,630 --> 00:23:41,459 daarboven terug door de ketel en nog een derde keer terug. 338 00:23:41,579 --> 00:23:43,540 Vandaar die drietreksvuurgangvlampijp. 339 00:23:43,670 --> 00:23:44,709 -Die drie pijlen. 340 00:23:45,420 --> 00:23:51,500 Typerend aan deze ketel is dat de rookgassen door de pijpen gaan 341 00:23:51,709 --> 00:23:56,880 en het watervolume in de romp zit. 342 00:23:57,420 --> 00:23:59,959 Je ziet dat het waterniveau boven de pijpen zit. 343 00:24:00,040 --> 00:24:06,250 Dat is nodig om die pijpen te koelen, want die rookgassen worden erg heet. 344 00:24:07,500 --> 00:24:11,420 Boven dat wateroppervlakte zie je de stoomfase. 345 00:24:13,959 --> 00:24:16,630 -Is dat het oranje deel? -Ja, precies. 346 00:24:16,829 --> 00:24:23,540 Die rookgassen gaan rechts via de schoorsteen naar buiten. 347 00:24:23,880 --> 00:24:29,750 De vuistregel is dat die over het algemeen zo'n 30 tot 40 graden 348 00:24:29,959 --> 00:24:32,880 boven de verzadigde stoomtemperatuur liggen. 349 00:24:33,040 --> 00:24:37,209 Als je stoom opwekt van tien bar, met een verzadigde stoomtemperatuur 350 00:24:37,459 --> 00:24:41,329 van 180 graden, dan verlaten die rookgassen op een temperatuur 351 00:24:41,540 --> 00:24:45,790 van ongeveer 220 of 230 graden, die stoomketel. 352 00:24:46,500 --> 00:24:52,579 Daar zit nog veel warmte in en hopelijk wordt dat teruggewonnen, 353 00:24:52,829 --> 00:24:55,250 maar daar gaan we nog naar kijken. 354 00:24:58,790 --> 00:25:02,420 Hier zie je een ander type stoomketel, wat ook veel wordt toegepast 355 00:25:02,630 --> 00:25:06,750 voor verwarmingsdoeleinden en dat is de stoomgenerator. 356 00:25:07,040 --> 00:25:10,040 Dit is een ketel die over het algemeen een stuk kleiner is, 357 00:25:10,209 --> 00:25:15,579 dan die vuurgangvlampijpketel, die wordt ingezet voor capaciteiten 358 00:25:15,790 --> 00:25:18,829 van 500 kilogram tot 30 ton, bij wijze van spreken. 359 00:25:20,170 --> 00:25:22,880 Deze kan zo'n 360 00:25:25,290 --> 00:25:28,170 3000 kilogram stoom produceren. 361 00:25:30,959 --> 00:25:35,579 Dit principe is anders dan de vuurgangvlampijpketel, 362 00:25:35,790 --> 00:25:40,709 omdat hier het ketel voedingswater in het spiraal zit, 363 00:25:40,829 --> 00:25:42,250 om de vuurhaard heen. 364 00:25:43,750 --> 00:25:46,959 Dit is een ketel met een veel kleiner watervolume, 365 00:25:47,130 --> 00:25:51,790 waardoor die sneller reageert, maar ook een kleinere buffer heeft. 366 00:25:52,250 --> 00:25:58,829 Bij plotselinge pieken of stoomvraag, zal het moeilijker zijn 367 00:25:59,079 --> 00:26:02,459 om aan de druk te voldoen. 368 00:26:05,040 --> 00:26:10,000 Het spiraal maakt de noodzaak voor de waterbehandeling 369 00:26:11,709 --> 00:26:17,130 extra belangrijk, want bij afzetting van kalk 370 00:26:17,420 --> 00:26:20,170 of andere delen is zo'n spiraal snel verstopt. 371 00:26:20,709 --> 00:26:23,829 Waar die andere ketel met die grote oppervlaktes, 372 00:26:24,829 --> 00:26:26,329 minder snel last van heeft. 373 00:26:26,500 --> 00:26:28,040 -Dat kan wat beter geleiden. 374 00:26:28,959 --> 00:26:32,670 De drukken die bij dit type ketel kunnen worden gehaald, 375 00:26:33,079 --> 00:26:34,540 zijn een stuk lager. 376 00:26:35,959 --> 00:26:40,880 Twaalf bar is de max voor zo'n stoomgenerator. 377 00:26:44,130 --> 00:26:45,920 We hebben daar de stoomgenerator. 378 00:26:46,170 --> 00:26:49,380 -Er is nog een stoomgenerator van een andere uitvoering. 379 00:26:49,459 --> 00:26:53,829 Hier zit een klein watervolume in om de vuurhaard 380 00:26:54,040 --> 00:26:57,750 en dan zie je een vat omheen met een dubbele wand. 381 00:26:57,959 --> 00:27:03,329 In die dubbele wand, zit het watervolume, ook deze ketel heeft 382 00:27:03,500 --> 00:27:06,170 dezelfde kenmerken als die vorige stoomgenerator. 383 00:27:06,420 --> 00:27:09,630 Snel opstarten, snel afschakelen. 384 00:27:10,709 --> 00:27:14,209 Bij grotere capaciteiten worden deze ketels in een cascade 385 00:27:14,500 --> 00:27:18,420 opstelling geplaatst, zodat je de stoomvraag kunt volgen 386 00:27:18,670 --> 00:27:21,630 en je stilstand verliezen beperkt. 387 00:27:23,130 --> 00:27:24,670 Dat is dan je buffer. 388 00:27:25,000 --> 00:27:29,540 -Ja, en wat ik mooi vind aan deze is dat die standaard is uitgerust 389 00:27:29,829 --> 00:27:34,250 met een aantal mogelijkheden om restwarmte terug te winnen, 390 00:27:35,459 --> 00:27:39,829 terwijl andere ketels dat ook kunnen, maar nooit standaard leveren. 391 00:27:41,750 --> 00:27:47,329 Net als die cv-ketel thuis die standaard een rookgascondensor heeft, 392 00:27:47,459 --> 00:27:54,000 is dat bij stoomketels nog geen standaard. -Nee, dat zou het wel moeten zijn. 393 00:27:56,420 --> 00:28:01,380 We hebben hier een schematische afbeelding van het ketelhuis. 394 00:28:03,790 --> 00:28:09,170 Hier worden de belangrijkste componenten uit het ketelhuis getoond. 395 00:28:09,920 --> 00:28:16,079 Je ziet daar links, die blauwe lijn, is de aanvoer van het suppletiewater. 396 00:28:18,170 --> 00:28:24,290 Daarin zit altijd een waterontharder in voor waterbehandeling. 397 00:28:24,500 --> 00:28:30,380 Dan gaat het suppletiewater in het condensvat of in een condensmengtank. 398 00:28:32,209 --> 00:28:37,750 Het condensaat uit de processen komt daar ook in terug. 399 00:28:43,420 --> 00:28:48,079 Het suppletiewater gaat naar de ontgasser, daar zijn twee pompen getekend. 400 00:28:48,329 --> 00:28:51,130 De ontgasser is ook een onderdeel van de waterbehandeling. 401 00:28:51,380 --> 00:28:53,290 Daar kom ik zo op terug. 402 00:28:55,500 --> 00:29:02,000 Dat gele blokje is een chemicaliën dosering, dat additieven toevoegt 403 00:29:02,329 --> 00:29:05,630 om de waterkwaliteit te waarborgen. 404 00:29:07,250 --> 00:29:13,250 Dat water gaat de stoomketel in en dan gaat de stoom weer naar het proces. 405 00:29:13,829 --> 00:29:16,829 Zo is dat een gesloten systeem. 406 00:29:19,880 --> 00:29:23,170 Dat is een helder beeld. 407 00:29:23,829 --> 00:29:25,920 Je zag de waterbehandeling. 408 00:29:26,170 --> 00:29:29,040 Hier zie je hoe het in de praktijk eruit ziet. 409 00:29:31,250 --> 00:29:36,209 Je ziet links een waterontharder. 410 00:29:39,000 --> 00:29:42,130 Water dat wordt ingenomen, is vaak leidingwater, 411 00:29:42,380 --> 00:29:44,790 maar kan ook een andere kwaliteit zijn. 412 00:29:45,040 --> 00:29:48,380 Er wordt ook rivierwater ingenomen of water uit een bron, 413 00:29:48,579 --> 00:29:50,380 afhankelijk van de kwaliteit. 414 00:29:50,540 --> 00:29:53,630 Leidingwater is niet overal in Nederland dezelfde kwaliteit, 415 00:29:53,920 --> 00:29:57,420 dus afhankelijk daarvan kies jij je waterbehandeling. 416 00:29:57,829 --> 00:30:03,630 Er zit altijd een waterontharder in, die het calcium uit het water haalt 417 00:30:05,209 --> 00:30:08,170 om kalkafzetting in die ketel te voorkomen. 418 00:30:08,709 --> 00:30:13,380 Er wordt soms gekozen voor een RO-installatie 419 00:30:13,630 --> 00:30:18,959 een reverse osmose installatie, wat een extra filtratie stap is 420 00:30:19,459 --> 00:30:24,500 om verontreinigingen en zouten uit het water te filteren. 421 00:30:25,209 --> 00:30:28,750 Dat zie je terug in de ketelwaterkwaliteit, 422 00:30:28,959 --> 00:30:33,329 omdat die van hogere niveaus minder hoef te spuien. 423 00:30:35,079 --> 00:30:36,579 Daar komen we zo op. 424 00:30:38,670 --> 00:30:42,459 Hier is een afbeelding van de ontgasser, die je in een schema liet zien. 425 00:30:43,209 --> 00:30:49,670 De ontgasser is nodig om ingesloten gassen 426 00:30:50,329 --> 00:30:53,709 in het suppletiewater te verwijderen. 427 00:30:54,380 --> 00:30:57,079 Dan gaat het om zuurstof en koolzuur. 428 00:31:00,000 --> 00:31:05,209 Zuurstof kan corrosie veroorzaken, in stoomketels, maar ook in de ontgasser. 429 00:31:06,079 --> 00:31:11,290 Koolzuur kan corrosie vormen geven in het condensaatsysteem, 430 00:31:12,130 --> 00:31:15,290 waardoor er gaten in de leiding kunnen vallen. 431 00:31:16,420 --> 00:31:19,170 Die ontgassing wordt vaak gedaan in een ontgasser, 432 00:31:19,380 --> 00:31:23,209 die wordt gevoerd met stoom en je ziet rechts boven, 433 00:31:23,880 --> 00:31:25,959 dat suppletiewater aanvoer. 434 00:31:27,079 --> 00:31:34,000 Via een sproeikop wordt dat suppletiewater erin gebracht. 435 00:31:36,750 --> 00:31:41,079 De stoom wordt via een land- of stoomhark ingebracht, 436 00:31:41,290 --> 00:31:44,709 waar gaatjes in zitten, zodat die stoom door dat water dwarrelt 437 00:31:44,920 --> 00:31:48,000 en die zuurstof en die koolzuur aan zich bindt. 438 00:31:48,209 --> 00:31:53,540 Links zie je een ontluchtingspijp zitten en die stoom met die gassen 439 00:31:53,670 --> 00:31:57,750 die verdwijnt daardoor in de atmosfeer. 440 00:31:58,880 --> 00:32:04,329 Die temperatuur van die ontgassing is belangrijk, die ligt rond 203 graden 441 00:32:04,579 --> 00:32:08,079 en daar hoort een stoomdruk bij van ongeveer 0,3 bar. 442 00:32:09,329 --> 00:32:14,790 Die ontgasser is noodzakelijk voor het behoud van het systeem, 443 00:32:15,500 --> 00:32:20,000 maar kost energie en straalt ook energie uit. 444 00:32:20,130 --> 00:32:24,630 Het is ook een onderdeel van het energiesysteem. 445 00:32:24,829 --> 00:32:28,170 -Het is belangrijk om die goed te maken, want voordat je het weet, 446 00:32:28,290 --> 00:32:31,250 gaat er extra energie in zitten. -Zeker. 447 00:32:33,380 --> 00:32:38,079 Dan hebben we nog de ketelspui en de bodemspui. 448 00:32:39,170 --> 00:32:40,829 Dat zie je hier ook afgebeeld. 449 00:32:41,130 --> 00:32:47,500 Ik gaf al aan dat die ketelwater 450 00:32:47,709 --> 00:32:53,500 kwaliteit wordt gewaarborgd door het spuien van dat water. 451 00:32:53,920 --> 00:32:59,880 Het is zo dat als dat water gaat koken en verdampen dat verontreinigingen 452 00:33:00,040 --> 00:33:01,709 achterblijven in het water. 453 00:33:02,170 --> 00:33:07,959 Dat water dikt in en dat moet je af en toe bijmengen 454 00:33:08,209 --> 00:33:13,630 met verse suppletiewater om de juiste kwaliteit te verkrijgen. 455 00:33:14,079 --> 00:33:17,040 Die bodemspui wordt 456 00:33:19,380 --> 00:33:22,540 op een bepaalde frequentie geopend. 457 00:33:22,750 --> 00:33:25,750 Het kan dagelijks zijn, of meerdere keren per dag, 458 00:33:25,959 --> 00:33:27,380 soms ook één keer per week. 459 00:33:27,750 --> 00:33:30,130 Dat is afhankelijk van de waterkwaliteit. 460 00:33:30,329 --> 00:33:34,670 Die wordt in één keer opengezet, waardoor je een soort werveling krijgt 461 00:33:34,829 --> 00:33:37,880 over de bodem van die ketel en die verontreinigingen 462 00:33:38,040 --> 00:33:41,250 worden meegevoerd en geloosd. 463 00:33:41,750 --> 00:33:44,750 Dat kan geautomatiseerd worden, zoals je ziet 464 00:33:44,920 --> 00:33:46,829 op die afbeelding daarnaast. 465 00:33:47,130 --> 00:33:50,540 Het wordt handmatig gedaan, omdat men elk gevoel erbij wil hebben. 466 00:33:50,880 --> 00:33:54,829 Je moet regelmatig naar het ketelhuis om te controleren of alles goed gaat, 467 00:33:55,250 --> 00:33:57,790 maar het kan ook geautomatiseerd. 468 00:33:58,920 --> 00:34:01,920 -Kan dat bijvoorbeeld een bron van lekkages zijn? 469 00:34:02,130 --> 00:34:03,000 -Zeker. 470 00:34:04,670 --> 00:34:06,670 Eigenlijk net als bij condenspotten. 471 00:34:07,209 --> 00:34:12,419 Je hebt aan de voorkant een hoge druk en hoge temperatuur en als die klep lekt 472 00:34:12,830 --> 00:34:14,790 dan is het verlies. 473 00:34:19,540 --> 00:34:25,419 Afhankelijk van de kwaliteit van het water hoe meer je aan 474 00:34:25,629 --> 00:34:28,419 de voorkant doet, hoe minder vaak je hoeft te spuien. 475 00:34:28,629 --> 00:34:31,459 Is dat het verhaal? -Ja, klopt 476 00:34:33,830 --> 00:34:38,209 Nogmaals het is afhankelijk van allerlei variabelen, 477 00:34:38,500 --> 00:34:40,959 maar ook de waterkwaliteit die wordt ingenomen. 478 00:34:41,169 --> 00:34:44,250 Als je alleen een ontharder gebruikt voor je waterbehandeling 479 00:34:44,540 --> 00:34:48,879 dan zit het spui-percentage tussen de 6 en 12 procent, 480 00:34:50,040 --> 00:34:55,879 afhankelijk van hoe goed het wordt gemonitord en ingesteld. 481 00:34:57,040 --> 00:35:01,209 Als je een RO-installatie hebt, dan kun je dat spui-percentage terugbrengen 482 00:35:01,379 --> 00:35:04,919 naar 1 à 2 procent, als je het allemaal goed doet. 483 00:35:05,000 --> 00:35:07,250 Dat levert een behoorlijke besparing op. 484 00:35:10,040 --> 00:35:13,290 Met de discussies die we hebben over minder 485 00:35:13,540 --> 00:35:18,459 watergebruik, zou dat aanbevelenswaardig zijn 486 00:35:18,750 --> 00:35:21,379 of ondernemers dat zouden installeren. 487 00:35:21,459 --> 00:35:26,879 Dan moet ik erbij zeggen dat een RO-installatie bij dat filtreren 488 00:35:27,169 --> 00:35:28,959 behoorlijk waterverlies heeft. 489 00:35:29,209 --> 00:35:32,629 Als je het over water hebt, dan wordt je waterverlies 490 00:35:32,830 --> 00:35:34,709 niet per se minder. 491 00:35:34,919 --> 00:35:40,250 Ik weet niet wat de verhouding is, maar er treedt veel waterverlies op. 492 00:35:40,419 --> 00:35:44,000 Dat kan 20 tot 25 procent zijn van de hoeveelheid water 493 00:35:44,169 --> 00:35:45,330 die door die RO gaat. 494 00:35:46,290 --> 00:35:51,419 Alleen is dat koud water en het spui uit de ketel is druk 495 00:35:51,629 --> 00:35:54,669 en op temperatuur behandeld, dus dat is duur water. 496 00:35:55,669 --> 00:35:57,790 Daar zit veel energie in. 497 00:35:57,959 --> 00:36:01,959 -Het is een kwestie van een businesscase om uit te werken, om te kijken 498 00:36:02,209 --> 00:36:05,419 of die RO-installatie daadwerkelijk oplevert 499 00:36:05,669 --> 00:36:07,129 wat je ervan verwacht. 500 00:36:07,209 --> 00:36:08,959 Dat moet je aanrekenen. 501 00:36:11,379 --> 00:36:18,379 Wat je aangeeft voor waterbesparing dat het niet altijd een goede maatregel is. 502 00:36:19,459 --> 00:36:25,629 Dat hangt af van hoeveel condensaat retour terugkomt uit een fabriek. 503 00:36:25,879 --> 00:36:28,290 Bij processen, bijvoorbeeld in een ziekenhuis, 504 00:36:28,459 --> 00:36:32,459 waar je veel luchtbevochtiging hebt, wordt die stoom meegenomen in de lucht 505 00:36:32,580 --> 00:36:35,959 en komt er geen condensaat retour, dan neem je in verhouding 506 00:36:36,169 --> 00:36:42,209 meer suppletiewater in, waarbij de balans de andere kant opgaat. 507 00:36:42,669 --> 00:36:46,500 Er zijn veel variabelen die daar bij meespelen. 508 00:36:46,580 --> 00:36:47,879 Het is maatwerk. 509 00:36:49,879 --> 00:36:52,129 Dan hebben we nog een andere variant. 510 00:36:53,459 --> 00:36:55,629 Dat is de geleidbaarheidspui. 511 00:36:55,879 --> 00:37:01,080 De geleidbaarheidspui, zit gemonteerd onder het wateroppervlakte, 512 00:37:01,330 --> 00:37:06,419 van de ketel en is bedoeld om de opgeloste verontreiniging 513 00:37:06,629 --> 00:37:08,629 uit het ketelwater te verwijderen. 514 00:37:08,879 --> 00:37:12,669 Die zich net onder dat wateroppervlakte verzamelen. 515 00:37:14,169 --> 00:37:15,580 Dat zijn ook zouten. 516 00:37:18,540 --> 00:37:22,750 Zo'n klep kun je handmatig instellen op advies van je waterbehandelaar 517 00:37:23,000 --> 00:37:27,250 die regelmatig analyses doet. 518 00:37:27,540 --> 00:37:32,080 Je kunt het automatiseren met behulp van geleidbaarheids-elektroden. 519 00:37:32,750 --> 00:37:38,459 Hoe optimaler je spui hoeveelheid is ten opzichte van wat er nodig is, 520 00:37:38,709 --> 00:37:41,709 hoe zuiniger je bezig bent. 521 00:37:42,580 --> 00:37:43,709 -Helder. 522 00:37:45,790 --> 00:37:51,290 Dan hebben we weer een pollvraag, dit keer over 523 00:37:51,500 --> 00:37:54,209 het beperken van het spuiverlies. 524 00:37:54,540 --> 00:37:56,750 Mensen kunnen daarop reageren. 525 00:38:01,629 --> 00:38:04,580 Even kijken, wat de reacties zijn. 526 00:38:08,669 --> 00:38:12,250 -Volgens mij hebben we het de kijkers wel makkelijk gemaakt. 527 00:38:15,629 --> 00:38:19,790 Ruim 90 procent, kiest voor de eerste. 528 00:38:22,750 --> 00:38:25,919 Dat hoef ik niet meer te zeggen. -Je zou te veel verklappen. 529 00:38:26,169 --> 00:38:28,500 We hebben het al een beetje verklapt. 530 00:38:34,669 --> 00:38:36,580 Ik zie het nog een beetje oplopen. 531 00:38:36,790 --> 00:38:40,169 Tien procent heeft B, 90 procent heeft A. 532 00:38:41,540 --> 00:38:42,790 Goed opgelet. 533 00:38:43,000 --> 00:38:44,330 -Zeker. 534 00:38:48,000 --> 00:38:53,500 We hebben nu de vraag: hoe gaan we die restwarmte terugwinnen? 535 00:38:55,250 --> 00:38:59,040 We hebben vandaag mooie termen, want één van de dingen die we zien 536 00:39:00,419 --> 00:39:04,080 is het spuivatflashvat. -Ja, klopt. 537 00:39:04,169 --> 00:39:11,169 Één van de reststromen die horen bij een stoomsysteem 538 00:39:11,379 --> 00:39:14,129 is die spuistroom. 539 00:39:15,209 --> 00:39:19,419 Het is noodzakelijk om te spuien, maar daar gaat een hoop energie verloren. 540 00:39:19,750 --> 00:39:22,919 Het is belangrijk om dat zo optimaal mogelijk te doen. 541 00:39:24,250 --> 00:39:30,250 Net als bij een condenspot, heb je bij spuien ook een hoge druk voor die klep, 542 00:39:30,500 --> 00:39:32,080 en daarna is het atmosferisch. 543 00:39:32,379 --> 00:39:35,830 Met behoorlijk geweld komt dat water door die klep heen 544 00:39:36,540 --> 00:39:42,330 en dat kan je niet zomaar lozen en dat gaat dus meestal naar zo'n spuivat. 545 00:39:42,540 --> 00:39:44,580 Dat is de foto links. 546 00:39:46,580 --> 00:39:51,959 Van daaruit kan dat spuiwater afkoelen of wordt het gekoeld met koelwater, 547 00:39:52,330 --> 00:39:54,129 voordat het geloosd mag worden. 548 00:39:54,330 --> 00:39:57,709 Je mag geen water van 100 graden in de riool lozen. 549 00:39:59,080 --> 00:40:05,080 Beter zou zijn als je die warmte kunt benutten voor het voorverwarmen 550 00:40:05,500 --> 00:40:09,919 van een koude suppletie waterstroom, dus dat wordt ook gedaan. 551 00:40:10,290 --> 00:40:13,250 Door bijvoorbeeld een spiraal door het vat te laten lopen 552 00:40:13,580 --> 00:40:17,879 met suppletiewater, zodat je warmte kan terugwinnen uit de spuistroom. 553 00:40:18,629 --> 00:40:24,209 Een andere optie is om bijvoorbeeld met zo'n spuiflashvat, 554 00:40:24,419 --> 00:40:27,919 die flashstoom die ook net als bij die condenspot, 555 00:40:28,169 --> 00:40:30,580 na die spuiklep ontstaat. 556 00:40:30,750 --> 00:40:33,629 Daar gaat een deel van het condensaat opnieuw opkoken, 557 00:40:33,879 --> 00:40:38,629 om die in een spuiflashvat te scheiden, wat je rechts ziet. 558 00:40:38,919 --> 00:40:42,629 Dan wordt die stroom naar bijvoorbeeld de ontgasser gestuurd 559 00:40:42,959 --> 00:40:46,750 of naar een andere stoomgebruik met een lage druk. 560 00:40:47,169 --> 00:40:50,129 Dan kun je zo ook warmte uit het condensaat halen. 561 00:40:50,709 --> 00:40:56,000 Zo kun je die flashstoom hergebruiken waar juist die grote warmte in zit. 562 00:40:57,330 --> 00:41:00,000 Dan ben je goed bezig. 563 00:41:00,959 --> 00:41:06,330 -Het volgend plaatje toont hoe dat schematisch in elkaar zit. 564 00:41:06,830 --> 00:41:10,419 Dan zie je die continue spuien bij die ketel, 565 00:41:10,629 --> 00:41:16,580 vlak onder het wateroppervlakte, die stuurt de spuistroom naar een spuiflashvat. 566 00:41:16,830 --> 00:41:21,830 Daar zie je een stroom en volgens mij is het een geel lijntje 567 00:41:22,080 --> 00:41:25,379 bovenuit dat vat komen wat naar de ontgasser gaat. 568 00:41:25,540 --> 00:41:30,000 Het condensaat wordt beneden via een condenspot 569 00:41:30,250 --> 00:41:33,750 die daar links is getekend, naar een warmtewisselaar gevoerd. 570 00:41:33,919 --> 00:41:40,330 Door die warmtewisselaar komt het koude suppletiewater, 571 00:41:40,629 --> 00:41:46,000 dat wordt voorverwarmd in het condensvat of mengtank. 572 00:41:48,629 --> 00:41:55,330 Je benut dan zowel de flashstoom als de warmte uit het water. 573 00:41:58,540 --> 00:42:01,419 Zo herken je dan zo'n volledig systeem. 574 00:42:01,709 --> 00:42:06,540 -Dan zie je waar het in het systeem kan worden toegepast. 575 00:42:07,330 --> 00:42:11,209 Dan nog een spuikoeler. 576 00:42:11,879 --> 00:42:18,080 -Een andere manier om makkelijker uitvoerbaar 577 00:42:18,379 --> 00:42:21,500 die restwarmte uit die spuistroom te halen is, 578 00:42:22,129 --> 00:42:25,879 om het door een warmtewisselaar te voeren. 579 00:42:27,540 --> 00:42:34,040 In deze situatie wordt ook koud onthard water voorverwarmd, voordat 580 00:42:34,330 --> 00:42:39,040 het naar de ontgasser of de mengtank gaat. 581 00:42:42,290 --> 00:42:47,040 Om ervoor te zorgen dat de uitvoering van die installatie 582 00:42:47,250 --> 00:42:51,459 zonder waterslag in een bepaalde tijd meegaat, 583 00:42:52,080 --> 00:42:56,209 dan moet je wel weten wat je doet. 584 00:42:57,459 --> 00:43:02,790 Het kan ook op deze manier, als alternatief voor zo'n spuiflashvat. 585 00:43:04,419 --> 00:43:06,709 Het ziet er iets minder ingewikkeld uit. 586 00:43:08,830 --> 00:43:10,540 Dan de rookgassen. 587 00:43:11,129 --> 00:43:12,209 Rookgassen. 588 00:43:12,379 --> 00:43:17,250 We hebben besproken hoe heet die zijn als ze de stoomketel verlaten. 589 00:43:18,080 --> 00:43:24,790 Het is zonde om die te lozen en daar zijn toestellen voor 590 00:43:25,290 --> 00:43:28,500 om die restwarmte uit te benutten. 591 00:43:29,169 --> 00:43:33,919 De meest gangbare is een economizer, die is links afgebeeld op die foto. 592 00:43:34,919 --> 00:43:41,080 Die economizer, zit in dat rookgaskanaal en die kan je zien 593 00:43:41,830 --> 00:43:44,540 als onderdeel van de stoomketel. 594 00:43:45,379 --> 00:43:50,330 Het ketelvoedingswater, wat uit de ontgasser komt, wordt door 595 00:43:50,580 --> 00:43:56,080 die economizer gevoerd en voorverwarmd voordat het de stoomketel in gaat. 596 00:43:56,459 --> 00:43:59,169 Dat water uit die ontgasser heeft een temperatuur 597 00:43:59,419 --> 00:44:02,459 van ongeveer 103 graden en die wordt door die rookgassen 598 00:44:02,830 --> 00:44:06,750 voorverwarmd tot 120 tot 125 graden. 599 00:44:07,580 --> 00:44:12,879 Die stap heb je al gemaakt en daar hoef je geen gas voor te gebruiken. 600 00:44:15,879 --> 00:44:19,629 Die economizer is onderdeel van die stoomketel omdat, 601 00:44:19,919 --> 00:44:24,709 dat water onder druk de economizer ingaat. 602 00:44:25,000 --> 00:44:28,540 Dat is een onderdeel van het drukvat. 603 00:44:29,580 --> 00:44:35,209 Het voordeel van deze opstelling is dat je altijd gelijktijdigheid hebt, 604 00:44:35,540 --> 00:44:40,250 want als je rookgassen hebt en heb je suppletiewater nodig, 605 00:44:40,790 --> 00:44:44,919 dan kun je maximaal van die rookgas gebruik maken. 606 00:44:46,830 --> 00:44:51,709 Dat zie je op die schematische tekening, dat suppletiewater 607 00:44:51,919 --> 00:44:55,629 van het vat links door die economizer gaat en dan de ketel in. 608 00:44:56,169 --> 00:44:59,790 Die rookgassen gaan na die economizer, 609 00:45:00,919 --> 00:45:04,419 de schoorstenen in op een temperatuur van ongeveer 130 graden. 610 00:45:06,000 --> 00:45:10,000 -Er is flink wat warmte uitgehaald. -Je kan nog een stap maken, 611 00:45:10,080 --> 00:45:14,000 want 130 graden is een flinke hoge temperatuur. 612 00:45:14,959 --> 00:45:19,629 Dat kan je doen in een rookgascondensor en die zie je rechts afgebeeld. 613 00:45:20,000 --> 00:45:22,000 Daar valt zo niet veel aan te zien. 614 00:45:22,209 --> 00:45:24,080 Het is een warmtewisselaar. 615 00:45:24,879 --> 00:45:28,830 Het belangrijkste verschil tussen een rookgascondenser en een economizer is 616 00:45:29,129 --> 00:45:33,919 dat het geen onderdeel is van die stoomketel 617 00:45:34,129 --> 00:45:37,540 en de stromen die daardoor heengaan niet zo'n hoge druk hebben. 618 00:45:39,209 --> 00:45:42,629 Die rookgassen worden zover afgekoeld, 619 00:45:42,959 --> 00:45:46,629 zodat de waterdamp in de rookgassen kunnen condenseren. 620 00:45:47,129 --> 00:45:50,330 Dat ligt op het dauwpunt of onder het dauwpunt. 621 00:45:50,669 --> 00:45:54,709 De stroom die daar doorheen gaat, moet van dusdanige lage temperatuur zijn, 622 00:45:55,169 --> 00:45:58,419 dat die rookgassen ook zover terugkoelen. 623 00:45:58,709 --> 00:46:01,750 Pas dan haal je daar rendement uit. 624 00:46:04,459 --> 00:46:05,879 Waarmee kan je dat doen? 625 00:46:06,290 --> 00:46:12,290 Dat is altijd even zoeken. Bij een bedrijf waar relatief weinig condensaat retour komt, 626 00:46:12,669 --> 00:46:16,379 heb je veel suppletiewater verbruik, dat is in beginsel koud, 627 00:46:16,750 --> 00:46:19,040 dat kan je daar goed toepassen. 628 00:46:19,129 --> 00:46:22,000 Je kunt het ook zoeken buiten het stoomsysteem. 629 00:46:22,290 --> 00:46:27,040 Het kan zijn dat je schoonmaakwater of lucht dat gebruikt 630 00:46:27,169 --> 00:46:32,500 wordt voor indampen, door een rookgascondensor laat stromen. 631 00:46:34,709 --> 00:46:39,419 Het rendement van een economizer is over het algemeen 4 procent 632 00:46:39,669 --> 00:46:46,129 en met een rookgascondensor, kan 8 tot 10 procent gasverbruik besparen. 633 00:46:46,250 --> 00:46:48,040 Dan heb je een groter extraatje. 634 00:46:51,000 --> 00:46:52,669 Daar zien we ze naast elkaar. 635 00:46:52,919 --> 00:46:55,709 Dat is een foto waar ze achter elkaar geplaatst zijn. 636 00:46:55,879 --> 00:47:00,580 Soms zijn deze twee toestellen gecombineerd tot één warmtewisselaar. 637 00:47:02,419 --> 00:47:07,459 Dit is ook maatwerk, afhankelijk van allerlei omstandigheden. 638 00:47:08,629 --> 00:47:11,540 Staan die los van de ketel? 639 00:47:11,790 --> 00:47:15,919 Ja, zelfs een verdieping hoger, dat zie je niet vaak. 640 00:47:16,129 --> 00:47:18,500 Meestal zit een economizer op de ketel zelf, 641 00:47:18,790 --> 00:47:23,790 maar hier staan de stoomketels beneden en de toestellen boven. 642 00:47:28,330 --> 00:47:31,500 Volgens mij hebben wij een pollvraag. 643 00:47:32,580 --> 00:47:34,540 Ik sla het even open. 644 00:47:35,129 --> 00:47:40,419 De vraag is: waarvoor hebben we een economizer nodig? 645 00:47:41,000 --> 00:47:43,580 Is dat voor het voorverwarmen van voedingswater? 646 00:47:43,750 --> 00:47:46,750 Of is dat voor het verwarmen van de verbrandingslucht? 647 00:47:49,379 --> 00:47:54,879 Bijna iedereen koos heel snel de eerste optie. 648 00:47:58,290 --> 00:48:00,419 Voorverwarmen voedingswater. 649 00:48:02,290 --> 00:48:04,879 -Dat was ook te makkelijk. 650 00:48:07,169 --> 00:48:09,169 Iedereen heeft goed opgelet. 651 00:48:10,629 --> 00:48:14,629 -Zeker. Ik kijk of er nog vragen zijn 652 00:48:14,919 --> 00:48:19,459 naar aanleiding van dit onderwerp, maar die zie ik nog niet verschijnen. 653 00:48:19,830 --> 00:48:23,709 Je legt het goed uit, of ze vangen de vragen 654 00:48:23,879 --> 00:48:25,330 in de greenroom af. 655 00:48:25,540 --> 00:48:29,419 -Vooraf was er een vraag binnengekomen. 656 00:48:32,040 --> 00:48:36,830 Hoe je een economizer kon herkennen van een rookgascondensor. 657 00:48:37,250 --> 00:48:42,419 Dat kun je zien doordat op een economizer een veiligheidstoestel zit, 658 00:48:42,709 --> 00:48:46,250 omdat dat onderdeel is van een druksysteem, zit daar de veiligheid op. 659 00:48:46,459 --> 00:48:49,540 Als er geen veiligheid op zit, is het een rookgascondensor. 660 00:48:49,750 --> 00:48:52,330 Oh, ja. -Ik vond dat een goede vraag. 661 00:48:53,129 --> 00:48:55,250 Oh, grappig. 662 00:48:56,080 --> 00:48:57,500 Goed onthouden. 663 00:48:58,919 --> 00:49:04,209 We hebben nog de laatste, de flashstoom. 664 00:49:04,750 --> 00:49:11,080 -Dat is de laatste reststroom waar we het vandaag over gaan hebben 665 00:49:11,419 --> 00:49:12,750 en dat is het condensaat. 666 00:49:13,000 --> 00:49:16,879 Daar zit veel warmte in, alhoewel een deel van de warmte 667 00:49:17,209 --> 00:49:20,419 kan worden hergebruikt in de stoomketel. 668 00:49:21,419 --> 00:49:26,669 Als je stoomgebruikers hebt, die verschillende stoomdrukken gebruiken, 669 00:49:27,000 --> 00:49:30,709 dan kun je ook proberen om die flashstoom uit je condensator 670 00:49:30,919 --> 00:49:34,080 terug te winnen door middel van een flashvat. 671 00:49:34,379 --> 00:49:39,830 Aan de linkerkant zijn drie stoomgebruikers afgebeeld 672 00:49:40,040 --> 00:49:42,879 met hun condenspotten en die laten het condensaat 673 00:49:43,169 --> 00:49:47,250 af in een hoge druk condensaatsysteem, dat voert naar een flashvat. 674 00:49:49,500 --> 00:49:53,040 Dat flashvat heeft de druk van het lagedruk stoomsysteem 675 00:49:53,330 --> 00:49:55,419 en daar wordt die flashstoom gescheiden 676 00:49:55,750 --> 00:49:59,040 van het condensaat daarmee wordt het lagedruk systeem gevoed. 677 00:49:59,580 --> 00:50:06,080 Die flashstoom is afhankelijk van druk verschil tussen die twee netten. 678 00:50:06,669 --> 00:50:12,540 Dat ligt op 10 procent van het condensaat, dat verse, schone stoom vormt. 679 00:50:12,790 --> 00:50:18,629 Als daar toepassingen voor zijn, is dat een mooie manier 680 00:50:18,959 --> 00:50:22,790 om meer warmte uit het stoomsysteem te halen. 681 00:50:24,669 --> 00:50:27,209 Dat is nog een extra toepassing. 682 00:50:30,919 --> 00:50:36,830 We hadden nog als afsluiter de verschillende EML-maatregelen, 683 00:50:39,250 --> 00:50:42,250 die je nog wilde langslopen en daar staan ze. 684 00:50:45,330 --> 00:50:48,379 Ja, dat klopt, we hebben een aantal al besproken. 685 00:50:48,669 --> 00:50:52,169 De eerste is, verlaagde stoomdruk van het centrale stoomnet, 686 00:50:52,750 --> 00:50:55,709 die staat in de EML-lijst en die hebben we nog niet 687 00:50:56,709 --> 00:50:58,080 besproken. 688 00:51:00,580 --> 00:51:05,419 Als je de stoomdruk goed afstemt op je stoomgebruikers 689 00:51:05,580 --> 00:51:08,879 en dus niet hoger hebt dan nodig. 690 00:51:09,250 --> 00:51:12,250 Dan kunnen de rookgassen in de ketel verder afkoelen 691 00:51:12,419 --> 00:51:16,040 en haal je meer rendement uit je stookproces. 692 00:51:16,959 --> 00:51:22,709 Dat is logisch, maar is niet altijd 693 00:51:22,830 --> 00:51:24,709 optimaal afgestemd. 694 00:51:25,129 --> 00:51:29,129 Dat is iets waar je naar kan kijken om nog een stapje te maken. 695 00:51:31,209 --> 00:51:34,500 -De economizer hebben we gehad. 696 00:51:37,040 --> 00:51:39,500 Rookgascondensor. 697 00:51:39,830 --> 00:51:42,330 -Hebben we het ook over gehad. 698 00:51:43,379 --> 00:51:46,879 Vervangstoommeter is een specifiek onderwerp. 699 00:51:47,709 --> 00:51:51,580 Dat is eigenlijk logisch. 700 00:51:51,959 --> 00:51:56,580 Die rechtse tekening is een stoomheater en het wordt vaak gebruikt 701 00:51:56,669 --> 00:52:00,500 om productiehallen of magazijnen te verwarmen met stoom. 702 00:52:01,129 --> 00:52:07,419 Aangezien je in een stoomsysteem meer verliezen hebt 703 00:52:07,629 --> 00:52:11,040 dan in een heetwatersysteem of verwarmingssysteem, is het logisch 704 00:52:11,290 --> 00:52:14,919 om dat met een een cv systeem of elektrisch te doen. 705 00:52:16,919 --> 00:52:19,500 Het nadeel van het stoomsysteem voor verwarming 706 00:52:19,669 --> 00:52:23,129 is je gebruikt het alleen in de winter. 707 00:52:23,330 --> 00:52:25,750 In de zomer, staat die stoomdruk in die leiding 708 00:52:26,000 --> 00:52:27,879 en die staat uit te stralen. 709 00:52:28,080 --> 00:52:31,830 Die temperatuur ligt een stuk hoger dan bij een cv systeem. 710 00:52:33,000 --> 00:52:36,879 -Het is overkill om het alleen voor verwarming te gebruiken. 711 00:52:39,209 --> 00:52:42,290 Omgekeerde osmose hebben we gehad. 712 00:52:43,169 --> 00:52:46,419 De restwarmte hebben we ook gehad. 713 00:52:46,459 --> 00:52:50,830 Deze maatregel gaat specifiek over afvalwater uit allerlei processen. 714 00:52:51,169 --> 00:52:56,879 Dat mag duidelijk zijn als het lukt om er nog warmte uit te halen. 715 00:52:58,919 --> 00:53:00,209 Helder. 716 00:53:01,209 --> 00:53:03,919 Even kijken of er nog vragen zijn binnengekomen, 717 00:53:04,169 --> 00:53:07,209 maar die zijn niet binnengekomen. 718 00:53:08,209 --> 00:53:10,830 Wij kunnen het hierbij laten. 719 00:53:11,830 --> 00:53:14,330 Ik wil je hartelijk bedanken, Tanja. 720 00:53:14,419 --> 00:53:16,459 Voor je duidelijke presentatie. 721 00:53:17,129 --> 00:53:19,080 Volgens mij was het heel compleet. 722 00:53:22,000 --> 00:53:25,129 Wij hebben alle facetten in de sneltreinvaart doorlopen, 723 00:53:25,419 --> 00:53:26,709 dus veel dank daarvoor. 724 00:53:27,830 --> 00:53:33,419 Wellicht dat we op bepaalde dingen in een netwerkbijeenkomst 725 00:53:33,580 --> 00:53:36,580 of iets dergelijks nog nader in kunnen gaan. 726 00:53:38,709 --> 00:53:42,750 Voor nu denk ik dat we van het hele systeem 727 00:53:43,080 --> 00:53:46,830 een goed kijkje in de keuken hebben kunnen nemen. 728 00:53:46,959 --> 00:53:48,000 -In vogelvlucht. 729 00:53:48,080 --> 00:53:50,459 -Ja, absoluut. 730 00:53:50,879 --> 00:53:55,580 Dat heb je ook netjes gedaan, want de vorige webinar was 55 minuten, 731 00:53:55,919 --> 00:53:58,040 daar zitten we nu ongeveer tegenaan. 732 00:53:58,330 --> 00:53:59,580 Heel knap. 733 00:54:00,459 --> 00:54:01,879 Dank daarvoor. 734 00:54:02,290 --> 00:54:07,459 Steef, Irma en John in de greenroom bedankt voor het afvangen van de vragen. 735 00:54:10,000 --> 00:54:15,540 Mensen kunnen de webinars die eerder vandaag zijn geweest 736 00:54:16,169 --> 00:54:20,540 en die we eerder gehad hebben, de negen andere webinars, 737 00:54:20,959 --> 00:54:24,500 terugzien op de IPLO website. 738 00:54:25,330 --> 00:54:30,459 Waar je meer informatie over de energiebesparing kan terugvinden 739 00:54:30,879 --> 00:54:32,540 en de informatieplicht. 740 00:54:33,669 --> 00:54:37,080 Gebruik die website en abonneer je ook op de nieuwsbrief. 741 00:54:38,540 --> 00:54:43,250 Tenslotte wil ik de gelegenheid gebruiken om jullie erop te attenderen: 742 00:54:43,580 --> 00:54:46,790 dat er zes juni een netwerkbijeenkomst is en dat jij je 743 00:54:47,040 --> 00:54:49,379 ook via de IPLO website kan aanmelden. 744 00:54:50,129 --> 00:54:54,000 Degene die dat niet hebben gedaan, wil ik oproepen om dat alsnog te doen, 745 00:54:54,209 --> 00:54:57,209 want het zijn altijd leuke en interessante bijeenkomsten. 746 00:54:58,790 --> 00:55:02,129 Tenslotte wil ik de kijkers bedanken voor hun aandacht. 747 00:55:03,209 --> 00:55:04,790 Wie weet tot een volgende keer. 748 00:55:05,000 --> 00:55:11,040 De volgende keer komt wel, want we gaan over het overgangsrecht 749 00:55:11,330 --> 00:55:13,209 een webinar houden. 750 00:55:13,419 --> 00:55:17,290 Dat belooft veel goeds voor de toekomst, dat zal in het najaar zijn. 751 00:55:17,500 --> 00:55:19,250 Bedankt en tot ziens. 752 00:55:19,330 --> 00:55:20,669 -Dank je wel.