Soorten en werking voorbeschermingsregels
Het voorbereidingsbesluit voegt regels toe aan een omgevingsplan of de omgevingsverordening. Dit zijn de zogenoemde voorbeschermingsregels.
Doel voorbeschermingsregels
Voorbeschermingsregels moeten tot doel hebben te voorkomen dat een locatie minder geschikt wordt voor de verwezenlijking van het doel waarvoor de regels in het omgevingsplan of de omgevingsverordening zullen worden gewijzigd. Dit staat in artikel 4.14, lid 3 en volgt uit de artikelen 4.15, lid 3 en 4.16, lid 4 in samenhang met artikel 4.14, lid 3, van de Omgevingswet.
Voorbereidingsbesluit wijzigt omgevingsplan of omgevingsverordening met voorbeschermingsregels
Het voorbereidingsbesluit wijzigt het omgevingsplan of de omgevingsverordening. Dit doet het door voorbeschermingsregels toe te voegen aan het omgevingsplan of de omgevingsverordening. Zie artikel 4.14, lid 2, artikel 4.15, lid 2 en artikel 4.16, lid 3 Omgevingswet.
Soorten voorbeschermingsregels
Artikel 4.14, lid 3 van de Omgevingswet bepaalt welke soorten regels voorbeschermingsregels kunnen zijn:
- een verbod, een verbod om zonder voorafgaande melding of een verbod om zonder omgevingsvergunning bij die regels aangewezen activiteiten te verrichten die het omgevingsplan of de omgevingsverordening toestaat, maar die nog niet plaatsvinden;
- de aanwijzing van onderwerpen waarvoor het bevoegd gezag maatwerkvoorschriften kan stellen of voorschriften aan een omgevingsvergunning kan verbinden;
- de aanwijzing van bestuursorganen of andere instanties die in de gelegenheid worden gesteld om aan het bevoegd gezag advies uit te brengen over een aanvraag om een besluit op grond van voorbeschermingsregels als bedoeld onder a of b;
- het buiten toepassing verklaren van in het omgevingsplan of de omgevingsverordening gestelde regels die in strijd zijn met voorbeschermingsregels als bedoeld onder a of b.
Voorbeschermingsregels vergunningenstelsel
De bevoegdheid tot het stellen van voorbeschermingsregels met een vergunningenstelsel (artikel 4.14, lid 3, onder a van de Omgevingswet) omvat ook de bevoegdheid tot het stellen van:
- beoordelingsregels
- regels over aan de vergunning te verbinden voorschriften
- aanvraagvereisten
Voorbeschermingsregels kunnen in een nieuwe vergunningplicht voorzien. Ook kunnen zij voor een bestaande vergunningplicht afwijkende of extra beoordelingsregels, regels over aan de vergunning te verbinden voorschriften en aanvraagvereisten bevatten. Een voorbeschermingsregel over de vergunningvoorschriften, kan bepalen dat de vergunde activiteit alleen verricht mag worden, nadat het bevoegd gezag is geïnformeerd over de wijze waarop aan de vergunning verbonden voorschriften zijn uitgevoerd.
Wat kunt u met voorbeschermingsregels
Toevoegen regels en buiten werking stellen regels
De voorbeschermingsregels kunnen inhouden:
- het toevoegen van nieuwe regels (met een beperking, bijvoorbeeld een verbod of een vergunning- of meldingsplicht)
- het buiten werking stellen van een regel (bijvoorbeeld het niet langer gelden van een regel waarmee de overheid een bouwmogelijkheid biedt).
Mogelijk maken nieuwe activiteiten niet toegestaan
Een voorbereidingsbesluit kan alleen door het omgevingsplan of de omgevingsverordening toegelaten activiteiten verbieden. Of bepaalde activiteiten aan beperkingen onderwerpen. Met een voorbereidingsbesluit kan de overheid geen nieuwe activiteiten mogelijk maken.
Voorbeschermingsregels eerbiedigen bestaand gebruik en bestaande bouwwerken
Voorbeschermingsregels mogen alleen beperkingen opleggen aan activiteiten die het omgevingsplan of de omgevingsverordening toelaat, maar die nog niet plaatsvinden. Een voorbereidingsbesluit moet bestaand gebruik en bestaande bouwwerken dus eerbiedigen.
Voorbeschermingsregels over bouw- en aanlegactiviteiten
Als gevolg van de ‘knip’ tussen de technische bouwactiviteit en de omgevingsplanactiviteit voor het bouwen bevat het omgevingsplan de locatieafhankelijke regels over het bouwen en in stand houden van bouwwerken. Ook regelt het omgevingsplan of in verband met die regels een voorafgaande toetsing in het kader van een vergunning nodig is.
Voorbeschermingsregels kunnen bijvoorbeeld tot gevolg hebben dat geen gebruik meer mag worden gemaakt van bouwmogelijkheden die een omgevingsplan biedt. Ook kan bijvoorbeeld bepaald worden dat er in het omgevingsplan alsnog een vergunningplicht voor bouwwerken gaat gelden. Deze vergunningplicht kan tot gevolg hebben dat, als het bevoegd gezag de vergunningaanvraag afwijst, de initiatiefnemer het bouwwerk niet mag bouwen.
Geen aanhoudingsplicht voor bouw- en aanlegvergunningen meer
Door deze nieuwe systematiek is er bij voorbereidingsbescherming geen aanhoudingsplicht meer voor bouw- en aanlegvergunningen. Dat is anders dan onder de Wet ruimtelijke ordening en Wet algemene bepalingen omgevingsrecht het geval was. De Omgevingswet vervangt de aanhoudingsplicht dus door de mogelijkheid tot het stellen van voorbeschermingsregels over bouw- en aanlegactiviteiten.
Doorwerking voorbeschermingsregels bij aanvraag omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit
Aanvraag binnenplanse omgevingsplanactiviteit
Het bevoegd gezag verleent een omgevingsvergunning voor een binnenplanse omgevingsplanactiviteit als de activiteit niet in strijd is met de regels in het omgevingsplan over het verlenen van de omgevingsvergunning (artikel 8.0a, lid 1 Besluit kwaliteit leefomgeving). Deze beoordeling omvat ook een toets aan de voorbeschermingsregels in het omgevingsplan over het verlenen of weigeren van de vergunning.
Toetsing aanvraag buitenplanse omgevingsplanactiviteit aan voorbeschermingsregels
Het bevoegd gezag kan een omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit alleen verlenen met het oog op een evenwichtige toedeling van functies aan locaties (artikel 8.0a, lid 2 Besluit kwaliteit leefomgeving). Het bevoegd gezag toetst hierbij ook aan de voorbeschermingsregels in het omgevingsplan. Het bevoegd gezag moet de omgevingsvergunning voor de buitenplanse omgevingsplanactiviteit weigeren als de omgevingsplanactiviteit betrekking heeft op een voorbeschermingsregel in het omgevingsplan. Dit volgt uit lid 2, onder b, van de artikelen 8.0b, 8.0c en 8.0d van het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl).
Opschorten beslistermijn
Blijkt bij beoordeling van de aanvraag dat voorbeschermingsregels de (bouw)ontwikkeling tegenhouden, maar dat deze na wijziging van het omgevingsplan mogelijk of waarschijnlijk wel is toe te staan? Dan kan het bevoegd gezag de beslistermijn voor de aangevraagde omgevingsvergunning opschorten. Hiervoor is wel de instemming van de aanvrager nodig (artikel 4:15, lid 2 Awb).
Meer informatie:
Meer informatie over het voorbereidingsbesluit is te vinden op de volgende pagina's:
- Kenmerken voorbereidingsbesluit
- Voorbeschermingsregels in het omgevingsplan
- Voorbeschermingsregels in de omgevingsverordening
- Procedure, bekendmaking en rechtsbescherming voorbereidingsbesluit
- Op welk moment een voorbereidingsbesluit nemen
- Vervallen, wijzigen of een nieuw voorbereidingsbesluit
- Voorbereidingsbesluit: wat er verandert
- Voorbereidingsbesluit: overgangsrecht
Begrip: Knip bouwactiviteit en omgevingsplanactiviteit
Met de Omgevingswet (artikel 5.1 door de Invoeringswet) wordt bouwen in een technisch en ruimtelijk deel gescheiden. Dat levert 2 activiteiten op: de technische bouwactiviteit en de omgevingsplanactiviteit voor een bouwwerk. Dit noemen we 'de knip'.
Meer informatie op de pagina's De knip: scheiden van technisch en ruimtelijk bouwen en Bouw en de Omgevingswet.
Begrip: Binnenplanse omgevingsplanactiviteit
De binnenplanse omgevingsplanactiviteit omvat alle activiteiten waarvoor de gemeente in het omgevingsplan bepaalt dat het uitvoeren ervan zonder omgevingsvergunning verboden is.
- Meer informatie op de pagina Omgevingsplanactiviteit.
Begrip: Buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA)
De buitenplanse omgevingsplanactiviteit omvat alle activiteiten die in strijd zijn met de regels van het omgevingsplan.
Meer informatie op de overzichtspagina Buitenplanse omgevingsplanactiviteit.
Begrip: Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl)
Het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) is een van de 4 algemene maatregelen van bestuur (AMvB's) onder de Omgevingswet.
Lees meer op de pagina Inhoud Besluit kwaliteit leefomgeving.