Regelgeving certificering
Een gecertificeerd persoon voert lekcontroles en onderhoud aan apparatuur uit. Deze persoon kent de apparatuur en weet waarop gelet moet worden. Hierdoor worden lekkages op tijd ontdekt en vakkundig gerepareerd. Voor bepaalde handelingen moet ook het bedrijf zelf gecertificeerd zijn.
De Europese verordeningen geven lidstaten de mogelijkheid om nadere eisen te stellen aan certificering van personen en bedrijven. Nederland heeft dit gedaan in artikel 6 en 9 tot en met 16 van het Besluit gefluoreerde broeikasgassen en ozonlaagafbrekende stoffen. Artikel 6 en 9 van dit Besluit geven aan dat een verdere invulling van de certificeringseisen staat in de Regeling gefluoreerde broeikasgassen en ozonlaagafbrekende stoffen.
Uitleg termen op deze webpagina:
- Besluit: Besluit gefluoreerde broeikasgassen en ozonlaagafbrekende stoffen
- Regeling: Regeling gefluoreerde broeikasgassen en ozonlaagafbrekende stoffen
Inhoud van deze pagina
- werkzaamheden waarvoor een certificaat verplicht is
- geldige persoonscertificaten
- erkenning in EU-landen
- verkrijgen van een persoonscertificaat
- inhoud persoonscertificaat
- aanvraag van een duplicaat F-gassen persoonscertificaat
- verkrijgen van een bedrijfscertificaat
- inhoud bedrijfscertificaat
Werkzaamheden waarvoor een certificaat verplicht is
De gebruiker van de apparatuur is verantwoordelijk voor uitvoering van de werkzaamheden door gecertificeerd personeel en gecertificeerde bedrijven. Bedrijven bestaand uit meerdere vestigingen moeten voor elke vestiging afzonderlijk een bedrijfscertificaat hebben.
Het logboek moet aangeven wie welke werkzaamheden heeft uitgevoerd. Rijkswaterstaat houdt een register bij waarin alle geldige persoonscertificaten geregistreerd staan.
De tabel geeft aan voor welke werkzaamheden een certificaat nodig is.
Werkzaamheden |
KWs |
Bs |
K |
E |
O |
---|---|---|---|---|---|
Installatie | p, b | p, b | p | p | - |
Service, onderhoud en reparatie | p, b | p, b | p | p | - |
Buitendienststelling | p, b | p, b | p | p | - |
Lekkagecontrole | p | p | p | - | - |
Terugwinning | p | p | p | p | p |
KWs: stationaire koel-, klimaatregelings- en warmtepompapparatuur
Bs: stationaire brandbeveiligingsapparatuur
K: koelapparatuur van koelwagens en koelaanhangwagens
E: elektrische schakelinrichtingen
O: overige apparatuur, bestaande uit:
- stationaire apparatuur die oplosmiddelen op basis van gefluoreerde broeikasgassen bevatten
- mobiele apparatuur
- klimaatregelingsapparatuur in motorvoertuigen
Definitie terugwinnen
De F-gassenverordening EU 517/2014 geeft in artikel 2 een definitie voor terugwinnen. Onder terugwinnen valt het verzamelen van F-gassen uit apparatuur of producten. Dit geldt ook voor het tijdelijk opslaan van F-gassen in een apart buffervat tijdens onderhoud of service. De persoon die de terugwinning uitvoert heeft altijd een persoonscertificaat nodig.
Stof |
Verplichtingen EU-verordeningen |
NL-regelgeving |
---|---|---|
F-gassen |
Artikel 10 lid 1, artikel 4 lid 2 en artikel 8 lid 1 EU 517/2014 |
Artikel 6 Besluit |
Ozonlaagafbrekende stoffen |
Artikelen 22 en 23 EU 1005/2009 |
Geldige persoonscertificaten
De geldige persoonscertificaten zijn (kleuren groen of geel):
- Diploma Terugwinnen mobiele airco's
- Diploma Koelinstallaties Categorie I (voorbeeld (pdf, 112 kB))
- Diploma Koelinstallaties Categorie II (voorbeeld (pdf, 113 kB))
- Diploma Koelinstallaties Categorie III
- Diploma Koelinstallaties Categorie IV
- Diploma Stationaire brandbeveiligingssystemen en brandblusapparaten
- Diploma Terugwinnen hoogspanningsschakelaars
De kleur van het document is niet van belang.
Voor koel-, klimaatregelings- en warmtepompapparatuur gevuld met F-gassen zijn er dus vier verschillende categorieën persoonscertificaten:
- Cat. I: lekcontrole, terugwinnen, installatie, onderhoud, reparatie, service, buitendienststelling van stationaire apparatuur en mobiele apparatuur
- Cat. II: terugwinnen, installatie, reparatie, onderhoud, service, buitendienststelling van stationaire apparatuur en koeleenheden op koelwagens en koelaanhangwagens < 3 kg, en lekcontrole waarbij het koelcircuit niet wordt geopend van stationaire apparatuur en koeleenheden op koelwagens en koelaanhangwagens
- Cat. III: terugwinnen apparatuur < 3 kg; hermetisch afgesloten apparatuur < 6 kg
- Cat. IV: lekcontrole waarbij het koelcircuit niet wordt geopend van stationaire apparatuur en koeleenheden op koelwagens en koelaanhangwagens
Stof |
Verplichting |
Verbodsbepaling |
---|---|---|
F-gassen |
Artikel 3 lid 2 EU 2015/2067, vervangt EG 303/2008 |
Personen die koudemiddel uit mobiele airco's terugwinnen, moeten een persoonscertificaat hebben. Behalve personen met dit persoonscertificaat, mogen ook personen met een persoonscertificaat Categorie I deze terugwinning uitvoeren.
In het logboek moet terug te vinden zijn wie welke werkzaamheden heeft uitgevoerd. Rijkswaterstaat houdt een register bij waarin alle geldige persoonscertificaten geregistreerd staan.
Erkenning in EU-landen
Er is wederzijdse erkenning van F-gassen certificaten tussen lidstaten van de Europese Unie. Dit volgt uit artikel 10 lid 10 van de F-gassenverordening. Dit houdt in dat een F-gassen certificaat dat is afgegeven in een EU land ook geldig is in Nederland. Het omgekeerde geldt ook. Een in Nederland behaald F-gassen certificaat is ook geldig in andere EU landen.
Wederzijdse erkenning van F-gassen certificaten in Nederland vanuit een ander land, niet zijnde een lidstaat van de Europese Unie, geldt alleen in die gevallen als er tussen NL en “het andere land” een daartoe strekkend of mede daartoe strekkend Verdrag is dat Nederland bindt. Bovendien moet dit Verdrag een beroepsniveau waarborgen dat ten minste gelijkwaardig is aan het niveau in een EU land.
Verkrijgen van een persoonscertificaat
Voor het verkrijgen van een persoonscertificaat moet een personeelslid een examen halen. De minister geeft een erkenning aan certificeringsinstellingen die dit examen geven. Dit zijn de volgende instellingen:
- mobiele airco's: Stichting Vakopleiding Automobiel- en Motorrijwielbedrijf (IBKI)
- hoogspanningsschakelaars: Bepect B.V.
- sector stationaire apparatuur en transportkoeling (> 3kg): Stichting Emissiepreventie Koudetechniek (STEK)
- Brandbestrijdingsmiddelen: STE Examenbureau B.V.
- Brandbestrijdingsmiddelen: CIBV
- Stationaire koeling: STE Examenbureau B.V.
In de Beoordelingsrichtlijn voor het certificaat F-gassen voor personen staan de eisen die exameninstellingen hanteren als grondslag voor de afgifte van het certificaat F-gassen voor personen. Deze BRL200 bevat daarnaast eisen aan exameninstellingen en procedurele eisen voor de afgifte van persoonscertificaten.
Inhoud persoonscertificaat
Het persoonscertificaat bevat de volgende gegevens:
- naam van de certificeringsinstelling
- de volledige naam en geboortedatum van de houder van het persoonscertificaat
- registratienummer (het monteursnummer)
- werkzaamheden die de houder van het persoonscertificaat mag uitvoeren
- apparatuur waarvoor de houder van het persoonscertificaat de werkzaamheden mag uitvoeren
- de datum van afgifte en ondertekening door de daartoe bevoegde vertegenwoordiger van de certificeringsinstelling
Dit is verplicht via artikel 3 van de Regeling gefluoreerde broeikasgassen en ozonlaagafbrekende stoffen.
Aanvraag van een duplicaat F-gassen persoonscertificaat
Het is mogelijk een duplicaat van een F-gassen persoonscertificaat te ontvangen. Een duplicaat van een F-gassen persoonscertificaat die u heeft verkregen via een exameninstelling, vraagt u aan bij die exameninstelling.
Het is niet meer mogelijk een duplicaat van een F-gassen persoonscertificaat aan te vragen via Rijkswaterstaat. Het gaat hier om een duplicaat van een certificaat die u kreeg via de omruilactie van STEK diploma's. Deze service is overgenomen door STEK. Alle informatie om een duplicaat aan te vragen bij STEK vindt u op de website stek.nl/voor-examenkandidaten/diplomas/.
Verkrijgen van een bedrijfscertificaat
Een bedrijf kan een bedrijfscertificaat aanvragen bij één van de volgende door de Minister erkende keuringsinstanties.
- SGS Intron Certificatie BV te Culemborg
- Dekra Certification BV te Arnhem
- CIBV te Amersfoort
- KIWA Bv, Amersfoort
- Bureau Veritas, Amersfoort
Om voor een bedrijfscertificaat in aanmerking te komen moet het apparatuur- en onderhoudsbedrijf:
- beschikken over voldoende personeel met juist certificaat
- beschikken over werkprocedures en juiste gereedschap om lekvrij te werken
- bij werkzaamheden aan koelapparatuur: beschikken over een koudemiddelenregistratie
In de Beoordelingsrichtlijn procescertificaat F-gassen (BRL 100) staan de eisen die certificeringsinstellingen hanteren als grondslag voor de afgifte en instandhouding van het bedrijfscertificaat F-gassen. Deze BRL bevat daarnaast eisen aan certificeringsinstellingen en procedurele eisen voor de afgifte en instandhouding van certificaten.
Inhoud bedrijfscertificaat
Het bedrijfscertificaat bevat de volgende gegevens:
- naam van de certificeringsinstelling
- naam, adres en vestigingsplaats van het gecertificeerde bedrijf
- registratienummer
- werkzaamheden die de houder van het bedrijfscertificaat bevoegd is uit te voeren
- de apparatuur waarvoor de houder van het bedrijfscertificaat bevoegd is werkzaamheden uit te voeren
- de datum van afgifte en ondertekening door de daartoe bevoegde vertegenwoordiger van de certificeringsinstelling
- de geldigheidsduur van het bedrijfscertificaat
Dit is verplicht via artikel 3 van de Regeling gefluoreerde broeikasgassen en ozonlaagafbrekende stoffen.