Buisleidingen van nationaal belang
Buisleidingen van nationaal belang zijn leidingen voor het vervoer van gevaarlijke stoffen en producten over lange afstand. Het gaat om stoffen waarvoor externe veiligheidsrisico's gelden:
Met instructieregels van het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) wordt ruimte gereserveerd voor buisleidingen van nationaal belang. Er wordt bijvoorbeeld geen ruimte gereserveerd voor een regionaal buisleidingennet. Buisleidingen die niet van nationaal belang zijn, mogen niet ten koste gaan van de beschikbare ruimte voor buisleidingen van nationaal belang.
Reserveringsgebieden en structuurvisie buisleidingen
Het Rijk baseert de ligging van de reserveringsgebieden op zijn Structuurvisie Buisleidingen 2012-2035. Doel van de Structuurvisie is om ruimte vrij te houden in Nederland voor toekomstige buisleidingen voor transport van gevaarlijke stoffen. Het gaat daarbij om ondergrondse buisleidingen die provinciegrens- en vaak ook landsgrensoverschrijdend zijn.
De grenzen van de reserveringsgebieden staan in artikel 5.136 van het Bkl en artikel 2.32 en bijlage III van de Omgevingsregeling.
Breedte van een reserveringsgebied
De breedte van een reserveringsgebied is maximaal 70 m. Er geldt een uitzondering voor locaties waar een reserveringsgebied een rijkswater kruist. Op die locaties kan een reserveringsgebied breder zijn dan 70 m, omdat hier vaak extra eisen gelden voor de onderlinge ligging van buisleidingen.
Zoekgebied rond een reserveringsgebied
Aan beide kanten van een reserveringsgebied ligt een zoekgebied van 250 m. Binnen dit zoekgebied kan de gemeente de ligging van het reserveringsgebied optimaliseren. Dit biedt de gemeente flexibiliteit om het reserveringsgebied beter in te passen in de lokale situatie. Binnen het zoekgebied gelden daarom geen speciale verplichtingen of beperkingen.
De gemeente kan in het zoekgebied nieuwe ontwikkelingen mogelijk maken, die een belemmering vormen voor de aanleg van buisleidingen. Hierdoor verliest de gemeente flexibiliteit om op een later moment de ligging van het reserveringsgebied aan te passen. Het zoekgebied wordt namelijk kleiner.
Reserveringsgebied vastleggen in omgevingsplan
Gemeenten kunnen de ligging van het reserveringsgebied voor de aanleg van buisleidingen van nationaal belang uitwerken in het omgevingsplan. Dan is voor iedereen duidelijk waar het reserveringsgebied ligt. De uitwerking verplicht de gemeente niet tot de aanduiding 'buisleiding' in het omgevingsplan.
Voorwaarden:
- Het reserveringsgebied moet binnen de grenzen van het zoekgebied liggen.
- Er blijft een doorgaande strook beschikbaar voor de aanleg van buisleidingen.
- Het reserveringsgebied sluit aan op de reserveringsgebieden van buurgemeenten.
Wanneer de toekomstige buisleiding door meerdere gemeenten loopt, moeten deze buisleidingen wel op elkaar aansluiten.
- De breedte van het reserveringsgebied is gelijk aan de breedte van het grootste deel van het reserveringsgebied.
Toelaten aanleg buisleiding van nationaal belang
Een gemeente regelt in het omgevingsplan dat de aanleg van een buisleiding van nationaal belang alleen mag binnen een reserveringsgebied. Daarbij moet het hart van de nieuwe buisleiding minimaal 5 m van de buitenste grens van het reserveringsgebied liggen (artikel 5.139, Bkl). Hierdoor blijft de afstand voor het plaatsgebonden risico van de buisleiding ook binnen het reserveringsgebied.
Reserveringsgebieden lopen vaak niet door naar een leverancier of gebruiker. Daarom mogen het begin en einde van de buisleiding buiten het reserveringsgebied liggen.
Toelaten activiteiten in het reserveringsgebied
In het reserveringsgebied mag de gemeente geen activiteiten in het omgevingsplan toelaten die een belemmering vormen voor de aanleg van buisleidingen van nationaal belang (artikel 5.138, Bkl). Het gaat in ieder geval om de volgende activiteiten:
- bouwactiviteiten, behalve bouwwerken die nodig zijn voor de buisleidingen
- aanleg van bos, vanwege de belemmering door boomwortels
- gebruik als stortplaats voor afvalstoffen
- opslag van grond of andere stoffen of zaken
- aanleg in de lengterichting van het reserveringsgebied van een:
- verharde weg, verhard pad of spoorweg
- watergang
- waterkering en omliggend gebied waar regels voor de bescherming van de waterkering kunnen gelden
- buisleiding die niet van nationaal belang is
- ondergrondse hoogspanningsverbinding
- ondergronds leidingstelsel
Instructieregels gelden niet altijd
De instructieregels gelden niet voor (artikel 5.132, Bkl):
Instrumenten waar de rijksinstructieregels voor gelden
De instructieregels om ruimte te reserveren voor de aanleg van nieuwe buisleidingen gelden voor:
Ontheffing
Het is mogelijk om ontheffing van deze instructieregel te vragen. Dit is geregeld in het Besluit kwaliteit leefomgeving:
- artikel 5.166 voor het omgevingsplan
- artikel 7.15 voor de omgevingsverordening
- artikel 9.4 voor het projectbesluit