Omgevingsdocumenten annoteren voor toepasbare regels: activiteiten en locaties beschikbaar maken

Op deze pagina

• Omgevingsdocumenten annoteren om juridische regels te vinden
• Annoteren ook nodig voor toepasbare regels
  • Activiteit en locatie beschikbaar maken in RTR: annoteren en publiceren
  • Deze annotaties zijn nodig voor toepasbare regels
• Activiteiten op juiste plek toevoegen in structuur
  • Hoofdactiviteiten voor verschillende overheden
  • Structuur voor provincies: provincies leveren eigen onderliggende activiteit aan
  • Structuur voor waterschappen: onderliggende activiteit is aanwezig
  • Structuur voor gemeenten: eigen activiteit is al aanwezig
  • Structuur regelt u met annoteren

Omgevingsdocumenten annoteren om juridische regels te vinden

Als overheid annoteert u omgevingsdocumenten Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup), zoals uw omgevingsplan, omgevingsverordening of waterschapsverordening. Met annoteren voegt u extra kenmerken toe aan uw juridische regels. Hiermee zorgt u ervoor dat initiatiefnemers met filteropties uw regels kunnen vinden in het Omgevingsloket bij het onderdeel Regels op de kaart.

Met annotaties geeft u bijvoorbeeld het volgende aan:

• Locatie: op welke locatie gelden de regels? Dit heet ook wel het werkingsgebied.
• Activiteit: over welke activiteit gaan de regels?
• Gebiedsaanwijzingen: over welk gebiedstype gaan de regels? Er zijn thematische typen gebiedsaanwijzing, zoals bijvoorbeeld bodem of geluid. En er zijn 3 niet-thematische typen gebiedsaanwijzing, namelijk functie, beperkingengebied en ruimtelijk gebruik.
• Omgevingsnormen of omgevingswaarden: welke omgevingsnorm of omgevingswaarde geldt er (bijvoorbeeld een maximum bouwhoogte)?

Door annotaties kan het Omgevingsloket laten zien welke regels gelden op een bepaalde locatie. En kunnen initiatiefnemers omgevingsdocumenten doorzoeken op kenmerken. Hoe beter u uw juridische regels annoteert, hoe makkelijker ze te vinden zijn in het Omgevingsloket.

De afspraken over annoteren vindt u in de Standaard officiële publicaties en de Toepassingsprofielen omgevingsdocumenten (STOP/TPOD). Praktische tips en publicaties over annoteren vindt u op de website Wegwijzer TPOD van Geonovum.

Annoteren ook nodig voor toepasbare regels

Annoteren is ook nodig als u toepasbare regels wilt maken voor het Omgevingsloket. Met toepasbare regels zorgt u ervoor dat initiatiefnemers in het Omgevingsloket het volgende kunnen:

• controleren of ze hun idee op een bepaalde locatie mogen uitvoeren met de Vergunningcheck
• een vergunning aanvragen, een melding doen of informatie aanleveren met het onderdeel Aanvragen
• controleren welke maatregelen gelden met het onderdeel Maatregelen op maat

U kunt alleen toepasbare regels aanleveren voor het Omgevingsloket als een activiteit en de locatie aanwezig zijn in het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Dit regelt u met annoteren.

Activiteit en locatie beschikbaar maken in RTR: annoteren en publiceren

Nadat u activiteiten en locaties heeft geannoteerd in uw omgevingsdocument, publiceert u het document via de Landelijke voorziening bekendmaken en beschikbaar stellen (LVBB).

De juridische activiteiten met locaties komen daarna ook automatisch in de Registratie toepasbare regels (RTR). Dit is de centrale voorziening voor toepasbare regels in het DSO. Vanaf dan kunt u ook toepasbare regels aanleveren voor uw activiteiten.

U ziet uw geannoteerde activiteiten in de RTR in principe vanaf de datum dat de regels voor de activiteit in werking treden. Heeft u activiteiten aangeleverd die in de toekomst gelden? Dan kunt u die bekijken in de RTR met de filteroptie Datum actief. Als u hier een datum invult in de toekomst ziet u de activiteiten die vanaf dan gelden.

Deze annotaties zijn nodig voor toepasbare regels

Voor toepasbare regels zijn de volgende annotaties belangrijk:

• Locatie: een locatie koppelen aan een regel is een verplichte annotatie volgens de standaard.
• Activiteit: dit is geen verplichte annotatie, maar deze annotatie is wel noodzakelijk voor toepasbare regels. Als u de activiteit niet annoteert, dan komt de activiteit niet beschikbaar in de RTR. En kunt u geen toepasbare regels voor de activiteit aanleveren.
• Bovenliggende activiteit: met deze annotatie bepaalt u de structuur van uw activiteiten in de RTR. Dit heet in de RTR de functionele structuur.

Activiteiten op juiste plek toevoegen in structuur

Hoofdactiviteiten voor verschillende overheden

In de RTR staan alle geannoteerde activiteiten van gepubliceerde omgevingsdocumenten. Het is belangrijk dat u activiteiten op de juiste plek toevoegt in de structuur in de RTR.

Iedere overheidsorganisatie heeft in de RTR een eigen hoofdactiviteit om activiteiten aan toe te voegen:

• Hoofdactiviteit voor het Rijk: Activiteit gereguleerd bij AMvB
• Hoofdactiviteit voor provincies: Activiteit gereguleerd in de omgevingsverordening
• Hoofdactiviteit voor waterschappen: Activiteit gereguleerd in de waterschapsverordening
• Hoofdactiviteit voor gemeenten: Activiteit gereguleerd in het omgevingsplan

Onder deze hoofdactiviteiten hebben alle overheden eigen onderliggende activiteiten waar ze hun activiteiten aan toevoegen.

Structuur voor provincies: provincies leveren eigen activiteit aan

Voor iedere provincie komt er onder de hoofdactiviteit ‘Activiteit gereguleerd in de omgevingsverordening’ een eigen onderliggende activiteit. Dit is ‘Activiteit in omgevingsverordening provincie X’.

Deze activiteit moet u als provincie zelf aanleveren. Alle activiteiten die in uw omgevingsverordening staan levert u vervolgens aan onder uw eigen hoofdactiviteit. In de afbeelding hieronder ziet u hoe provincie Flevoland eigen activiteiten heeft aangeleverd:

Structuur voor waterschappen: eigen activiteit is al aanwezig

Alle waterschappen hebben onder de hoofdactiviteit 'Activiteit gereguleerd in de waterschapsverordening' ook een eigen onderliggende activiteit. Dit is 'Activiteit gereguleerd in de waterschapsverordening waterschap X'.

Deze activiteit is al aanwezig voor alle waterschappen. De activiteiten in uw waterschapsverordening levert u aan onder deze activiteit. In de afbeelding hieronder ziet u hoe Waterschap Aa en Maas eigen activiteiten heeft aangeleverd.

Structuur voor gemeenten: eigen activiteit is al aanwezig

Alle gemeenten hebben onder de hoofdactiviteit 'Activiteit gereguleerd in het omgevingsplan' ook een eigen onderliggende activiteit. Dit is 'Activiteit gereguleerd in het omgevingsplan gemeente X'. Deze onderliggende activiteit is al aanwezig.

Bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet krijgt u als gemeente al veel activiteiten vanuit de bruidsschat Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). Deze activiteiten ziet u in de RTR onder de activiteit 'Activiteit gereguleerd in omgevingsplanregels van rijkswege'.

Alle activiteiten zijn daarna ingedeeld in 3 activiteiten:

• Bouwactiviteit (omgevingsplan)
• Milieubelastende activiteit gereguleerd in het omgevingsplan
• Overige activiteit

Dit ziet u ook in de onderstaande afbeelding met het voorbeeld van gemeente Aa en Hunze.

Maakt u als gemeente regels voor nieuwe activiteiten? Of past u de juridische regels van de bruidsschat aan? Dan komen deze regels in het nieuwe deel van het omgevingsplan. Deze activiteiten kunt u op een andere manier indelen dan de indeling vanuit de bruidsschat. Als bovenliggende activiteit kiest u dan voor uw eigen hoofdactiviteit 'Activiteit gereguleerd in het omgevingsplan van gemeente X'.

Bij het maken van het omgevingsplan kunt u op verschillende manieren hulp krijgen en leren van elkaar. Een overzicht van alle opties leest u op de website van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) op de pagina Netwerk omgevingsplan.

Structuur regelt u met annoteren

De structuur van de activiteiten bepaalt u niet in de RTR. De structuur van uw activiteiten volgt uit uw annotaties in uw omgevingsplan, waterschapsverordening of omgevingsverordening. Door bij iedere activiteit aan te geven wat de bovenliggende activiteit is, geeft u aan wat de relatie is tussen de activiteiten. Zo ontstaat een structuur van activiteiten die ook te zien is in de RTR.

Het structureren van uw activiteiten helpt initiatiefnemers onder andere als ze zoeken naar regels over activiteiten. Verder is het ook belangrijk voor uw instellingen voor behandeldiensten en het omgevingsoverleg.

Meer informatie

• Meer informatie over het structureren van omgevingsdocumenten leest u in het whitepaper 'Opstellen en structureren van omgevingsdocumenten'. Dit document vindt u bij de publicaties op de website wegwijzer TPOD van Geonovum. Hier vindt u ook opnames van masterclasses en webinars over dit onderwerp, zoals:
  • Masterclass De structuur van het Omgevingsplan door VNG door Nienke van Renssen en Maarten Engelberts (VNG) (11 oktober 2022)
• Meer informatie over het instellen van behandeldiensten leest u op de pagina Uitgangspunten en voorbeelden bij instellen behandeldiensten.
• Meer over het instellen van het Omgevingsoverleg leest u op de pagina Omgevingsoverleg in het Omgevingsloket.