1 00:00:03,125 --> 00:00:05,333 Welkom allemaal bij webinar acht. 2 00:00:05,458 --> 00:00:09,208 Dit keer over elektrische aandrijfsystemen en motoren. 3 00:00:09,541 --> 00:00:13,958 Dit webinar is onderdeel van een reeks van negen webinars. 4 00:00:15,625 --> 00:00:17,833 Vandaag hebben we de technische webinars. 5 00:00:17,875 --> 00:00:22,166 Vanochtend hebben we het gehad over compressoren en perslucht. 6 00:00:22,666 --> 00:00:26,375 Aan het eind van de middag gaan we nog in op technische isolatie. 7 00:00:27,041 --> 00:00:30,958 Nu gaan we het hebben over elektrische aandrijfsystemen en motoren. 8 00:00:31,083 --> 00:00:34,541 De afgelopen dagen hebben we het meer gehad over 9 00:00:35,416 --> 00:00:39,291 de wetgeving en hoe toezichthouders geholpen kunnen worden. 10 00:00:39,666 --> 00:00:42,416 We hebben gekeken naar de wijziging in de wetgeving 11 00:00:43,083 --> 00:00:46,333 ten gevolge van de aanscherping van de energiebesparingsplicht, 12 00:00:46,375 --> 00:00:47,458 dat was webinar één. 13 00:00:47,500 --> 00:00:50,666 In webinar twee, hebben we de informatieplicht en de EML, 14 00:00:51,041 --> 00:00:53,625 de erkende maatregelen nader toegelicht. 15 00:00:53,708 --> 00:00:56,625 Webinar drie zijn we ingegaan op de onderzoeksplicht. 16 00:00:56,666 --> 00:01:01,958 Webinar vier hebben we gekeken naar de ondersteuning en de hulpmiddelen 17 00:01:02,000 --> 00:01:06,416 die beschikbaar zijn voor bevoegd gezag om te helpen 18 00:01:06,500 --> 00:01:08,916 bij de uitvoering van de energiebesparingsplicht. 19 00:01:09,458 --> 00:01:13,375 Webinar vijf hebben we de portefeuilleaanpak nader bekeken. 20 00:01:13,458 --> 00:01:16,958 En in webinar zes hebben we de energielabel C 21 00:01:17,875 --> 00:01:20,500 voor kantoorgebouwen nader toegelicht. 22 00:01:21,416 --> 00:01:24,333 Zoals gezegd, nu elektrische aandrijfsystemen 23 00:01:24,416 --> 00:01:29,208 en motoren, dus meer de inhoud in, de technische inhoud wel te verstaan. 24 00:01:29,708 --> 00:01:34,000 Daarvoor hebben we twee heren aan tafel zitten en ik zou ze willen vragen 25 00:01:34,083 --> 00:01:36,583 zichzelf voor te stellen, begin ik met Alwin. 26 00:01:36,875 --> 00:01:39,041 Dank je wel, mijn naam is Alwin Nieuwpoort. 27 00:01:39,208 --> 00:01:42,291 Ik ben bij ERIKS Nederland werkzaam als Key Account Manager 28 00:01:42,833 --> 00:01:46,250 en in die hoedanigheid kom ik bij een aantal grote bedrijven 29 00:01:46,750 --> 00:01:50,666 waarbij energie en energiebesparing een grote topic is. 30 00:01:51,208 --> 00:01:53,958 Als er vragen zijn vanuit de klantkant dan hoop ik die 31 00:01:54,000 --> 00:01:56,000 te kunnen beantwoorden voor jullie. 32 00:01:56,041 --> 00:01:59,208 Dank je wel Alwin, dan ga ik even naar Wim. 33 00:01:59,291 --> 00:02:03,041 Dank je wel, ik ben Wim Tamminga ook werkzaam bij ERIKS, 34 00:02:03,166 --> 00:02:06,458 al achttien jaar, in de rol van Application Engineer 35 00:02:06,541 --> 00:02:08,625 voor motoren en frequentieregelaars. 36 00:02:10,082 --> 00:02:12,500 In achttien jaar veel diverse functies gehad, 37 00:02:12,582 --> 00:02:14,582 maar altijd te vinden in de fabrieken. 38 00:02:14,792 --> 00:02:17,207 Ik heb veel fabrieken van de binnenkant gezien, 39 00:02:17,250 --> 00:02:20,625 waarbij we zeker de afgelopen tien jaar, 40 00:02:21,042 --> 00:02:23,750 erg bezig zijn met energiebesparing. 41 00:02:24,417 --> 00:02:25,417 Dank je wel, Wim. 42 00:02:26,832 --> 00:02:30,625 Straks ga je dan in op de inhoud en de wet- en regelgeving. 43 00:02:31,417 --> 00:02:33,500 Ik heb nog één huishoudelijke mededeling. 44 00:02:35,417 --> 00:02:38,082 De deelnemers aan dit webinar hebben de mogelijkheid 45 00:02:38,332 --> 00:02:42,832 om chats in te sturen met vragen. 46 00:02:44,042 --> 00:02:48,792 Deze vragen, zullen zoveel mogelijk beantwoord worden 47 00:02:48,875 --> 00:02:51,625 door de greenroom die hiernaast zit. 48 00:02:53,875 --> 00:02:55,875 Dat kan op verschillende manieren. 49 00:02:56,457 --> 00:03:02,750 Als het een logische vraag is, dan wordt het 50 00:03:02,832 --> 00:03:04,000 direct beantwoord. 51 00:03:04,125 --> 00:03:07,042 Is het een vraag die ook relevant is voor de webinar 52 00:03:07,082 --> 00:03:09,750 voor een breder publiek, krijg ik het doorgestuurd 53 00:03:09,832 --> 00:03:13,457 op mijn tablet en kunnen we het hier nog aan tafel behandelen. 54 00:03:14,375 --> 00:03:19,917 Is het een vraag die mogelijk complex of ingewikkeld of wat dan ook is, 55 00:03:20,207 --> 00:03:22,917 kan het doorgestuurd worden naar de helpdesk van IPLO. 56 00:03:23,125 --> 00:03:26,542 Het wordt dan verder opgepakt en in een later stadium beantwoord. 57 00:03:27,000 --> 00:03:29,917 Het kan ook zijn dat er veel vragen komen. 58 00:03:30,082 --> 00:03:32,667 Dan is het ook begrijpelijk dat we niet 59 00:03:32,875 --> 00:03:36,832 alles tegelijk kunnen beantwoorden en dat zal meer tijd vragen. 60 00:03:36,917 --> 00:03:40,957 Dat gezegd hebbende is er denk ik nog één belangrijk punt 61 00:03:41,042 --> 00:03:44,125 en dat is dat jullie die vragen privé stellen, 62 00:03:44,207 --> 00:03:46,167 die zijn niet zichtbaar voor anderen. 63 00:03:46,250 --> 00:03:48,500 Dus geneer je niet. 64 00:03:48,832 --> 00:03:53,000 Stel gewoon elke vraag die je hebt, want elke vraag is wat ons betreft 65 00:03:53,082 --> 00:03:54,542 een goede vraag. 66 00:03:55,707 --> 00:04:01,750 Nu inderdaad door naar de praktijk en de achtergronden, 67 00:04:01,875 --> 00:04:07,000 want wat zegt de wet- en regelgeving hierover? 68 00:04:08,457 --> 00:04:11,542 Laten we beginnen met de aanleiding voor dit webinar. 69 00:04:12,582 --> 00:04:15,125 We hebben te maken met de energiebesparingsplicht, 70 00:04:15,207 --> 00:04:20,000 waarbij bedrijven met een energieverbruik van meer dan 50000 kilowattuur 71 00:04:21,125 --> 00:04:24,416 verplicht zijn om besparende maatregelen te treffen, 72 00:04:24,500 --> 00:04:27,000 met een terugverdientijd binnen vijf jaar. 73 00:04:27,333 --> 00:04:32,375 Vanaf 1 juli 2023 is er een geüpdatet erkende maatregelenlijst, 74 00:04:33,083 --> 00:04:36,041 waar ook een aantal maatregelen voor motoren in staan 75 00:04:36,500 --> 00:04:40,750 en ook in de onderzoeksplicht heb je de analyse aandrijfsystemen. 76 00:04:40,833 --> 00:04:44,250 Deze zijn in webinar twee en drie al uitvoerig besproken, 77 00:04:44,333 --> 00:04:47,916 dus daar ga ik niet verder op in. 78 00:04:49,125 --> 00:04:52,958 Onze ervaring in de afgelopen vijftien jaar vanuit de markt 79 00:04:53,916 --> 00:04:58,083 is dat er nog veel onbekendheid is met de technische mogelijkheden. 80 00:04:58,291 --> 00:05:01,750 Hoe kunnen we energie besparen en wat is er mogelijk? 81 00:05:02,625 --> 00:05:06,333 Een groot gedeelte, tot ongeveer een half jaar geleden, 82 00:05:06,458 --> 00:05:08,333 was ook onbekendheid met de wetgeving. 83 00:05:08,416 --> 00:05:13,208 Energiebesparingsplicht leefde nog niet zo in de markt 84 00:05:13,291 --> 00:05:15,625 waar wij ons in bewegen. 85 00:05:16,958 --> 00:05:19,708 Er was weinig verantwoordelijkheid bij bedrijven. 86 00:05:20,583 --> 00:05:23,625 De noodzaak was onduidelijk en als we het hadden 87 00:05:23,708 --> 00:05:26,583 over energie besparen en de mogelijkheden die er waren, 88 00:05:26,791 --> 00:05:30,791 kwam het altijd neer op wie dat gaat handhaven. 89 00:05:31,000 --> 00:05:33,791 En wie tikt mij op de vingers als ik het niet doe? 90 00:05:35,041 --> 00:05:38,208 Wij zijn erg blij dat de energiebesparingsplicht 91 00:05:39,333 --> 00:05:45,958 een nieuwe push krijgt, waardoor we echt gaan handhaven 92 00:05:46,833 --> 00:05:49,750 en de regelgeving een stuk duidelijker is. 93 00:05:52,125 --> 00:05:54,375 Waar we het in deze presentatie over hebben 94 00:05:54,416 --> 00:05:58,208 is wet en regelgeving, het energieverbruik van elektromotoren, 95 00:05:59,208 --> 00:06:03,833 de uitleg van een elektromotor, de typeplaat van een elektromotor 96 00:06:04,291 --> 00:06:07,333 en vervolgens gaan we door naar hoe we energie besparen 97 00:06:07,375 --> 00:06:08,666 met elektromotoren. 98 00:06:08,708 --> 00:06:14,083 En de eerste hulp bij handhaven, gevolgd door praktijkvoorbeelden. 99 00:06:17,500 --> 00:06:20,416 Als we kijken naar de wet en regelgeving, ik zei het al: 100 00:06:20,541 --> 00:06:24,666 op de erkende maatregelenlijst staan een aantal maatregelen van de motoren. 101 00:06:25,250 --> 00:06:28,208 De erkende maatregelenlijst is reeds besproken, 102 00:06:28,875 --> 00:06:30,375 ik ga er niet te diep op in. 103 00:06:30,458 --> 00:06:34,041 De zeven maatregelen, zijn onder te verdelen 104 00:06:34,583 --> 00:06:39,625 in twee soorten maatregelen, twee generieke maatregelen 105 00:06:39,708 --> 00:06:43,291 voor de aandrijvingen, FC4 en FC5 en nog een aantal 106 00:06:43,416 --> 00:06:46,125 specifieke ruimteventilatiemaatregelen. 107 00:06:47,500 --> 00:06:48,875 Ik ga er niet diep op in. 108 00:06:48,958 --> 00:06:51,333 Ik pak er één uit, dat is de FC4. 109 00:06:53,250 --> 00:06:55,583 Dat is de meest generieke maatregel die er is 110 00:06:56,125 --> 00:06:58,750 en die geeft aan dat alle motoren met een efficiency 111 00:06:58,791 --> 00:07:02,875 klasse van IE2 of lager vervangen moeten worden 112 00:07:03,041 --> 00:07:05,958 door IE4 op een natuurlijk moment. 113 00:07:06,625 --> 00:07:10,250 Wat we zien in zo'n maatregel, in alle maatregelen van de motoren 114 00:07:10,333 --> 00:07:13,416 staat ongeveer hetzelfde, de efficiency klasse 115 00:07:13,500 --> 00:07:17,625 is een belangrijk kernwoord, de draaiuren en het vermogen. 116 00:07:18,000 --> 00:07:20,333 Ik kom op die dingen nog terug. 117 00:07:22,750 --> 00:07:26,375 Allereerst, waarom is het van belang dat we voor 118 00:07:26,416 --> 00:07:30,791 de motoren gaan strijden om daarmee te besparen? 119 00:07:31,750 --> 00:07:37,875 Als we de wereldwijde opgewekte energie gaan 120 00:07:38,083 --> 00:07:42,375 bekijken, dan gaat 46 procent, bijna de helft van de energie, 121 00:07:42,500 --> 00:07:44,916 gaat naar elektromotoren toe. 122 00:07:45,000 --> 00:07:48,750 Het is veruit de grootste verbruiker wereldwijd. 123 00:07:49,583 --> 00:07:54,000 In de industrie verbruiken we 30 procent van de wereldwijde energie. 124 00:07:54,750 --> 00:07:59,750 En in de industrie hebben we 65 procent dat naar elektromotoren gaat. 125 00:08:03,125 --> 00:08:07,166 Klanten, ondernemers, verbruikers, maar ook omgevingsdiensten 126 00:08:07,583 --> 00:08:12,875 komen vaak met een tegenargument: motoren hebben een hoge aanschafwaarde 127 00:08:13,583 --> 00:08:17,416 en is het wel rendabel om daarin te investeren? 128 00:08:17,541 --> 00:08:19,708 En kunnen we dat ook terugverdienen? 129 00:08:20,083 --> 00:08:22,541 Als je kijkt naar de aankoopprijs van een motor, 130 00:08:22,583 --> 00:08:27,125 dat is relatief hoog, maar als je vervolgens kijkt 131 00:08:27,208 --> 00:08:30,791 wat de aankoopprijs is in verhouding tot de kosten 132 00:08:30,875 --> 00:08:33,250 van zo'n motor gedurende zijn levensduur, 133 00:08:33,833 --> 00:08:36,000 dan heb je het over één procent. 134 00:08:37,000 --> 00:08:41,250 Meer dan 95 procent van de totale kosten van zo'n motor 135 00:08:41,625 --> 00:08:45,208 in tien of twaalf jaar is energieverbruik. 136 00:08:45,500 --> 00:08:50,208 Dat is wat de Engelsen zeggen: "Penny-wise, pound foolish." 137 00:08:52,333 --> 00:08:55,791 De energiekosten staan vaak niet op de eerste aanschaf, 138 00:08:56,166 --> 00:08:59,125 vandaar dat er weinig naar gekeken wordt. 139 00:08:59,208 --> 00:09:02,958 Als je kijkt naar wat de motoren in de EU verbruiken 140 00:09:03,083 --> 00:09:07,666 in slechts één jaar tijd, hebben we het over 1425 terawattuur. 141 00:09:08,750 --> 00:09:12,500 Dat staat gelijk aan het verbruik van 510 miljoen huishoudens, 142 00:09:13,583 --> 00:09:18,083 vijf triljard gereden kilometers, of de opbrengst van vier 143 00:09:18,166 --> 00:09:20,416 en een half miljard zonnepanelen. 144 00:09:21,750 --> 00:09:24,166 Moeten we besparen op motoren of moeten we meer 145 00:09:24,208 --> 00:09:25,500 zonnepanelen neerleggen? 146 00:09:29,458 --> 00:09:31,916 We werken in deze presentatie met kerngetallen, 147 00:09:32,041 --> 00:09:34,708 zodat het duidelijk is waar de waardes vandaan komen. 148 00:09:35,583 --> 00:09:39,708 Zestien cent per kilowattuur voor zeer grote verbruikers, 149 00:09:39,750 --> 00:09:41,750 21 cent voor grote verbruikers. 150 00:09:42,666 --> 00:09:47,833 De omrekenfactor van één kilowattuur naar kilogram CO2-uitstoot 151 00:09:47,916 --> 00:09:49,916 is 0,29 in Nederland. 152 00:09:50,875 --> 00:09:53,666 Het elektriciteitsverbruik van een gemiddeld huishouden 153 00:09:53,750 --> 00:09:59,791 is 2800 kilowattuur, één zonnepaneel wekt tegenwoordig 340 kilowattuur op 154 00:10:00,666 --> 00:10:06,166 en we stoten 82,3 gram CO2 per gereden kilometer uit. 155 00:10:11,458 --> 00:10:17,625 Als we deze berekening doorvoeren op een grote fabriek 156 00:10:18,625 --> 00:10:21,958 met een totaal energieverbruik van 30 miljoen kilowattuur. 157 00:10:23,041 --> 00:10:28,416 En we rekenen dan om hoeveel naar de motoren gaat, 65 procent, 158 00:10:28,791 --> 00:10:32,916 kom je op 19,5 miljoen kilowattuur wat de motoren verbruiken 159 00:10:33,333 --> 00:10:34,708 binnen zo'n fabriek. 160 00:10:34,791 --> 00:10:40,000 Als je daarop vijf procent kan besparen, besparen we bijna een miljoen kilowattuur. 161 00:10:40,708 --> 00:10:46,625 Een miljoen kilowattuur is 350 huishoudens of 3100 zonnepanelen. 162 00:10:47,291 --> 00:10:49,208 Dan hebben we het over één fabriek. 163 00:10:52,375 --> 00:10:56,500 Wat je aangeeft is, hiermee help je het milieu, 164 00:10:56,625 --> 00:10:58,708 maar het helpt ook de ondernemer. 165 00:10:58,750 --> 00:10:59,625 -Ja. 166 00:10:59,875 --> 00:11:02,833 Het mes snijdt in dit geval aan twee kanten. 167 00:11:02,916 --> 00:11:04,666 -Het gaat echt ergens over. 168 00:11:06,708 --> 00:11:10,166 Om het inzichtelijker te maken, hebben we een vergelijk gedaan 169 00:11:10,208 --> 00:11:13,166 tussen de aanschafprijs van de motor aan de linkerkant, 170 00:11:13,208 --> 00:11:16,041 en aan de rechterkant de energiekosten. 171 00:11:16,208 --> 00:11:19,166 Eén stapeltje muntjes is één maand energiekosten, 172 00:11:19,708 --> 00:11:24,875 een hele rij, is één jaar energiekosten en de gehele levensduur van de motor, 173 00:11:24,958 --> 00:11:28,333 twaalf jaar, is alle muntjes bij elkaar. 174 00:11:29,208 --> 00:11:34,291 Als we dan de motor aan de ene kant in de weegschaal leggen 175 00:11:35,250 --> 00:11:38,250 en we gaan kijken hoeveel maanden energie 176 00:11:39,666 --> 00:11:44,625 daartegenover staat, qua energiekosten, 177 00:11:46,625 --> 00:11:53,416 zie je dat binnen twee maanden de verbruiker meer betaalt 178 00:11:53,500 --> 00:11:57,041 aan energiekosten dan aan de aanschafprijs van een motor. 179 00:11:58,083 --> 00:12:02,791 Dit is een inzicht dat bij onze klanten nog niet helemaal duidelijk is. 180 00:12:06,166 --> 00:12:10,333 Als we het berekenen in cijfers verbruikt een gemiddelde motor in de industrie, 181 00:12:10,375 --> 00:12:16,416 van 55 kilowatt, als hij continu per jaar draait 460.000 kilowattuur. 182 00:12:17,500 --> 00:12:19,958 Dan hebben we het over 164 huishoudens. 183 00:12:20,083 --> 00:12:21,708 En dat is één motor. 184 00:12:23,541 --> 00:12:29,208 De energiekosten voor het bedrijf zijn ofwel grootverbruik 185 00:12:29,791 --> 00:12:36,291 €73500 per jaar of middelgebruik €96500 per jaar, 186 00:12:36,958 --> 00:12:41,333 terwijl die motor in aanschaf €4500 kost. 187 00:12:42,958 --> 00:12:45,791 Richten we ons op de aanschafprijs, of moeten we kijken 188 00:12:45,833 --> 00:12:47,291 naar het energieverbruik? 189 00:12:47,375 --> 00:12:49,125 Het verschil is heel erg groot. 190 00:12:50,791 --> 00:12:53,333 We hebben niet allemaal grote motoren draaien, 191 00:12:53,416 --> 00:12:54,958 dus ook voor de utiliteit. 192 00:12:55,041 --> 00:12:57,958 Een luchtbehandelingskast die je ziet in ziekenhuizen, 193 00:12:58,041 --> 00:13:02,375 in zwembaden, in grote kantoorgebouwen, staan dit soort kasten, 194 00:13:02,458 --> 00:13:03,833 zowel buiten als binnen. 195 00:13:05,250 --> 00:13:08,541 En daar zit een kleinere motor in van 15 kilowatt. 196 00:13:08,625 --> 00:13:11,625 Je ziet hier dat een 15 kilowatt motor verbruikt 197 00:13:11,708 --> 00:13:14,125 nog steeds 135.000 kilowattuur. 198 00:13:16,541 --> 00:13:18,250 -Het gaat over grote cijfers. 199 00:13:18,333 --> 00:13:20,833 Het gaat over hele grote cijfers. 200 00:13:20,875 --> 00:13:27,041 De aanschafprijs in vergelijking met de kilowattuur prijs van €21500 201 00:13:27,416 --> 00:13:32,458 per jaar energiekosten en een aanschafprijs van €1550. 202 00:13:33,166 --> 00:13:37,041 Ik moet ook erbij vertellen dat je deze cijfers twee keer moet doen 203 00:13:37,083 --> 00:13:40,250 want een luchtbehandelingskast bestaat uit twee motoren 204 00:13:40,291 --> 00:13:43,625 je hebt de aanvoerlucht en je hebt de afvoerlucht. 205 00:13:43,916 --> 00:13:48,000 Dat is twee motoren, dus eigenlijk gaat alles keer twee. 206 00:13:48,083 --> 00:13:50,416 -Dat laat het verschil nog eens zien. 207 00:13:52,458 --> 00:13:55,625 De urgentie is helder om hier iets mee te doen. 208 00:13:56,375 --> 00:13:58,791 Laten we het hopen, want er valt veel te doen. 209 00:13:58,958 --> 00:14:01,958 Het is heel interessant om hiermee aan de slag te gaan. 210 00:14:04,083 --> 00:14:06,750 Motoren, niet iedereen zegt het alles. 211 00:14:06,833 --> 00:14:11,458 Laten we beginnen met wat zijn elektromotoren. 212 00:14:11,500 --> 00:14:12,625 Hoe zien ze eruit? 213 00:14:12,708 --> 00:14:14,083 Hoe werken ze? 214 00:14:15,333 --> 00:14:17,500 Elektromotoren is de hoofdgroep. 215 00:14:18,125 --> 00:14:21,916 Mag ik je even onderbreken, want er zijn twee vragen binnengekomen 216 00:14:22,208 --> 00:14:24,041 naar aanleiding van de inleiding. 217 00:14:24,208 --> 00:14:26,208 Vind je het goed om er nu op in te gaan? 218 00:14:26,250 --> 00:14:27,333 -Ja. 219 00:14:28,708 --> 00:14:32,250 Hoe bepaal je het natuurlijk moment van een elektromotor? 220 00:14:35,916 --> 00:14:38,458 Is het voorbeeld met het verbruik van twee maanden 221 00:14:38,541 --> 00:14:44,458 geldend voor alle elektromotoren evenredig, of is er verschil per grootte? 222 00:14:44,541 --> 00:14:47,000 Dat gaat over die vergelijking van de kosten. 223 00:14:51,208 --> 00:14:56,625 De eerste vraag wil ik even parkeren tot een later tijdstip, 224 00:14:56,708 --> 00:14:59,375 want ik denk dat dit in de presentatie terugkomt. 225 00:15:01,041 --> 00:15:04,833 De tweede vraag: is de aanschafwaarde 226 00:15:04,916 --> 00:15:09,083 ten opzichte van de energieprijs lineair over alle groottes? 227 00:15:12,541 --> 00:15:15,416 Vrijwel lineair, oftewel voor een grote motor 228 00:15:15,500 --> 00:15:17,958 geldt hetzelfde als voor een kleine motor. 229 00:15:18,666 --> 00:15:21,916 Kleine kanttekening: wij rekenen hier met binnen twee maanden. 230 00:15:23,250 --> 00:15:27,666 Wij komen ook uit binnen een maand, dus het kan nog sneller. 231 00:15:27,750 --> 00:15:29,458 We zijn ruim gaan zitten. 232 00:15:29,541 --> 00:15:35,041 Twee maanden energiekosten in vergelijking tot de aanschafprijs 233 00:15:35,375 --> 00:15:37,375 is ruim berekend. 234 00:15:38,166 --> 00:15:39,666 Helder, dank je wel. 235 00:15:41,833 --> 00:15:47,125 Elektromotoren is de hoofdverzamelnaam, onder te verdelen in gelijkstroommotoren, 236 00:15:47,208 --> 00:15:49,625 wisselstroommotoren en reservemotoren. 237 00:15:51,208 --> 00:15:53,458 Je ziet drie plaatjes erbij. 238 00:15:55,500 --> 00:15:58,125 Rechtsonder zie je de wisselstroommotoren. 239 00:15:59,375 --> 00:16:02,500 Linksonder heb je een gelijkstroommotor. 240 00:16:03,583 --> 00:16:06,166 Om een duidelijk beeld ervan te hebben. 241 00:16:07,125 --> 00:16:11,333 Wij richten ons op de wisselstroommotoren die onder te verdelen zijn 242 00:16:11,416 --> 00:16:13,416 in enkelfasig en driefasig. 243 00:16:13,583 --> 00:16:16,166 De enkelfasige motoren zijn de motoren die je thuis 244 00:16:16,250 --> 00:16:20,041 in het stopcontact kunt steken en kunnen gaan draaien. 245 00:16:20,125 --> 00:16:24,041 Driefasige motoren zien we in de industrie en in de kantoorgebouwen. 246 00:16:24,958 --> 00:16:29,291 Als we verder kijken, kijken we naar de aanzichtrone motoren. 247 00:16:29,375 --> 00:16:32,791 En dan echt naar de kortsluitankermotoren. 248 00:16:33,833 --> 00:16:37,000 Negentig procent van de industrie heeft kortsluitankermotoren 249 00:16:37,208 --> 00:16:40,625 en de reden daarvoor is dat ze eenvoudig en compact zijn. 250 00:16:40,708 --> 00:16:46,583 Ze zijn erg robuust en bedrijfszeker, relatief goedkoop, bijna onderhoudsvrij 251 00:16:46,875 --> 00:16:49,541 en ze zijn ook genormaliseerd volgens de IEC-norm. 252 00:16:50,041 --> 00:16:53,208 Ik kom daar later in de presentatie nog op terug. 253 00:16:57,083 --> 00:16:59,791 Ik noemde net de kortsluitankermotor, maar dat 254 00:16:59,875 --> 00:17:02,083 is niet de meest bekende naam in de markt. 255 00:17:02,750 --> 00:17:06,208 Rechts zien we alle foto's van kortsluitankermotoren. 256 00:17:06,583 --> 00:17:10,916 En links zien we dezelfde motor, onder een andere naam. 257 00:17:11,000 --> 00:17:14,333 Elektromotor, krachtstroommotor, normmotor, IEC-motor. 258 00:17:14,708 --> 00:17:16,583 Het is allemaal hetzelfde. 259 00:17:19,416 --> 00:17:22,083 Hoe ziet de elektromotor eruit in onderdelen? 260 00:17:23,208 --> 00:17:25,625 Er zijn vier echt belangrijke onderdelen. 261 00:17:25,708 --> 00:17:28,250 Je hebt de rotor, de binnenkant van de motor 262 00:17:28,291 --> 00:17:30,500 waar de as uitkomt, het draaiende gedeelte. 263 00:17:31,375 --> 00:17:34,458 Je hebt het huis van de motor. 264 00:17:34,875 --> 00:17:38,333 Dat wordt ook stator genoemd, en daar sluit je 265 00:17:38,416 --> 00:17:40,541 de elektrische aansluiting op aan. 266 00:17:41,291 --> 00:17:45,458 Er zitten wikkelingen in die motor om een elektrisch veld op te wekken, 267 00:17:45,791 --> 00:17:47,625 zodat de motor gaat draaien. 268 00:17:47,708 --> 00:17:51,666 Dan hebben we twee lagers om het alles soepel te laten draaien. 269 00:17:52,375 --> 00:17:54,958 En we hebben een ventilator om de warme lucht 270 00:17:55,125 --> 00:17:58,750 die van het verlies van de motor afkomt af te voeren, 271 00:17:58,875 --> 00:18:00,875 zodat die mooi gekoeld blijft. 272 00:18:03,250 --> 00:18:06,125 Als we nog één stapje dieper in die motor kijken, 273 00:18:06,208 --> 00:18:07,958 wat doet een elektromotor dan? 274 00:18:08,041 --> 00:18:11,416 Het zet elektrische energie om in mechanische energie. 275 00:18:12,000 --> 00:18:17,791 We hebben stroom vanuit het net en de rotor gaat draaien, 276 00:18:17,875 --> 00:18:20,208 waardoor je een mechanische kracht opwekt. 277 00:18:21,583 --> 00:18:24,458 Dit wordt gedaan door driefase spanning aan te bieden, 278 00:18:24,833 --> 00:18:28,541 daar zie je eronder een mooi grafiekje van staan. 279 00:18:29,541 --> 00:18:32,541 In het geval rechtsboven moet je je voorstellen 280 00:18:32,666 --> 00:18:35,333 dat we eerst spanning aanbieden op de groene spoelen, 281 00:18:35,708 --> 00:18:38,666 vervolgens op de rode spoelen en dan op de blauwe spoelen, 282 00:18:38,958 --> 00:18:40,958 waardoor je een draaiveld krijgt. 283 00:18:41,458 --> 00:18:43,916 De rotor van de motor draait dan netjes mee. 284 00:18:44,000 --> 00:18:47,416 Als het dat snel genoeg doet, dan gaat die motor ook echt draaien. 285 00:18:50,250 --> 00:18:52,916 Nog iets over de soorten motoren die er zijn. 286 00:18:52,958 --> 00:18:54,791 Er zijn drie verschillende soorten. 287 00:18:54,833 --> 00:18:58,916 Je hebt voetmotoren, die hebben onderaan de motor voetjes zitten 288 00:18:59,000 --> 00:19:00,708 waarop je het bevestigt. 289 00:19:00,791 --> 00:19:01,916 Je hebt flensmotoren. 290 00:19:02,000 --> 00:19:07,125 Aan de aszijde zit er een flens op waaraan je de motor bevestigt, 291 00:19:07,208 --> 00:19:08,708 vaak hangende motoren. 292 00:19:08,875 --> 00:19:13,166 En je hebt nog voetflensmotoren, die hebben zowel voetjes als een flens. 293 00:19:13,291 --> 00:19:16,833 Dat is meestal een pomptoepassing, waarbij de voetjes van de motor 294 00:19:17,333 --> 00:19:19,125 het fundament van de pomp zijn. 295 00:19:19,208 --> 00:19:22,500 De pomp monteer je aan de flens, zodat het één geheel wordt. 296 00:19:24,041 --> 00:19:27,166 Je ziet in deze sheet verschillende merken motoren 297 00:19:27,541 --> 00:19:30,250 en ik zei het al, we hebben het over IEC-motoren. 298 00:19:31,291 --> 00:19:34,916 In die IEC-motoren zijn heel veel maten. 299 00:19:35,458 --> 00:19:39,291 Maatvoeringen zijn gestandaardiseerd, oftewel merk A 300 00:19:39,333 --> 00:19:44,083 heeft een voetmaat X bij Y. 301 00:19:44,125 --> 00:19:49,333 Merk B, merk C en merk D hebben dan allemaal dezelfde voetmaat. 302 00:19:49,416 --> 00:19:51,583 De flensmaten zijn ook genormaliseerd. 303 00:19:51,750 --> 00:19:57,000 Voor het uitwisselen van motoren is er een norm, zijn het normmotoren 304 00:19:57,041 --> 00:19:58,750 en kun je één op één uitwisselen. 305 00:19:58,833 --> 00:20:04,750 -Die IEC geeft de norm aan waaraan 306 00:20:04,791 --> 00:20:08,916 die motoren van verschillende makelaardij moeten voldoen, 307 00:20:09,166 --> 00:20:11,791 zodat je de ene de motor kan vervangen door de ander 308 00:20:11,833 --> 00:20:13,583 zonder aanpassingen te doen. 309 00:20:13,791 --> 00:20:16,333 Precies en daarom is het ook een makkelijk product 310 00:20:16,500 --> 00:20:20,958 om te verwisselen en zit je niet altijd 311 00:20:21,000 --> 00:20:24,708 met aanpassingen aan de maatvoering. 312 00:20:25,000 --> 00:20:28,208 Het is vrijwel altijd één op één uit te wisselen. 313 00:20:30,125 --> 00:20:32,291 Nu weten we hoe de motoren eruit staan. 314 00:20:32,375 --> 00:20:34,458 We hebben wat basiskennis. 315 00:20:34,541 --> 00:20:37,833 Nu is het tijd om naar de ondernemer te gaan 316 00:20:38,250 --> 00:20:40,916 en te kijken waar wij ze vinden. 317 00:20:41,250 --> 00:20:43,875 Hier een voorbeeld van een luchtbehandelingskast. 318 00:20:45,125 --> 00:20:49,708 Zoals gezegd, deze komen in ziekenhuizen veelvuldig voor, in zwembaden 319 00:20:49,875 --> 00:20:51,625 en ook bij kantoren. 320 00:20:51,708 --> 00:20:55,833 Achter de deurtjes zitten minimaal twee motoren. 321 00:20:57,208 --> 00:21:00,125 Je kan er niet altijd bij, maar ze zitten er echt. 322 00:21:00,583 --> 00:21:02,125 Dus ze zitten erin. 323 00:21:02,916 --> 00:21:09,250 Of je komt in een fabriek waar je motoren achter elkaar hebt, zoals hier. 324 00:21:09,666 --> 00:21:13,666 Hier heb je het over de voetmotoren, ze zijn aan de grond bevestigd. 325 00:21:15,333 --> 00:21:16,833 Of een andere fabriek. 326 00:21:16,958 --> 00:21:20,500 In dit geval zitten ze aan de flens bevestigd 327 00:21:20,708 --> 00:21:22,708 en zie je drie motoren zitten. 328 00:21:25,958 --> 00:21:30,333 In die fabriek zagen we deze en onder die RVS kap zit een motor. 329 00:21:31,458 --> 00:21:34,041 Als je zo'n fabriek bekijkt en je loopt erdoor heen 330 00:21:34,083 --> 00:21:37,291 zul je links en rechts diverse motoren tegenkomen. 331 00:21:37,708 --> 00:21:40,500 Ze zitten op plekken waar je ze niet altijd verwacht, 332 00:21:40,708 --> 00:21:42,583 maar ze zitten er wel altijd. 333 00:21:44,125 --> 00:21:48,958 Om een voorbeeld te geven: als je een grote 334 00:21:49,125 --> 00:21:51,916 tot een redelijk zeer grote fabriek bekijkt 335 00:21:52,250 --> 00:21:57,083 dan heb je het over 400 tot 500 motoren die in de fabriek draaien. 336 00:21:58,833 --> 00:22:00,916 Best wel een groot aantal. 337 00:22:04,875 --> 00:22:08,625 En als we die motor hebben gevonden, moeten we daar ook wat mee, 338 00:22:08,708 --> 00:22:10,291 want we moeten wel handhaven. 339 00:22:11,250 --> 00:22:15,625 Jullie kunnen op de motor een typeplaatje vinden. 340 00:22:15,708 --> 00:22:17,958 Er staan veel dingen op zo'n typeplaat, 341 00:22:19,000 --> 00:22:22,458 iets over het merk, over de keurmerken, wat voor soort motor het is, 342 00:22:22,500 --> 00:22:25,125 hoe je het aansluit, het gewicht van de motor. 343 00:22:27,166 --> 00:22:30,208 Voor de energiebesparingsplicht en de EML maatregelen 344 00:22:30,750 --> 00:22:32,958 zijn drie woorden belangrijk. 345 00:22:33,041 --> 00:22:37,375 Dat is de efficiency klasse, in dit geval in het groen, de IE4. 346 00:22:39,000 --> 00:22:42,791 De draaiuren staan niet op de typeplaat, daarvoor heb je 347 00:22:42,833 --> 00:22:46,166 een ondernemer nodig om aan te geven hoeveel draaiuren gemaakt 348 00:22:46,208 --> 00:22:47,625 worden met deze motor. 349 00:22:48,000 --> 00:22:50,625 En het vermogen, in dit geval 110 kilowatt. 350 00:22:51,625 --> 00:22:57,958 Als het typeplaatje ergens verborgen staat, moet je een ondernemer vragen 351 00:22:58,166 --> 00:23:02,000 als die je kan helpen om dat typeplaatje te ontdekken? 352 00:23:02,708 --> 00:23:07,291 De volgende slide gaat daarover, net was het 353 00:23:07,333 --> 00:23:09,958 een mooi voorbeeld en kon je het nog goed lezen. 354 00:23:10,375 --> 00:23:14,166 In de praktijk zijn typeplaatjes soms verborgen onder kappen, 355 00:23:15,500 --> 00:23:18,458 zijn ze niet meer leesbaar, zijn ze vuil, zijn ze zelfs 356 00:23:18,958 --> 00:23:21,916 niet meer aanwezig op de motor. 357 00:23:22,000 --> 00:23:23,375 Hoe kom je erachter? 358 00:23:23,458 --> 00:23:25,750 We hebben enkele voorbeelden van typeplaatjes 359 00:23:25,833 --> 00:23:30,666 die goed leesbaar zijn en daar zie je dat in het rood 360 00:23:30,708 --> 00:23:34,375 de cirkeltjes zijn de vermogens dat het op verschillende plekken 361 00:23:34,625 --> 00:23:36,000 op zo'n typeplaatje zit. 362 00:23:36,083 --> 00:23:38,958 Dus het is altijd even zoeken op zo'n typeplaatje, 363 00:23:39,625 --> 00:23:41,416 waar staat dat precies? 364 00:23:41,916 --> 00:23:45,000 De efficiency klasse staat op diverse plekken, 365 00:23:45,166 --> 00:23:47,041 hier in het groen aangegeven. 366 00:23:47,125 --> 00:23:48,083 Een voorbeeld. 367 00:23:48,166 --> 00:23:51,791 Ik hoop dat jullie het kunnen zien, maar een EFF1 en een EFF2, 368 00:23:52,291 --> 00:23:54,583 een IE1 motor en een IE4 motor. 369 00:23:54,791 --> 00:23:58,708 Ik ga straks op de efficiencies in, maar linksonder zien we 370 00:23:58,750 --> 00:24:02,625 een typeplaatje en er staat geen efficiency-klasse vernoemd. 371 00:24:04,333 --> 00:24:08,166 Er staat wel een leeftijd op de motor vernoemd, 1979, 372 00:24:08,250 --> 00:24:09,291 in dit geval. 373 00:24:09,708 --> 00:24:15,541 Een motor die ruim 40 jaar oud is, die komen we nog tegen in de markt. 374 00:24:16,041 --> 00:24:19,916 Ik gaf het eerder aan dat motoren robuust, compact en onderhoudsvrij zijn, 375 00:24:19,958 --> 00:24:21,583 dus ze kunnen lang draaien. 376 00:24:22,166 --> 00:24:24,166 Dan praat ik over de technische kant. 377 00:24:24,291 --> 00:24:26,583 Dus technisch gezien draait het heel lang. 378 00:24:28,000 --> 00:24:30,583 Waar is het natuurlijk moment? 379 00:24:31,583 --> 00:24:34,958 Ik parkeer het nog even, want ik hoop die discussie 380 00:24:36,333 --> 00:24:40,291 nog voor me uit te kunnen drukken, want dat is een belangrijk punt. 381 00:24:44,416 --> 00:24:47,625 Hoe kunnen we energie besparen met elektromotoren? 382 00:24:48,375 --> 00:24:52,708 Iets over de theorie vanaf 1960 tot en met 2013. 383 00:24:52,875 --> 00:24:57,166 In het jaar 2013 werd de eerste IE4-motor geproduceerd. 384 00:24:58,000 --> 00:25:03,125 Daarmee is de efficiency van de motoren van 88 procent verhoogd 385 00:25:03,208 --> 00:25:06,083 naar 95,8 procent. 386 00:25:08,166 --> 00:25:12,041 Wij praten liever over de reductie van de verliezen. 387 00:25:12,166 --> 00:25:15,583 Dan hebben we het over 68 procent minder verliezen in zo'n motor. 388 00:25:16,541 --> 00:25:18,333 En waar zit dat in? 389 00:25:18,416 --> 00:25:20,958 Er zitten maar weinig onderdelen in een motor. 390 00:25:21,333 --> 00:25:25,500 Links een opengewerkt model, en de hoeveelheid koper 391 00:25:25,666 --> 00:25:28,416 geeft aan hoeveel ijzerverliezen in een motor zitten. 392 00:25:28,833 --> 00:25:31,000 Hoe meer koper, hoe minder verliezen. 393 00:25:31,125 --> 00:25:33,416 Hoe minder verliezen, hoe minder warmte. 394 00:25:33,500 --> 00:25:36,166 En hoe minder warmte, hoe kleiner de ventilator komt, 395 00:25:36,291 --> 00:25:41,916 waardoor je luchtstroomverbeteringen hebt en gaat besparen. 396 00:25:42,458 --> 00:25:45,916 En dat is de besparing waar we de laatste jaren in zitten. 397 00:25:47,250 --> 00:25:52,291 We kennen de motor steeds beter, waardoor er een zuinigere motor 398 00:25:52,541 --> 00:25:53,750 gemaakt kan worden. 399 00:25:57,708 --> 00:25:59,166 De efficiency classes. 400 00:25:59,208 --> 00:26:04,750 Door de jaren heen tot 2005 hadden we typeplaatjes 401 00:26:04,833 --> 00:26:07,166 waar nooit een efficiency klasse opstond. 402 00:26:08,125 --> 00:26:11,583 Het kan zijn dat er een percentage efficiency op staat, 403 00:26:11,916 --> 00:26:15,625 maar dat percentage is niet te vergelijken met de percentages van nu, 404 00:26:16,125 --> 00:26:18,125 dus die mag je ook vergeten. 405 00:26:18,250 --> 00:26:23,791 Motoren zonder efficiency-klasse zijn oud en moeten vervangen worden, 406 00:26:23,916 --> 00:26:26,083 want die zijn ouder dan 20 jaar. 407 00:26:27,000 --> 00:26:28,916 Dan is er een tussenperiode geweest, 408 00:26:28,958 --> 00:26:35,041 van 2005 tot half 2011, met de EFF-norm, waarbij de EFF3 409 00:26:35,708 --> 00:26:40,041 de minst zuinige motor was en de EFF1 de meest zuinige motor. 410 00:26:41,583 --> 00:26:45,958 En die zijn nu inmiddels, 2011 naar nu twaalf jaar oud, 411 00:26:48,083 --> 00:26:49,791 dus ook aan vervanging toe. 412 00:26:49,916 --> 00:26:53,125 Als je het hebt over economische vervanging 413 00:26:54,083 --> 00:26:56,208 of energiebesparingsvervanging. 414 00:26:57,291 --> 00:27:02,625 Vanaf 2011 is de IE-norm geïntroduceerd, waarbij de kleine motoren 415 00:27:03,583 --> 00:27:06,708 tot en met 2021 nog in IE1 mochten. 416 00:27:07,458 --> 00:27:10,375 IE2 liep tot 2015. 417 00:27:10,916 --> 00:27:13,500 En vanaf 2015 gingen we naar IE3. 418 00:27:14,541 --> 00:27:17,208 Op dit moment hebben we de wetgeving dat de 419 00:27:17,500 --> 00:27:24,250 kleine motoren van 0,12 tot 0,75 kilowatt moeten IE2 zijn. 420 00:27:24,583 --> 00:27:29,000 Van 0,75 tot 1000 kilowatt moet IE3 zijn. 421 00:27:29,583 --> 00:27:33,250 En de IE4 is geldig van 75 tot 200 kilowatt. 422 00:27:33,708 --> 00:27:36,208 Dan heb ik het over de Europese wetgeving. 423 00:27:36,666 --> 00:27:39,125 In Nederland hebben we de energiebesparingsplicht 424 00:27:39,166 --> 00:27:42,708 en wij hebben aangegeven in de energiebesparingsplicht 425 00:27:43,000 --> 00:27:45,083 het moet altijd IE4 worden. 426 00:27:46,750 --> 00:27:51,375 Dat geeft een mooi beeld van wat je tegenkomt in de markt en hoe oud het is. 427 00:27:51,458 --> 00:27:53,291 Dan heb je daar een beeld van. 428 00:27:53,375 --> 00:27:58,625 Een IE2 motor is eigenlijk nog niet zo oud? 429 00:27:59,958 --> 00:28:03,166 Nee, voor een motor leeftijd is dat niet zo oud. 430 00:28:03,791 --> 00:28:08,208 Je hebt het dan over acht tot twaalf jaar oud. 431 00:28:10,041 --> 00:28:12,333 Die zijn inmiddels al wat ouder. 432 00:28:16,708 --> 00:28:18,833 Als je kijkt naar een 11 kilowatt motor, 433 00:28:18,916 --> 00:28:22,291 wat is het verschil tussen een IE1, IE2, IE3, IE4? 434 00:28:22,791 --> 00:28:26,916 De IE1 heeft een efficiency van 87,6 procent. 435 00:28:29,000 --> 00:28:32,750 Als je het zou vervangen voor een IE4 dan ga je naar 93,3 procent. 436 00:28:33,666 --> 00:28:35,666 En wat levert dat dan op? 437 00:28:36,375 --> 00:28:41,083 De besparing van 100.000 kilowattuur per jaar naar 94000 438 00:28:41,166 --> 00:28:45,791 kilowattuur per jaar, is een besparing van 6000 kilowattuur. 439 00:28:46,000 --> 00:28:49,708 Dat is best interessant, ondanks het verschil in percentage 440 00:28:49,791 --> 00:28:54,625 niet zo groot is, heb je een grote besparing. 441 00:28:54,750 --> 00:28:57,083 -Hier zie je waarom je het zou moeten doen. 442 00:28:58,791 --> 00:29:01,791 Hetzelfde voor een 75 kilowatt motor. 443 00:29:02,291 --> 00:29:06,375 Die gaat zelfs van 92,7 naar 95,6 een nog kleiner verschil. 444 00:29:07,500 --> 00:29:11,541 De draaiuren in dit voorbeeld zijn iets bijgesteld naar 5000 uur. 445 00:29:12,541 --> 00:29:15,458 Wij rekenen normaal gesproken met 8000 uur 446 00:29:15,500 --> 00:29:20,625 op jaarbasis voor bedrijven die niet continu draaien. 447 00:29:20,708 --> 00:29:23,583 Dan ga je naar 5000 uur of nog lager, 448 00:29:24,458 --> 00:29:30,208 maar zelfs met 5000 draaiuren bespaar je dan nog 15000 kilowattuur. 449 00:29:33,041 --> 00:29:35,083 Nu is het een mooi moment om een aantal 450 00:29:35,166 --> 00:29:40,041 vragen erbij te pakken, de vraag over het natuurlijk moment. 451 00:29:40,708 --> 00:29:43,625 Dat is aardig om die als eerste te doen, 452 00:29:43,708 --> 00:29:45,708 want die hadden we bewust gelaten. 453 00:29:48,458 --> 00:29:51,958 Het natuurlijk moment wordt omschreven als 454 00:29:53,916 --> 00:29:57,375 vervanging op het moment dat het geen extra geld 455 00:29:57,458 --> 00:30:00,708 meer kost om te vervangen. 456 00:30:01,125 --> 00:30:05,625 Dus een motor verdient zich terug, maar stel er is wat stuk aan die motor 457 00:30:05,666 --> 00:30:07,583 en hij moet van zijn plek. 458 00:30:07,791 --> 00:30:11,166 Dan zou het moeten worden vervangen voor een IE4 motor. 459 00:30:14,291 --> 00:30:16,708 Er is een discussie, maar dat is meer een vraag 460 00:30:16,791 --> 00:30:19,041 vanuit mij richting de omgevingsdiensten. 461 00:30:20,041 --> 00:30:24,333 Is dat alleen als de motor gerepareerd of gereviseerd moet worden, 462 00:30:24,375 --> 00:30:28,208 of dat er onderhoud aan is, of is dat voor de gehele machine? 463 00:30:29,041 --> 00:30:32,958 Daar zit een groot verschil, ook bij de verbruikers in, 464 00:30:33,000 --> 00:30:36,083 machines worden vaker gereviseerd dan motoren. 465 00:30:36,375 --> 00:30:39,291 Als een machine gereviseerd moet worden en daarbij moeten 466 00:30:39,333 --> 00:30:42,458 alle motoren vervangen worden, heeft dat een andere impact 467 00:30:42,500 --> 00:30:44,666 dan als je alleen de motor gaat vervangen. 468 00:30:49,416 --> 00:30:53,750 Een vraag: een ondernemer heeft een keer aangegeven dat, omdat 469 00:30:53,791 --> 00:30:57,791 de machines verouderd zijn, die hij gebruikt heeft, het niet mogelijk is 470 00:30:57,875 --> 00:31:00,708 om de motoren te vervangen, maar wel om te reviseren. 471 00:31:01,375 --> 00:31:03,375 Hoe aannemelijk is dat argument? 472 00:31:04,375 --> 00:31:07,916 Dat zijn hele specifieke vragen. 473 00:31:08,875 --> 00:31:11,583 Wij komen het natuurlijk ook tegen. 474 00:31:12,708 --> 00:31:15,375 Ik gaf net aan dat de Europese wetgeving achter loopt 475 00:31:15,458 --> 00:31:19,500 op de Nederlandse wetgeving, waardoor ook de markt motoren 476 00:31:19,833 --> 00:31:24,250 nog niet volledig klaar is voor de Nederlandse wetgeving. 477 00:31:24,666 --> 00:31:29,000 Er zijn zeker uitzonderingen dit heeft soms te maken met de bouwgrootte, 478 00:31:30,000 --> 00:31:33,083 maar dat kan ook te maken hebben met speciale motoren. 479 00:31:35,208 --> 00:31:39,750 Wat erg belangrijk is om te benoemen is, richt je op de dingen 480 00:31:39,833 --> 00:31:45,000 die wel mogelijk zijn, want daarmee halen we veel meer 481 00:31:46,416 --> 00:31:48,500 en hebben wij veel meer besparing op. 482 00:31:49,083 --> 00:31:52,458 In dit geval, zou je het echt specifiek moeten bekijken. 483 00:31:53,166 --> 00:31:57,208 Wij als partij zouden dat kunnen doen, maar dat is best ingewikkeld, 484 00:31:57,250 --> 00:32:02,166 om zoveel diepte kennis hier in deze presentatie neer te leggen. 485 00:32:02,916 --> 00:32:06,833 Als het nu gaat om wat de standaardmotor is, 486 00:32:06,875 --> 00:32:10,833 die we hier behandelen, zou dat toch geen belemmering zijn? 487 00:32:11,083 --> 00:32:13,333 Nee, dat zou geen belemmering mogen zijn. 488 00:32:14,708 --> 00:32:17,125 In de meeste gevallen kunnen we ervan uitgaan 489 00:32:17,208 --> 00:32:20,958 dat je het wel kan vervangen, maar het is niet gezegd 490 00:32:21,041 --> 00:32:25,208 dat hij nu net toevallig wel die speciale motor heeft. 491 00:32:25,458 --> 00:32:29,458 Dus dat is toch per geval goed bekijken. 492 00:32:31,666 --> 00:32:34,125 Heeft het vervangen van een efficiëntere motor 493 00:32:34,250 --> 00:32:36,791 een gevolg voor de CE-markering van het apparaat 494 00:32:36,875 --> 00:32:38,875 waar deze in geplaatst is? 495 00:32:41,208 --> 00:32:46,375 Nee, want de IE4 motoren hebben ook een CE-markering 496 00:32:46,625 --> 00:32:48,666 dus die blijft gewoon in stand. 497 00:32:49,833 --> 00:32:51,208 Helder. 498 00:32:53,375 --> 00:32:59,416 Vaak kom je op het typeplaatje een cosinus-phi tegen. 499 00:33:00,000 --> 00:33:03,250 Wat houdt dat in en hoe ga ik daarmee om? 500 00:33:05,291 --> 00:33:07,291 Is dat iets wat jou bekend voorkomt? 501 00:33:07,375 --> 00:33:12,416 Ja, de cosinus-phi dat staat op een typeplaatje. 502 00:33:13,375 --> 00:33:15,916 Is dat iets waar de toezichthouder iets mee kan? 503 00:33:15,958 --> 00:33:17,291 Nee. 504 00:33:18,208 --> 00:33:23,083 Er werd in het verleden nog verteld dat de cosinus-phi 505 00:33:23,125 --> 00:33:26,375 van invloed is op de efficiency van een elektromotor. 506 00:33:27,166 --> 00:33:29,750 Inmiddels is het verhaal een stuk eenvoudiger, 507 00:33:29,833 --> 00:33:35,000 want we kijken naar de IE-norm en is de cosinus-phi niet meer van belang. 508 00:33:36,083 --> 00:33:39,916 Het heeft wel degelijk een functie, maar voor de energiebesparingsplicht 509 00:33:40,000 --> 00:33:41,000 is het niet nodig. 510 00:33:42,541 --> 00:33:45,625 Kunnen we de cosinus-phi vergeten? 511 00:33:46,208 --> 00:33:49,458 Ja, voor het vervangen van motoren. 512 00:33:52,041 --> 00:33:54,375 Dat is goed om te weten. 513 00:33:55,166 --> 00:33:57,583 Laatste vraag, dan kunnen we verder. 514 00:33:57,625 --> 00:34:03,625 Als er op een typeplaatje enkel IEC staat, maar bouwjaar staat op 2016. 515 00:34:03,666 --> 00:34:06,708 Van welke IE-klasse mogen we dan uitgaan? 516 00:34:08,125 --> 00:34:11,625 In dit geval staat er geen IE1 of IE4 klasse op, 517 00:34:12,041 --> 00:34:15,416 dus er staat alleen IEC op. 518 00:34:17,958 --> 00:34:21,416 Ik ga naar de volgende slide, want het gaat over het typeplaatje. 519 00:34:21,458 --> 00:34:25,416 Hier hebben we het hele typeplaatje volledig staan, 520 00:34:25,500 --> 00:34:27,625 met alles wat erop kan staan. 521 00:34:31,083 --> 00:34:33,041 Puntje vijf is de efficiency klasse. 522 00:34:33,125 --> 00:34:36,166 Bij deze vraag gaat het erover, dat er wel IEC op staat, 523 00:34:36,416 --> 00:34:40,458 maar er staat geen IE-klasse op en het is uit 2016. 524 00:34:40,541 --> 00:34:44,708 In de praktijk kom ik dat af en toe tegen. 525 00:34:48,375 --> 00:34:53,083 De wettelijke verplichting is dat als het een IE-genormaliseerde motor is, 526 00:34:53,541 --> 00:34:56,625 moet de IE-klasse vermeld zijn op het typeplaatje. 527 00:34:57,250 --> 00:35:01,250 Er moeten ook percentages bijstaan van wat de efficiency 528 00:35:01,333 --> 00:35:06,458 van de motor is bij een bepaalde belasting. 529 00:35:07,250 --> 00:35:10,958 Als het er niet op staat, heeft die geen IE-klasse. 530 00:35:11,958 --> 00:35:15,250 Dat is geen motor die goedgekeurd is om in Europa te draaien? 531 00:35:15,291 --> 00:35:16,166 Nee. 532 00:35:17,958 --> 00:35:19,291 Mijn vraag terug zou zijn. 533 00:35:19,666 --> 00:35:23,458 De IEC-norm zal erop staan, de IEC-norm geeft iets over de maatvoering 534 00:35:23,500 --> 00:35:27,041 van de motor, maar staat er een CE-keurmerk op? 535 00:35:27,833 --> 00:35:34,583 Er mogen geen motoren geproduceerd worden met een CE-keurmerk, zonder IE-klasse. 536 00:35:34,916 --> 00:35:39,208 Dus het kan niet zo zijn dat er een CE opstaat, zonder IE-klasse? 537 00:35:39,291 --> 00:35:40,666 Nee. 538 00:35:42,625 --> 00:35:44,750 Is dat een motor van buiten Europa? 539 00:35:44,791 --> 00:35:45,916 Ja. 540 00:35:46,625 --> 00:35:51,000 En die zijn er veelvuldig, maar ook die moeten als ze 541 00:35:51,041 --> 00:35:53,666 in Nederland zijn, voldoen aan een CE-keurmerk. 542 00:35:56,250 --> 00:36:02,416 In dat geval, zou een toezichthouder aanvullende informatie kunnen vragen. 543 00:36:05,208 --> 00:36:06,958 Wat kan die doen? 544 00:36:09,166 --> 00:36:14,750 Dat is echt specifiek op die motor 545 00:36:14,833 --> 00:36:17,708 gaan kijken van wat zijn de mogelijkheden? 546 00:36:22,500 --> 00:36:26,375 Dat is aan hem om vervolgens actie te ondernemen. 547 00:36:26,541 --> 00:36:28,458 Dat is wat ik van jou begrijp. -Ja. 548 00:36:28,666 --> 00:36:30,000 Goed, dan gaan we door. 549 00:36:30,041 --> 00:36:34,958 Hierbij het typeplaatje met alles wat op een typeplaatje kan staan. 550 00:36:35,416 --> 00:36:39,750 Ik ga er verder niet doorheen, maar het is mooi voor het naslagwerk. 551 00:36:40,750 --> 00:36:44,041 Bekijk het en als er vragen zijn dan horen we het graag. 552 00:36:46,041 --> 00:36:50,875 Een ander signaal vanuit de markt is dat als we 553 00:36:50,916 --> 00:36:55,708 een IE4 motor leveren bij de klant, die graag wilt weten: 554 00:36:55,750 --> 00:36:57,208 wat bespaar ik? 555 00:36:58,291 --> 00:37:01,333 Daarvoor hebben wij een TCO calculator ontwikkeld, 556 00:37:01,791 --> 00:37:05,291 de total costs of ownership, dus de totale kosten 557 00:37:05,375 --> 00:37:07,375 van de motor over de levensduur. 558 00:37:08,416 --> 00:37:13,125 Dit is een besparingscalculator waarbij we eenvoudig het vermogen opgeven. 559 00:37:13,458 --> 00:37:15,708 Het toerental dat op een typeplaatje staat, 560 00:37:15,791 --> 00:37:17,041 geven we in. 561 00:37:17,583 --> 00:37:21,125 We passen de kilowattuur-prijs en het aantal draaiuren aan. 562 00:37:22,541 --> 00:37:25,541 We geven aan wat de huidige efficiency is. 563 00:37:25,750 --> 00:37:29,125 En als je op oké drukt, krijg je er een besparingsrapport uit. 564 00:37:29,291 --> 00:37:33,416 Het is goed om te melden dat mensen deze slide kunnen vergroten 565 00:37:33,500 --> 00:37:36,708 door de presentatie op full screen te zetten. 566 00:37:36,833 --> 00:37:39,458 Dan kunnen ze zien welke getallen daar staan. 567 00:37:41,083 --> 00:37:45,666 En je ziet de besparing in aantal kilowatturen 568 00:37:49,375 --> 00:37:55,083 in de energiekosten, maar ook de CO2-besparing en eventueel de kosten CO2. 569 00:37:56,333 --> 00:37:59,791 Het is een mooi hulpmiddel, waarbij je snel kan uitrekenen 570 00:38:00,083 --> 00:38:01,708 wat je allemaal bespaart. 571 00:38:06,125 --> 00:38:11,583 In deze calculator hebben we het over revisie of herwikkelen. 572 00:38:15,500 --> 00:38:18,041 Wat we tegenkomen is dat een klant een motor heeft 573 00:38:18,125 --> 00:38:22,750 en die gaat stuk en hij zegt: ik heb nog één op voorraad liggen, 574 00:38:22,875 --> 00:38:24,208 in mijn eigen magazijn. 575 00:38:24,958 --> 00:38:31,041 Die voorraad is dan geen IE4 motor en is ouder. 576 00:38:31,416 --> 00:38:33,583 Mag die dan nog geplaatst worden? 577 00:38:34,416 --> 00:38:39,416 Naar mijn bescheiden mening betekent de EML maatregel 578 00:38:39,458 --> 00:38:43,083 FC4 of FC5, het vervangen van oude motoren 579 00:38:43,250 --> 00:38:48,958 altijd naar IE4 motoren, die oude niet meer ingezet mag worden. 580 00:38:49,958 --> 00:38:53,416 Mits wordt voldaan aan de technische en economische randvoorwaarden. 581 00:38:55,208 --> 00:38:58,125 Hetzelfde geldt voor het reviseren van een motor. 582 00:39:00,708 --> 00:39:03,375 Het is iets dat in de markt nog veelvuldig voorkomt. 583 00:39:04,958 --> 00:39:08,208 Er was net een vraag over het laten reviseren van de motoren, 584 00:39:08,250 --> 00:39:10,541 omdat het niet eenvoudig te vervangen is. 585 00:39:10,708 --> 00:39:13,041 Als ze eenvoudig te vervangen zijn, wat dan? 586 00:39:13,083 --> 00:39:16,208 Dan zullen we over moeten naar de IE4 motor. 587 00:39:17,416 --> 00:39:20,291 Het is zo dat als je een motor laat reviseren 588 00:39:20,333 --> 00:39:22,750 of als je het laat herwikkelen 589 00:39:22,791 --> 00:39:26,583 het rendement van de motor gaat afnemen. 590 00:39:27,208 --> 00:39:33,083 Dat kan wel één tot twee procent afnemen, waardoor jij je 591 00:39:33,166 --> 00:39:39,958 besparing nog verder teniet doet, omdat je juist meer gaat verbruiken. 592 00:39:41,875 --> 00:39:45,416 Bij een IE4 motor, hadden we in het voorgesprek gezegd, 593 00:39:45,541 --> 00:39:48,666 kom je weer op de efficiency van een IE3 motor uit? 594 00:39:49,000 --> 00:39:50,000 Klopt, ja. 595 00:39:51,083 --> 00:39:53,041 Het is zonde om te doen. 596 00:39:57,333 --> 00:40:00,708 Als we kijken naar een aantal praktijkvoorbeelden. 597 00:40:01,833 --> 00:40:04,791 Het eerste praktijkvoorbeeld is een koelcompressor 598 00:40:05,500 --> 00:40:11,333 een oude EFF3 motor, een motor van voor 2011, 132 kilowatt. 599 00:40:11,416 --> 00:40:15,625 Er is gemeten dat het 711.000 kilowattuur per jaar verbruikt. 600 00:40:16,791 --> 00:40:20,541 Die gaan we vervangen volgens de maatregelen naar een IE4-motor 601 00:40:21,125 --> 00:40:24,500 en dan besparen we daarmee 33000 kilowattuur. 602 00:40:26,583 --> 00:40:33,333 Dat staat gelijk aan het verbruik van 12 huishoudens of 9500 kilogram CO2. 603 00:40:33,500 --> 00:40:37,916 Geeft die EFF3 in dit geval aan dat het een oude motor is? 604 00:40:38,083 --> 00:40:39,291 Ja. 605 00:40:41,041 --> 00:40:44,166 Onze stelregel is, zodra er geen IE-klasse op de motor staat, 606 00:40:44,250 --> 00:40:46,625 dan weet je dat die motor van voor 2011 is, 607 00:40:47,000 --> 00:40:49,541 waardoor die al ouder dan twaalf jaar is 608 00:40:49,791 --> 00:40:51,500 en vervangen dient te worden. 609 00:40:54,416 --> 00:41:00,500 Je kan een stap verder gaan, want we hebben het vermogen gemeten. 610 00:41:00,541 --> 00:41:03,875 Wat wordt er afgenomen vanaf de motor? 611 00:41:04,916 --> 00:41:09,541 En het voelde aan alsof ik boodschappen ga doen met mijn, 612 00:41:09,666 --> 00:41:16,583 V8 dieselauto, dan heb ik boodschappen gedaan 613 00:41:16,666 --> 00:41:18,375 en dan kom ik weer terug. 614 00:41:18,458 --> 00:41:23,125 Als ik dat met mijn kleine Peugeot 107 had gedaan, 615 00:41:23,166 --> 00:41:26,833 had ik dan hetzelfde verbruik gehad? 616 00:41:27,666 --> 00:41:32,208 Iedereen zou zeggen, dat die Peugeot 107 toch zuiniger is 617 00:41:32,333 --> 00:41:35,375 dan die grote V8 waarmee je rondrijdt. 618 00:41:35,791 --> 00:41:41,750 Hier geldt hetzelfde, die 132 kilowatt motor is te groot voor deze toepassing. 619 00:41:43,041 --> 00:41:48,416 Als je het kan verkleinen naar 90 kilowatt dan gaat je besparing 620 00:41:48,458 --> 00:41:52,291 van 33000 kilowattuur naar 56000 kilowattuur. 621 00:41:53,291 --> 00:41:56,916 En de besparing gaat van 12 huishoudens naar 20 huishoudens. 622 00:41:58,458 --> 00:42:02,125 Er valt naast het vervangen één op één van de motor 623 00:42:02,250 --> 00:42:05,041 nog meer te doen om een besparing te realiseren. 624 00:42:05,375 --> 00:42:07,708 -Plus een lagere aanschafwaarde. 625 00:42:09,125 --> 00:42:10,208 Ja. 626 00:42:13,041 --> 00:42:19,083 Een tweede voorbeeld: een grote ventilator, 250 kilowatt 627 00:42:20,000 --> 00:42:22,000 komt in de industrie regelmatig voor. 628 00:42:22,083 --> 00:42:25,541 Het is wel veel, het is een IE2 motor. 629 00:42:26,041 --> 00:42:29,083 Heeft een verbruik van 2,1 miljoen kilowattuur. 630 00:42:30,833 --> 00:42:33,958 Als we die vervangen één op één voor een IE4-motor, 631 00:42:34,041 --> 00:42:40,041 besparen we daarmee 35000 kilowattuur, 125.000 gereden kilometers 632 00:42:40,125 --> 00:42:43,333 die we liever gewoon besparen. 633 00:42:44,916 --> 00:42:47,708 En ook hier is dat het enige wat je kan doen. 634 00:42:49,666 --> 00:42:53,125 Stel dat je een frequentieregelaar hiervoor plaatst. 635 00:42:53,416 --> 00:42:58,916 Zeker op pompen en ventilatoren is de vuistregel dat als je 636 00:42:58,958 --> 00:43:01,458 tien procent in snelheid naar beneden kan, 637 00:43:01,625 --> 00:43:04,416 bespaar je 25 procent aan energie. 638 00:43:05,833 --> 00:43:08,125 Dat is wel mooi om vast te houden. 639 00:43:10,541 --> 00:43:14,166 Dat is een gigantische besparing, want in dit geval 640 00:43:14,458 --> 00:43:19,375 250 kilowatt IE2 naar een 250 kilowatt IE4 motor, 641 00:43:19,458 --> 00:43:22,625 met dezelfde bouwgrootte maar met een frequentieregelaar 642 00:43:23,041 --> 00:43:25,583 en we stellen de frequentieregelaar ook goed in 643 00:43:25,750 --> 00:43:31,000 dat die tien procent lager in snelheid draait. 644 00:43:31,708 --> 00:43:37,166 Dan gaat de besparing van 35000 kilowattuur naar 550.000 kilowattuur 645 00:43:37,708 --> 00:43:40,875 Dat is een vijftien keer grotere besparing die je behaalt 646 00:43:40,916 --> 00:43:43,416 door het inzetten van een frequentieregelaar. 647 00:43:45,541 --> 00:43:47,541 Dat zijn echt gigantische besparingen. 648 00:43:48,625 --> 00:43:53,000 En de besparingen zijn in de meeste gevallen onbekend bij de klant. 649 00:43:54,166 --> 00:43:57,666 En het zal vast iets duurder zijn, waardoor zo'n klant denkt, 650 00:43:58,041 --> 00:44:00,041 het hoeft niet. 651 00:44:00,500 --> 00:44:03,166 Als je dit ziet, denk je van dat is een no-brainer. 652 00:44:03,666 --> 00:44:08,125 We hebben het over terugverdientijden van anderhalf jaar. 653 00:44:09,083 --> 00:44:12,583 Qua aanschafmateriaal zit er wel een stukje ombouw in, 654 00:44:13,208 --> 00:44:15,458 maar het is binnen vijf jaar terugverdiend. 655 00:44:17,375 --> 00:44:18,625 Geen vraag. 656 00:44:19,166 --> 00:44:24,250 Wat wel een vraag is, is één die ik heb teruggekregen. 657 00:44:24,291 --> 00:44:26,583 Hoe kunnen we weten wat de draaiuren per jaar 658 00:44:26,625 --> 00:44:28,000 zijn van motoren? 659 00:44:28,083 --> 00:44:31,083 Moeten we dat vragen bij de ondernemer? 660 00:44:31,208 --> 00:44:34,291 Ja, het is alleen op te vragen bij de ondernemer. 661 00:44:35,250 --> 00:44:38,166 Of je moet een jaar ernaast staan en gaan timen, 662 00:44:38,250 --> 00:44:40,333 maar je kan het nergens aan zien. 663 00:44:41,916 --> 00:44:47,458 De ondernemer kan dat vertellen aan de draaiuren van een machine. 664 00:44:48,500 --> 00:44:50,625 Soms hebben ze ook een systeem ervoor, 665 00:44:50,708 --> 00:44:54,875 dat het aantal draaiuren logt, dus die houden bij 666 00:44:54,916 --> 00:45:00,375 wanneer die aanstaat, maar dat is niet bij alle bedrijven het geval. 667 00:45:01,291 --> 00:45:03,083 Dus dat is best lastig. 668 00:45:05,583 --> 00:45:09,625 Als je in een luchtbehandelingskast zit, staan die vaak continu aan, 669 00:45:09,666 --> 00:45:13,041 want je hebt verse lucht nodig, dus die draaiuren zijn 670 00:45:13,083 --> 00:45:16,541 dan 8000 uur of zelfs nog hoger. 671 00:45:17,666 --> 00:45:21,250 Bij bedrijven die continu draaien, zullen er veel motoren zijn 672 00:45:21,291 --> 00:45:23,333 die gewoon volledig draaien. 673 00:45:27,666 --> 00:45:29,875 Dus eigenlijk naar de aard van het bedrijf, 674 00:45:30,125 --> 00:45:33,166 kun je wel een aanname maken. 675 00:45:36,708 --> 00:45:40,958 Voor continubedrijf zullen er weinig motoren zijn die afgeschakeld worden. 676 00:45:41,208 --> 00:45:45,458 Er zijn wel afdelingen die afgeschakeld worden 677 00:45:45,541 --> 00:45:50,708 en er zijn ook motoren die bijvoorbeeld bij 678 00:45:52,208 --> 00:45:56,666 het verstellen van een machine heb je motoren die misschien 679 00:45:56,708 --> 00:45:58,583 tien minuten in een week draaien. 680 00:45:58,666 --> 00:46:03,291 Dat zijn de kleine motoren, daar moeten we niet naar kijken, 681 00:46:03,500 --> 00:46:07,708 maar zeker pompen en ventilatoren die continu draaien, 682 00:46:08,125 --> 00:46:09,708 daar valt veel te besparen. 683 00:46:09,791 --> 00:46:14,458 Dus je kijkt vooral naar dat soort motoren? 684 00:46:14,583 --> 00:46:15,875 Ja. 685 00:46:15,916 --> 00:46:18,208 En begin ook met de oude motoren. 686 00:46:18,250 --> 00:46:22,416 Begin met de grote motoren, daar valt het meest op te besparen. 687 00:46:24,166 --> 00:46:25,750 Deze slaan we dan even over. 688 00:46:25,833 --> 00:46:28,458 We slaan praktijkvoorbeeld drie even over. 689 00:46:28,916 --> 00:46:30,500 -Ook vanwege de tijd. 690 00:46:30,666 --> 00:46:34,041 En dan hebben we nog een laatste slide over. 691 00:46:34,375 --> 00:46:38,916 Welke vragen stel je als je als handhaven bij een ondernemer bent? 692 00:46:40,625 --> 00:46:43,916 De vragen die je moet stellen is: wat is jullie energieverbruik? 693 00:46:44,125 --> 00:46:45,666 Hoeveel verbruiken de motoren? 694 00:46:45,750 --> 00:46:48,791 Om een inschatting te krijgen van waar we het over hebben. 695 00:46:49,666 --> 00:46:52,541 Hoeveel motoren draaien in de fabriek en welke vermogens? 696 00:46:52,666 --> 00:46:58,500 Die vragen staan ook in de analyse aandrijfsystemen, 697 00:46:58,875 --> 00:47:02,875 dus daarvan kan je een rapport krijgen als omgevingsdienst. 698 00:47:03,916 --> 00:47:05,791 Aanvullende vragen zijn bijvoorbeeld: 699 00:47:05,833 --> 00:47:09,500 repareert u zelf aandrijving of laat u aandrijvingen repareren? 700 00:47:10,041 --> 00:47:12,375 Heeft u een eigen voorraad motoren? 701 00:47:12,458 --> 00:47:15,250 Ik denk dat daar veel besparing op te halen valt. 702 00:47:15,500 --> 00:47:18,708 Als je het echt specifiek over de motor hebt, zijn er 703 00:47:18,750 --> 00:47:21,875 drie dingen belangrijk, welk vermogen heeft de motor, 704 00:47:21,916 --> 00:47:25,291 wat zijn de draaiuren en hoeveel draaiuren draaien eruit? 705 00:47:25,916 --> 00:47:28,125 Dus met name dat punt van die draaiuren 706 00:47:28,208 --> 00:47:32,416 daar zou je een ondernemer van tevoren kunnen vragen 707 00:47:32,500 --> 00:47:34,458 om daarin inzicht te geven. 708 00:47:34,541 --> 00:47:38,458 Dat is iets waar hij naar moet zoeken als dat zo'n bedrijf binnenkomt. 709 00:47:38,500 --> 00:47:42,708 Op het moment dat je erheen gaat en hij weet het nog niet 710 00:47:42,750 --> 00:47:46,291 dan kan die dat ook niet zo één, twee, drie boven water halen. 711 00:47:50,750 --> 00:47:54,916 We praten met de klant van tevoren, maar ook in elk gesprek, 712 00:47:54,958 --> 00:47:56,291 over wat we nodig hebben. 713 00:47:56,333 --> 00:47:59,000 Anders kunnen we geen terugverdientijden berekenen. 714 00:47:59,791 --> 00:48:03,583 In de onderzoeksplicht, in het sjabloon van de 715 00:48:03,708 --> 00:48:07,000 analyse aandrijfsystemen staat ook de draaiuren vermeld, 716 00:48:07,083 --> 00:48:09,375 dus ook daar moet het ingevuld worden. 717 00:48:10,750 --> 00:48:12,291 Helder verhaal. 718 00:48:12,333 --> 00:48:13,541 Dank je wel. 719 00:48:14,083 --> 00:48:16,208 -Dat was voor mij de presentatie. 720 00:48:16,333 --> 00:48:17,583 Het is veel informatie. 721 00:48:19,625 --> 00:48:26,000 Alwin, vind jij het nodig om kort samen te vatten? 722 00:48:26,041 --> 00:48:27,083 Ja, zeker. 723 00:48:27,125 --> 00:48:31,333 Wim heeft de presentatie gegeven en alle technische aspecten belicht 724 00:48:31,375 --> 00:48:32,875 en waar we op moeten letten. 725 00:48:33,125 --> 00:48:36,708 Ik wil bijvoorbeeld inhaken op die vraag van die draaiuren. 726 00:48:36,791 --> 00:48:40,083 Het lijkt in eerste instantie heel slim voor een ondernemer 727 00:48:40,166 --> 00:48:42,333 om te zeggen dat er weinig draaiuren zijn, 728 00:48:42,458 --> 00:48:46,625 omdat die onder een uitwisseling van een motor uit zou kunnen komen. 729 00:48:47,208 --> 00:48:51,375 Met alle data en gegevens die Wim net heeft laten zien, 730 00:48:52,000 --> 00:48:54,541 is het juist veel slimmer van een ondernemer, 731 00:48:54,708 --> 00:48:59,291 om de juiste informatie te geven, want dan kan een besparing berekend worden. 732 00:49:00,208 --> 00:49:04,458 En wij zien in de markt, zeker bij de grotere klanten, 733 00:49:05,250 --> 00:49:09,166 dat het een steeds actueler onderwerp gaat worden, maar dat 734 00:49:09,208 --> 00:49:10,791 ze niet weten waar te beginnen. 735 00:49:10,833 --> 00:49:13,375 Dat kwam in de presentatie van Wim ook naar voren. 736 00:49:13,541 --> 00:49:18,916 Er zijn ook bedrijven in Nederland die zelfs een slogan ervoor hebben 737 00:49:18,958 --> 00:49:21,500 from red to green, daar is een bedrijf mee bezig. 738 00:49:21,666 --> 00:49:24,916 En een ander bedrijf heeft de slogan: grow greener together. 739 00:49:26,000 --> 00:49:28,375 Dat geeft ook aan dat ze daarmee bezig zijn, 740 00:49:28,458 --> 00:49:33,916 maar ook handvatten nodig hebben om daar de eerste stap in te maken. 741 00:49:34,291 --> 00:49:37,625 Ik denk dat als wij de benadering met z'n allen hebben, 742 00:49:37,958 --> 00:49:41,458 want we zullen als maatschappij die energiebesparing moeten doen. 743 00:49:41,500 --> 00:49:46,291 En we kunnen met de gegevens zoals we nu als handvat meegegeven hebben 744 00:49:46,625 --> 00:49:53,625 de bedrijven gaan helpen, dan zien ze jullie vaak als een graag geziene gast, 745 00:49:54,208 --> 00:49:58,541 omdat je ze komt helpen, dan als een politieagent die een boek uitschrijft. 746 00:49:58,833 --> 00:50:02,291 En ik denk dat het kan en de juiste mensen 747 00:50:02,333 --> 00:50:07,083 bij de bedrijven, daarop aanspreken geeft mogelijkheden 748 00:50:07,125 --> 00:50:11,083 voor ons allemaal en besparingen voor de toekomst. 749 00:50:13,125 --> 00:50:15,666 Dat is mooi om mee af te sluiten, maar terwijl 750 00:50:15,708 --> 00:50:18,458 je aan de praat was, kwamen er een paar vragen binnen. 751 00:50:18,541 --> 00:50:22,500 Ik zie dat we nog tijd hebben, dus laten we die tijd goed gebruiken. 752 00:50:23,500 --> 00:50:26,458 Een praktische vraag: om hoeveel draaiuren gaat het 753 00:50:26,500 --> 00:50:28,750 in de rekenvoorbeelden die je gaf? 754 00:50:29,625 --> 00:50:34,833 Het staat in de rekenvoorbeelden, dus dat kan je even bekijken. 755 00:50:36,375 --> 00:50:38,791 Het is veelal 8000 draaiuren. 756 00:50:40,958 --> 00:50:45,083 Zijn er andere praktijkvoorbeelden waarbij het plaatsen van frequentieregelaars op 757 00:50:45,125 --> 00:50:48,916 motoren een significante besparing heeft opgeleverd? 758 00:50:50,125 --> 00:50:53,916 Er zijn legio aan voorbeelden mogelijk. 759 00:50:56,166 --> 00:50:59,541 We hebben geprobeerd om de presentatie daarmee uit te breiden, 760 00:50:59,625 --> 00:51:01,625 maar de tijd was helaas te beperkt. 761 00:51:01,958 --> 00:51:06,333 En frequentieregelaars is een vak apart. 762 00:51:07,541 --> 00:51:10,875 Het gaat om het juist inregelen, het laten zien. 763 00:51:11,375 --> 00:51:15,125 Er zit een frequentieregelaar voor een motor, dat zegt mij niet 764 00:51:15,291 --> 00:51:16,875 of we ook energie besparen. 765 00:51:17,375 --> 00:51:20,000 Dan moet je er dieper op in en daarvoor heb je een 766 00:51:20,041 --> 00:51:26,291 diepere technische training nodig om daar goed op te letten 767 00:51:26,375 --> 00:51:28,958 als ze ook met de goede dingen bezig zijn. 768 00:51:30,083 --> 00:51:34,208 Vandaar dat we hebben gezegd dat we op dit moment 769 00:51:34,500 --> 00:51:36,416 dit onderwerp onderbelicht laten. 770 00:51:37,291 --> 00:51:41,458 Misschien voor de toekomst of een nieuwe webinar of een training 771 00:51:42,000 --> 00:51:43,083 om te kunnen volgen. 772 00:51:44,958 --> 00:51:48,708 Het is niet gezegd van als het erop zit, dat het goed is. 773 00:51:48,750 --> 00:51:52,958 Het hangt samen met wat er gevraagd wordt en wat nodig is. 774 00:51:54,041 --> 00:51:58,250 Ja, want ook in het praktijkvoorbeeld wat we gaven van tien procent lager, 775 00:51:58,708 --> 00:52:01,291 betekent 25 procent energiebesparing. 776 00:52:02,208 --> 00:52:07,125 De eerste reactie die wij van klanten krijgen is: maar we kunnen niet langzaam 777 00:52:07,166 --> 00:52:12,250 draaien of we hebben die capaciteit nodig, dus we gaan niet lager in snelheid. 778 00:52:14,375 --> 00:52:17,583 We hebben in de praktijk af en toe geprobeerd 779 00:52:17,708 --> 00:52:22,041 om de snelheid te verminderen, zonder dat de klant dat doorheeft. 780 00:52:22,291 --> 00:52:26,416 Zo zijn wij erachter gekomen dat het wel mogelijk is, 781 00:52:27,000 --> 00:52:32,500 zolang er geen piep afgaat dan kun je nog wat verminderen. 782 00:52:34,416 --> 00:52:36,875 En als klanten dat eenmaal doorhebben 783 00:52:36,958 --> 00:52:40,166 met name technische diensten of maintenance engineers, 784 00:52:40,708 --> 00:52:42,708 gaan ze daar meer mee proberen. 785 00:52:42,791 --> 00:52:48,833 Dus bespreek het met ze en vervolgens moeten de ondernemers 786 00:52:48,916 --> 00:52:52,625 dat zelf gaan oppakken en bewust worden dat ze nog meer kunnen besparen. 787 00:52:53,041 --> 00:52:59,041 Het moet een passie van iedereen worden, waar in deze fabriek of waar 788 00:52:59,083 --> 00:53:03,500 in dit kantoor of ziekenhuis kunnen we nog meer besparen. 789 00:53:03,666 --> 00:53:06,291 Als we dat kunnen bereiken met z'n allen, 790 00:53:06,375 --> 00:53:09,875 zijn we op de goede weg, want dan gaat het echt leven. 791 00:53:10,000 --> 00:53:12,375 Mag ik daarop nog aanvullen? 792 00:53:12,541 --> 00:53:15,083 Als je in het keten denken gaat kijken. 793 00:53:15,166 --> 00:53:19,833 Als je in een fabriekshal of een kantoorgebouw, 794 00:53:20,166 --> 00:53:24,791 minder lucht uit gaat ventileren en wat je naar buiten blaast en de luchtkwaliteit 795 00:53:24,833 --> 00:53:28,458 zijn nog steeds voldoende, betekent het dat je 's winters minder warme 796 00:53:28,500 --> 00:53:30,458 lucht naar buiten blaast. 797 00:53:30,500 --> 00:53:34,291 En dan bespaar je aan de ene kant op de elektromotor duizenden euro's 798 00:53:34,375 --> 00:53:35,750 laten we daarvan uitgaan. 799 00:53:35,833 --> 00:53:40,416 De CV-ketel die het moet verwarmen of de airco die het zomaar staat te koelen, 800 00:53:40,916 --> 00:53:42,500 krijgt een makkelijker leven. 801 00:53:42,583 --> 00:53:45,458 Het is ook het mes snijdt aan twee kanten verhaal. 802 00:53:45,916 --> 00:53:49,500 En wat Wim zegt dat als we dat soort denkwijzes 803 00:53:50,000 --> 00:53:53,291 binnen de industrie en binnen de gebouwbeheersystemen 804 00:53:53,916 --> 00:53:56,916 kunnen implementeren dan wordt het een way of life. 805 00:53:57,166 --> 00:53:59,250 En ik denk dat we daar naartoe moeten. 806 00:54:02,833 --> 00:54:04,875 Nog een praktische vraag. 807 00:54:05,166 --> 00:54:08,500 Is de besparingsdoel toegankelijk voor de inspecteurs? 808 00:54:11,958 --> 00:54:16,833 Op dit moment nog niet, maar we hebben wel contact gehad 809 00:54:17,875 --> 00:54:21,000 met de IPLO maar ook met de omgevingsdiensten 810 00:54:21,083 --> 00:54:25,208 dat het een handige tool ook voor de omgevingsdiensten zal zijn. 811 00:54:25,625 --> 00:54:28,041 Ik denk dat we daarover contact moeten opnemen. 812 00:54:28,083 --> 00:54:32,416 En nagaan als we het kunnen uitbreiden of geschikt maken voor de omgevingsdienst, 813 00:54:32,458 --> 00:54:34,791 zodat zij het ook kunnen gebruiken. 814 00:54:35,833 --> 00:54:40,458 Dat wordt vervolgd, dus daar komen we nog op terug. 815 00:54:42,583 --> 00:54:45,833 De laatste vraag: kunnen de bedrijfstijden gebruikt worden 816 00:54:45,875 --> 00:54:47,666 om de draaiuren te schatten? 817 00:54:48,416 --> 00:54:51,041 Hebben we er al een beetje over gehad, denk ik? 818 00:54:51,458 --> 00:54:57,375 Ja, het is wel een goede indicatie, maar ook dat is niet één op één. 819 00:54:57,583 --> 00:55:01,125 Niet elke motor draait 8000 uur. 820 00:55:02,416 --> 00:55:08,375 Om een praktisch voorbeeld te noemen: stel, je hebt een waterbedrijf 821 00:55:08,500 --> 00:55:13,708 of een zuiveringsinstallatie daarvan weten we dat er twee pompen 822 00:55:13,750 --> 00:55:17,333 worden geplaatst, waarbij de één full continu draait 823 00:55:17,416 --> 00:55:19,208 en de andere als backup fungeert. 824 00:55:19,291 --> 00:55:21,750 De ene heeft 8000 draaiuren en de andere heeft 825 00:55:21,916 --> 00:55:25,166 nul draaiuren of 4000 om 4000. 826 00:55:26,625 --> 00:55:31,291 Dus de openingstijden of de bedrijfstijden zijn niet altijd 827 00:55:33,416 --> 00:55:36,708 één op één over te nemen, maar het geeft een goede indicatie. 828 00:55:37,708 --> 00:55:40,375 -Het is een soort vertrekpunt? -Ja. 829 00:55:44,708 --> 00:55:49,333 Wij rekenen vaak met 8000 draaiuren en op het moment dat een klant zegt 830 00:55:49,583 --> 00:55:54,666 maar wij draaien geen 8000 draaiuren hebben we ons doel bereikt, 831 00:55:54,750 --> 00:55:58,666 want dan is die ook over het besparen aan het nadenken. 832 00:55:59,500 --> 00:56:02,708 Ik wil alleen de berekening iets specifieker op mij toepassen. 833 00:56:02,875 --> 00:56:07,708 Al rekenen we soms te hoog, wat we duidelijk aangeven is, 834 00:56:07,791 --> 00:56:09,083 we rekenen met 8000 uur. 835 00:56:09,208 --> 00:56:14,875 We rekenen met deze tarieven, geeft dit vaak een idee 836 00:56:15,500 --> 00:56:18,500 aan de klant en dan zeggen ze: dat wist ik niet, 837 00:56:18,625 --> 00:56:20,958 laten we hiermee aan de slag. 838 00:56:24,750 --> 00:56:27,125 Dat was een informatieve middag. 839 00:56:28,958 --> 00:56:33,458 Een mooie sessie waarbij we alles te weten zijn gekomen 840 00:56:33,625 --> 00:56:37,083 over de aandrijfsystemen en de elektromotoren. 841 00:56:39,208 --> 00:56:41,375 Hartelijk dank voor jullie inbreng. 842 00:56:41,416 --> 00:56:42,291 -Graag gedaan. 843 00:56:43,125 --> 00:56:49,458 En leuk om een kijkje in de fabriek te krijgen van hoe het eruit ziet, 844 00:56:49,500 --> 00:56:52,708 want het is voor de toezichthouder ook fijn. 845 00:56:52,750 --> 00:56:54,583 Dus zeker informatief. 846 00:56:55,875 --> 00:56:59,541 Aan de deelnemers bedankt voor het kijken. 847 00:57:00,458 --> 00:57:04,208 We hebben straks een webinar over technische isolatie, 848 00:57:04,291 --> 00:57:06,583 daar kun jij je zo meteen voor opgeven. 849 00:57:07,166 --> 00:57:10,708 Dan verschijnt er nog een call to action, zoals het heet. 850 00:57:11,250 --> 00:57:13,375 De andere webinars zijn terug te bekijken 851 00:57:13,416 --> 00:57:17,208 op de website van IPLO, waar straks binnen nu 852 00:57:17,333 --> 00:57:21,750 en een paar weekjes de link komt te staan. 853 00:57:22,958 --> 00:57:26,583 Als je iets niet gezien hebt, kun je het altijd nog terugkijken. 854 00:57:27,041 --> 00:57:30,875 Tenslotte wil ik jullie erop attenderen dat er 855 00:57:30,916 --> 00:57:34,333 een enquête is die jullie kunnen invullen om aan te geven 856 00:57:34,458 --> 00:57:36,250 wat jullie van dit webinar vonden. 857 00:57:36,291 --> 00:57:38,833 Wij vinden dat leuk, want dat kunnen wij meenemen 858 00:57:38,916 --> 00:57:40,500 in onze volgende webinars. 859 00:57:40,666 --> 00:57:44,875 Dank jullie wel en interessant om dit gehoord te hebben. 860 00:57:44,916 --> 00:57:45,791 Bedankt! 861 00:57:45,833 --> 00:57:46,833 Dank je wel.