Schakeldag: 'Op 1 dag alle kennis die je nodig hebt'
Marjolein Jansen, directeur-generaal Ruimtelijke Ordening bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, opent de Schakeldag 2023. Ze is een Schakeldag-deelnemer van het eerste uur, 18 jaar geleden was ze er al bij. En ze legt uit waarom deze dag een 'must' is voor iedereen die met de Omgevingswet gaat werken.
In 2005 was de allereerste Schakeldag in Utrecht. Daar was jij bij betrokken. In welke rol en hoe was die eerste Schakeldag?
'Klopt, het was in de hoedanigheid als hoofd InfoMil. We hadden met elkaar gekeken hoe we voor de overheden alle onderwerpen beter konden samenbrengen en ook het netwerken konden bevorderen. Een mooie start van een inmiddels lange traditie. Ik ben dan ook trots dat ik er nu 18 jaar later weer bij mag zijn.'
Als je die eerste Schakeldag vergelijkt met die van nu, wat zijn dan de verschillen? In vorm en inhoud?
'We hebben natuurlijk in het domein van de fysieke leefomgeving veel stappen gezet om wet- en regelgeving door te ontwikkelen. Met de komst van de Omgevingswet zijn niet alleen de regels, maar ook alle informatieloketten onder 1 noemer gebracht, het Informatiepunt Leefomgeving. Op de Schakeldag is het leren van elkaar en het leren uit de praktijk steeds belangrijker geworden. Naast uiteraard de oude en vertrouwde kennisoverdracht door de experts.'
Als je werkgebied de leefomgeving is, waarom is het dan belangrijk om naar de Schakeldag te komen?
'De Schakeldag is dé gelegenheid voor alle betrokkenen om de laatste inzichten en kennis tot je te nemen, over de Omgevingswet en de nieuwe manier van werken. Er zijn veel sessies over uiteenlopende onderwerpen en er worden voorbeelden uit de praktijk gedeeld. Er zijn nog mensen die aangeven te weinig kennis te hebben over de Omgevingswet. Die kan je hier op 1 dag echt opdoen en ook nog eens collega's ontmoeten om hierna nog verder contact mee te houden als we echt aan de slag gaan met de Omgevingswet. Het is voor en door professionals werkzaam in ons domein. Een must dus.'
Er zijn nog 2 maanden tot de inwerkingtreding van de Omgevingswet. Wat is je belangrijkste boodschap voor de deelnemers aan de Schakeldag?
'We doen het samen. 1 Januari is voor ons allemaal een komma en geen punt. Op 1 januari is onze wereld niet extreem veranderd. Want de inhoud van de Omgevingswet is bij de deelnemers al 4 jaar bekend. Wat wel anders is: de wet zelf en de noodzaak om integraal af te wegen, de noodzaak om samenwerkingsafspraken te maken in een Omgevingstafel en het DSO, door de bevoegde gezagen ingericht, oftewel het nieuwe Omgevingsloket voor initiatiefnemers, komen samen in de praktijk en dat betekent werk aan de winkel.'
'We gaan zien wat goed gaat en wat nog beter moet. Dat monitoren we en we blijven doorgaan met verbeteren. En naast IPLO als ons kenniscentrum, bieden we ondersteuning met een (versterkte) serviceketen voor front- en backoffices van bevoegde gezagen. En we hebben calamiteitenteams ingericht voor als het echt mis gaat. Maar laten we vooral de kansen en het grote belang van de Omgevingswet voor onze ruimtelijke ordening niet uit het oog verliezen.'
Je zei ooit over de Omgevingswet: we staan aan de vooravond van 'Nieuw leren'. Wat bedoel je daarmee en hoe werkt dat evt. door op de Schakeldag?
'We hebben ons goed voorbereid op de wet, zo goed als dat gaat. Dat is net als bij het volgen van een opleiding. Je doet kennis op, test en doet examen en oefent, maar nu gaan we echt aan het werk. En net zoals bij je eerste baan kom je dan nieuwe zaken tegen die je eerder niet had bedacht, dus het leren stopt niet op 1 januari.'
'We zitten nu in de fase van transitie. De fase waarin vaststaat dat de Omgevingswet op 1 januari in werking treedt en het ICT-systeem daarvoor 'klaar' is. Na 1 januari maken we de overgang naar de transformatiefase. De fase waarin we, als overheden gaan leren om op een andere manier te gaan samenwerken. De Schakeldag is een mooi voorbeeld van elkaar opzoeken en van elkaar leren door over je eigen functiegebied heen te kijken. Kennisdelen en elkaar met mooie praktijkvoorbeelden opzoeken en inspireren. Om met al die kennis en ervaring, de regelgeving voor onze burgers en bedrijven overzichtelijker en beter voorspelbaar te maken.'