Zoeken in deze site

Let op: de informatie over regelgeving geldt na inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024.


Gevolgen van klimaatverandering

Door klimaatverandering worden de zomers heter en de winters zachter en natter. Ook stijgt de zeespiegel. Dit betekent dat piekbuien, hitte, droogte en overstromingen vaker voorkomen en ze ook extremer kunnen zijn. Deze effecten kunnen grote gevolgen hebben voor de gezondheid, de veiligheid en de economie. Als we niets doen, levert dat onze samenleving veel risico’s op.

Risico’s verschillen per beleidsdomein

De gevolgen van klimaatverandering verschillen per beleidsveld. De volksgezondheid krijgt bijvoorbeeld te maken met meer hooikoortspatiënten en meer mensen die zomers last hebben van hittestress. Infrastructuur, zoals wegen en spoorwegen, krijgt vaker te maken met uitval of beschadiging. In de landbouw is er een groter risico op schade aan gewassen. En de natuur wordt kwetsbaarder, vooral door de toenemende droogte. Op de pagina Kennisdossiers van het Kennisportaal Klimaatadaptatie vindt u uitgebreide informatie over de thema's (klimaatverandering, wateroverlast, hitte, droogte en overstroming), de verschillende sectoren van de Nationale klimaatadaptatiestrategie (NAS) en andere relevante onderwerpen. De gevolgen zijn voor elke sector gevisualiseerd in een eigen NAS-bollenschema.

Klimaateffectatlas en stresstest

De Klimaateffectatlas helpt om een eerste indruk te krijgen van de gevolgen van klimaatverandering voor een gemeente of regio. De kaarten en kaartverhalen in de atlas laten zien welke gevolgen klimaatverandering heeft op bijvoorbeeld bodemdaling, het aantal hete nachten en wateroverlast. De Klimaateffectatlas is een goed startpunt voor een stresstest. Met zo’n stresstest bepaalt u hoe kwetsbaar een gebied is voor de verschillende gevolgen van klimaatverandering.

Neerslag: vaker en heviger

Door klimaatverandering valt er steeds meer neerslag en neemt ook de intensiteit van de buien toe. Dit vergroot het risico op wateroverlast. Wateroverlast ontstaat als er zoveel regen valt, dat het riool en het oppervlaktewater de afvoer van het regenwater niet meer kunnen verwerken. Meer over wateroverlast vindt u op het Kennisportaal Klimaatadaptatie.

Zeespiegel stijgt: hoger risico op overstroming

Door klimaatverandering stijgt de zeespiegel. De zeedijken, duinen en waterkeringen moeten dit aankunnen. Maar doordat naast zeespiegelstijging ook de hevige neerslag toeneemt, kunnen ook de afvoerpieken in rivieren en kanalen groter worden. Dat vergroot de kans op overstroming, en dat kan de veiligheid in gevaar brengen. Daardoor zijn er op bepaalde plekken aanpassingen nodig. Meer informatie over overstroming vindt u op het Kennisportaal Klimaatadaptatie.

Droogte: vaker en langer

Droogte ontstaat in de eerste plaats door een tekort aan regen, vooral in de zomer. Een neerslagtekort leidt tot een lager waterpeil in rivieren en sloten, en tot vermindering van het beschikbare grondwater. Ook is de vraag naar zoet water in droge periodes hoog, bijvoorbeeld om tuinen of gewassen te besproeien. Dat heeft onder andere tot gevolg dat er meer grondwater wordt gebruikt. Daardoor is er steeds minder grondwater beschikbaar. Toenemende droogte heeft negatieve gevolgen voor waterafhankelijke domeinen, zoals landbouw, scheepvaart, natuur en landschap. Ook kan droogte leiden tot extra bodemdaling, met als mogelijk gevolg schade aan funderingen. Op het Kennisportaal Klimaatadaptatie vindt u meer informatie over droogte.

Hitte: vaker en extremer

De gemiddelde temperatuur stijgt. Hierdoor kunnen mensen steeds vaker last krijgen van hittestress, waardoor ze in het ziekenhuis kunnen belanden en er zelfs aan kunnen overlijden. Het zijn vooral de steden die in de zomer sterk kunnen opwarmen. Dat komt doordat er weinig groen en veel verhard oppervlak is: in steden zijn vaak veel wegen, woningen en bedrijfspanden. Oppervlakken met veel steen houden warmte vast. Een oplossing is om steden te vergroenen. Groen werkt verkoelend, en bomen geven daarnaast ook schaduw. Op het Kennisportaal Klimaatadaptatie vindt u meer informatie over hitte.

Meer informatie over klimaat