Omgevingsplan van rechtswege
Sinds 1 januari 2024 heeft iedere gemeente een omgevingsplan. Dit omgevingsplan bestaat uit een tijdelijk deel en een nieuw deel. Gemeenten hebben tot eind 2031 de tijd om de inhoud van het tijdelijke deel van het omgevingsplan om te zetten naar regels in het nieuwe deel.
Tijdelijk deel omgevingsplan
Artikel 22.1 van de Omgevingswet bepaalt dat het tijdelijk deel van het omgevingsplan bestaat uit:
- besluiten die zijn aangewezen in artikel 4.6 van de Invoeringswet Omgevingswet
- kaarten, bedoeld in artikel 3.5, lid 2, en besluiten, bedoeld in artikel 3.5, lid 3, Aanvullingswet bodem Omgevingswet
- omgevingsplanregels van rechtswege, bedoeld in artikel 22.2, lid 1, Omgevingswet
Besluiten artikel 4.6, Invoeringswet Omgevingswet
Artikel 4.6, Invoeringswet Omgevingswet bepaalt dat de volgende besluiten en verordeningen onderdeel zijn van het omgevingsplan:
- bestemmingsplan (artikel 3.1, Wet ruimtelijke ordening (Wro)), ook een parapluplan, waarmee meerdere bestemmingsplannen worden aangepast valt hieronder
- bestemmingsplan Crisis- en herstelwet (artikel 2.3 en 2.3a, Crisis- en herstelwet (Chw))
- wijzigingsplan (artikel 3.6, Wro)
- uitwerkingsplan (artikel 3.6, Wro)
- beheersverordening (artikel 3.38, Wro)
- inpassingsplan (artikel 3.26 en 3.28, Wro)
- inpassingsplan (artikel 2.31 en 2.4, lid 1, onder k, Chw)
- exploitatatieplan (artikel 6.12, Wro)
- besluit waarbij een gebied of categorieën bouwwerken zijn aangewezen waarvoor geen redelijke eisen van welstand van toepassing zijn (artikel 12, lid 2, Woningwet)
- Voorbereidingsbesluit bestemmingsplan (artikel 3.7, Wro)
- luchthavenindelingsbesluit, luchthavenbesluit of besluit beperkingengebied buitenlandse luchthaven dat geldt als voorbereidingsbesluit bestemmingsplan
- regels verordening archeologische monumentenzorg (artikel 38, lid 1, Monumentenwet 1988)
- geurverordening (artikel 6, Wet geurhinder en veehouderij)
- verordening afvoer regenwater en grondwater (artikel 10.32a, Wet milieubeheer)
- besluit hogere waarde (artikel 110a, Wet geluidhinder), via artikel IX, Aanvullingsbesluit geluid Omgevingswet
- vastgestelde veiligheidscontour (artikel 14, Besluit externe veiligheid inrichtingen), via artikel 8.2.7, lid 1, Invoeringsbesluit Omgevingswet
Kaarten en besluiten Aanvullingswet bodem Omgevingswet
De kaarten, bedoeld in artikel 3.5, lid 2 van de Aanvullingswet bodem Omgevingswet zijn de bodemkwaliteitskaart (artikel 44, Besluit bodemkwaliteit (Bbk)) en de bodemfunctieklassenkaart (artikel 55, Bbk).
De besluiten, bedoeld in artikel 3.5, lid 3, Aanvullingswet bodem Omgevingswet zijn besluiten over het toepassen van grond of baggerspecie op of in de bodem (artikel 12a, lid 2, Wet bodembescherming).
Omgevingsplanregels van rechtswege
Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet vervalt een aantal regels op rijksniveau. Het Rijk decentraliseert de bevoegdheid tot het stellen van deze regels naar de gemeente. Om te voorkomen dan er regels vervallen voordat de gemeente zelf regels heeft opgesteld, bepaalt artikel 7.1 van het Invoeringsbesluit Omgevingswet dat deze regels onderdeel worden van het omgevingsplan. Artikel 22.2, Omgevingswet noemt dit 'omgevingsplanregels van rechtswege'. In de praktijk wordt dit aangeduid als de 'bruidsschat omgevingsplan Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup)'.
Rond de inwerkingtreding van de Omgevingswet heeft het Rijk geconstateerd dat er wat onvolkomenheden en onduidelijkheden in de regels van de bruidsschat omgevingsplan stonden. Om dit te repareren heeft het Rijk de Vangnetregeling Omgevingswet (verwijst naar een andere website) vastgesteld. De Vangnetregeling wijzigt de regels van de bruidsschat omgevingsplan zelf niet. De Vangnetregeling geldt naast de bruidsschat omgevingsplan en vormt een aanvulling hierop.
De regels van de bruidsschat omgevingsplan zijn onderdeel van het omgevingsplan van de gemeente. De regels vormen een invulling van de hoofdstukken 1 en 22 van het omgevingsplan van rechtswege.
Nieuw deel omgevingsplan
Het nieuwe deel van het omgevingsplan is leeg tot het moment waarop de gemeente daarin zelf regels opneemt. Door overgangsrecht kunnen besluiten onderdeel worden van het nieuwe deel van het omgevingsplan. Bijvoorbeeld voorbereidingsbesluiten waarvoor voor inwerkingtreding nog geen ontwerpbestemmingsplan ter inzage is gelegd (artikel 4.103, 4.104 en 4.104a, Invoeringswet Omgevingswet). Of een tracébesluit dat nog niet is verwerkt in een bestemmingsplan (artikel 4.49, Invoeringswet Omgevingswet).
Overgangsfase omgevingsplan
Gemeenten krijgen tot eind 2031 de tijd om de onderdelen van het tijdelijk deel van het omgevingsplan om te zetten naar regels in het nieuwe deel van het omgevingsplan. Dit volgt uit artikel 1, lid 1 van het Koninklijk Besluit (Stb. 2023, 267 (verwijst naar een andere website)). De gemeente verwerkt dan ook regels over de fysieke leefomgeving die in andere gemeentelijke verordeningen staan. Bijvoorbeeld in de kapverordening, erfgoedverordening of algemene plaatselijke verordening (APV).
Vindbaarheid inhoud omgevingsplan van rechtswege
U vindt het omgevingsplan van de gemeente in het onderdeel Regels op de kaart (verwijst naar een andere website) van het Omgevingsloket. Instrumenten die onder de Wet ruimtelijke ordening (Wro) via de standaard IMRO (Informatiemodel ruimtelijke ordening) beschikbaar zijn gesteld vindt u daar als aparte documenten.
In de tabel hieronder is aangegeven welke delen van het tijdelijk deel van het omgevingsplan vindbaar zijn in Regels op de kaart.
onderdeel tijdelijk deel omgevingsplan | vindbaarheid in Regels op de kaart |
---|---|
bestemmingsplan (Wro) | apart document |
bestemmingsplan (Chw) | apart document |
wijzigingsplan | apart document |
uitwerkingsplan | apart document |
beheersverordening | apart document |
inpassingsplan (Wro) | apart document |
inpassingsplan (Chw) | apart document |
exploitatieplan | apart document |
besluit waarbij een gebied of categorieën bouwwerken zijn aangewezen waarvoor geen redelijke eisen van welstand van toepassing zijn | niet in Regels op de kaart |
voorbereidingsbesluit bestemmingsplan/inpassingsplan | apart document |
luchthavenindelingsbesluit, luchthavenbesluit of besluit beperkingengebied buitenlandse luchthaven dat geldt als voorbereidingsbesluit | niet in Regels op de kaart |
regels verordening archeologische monumentenzorg | niet in Regels op de kaart |
geurverordening | niet in Regels op de kaart |
verordening afvoer regenwater en grondwater | niet in Regels op de kaart |
besluit hogere waarde | niet in Regels op de kaart |
vastgestelde veiligheidscontour | niet in Regels op de kaart |
bodemkwaliteitskaart | niet in Regels op de kaart |
bodemfunctieklassenkaart | niet in Regels op de kaart |
besluit toepassen van grond of baggerspecie op of in de bodem | niet in Regels op de kaart |
omgevingsplanregels van rechtswege (bruidsschat omgevingsplan) | onderdeel van het omgevingsplan |
aanvullingen bruidsschat omgevingsplan door Vangnetregeling Omgevingswet | niet in Regels op de kaart |
Bruidsschat omgevingsplan
De 'bruidsschat omgevingsplan' bestaat uit regels die door het Rijk als onderdeel van het Invoeringsbesluit Omgevingswet automatisch zijn toegevoegd aan het tijdelijk deel van het omgevingsplan van alle gemeenten.
Gedurende de overgangsfase (tot eind 2031) gelden de regels van de bruidsschat, zolang de gemeente nog geen eigen regels heeft gesteld.
Let op
De gemeente kan de regels van de bruidsschat omgevingsplan wijzigen. De actuele regels van het omgevingsplan raadpleegt u in het onderdeel Regels op de kaart (verwijst naar een andere website) van het Omgevingsloket.