Bodembeschermende voorzieningen
Bodembeschermende voorzieningen zijn nodig bij activiteiten waarbij bodembedreigende stoffen worden gebruikt, geproduceerd of uitgestoten. Het zijn fysieke constructies om bij morsingen en lekkages het verspreiden van bodembedreigende stoffen naar de bodem tegen te gaan. Doel is bodemverontreiniging voorkomen.
Eisen waar bodembeschermende voorzieningen aan moeten voldoen
Bodembeschermende voorzieningen moeten aan de beste beschikbare technieken (BBT) voldoen om bodemverontreiniging te voorkomen. BBT staat voor de meest doeltreffende methoden die technisch en economisch haalbaar zijn. Het gaat dan om methoden om emissies en andere nadelige gevolgen voor het milieu te voorkomen. Alle informatie over beste beschikbare technieken voor bodembescherming staat in het document Bodembescherming: combinaties van voorzieningen en maatregelen (BB-CVM). Dit is de opvolger van de NRB (Nederlandse Richtlijn Bodembescherming).
Het BB-CVM geeft aan in welke bodemrisicocategorie een activiteit of bedrijfsproces valt. Ook geeft het BB-CVM aan welke bodembeschermende voorzieningen daarbij horen volgens BBT om bodemverontreiniging te voorkomen of zoveel mogelijk te beperken.
Voor activiteiten die onder het Bal vallen, is het niet noodzakelijk om naar het BB-CVM te kijken. Het Bal geeft per bodembedreigende activiteit aan wat de minimale bodembeschermende voorziening is die moet worden toegepast. Daarnaast geeft het Bal in paragraaf 5.4.2 Bodembeschermende voorzieningen aan waar deze voorzieningen aan moeten voldoen. Alle bodembeschermende voorzieningen in het Bal voldoen aan BBT.
Bodembeschermende voorzieningen paragraaf 5.4.2 Bal
In het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) is paragraaf 5.4.2 'Bodembeschermende voorzieningen' alleen van toepassing als dat bij milieubelastende activiteiten in de hoofdstukken 3 of 4 van het Bal is bepaald. Voor vergunningplichtige activiteiten moet uit het informatiedocument BB-CVM blijken of bodembeschermende voorzieningen noodzakelijk zijn.
Lekbak
Een lekbak heeft een opvangcapaciteit van ten minste 110% van de inhoud van de grootste verpakkingseenheid of opslagtank, waarbij de opvangcapaciteit ten minste 10% is van de inhoud van alle opgeslagen stoffen samen. Ook wordt voorkomen dat er water in een lekbak blijft staan.
Geen aansluiting op het vuilwaterriool
Een lekbak mag niet zijn aangesloten op het vuilwaterriool (bedrijfsriolering).
Beoordeling vloeistofdichte bodemvoorziening
Een vloeistofdichte bodemvoorziening en het vloeistofdichte deel van het vuilwaterriool worden zo spoedig mogelijk na aanleg en eens per 6 jaar beoordeeld en goedgekeurd door een inspectie-instantie met een erkenning bodemkwaliteit voor AS SIKB 6700. Als deze zijn aangelegd door een onderneming met een erkenning bodemkwaliteit voor BRL SIKB 7700, hoeft deze pas 6 jaar na aanleg en vervolgens ten minste eenmaal per 6 jaar te worden beoordeeld en goedgekeurd.
Als de beoordeling volgens AS SIKB 6700 niet mogelijk is, kan de beoordeling plaatsvinden volgens het CUR-rapport 2001-3 Beheer bedrijfsriolering bodembescherming. De jaarlijkse controle op gebreken wordt ook wel bedrijfsinterne controle genoemd. Hij moet uitgevoerd worden volgens bijlage 6 bij de AS SIKB 6700.
Wanneer een vloeistofdichte bodemvoorziening of het vloeistofdichte deel van het vuilwaterriool gerepareerd moet worden, kan men de reparatie door een regulier bedrijf laten uitvoeren. In dat geval moet er na de reparatie een beoordeling en goedkeuring door een bedrijf of inspectie-instelling met een erkenning bodemkwaliteit voor AS SIKB 6700 gebeuren. Als de reparatie door een erkend bedrijf (bedrijf met erkenning bodemkwaliteit BRL SIKB 7700) gebeurt, geeft het erkend bedrijf een bewijs herstel onder certificaat (BHOC) af. Beoordeling en goedkeuring door een bedrijf met een erkenning bodemkwaliteit voor AS SIKB 6700 is na de reparatie niet nodig tot de zesjaarlijkse inspectie.
Logboek bodembeschermende voorziening
Er wordt een logboek bijgehouden met gegevens over controles, beoordelingen, onderhoud en reparaties voor alle bodembeschermende voorzieningen.
Aan de hand van de gegevens in het logboek kan het bevoegd gezag controleren in hoeverre aan de artikelen in het besluit is voldaan. Het is daarvoor nodig dat het logboek aanwezig is. Dit mag ook in digitale vorm.
Verschillende typen bodembeschermende voorzieningen
Een bodembeschermende voorziening is een:
- vloeistofdichte bodemvoorziening
- aaneengesloten bodemvoorziening
- elementenbodemvoorziening
- lekbak
- geomembraanbaksysteem of
- vulpuntmorsbak
Dit staat in bijlage I, onder A.
In het Bal is het begrip 'vloeistofkerende vloer of verharding' herzien. In plaats daarvan gelden nu de volgende begrippen voor dit type bodembeschermende voorzieningen:
- aaneengesloten bodemvoorziening: vloer, verharding of constructie die stoffen tijdelijk keert, waarvan eventuele onderbrekingen of naden zijn gedicht
- elementenbodemvoorziening: vloer, verharding of constructie die stoffen tijdelijk keert, waarvan eventuele onderbrekingen of naden niet zijn gedicht
Bij welke (vloei)stoffen een vloer of verharding als vloeistofkerend geldt is met de splitsing naar een aaneengesloten bodemvoorziening en elementenbodemvoorziening duidelijk.
Voor sommige activiteiten met stoffen die bijvoorbeeld zo viskeus zijn als tandpasta of bitumen kan een elementenbodemvoorziening voldoende bescherming leveren. Maar voor minder viskeuze stoffen, bijvoorbeeld zo viskeus als water, zijn elementen met open naden onvoldoende om bodemverontreiniging te voorkomen. Een aaneengesloten bodemvoorziening kan mogelijk wel voldoende zijn.
Specifieke zorgplicht voor bodembeschermende voorzieningen
Bodembeschermende voorzieningen moeten zodanig zijn dat morsen of lekken van bodembedreigende stoffen effectief wordt opgevangen en opgeruimd. Brandbare vloeistoffen moeten direct worden opgeruimd in verband met de veiligheid. Verder moet de voorziening bestand zijn tegen de inwerking van de stof en genoeg opvangcapaciteit bieden. Deze good housekeeping-maatregelen schrijft het Bal niet expliciet voor. Ze zijn een onderdeel van de specifieke zorgplicht. In het BB-CVM staat in bijlage 1 een lijst met voorbeelden van good housekeeping-maatregelen.