Beleidsvrijheid bij het stellen van regels over activiteiten
De gemeente heeft veel beleidsvrijheid bij het stellen van regels over activiteiten. Het stellen van regels mag alleen met het oog op de maatschappelijke doelen Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) van de Omgevingswet. Daarnaast moet duidelijk zijn met welk oogmerk de gemeente de regels over activiteiten stelt. Een opsomming van oogmerken staat in artikel 2.1, lid 3, Omgevingswet. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om het waarborgen van de veiligheid, beschermen van de gezondheid, het milieu en de landschappelijke en stedenbouwkundige waarden, de natuurbescherming, etc.
Inperkingen
Er zijn ook inperkingen van de beleidsvrijheid van de gemeente. De gemeente mag geen regels stellen over een activiteit met een bepaald oogmerk, als het Rijk of de provincie met dat oogmerk al regels heeft gesteld over die activiteit. Dit betekent dat de gemeente geen regels kan stellen over de activiteiten die door het Rijk worden geregeld in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) of Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). In ieder geval niet met de oogmerken waarmee het Rijk die regels stelt. Hetzelfde geldt voor activiteiten waarvoor de provincie in de omgevingsverordening regels stelt.
De gemeente kan ook geen regels stellen over wateractiviteiten Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). Dit omdat de bevoegdheid tot het stellen van regels over wateractiviteiten niet tot de taken van de gemeente behoort (artikel 2.16, Omgevingswet).
Regels over activiteiten
De speelruimte voor het stellen van regels over activiteiten varieert van 'geheel geen regels' tot het aanwijzen van een vergunningplicht voor een activiteit.
Geen regels
Als voor een activiteit in het geheel geen regels worden gesteld, gelden de bepalingen over de algemene zorgplicht Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) van afdeling 1.3, Omgevingswet.
Algemene regels
De gemeente kan algemene regels stellen over activiteiten (artikel 4.1, Omgevingswet). Een ieder die de activiteit uitvoert, moet voldoen aan die algemene regels. Als de gemeente algemene regels stelt over een activiteit kan ze ook regels opnemen over de specifieke zorgplicht bij de regels.
De specifieke zorgplicht verbiedt handelingen waarvan iedereen zou moeten weten dat ze niet door de beugel kunnen. In het algemeen zal iemand de specifieke zorgplicht niet overtreden als hij de activiteit uitvoert op de gebruikelijke manier.
Aanleveren gegevens en bescheiden
De algemene regels kunnen bepalen dat degene die de activiteit gaat uitvoeren binnen een bepaalde termijn na aanvang van de activiteit gegevens en bescheiden overlegt aan het bevoegd gezag.
Meldingsplicht
De algemene regels kunnen bepalen dat het verboden is een activiteit uit te voeren zonder voorafgaande melding aan het bevoegd gezag (artikel 4.4, lid 1, Omgevingswet). In dat geval bevat het omgevingsplan regels die aangeven in welke gevallen de meldingsplicht van toepassing is en welke gegevens en bescheiden bij de melding moeten worden gevoegd. De gemeente moet ook voorzien in een formulier waarmee een initiatiefnemer kan voldoen aan de meldingsplicht.
De regels voor het bepalen van de meldingsplicht en de vragen voor het meldingsformulier stelt de gemeente als toepasbare regels beschikbaar via de onderdelen Vergunningcheck en Aanvragen.
Vergunningplicht
De algemene regels kunnen bepalen dat het verboden is een activiteit uit te voeren zonder omgevingsvergunning (artikel 4.4, lid 2, Omgevingswet). In dat geval bevat het omgevingsplan regels die aangeven in welke gevallen de vergunningplicht van toepassing is en welke beoordelingsregels gelden voor het verlenen van de vergunning. De gemeente moet ook voorzien in een formulier waarmee een initiatiefnemer een aanvraag kan indienen.
De regels voor het bepalen van de vergunningplicht en de vragen voor het aanvraagformulier stelt de gemeente als toepasbare regels beschikbaar via de onderdelen Vergunningcheck en Aanvragen.
Mogelijkheid maatwerkvoorschriften
Bij de algemene regels kan de gemeente mogelijkheden bieden om bij maatwerkvoorschriften voor een specifieke situatie af te wijken van de algemene regels (artikel 4.5, Omgevingswet). Een initiatiefnemer kan een aanvraag doen om een maatwerkvoorschrift. Dit maatwerkvoorschrift neemt bevoegd gezag op in een maatwerkbesluit. In vergunningplichtige gevallen kan de aanvraag voor een maatwerkvoorschrift onderdeel zijn van de vergunningaanvraag. Het maatwerkvoorschrift wordt dan opgenomen als vergunningvoorschrift.
Maatwerkregels
Een maatwerkregel is een lokale uitwerking van een algemene regel over activiteiten van het Rijk of de provincie. De gemeente kan alleen maatwerkregels stellen als ze daarvoor de bevoegdheid krijgt van het hogere bestuursorgaan (artikel 4.6, lid 1 en 2, Omgevingswet). Hierbij geeft dat bestuursorgaan aan binnen welke grenzen de gemeente maatwerkregels mag stellen (artikel 4.6, lid 3, Omgevingswet).
De bevoegdheid tot het stellen van maatwerkregels wordt geboden bij verschillende activiteiten in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) en Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). De provincie kan de bevoegdheid geven bij regels over activiteiten in de omgevingsverordening.
Verschil maatwerkvoorschrift en maatwerkregel
Met een maatwerkvoorschrift kan het bevoegd gezag juist voor concrete gevallen afwijken van algemene regels. Maatwerkregels gelden voor een heel gebied of voor een hele categorie van gevallen.
