De portefeuilleaanpak en energiebesparingsplichten

De aanpak

De portefeuilleaanpak biedt deze vastgoedeigenaren meer flexibiliteit en minder administratie. Er wordt meer gestuurd op doelen op portefeuilleniveau in plaats van op gebouwniveau. Daarnaast is er is ruimte voor een planmatige uitvoering door de vastgoedeigenaren. Ook wordt er gewerkt met een landelijk uniforme beoordeling door bevoegd gezagen. In ruil committeren deelnemende vastgoedeigenaren zich aan een hoger verduurzamingsniveau dan de wet momenteel voorschrijft. De plannen moeten ook voldoen aan het wettelijk kader voor energiebesparing, namelijk de Energielabel C-verplichting en de Energiebesparingsplicht. Omgevingsdienst NL (ODNL) voert de portefeuilleaanpak uit, in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) in afstemming met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

Werkwijze

Partijen die mee willen doen aan de aanpak dienen een portefeuilleroutekaart in bij ODNL. Daarin beschrijven zij hun vastgoedportefeuille en een uitvoeringsplan voor energiebesparing. Een poule van gespecialiseerde inspecteurs van omgevingsdiensten beoordelen de routekaart. Keuren zij de routekaart goed? Dan wordt het bevoegd gezag geadviseerd om het toezicht op de energiebesparingsplicht en energielabel C bij de aspirant-deelnemers gefaseerd te laten verlopen over een tijdsperiode van 4 jaar. De vastgoedpartijen rapporteren hun voortgang jaarlijks aan het coördinatieteam bij ODNL, zodat er zicht blijft op de voortgang. ODNL kan lokale bevoegde gezagen vragen om steekproeven uit te voeren bij deelnemers.

Deze aanpak sluit aan bij bestaande bevoegdheden van bevoegd gezag, namelijk fasering toestaan bij de uitvoering van energiebesparende maatregelen. Er wordt rekening gehouden met de koploperambities van de deelnemende vastgoedpartijen. De portefeuilleaanpak biedt dan ook geen vrijstelling van bestaande verplichtingen om energie te besparen.

Het toezicht op de routekaarten gebeurt door energietoezichthouders van verschillende omgevingsdiensten uit Nederland. Dit is het coördinatieteam portefeuilleaanpak. Zij hebben gezamenlijk een eenduidige werkwijze ontwikkeld om de routekaarten te beoordelen. Zo wordt voor alle partijen een gelijke werkwijze toegepast en ontstaat een gelijk speelveld. Op de website van de RVO staat het volledige programma van eisen van de portefeuilleaanpak.

Beoordelingsproces

Er zijn 29 deelnemers die een portefeuilleroutekaart hebben ingediend en het voornemen hebben om deel te nemen. Dit kon tot uiterlijk 31 mei 2023. Bij de RVO vindt u de volledige lijst met deelnemers.

De portefeuilleroutekaart wordt binnen 5 maanden na inleveren beoordeeld door ODNL. Daarna is er nog een maand ruimte voor eventuele aanpassingen en nog eens een maand voor een laatste beoordeling. Dit betekent dat uiterlijk 7 maanden na 31 mei 2023 een definitieve lijst ontstaat van deelnemers aan de portefeuilleaanpak.

Het advies aan de bevoegde gezagen is dat zij het toezicht op de energiebesparingsplicht en energielabel C-verplichting bij de aspirant-deelnemers uitstellen tijdens de beoordelingsperiode, totdat er een definitief advies is over wel of geen deelname aan de portefeuilleaanpak. Dat advies komt vanuit het coördinatieteam portefeuilleaanpak.

Proces na beoordeling

Na de definitieve beoordeling van de portefeuilleroutekaarten volgt een bericht aan de bevoegde gezagen over de beoordeling vanuit ODNL. Als een routekaart goedgekeurd wordt door ODNL, dan blijft het advies om het toezicht in principe op een gefaseerde wijze te laten uitvoeren over een tijdsperiode van 4 jaar. De vastgoedpartijen rapporteren hun voortgang jaarlijks aan het coördinatieteam portefeuilleaanpak van ODNL, zodat er zicht blijft op de voortgang.

Blijkt een routekaart van een deelnemer niet toereikend? Of volgt een partij gedurende de looptijd van de portefeuilleaanpak de routekaart niet voldoende? Dan volgt uitsluiting van deelname aan de portefeuilleaanpak. Als hier sprake van is, zal ODNL de bevoegde gezagen hier actief over informeren. Zij kunnen lokaal dan op objectniveau het toezicht en eventuele handhaving weer oppakken. VNG zal het informeren over deelname en/of uitsluiting richting alle gemeenten verzorgen.

Lopende handhavingsprocedures

Al ingezette toezichts- en handhavingsprocedures worden altijd afgerond. Zijn er afspraken gemaakt over het nemen van maatregelen en is de begunstigingstermijn verlopen? Dan kan handhaving plaatsvinden, ongeacht of de inrichthouder nu (aspirant)-deelnemer is van de portefeuilleaanpak.