Energielabel bij kantoorgebouwen

Gebruiksverbod kantoorgebouw

Vanaf 1 januari 2023 is het verboden om een kantoorgebouw in gebruik te nemen of te gebruiken zonder geldig energielabel met een maximumwaarde voor primair fossiel energiegebruik van 225 kWh/m² per jaar. Het primair fossiel energiegebruik wordt bepaald volgens NTA 8800 (artikel 3.87, lid 1 Bbl). Het gebruiksverbod geldt niet als het  kantoorgebouw een geldig energielabel heeft zoals dat gold op 31 december 2020, met een energie-index van 1,3 of beter (overgangsbepaling artikel 3.87a Bbl).

Dit gebruiksverbod geldt ongeacht wie de eigenaar of gebruiker is. Het kan gaan om kantoorgebouwen die verhuurd worden, maar ook om kantoorgebouwen voor eigen gebruik.
Als een kantoorgebouw leeg staat en/of niet in gebruik is, geldt het gebruiksverbod zolang er geen toereikend energielabel is. In gebruik nemen van het gebouw als kantoorgebouw kan pas weer als er alsnog een energielabel C wordt opgesteld en geregistreerd.

Een primair fossiel energiegebruik voor kantoren met een maximumwaarde van 225 kWh/m² per jaar is gelijk aan labelklasse C (zie onderstaande tabel). Daarom wordt dit ook wel de label C-plicht voor kantoren genoemd. Een lager primair fossiel energiegebruik levert een betere labelklasse op, bijvoorbeeld B of A.

Is de kwaliteit van een bestaand kantoorgebouw onvoldoende om een energielabel C te verkrijgen? Dan is het nodig tijdig voorzieningen voor kwaliteitsverbetering te treffen. Als die voorzieningen niet voor 1 januari 2023 zijn getroffen, zodat er op dat moment geen energielabel C is afgegeven, mag de kantoorfunctie niet in gebruik worden genomen of gebruikt.

Overgangsrecht

De maximumwaarde van 225 kWh/m² jr geldt niet voor kantoorgebouwen die per 2023 nog een geldig (ouder) energielabel hebben, zoals in artikel 2.1 van het Besluit energieprestatie gebouwen, met een energie-index van 1,3 of beter. Dit staat in artikel 3.87a, Bbl. Aangezien energielabels een geldigheid hebben van 10 jaar en deze tot uiterlijk 31 december 2020 uitgegeven kunnen zijn met een energie-index, eindigt dit overgangsrecht uiterlijk op 31 december 2030.

Uitzondering op het gebruiksverbod kantoorgebouw

De labelverplichting geldt niet voor:

• een kantoorgebouw met een gebruiksoppervlakte aan kantoorfuncties kleiner dan 50% van de totale gebruiksoppervlakte aan gebruiksfuncties van het gebouw waarin het kantoorgebouw ligt. Dit staat in artikel 3.87, lid 2, Bbl.
• een kantoorgebouw als de totale gebruiksoppervlakte aan kantoorfuncties en nevengebruiksfuncties daarvan in het kantoorgebouw of in het gebouw waarin het kantoorgebouw ligt kleiner is dan 100 m². Dit staat in artikel 3.87, lid 3, Bbl.
• een kantoorgebouw in een categorie uit artikel 6.28 Bbl (artikel 3.87, lid 4, Bbl). Relevante categorieën voor kantoorgebouwen in dat artikel zijn:
  • een gebouw, of gedeelte daarvan, waarvoor geen energie wordt gebruikt om het binnenklimaat te regelen
  • een (voorbeschermd) gemeentelijk monument, (voorbeschermd) provinciaal monument of (voorbeschermd) rijksmonument
  • een gebouw, of gedeelte daarvan, dat ten hoogste twee jaar wordt gebruikt (kantoren in slooppanden of in panden die worden getransformeerd)
  • een gebouw of gedeelte daarvan dat bij minnelijke overeenkomst als bedoeld in artikel 17 van de Onteigeningswet wordt verkregen (onteigend). En dat voor de uitvoering van het werk waarmee die verkrijging verband houdt, zal worden gesloopt.

Uitzondering voor maatregelen met terugverdientijd van meer dan 10 jaar

Hebben de maatregelen om het primair fossiel energiegebruik te beperken tot maximaal 225 kWh/m² per jaar een terugverdientijd van meer dan 10 jaar? Dan volstaat het voor 1 januari 2023 treffen van de maatregelen met een terugverdientijd tot en met 10 jaar en de daarbij behorende energieprestatie. Dit staat in artikel 3.87, lid 5, Bbl. De eigenaar/gebruiker moet kunnen aantonen dat hij of zij voor 2023 alle maatregelen heeft genomen met een terugverdientijd tot en met 10 jaar.  En hij of zij moet een geldig energielabel kunnen tonen dat op basis van die voorzieningen is verstrekt. Het is aan de eigenaar/gebruiker om aan te tonen dat hij of zij aan deze uitzonderingsgrond voldoet. Hierbij moet in ieder geval een berekening van de terugverdientijd getoond worden. Berekenen van de terugverdientijd gaat volgens bijlage XV 'rekenmethodiek terugverdientijd energiebesparende maatregelen' van de Omgevingsregeling (artikel 3.87, lid 6, Bbl). Het gaat hierbij om het nemen van maatregelen met een terugverdientijd van tot en met 10 jaar. Dit gaat verder dan de Erkende Maatregelenlijsten energiebesparing (EML).

Feitelijk gebruik bepalend voor gebruiksfunctie

Voor de vraag welke functie een gebouw heeft en of die functie een hoofd- of nevengebruiksfunctie betreft, is het feitelijk gebruik bepalend.  En dus niet het gebruik waarvoor (ooit) vergunning is verleend en/of de functie uit het omgevingsplan.

Nieuw energielabel na wijziging gebruiksfunctie?

De wijziging van een gebruiksfunctie heeft geen invloed op de geldigheid van een energielabel. Een label is 10 jaar geldig, ondanks functiewijziging. Alleen de opnamedatum en het registreren van een nieuw label op hetzelfde adres kan de geldigheid doen eindigen. Bij registratie van een nieuw label vervalt het oude label en is het nieuwe label weer 10 jaar geldig.

Bij een functiewijziging naar een kantoorfunctie moet per 1 januari 2023 wel sprake zijn van een geldig minimaal label C voor het betreffende kantoorgebouw, tenzij sprake is van een uitzondering. Zie voor meer informatie: Energielabel C kantoren (RVO).

Eisen aan het energielabel

Er gelden eisen voor het energielabel voor alle gebouwen, zoals voor het vaststellen ervan en de zichtbaarheid in een gebouw.

Informatie voor bedrijven

Bedrijven kunnen voor meer informatie over de label C-verplichting ook terecht bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De RVO verzorgt de informatievoorziening en ondersteuning aan bedrijven en ondernemers over onder meer het energielabel. Kijk voor meer informatie op Energielabel C voor kantoren. Daar kunnen bedrijven hun vragen stellen.