Waterbeschikbaarheid
Waterbeschikbaarheid gaat over de kans op een tekort aan zoetwater in een gebied tijdens normale en droge perioden. Inzicht daarin helpt om maatregelen te nemen voor de situatie van nu en voor de toekomst.
Waterbeschikbaarheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de rijksoverheid, provincies, waterschappen, gemeenten en (groot)verbruikers van zoet water. Deze partijen maken samen afspraken over waterbeschikbaarheid.
Waterbeschikbaarheid als instrument
Waterbeschikbaarheid is een instrument dat is ontwikkeld in het Deltaprogramma Zoetwater. Dit programma is gericht op een duurzame zoetwatervoorziening. Het gaat daarbij om zowel oppervlaktewater als grondwater.
Inzicht in waterbeschikbaarheid
Voor een goed inzicht in de beschikbaarheid van zoet water onder verschillende omstandigheden is een verdeling gemaakt in zoetwaterregio’s en het hoofdwatersysteem. Het Rijk is verantwoordelijk voor het hoofdwatersysteem.
Er zijn 6 zoetwaterregio’s:
- IJsselmeergebied
- Hoge Zandgronden Oost
- Hoge Zandgronden Zuid
- Rivierengebied
- West-Nederland
- Zuidwestelijke Delta
De uitwerking in de regio’s gebeurt door de provincies, in samenwerking met waterbeheerders en gebruikers zoals maatschappelijke organisaties.
Inzicht in de waterbeschikbaarheid komt geleidelijk aan tot stand. Op rijksniveau zijn verschillende analyses gemaakt die zicht geven op de knelpunten. Daardoor kunnen gebruikers zich voorbereiden op watertekorten.
Maatregelen voor waterbeschikbaarheid
In het Deltaplan Zoetwater staan de maatregelen die nodig zijn om watertekorten zoveel mogelijk te verminderen of te voorkomen. De maatregelen zijn gebaseerd op een voorkeursstrategie voor zowel het hoofdwatersysteem als de 6 zoetwaterregio’s. De maatregelen zijn op elkaar afgestemd. Maatregelen zijn bijvoorbeeld waterberging, verbeteren van aanvoerroutes van zoetwater, goede waterverdeling bij rivieren en kanalen, waterbesparing door grote bedrijven.
Het nemen van maatregelen verloopt in fasen. Aanpassing van de maatregelen is mogelijk als er nieuwe ontwikkelingen zijn, zoals van het klimaat en de economie.
Afspraken over waterbeschikbaarheid
Afspraken over waterbeschikbaarheid gaan over zaken zoals verantwoordelijkheden, planning, kostenverdeling en ruimtelijke aspecten. Een aantal afspraken komt terecht in formele programma’s van overheden, bijvoorbeeld het waterbeheerprogramma van waterschappen. Daarnaast is het ook mogelijk om afspraken vast te leggen via overeenkomsten. Zo zijn binnen de 6 zoetwaterregio’s afspraken gemaakt via bestuursovereenkomsten.
Afspraken over waterbeschikbaarheid hebben gevolgen voor de ruimtelijke ordening in een gebied en andere maatschappelijke opgaven. Onder de Omgevingswet is het daarom belangrijk dat waterbeschikbaarheid een plek krijgt in de omgevingsvisie van het Rijk, de provincies en de gemeenten. In de omgevingsvisie staat het beleid van de overheid. Dit is de basis voor het nemen van verdere maatregelen en voor het vaststellen van bindende regelgeving.
Verdringingsreeks
Als op een bepaald moment echt sprake is van een watertekort, is de verdringingsreeks van toepassing.
Externe links
Meer informatie over de waterverdeling op rijkswaterstaat.nl
Meer informatie over waterbeschikbaarheid op waterbeschikbaarheid.nl