Bodembeschermende voorzieningen
Bodembeschermende voorzieningen zijn nodig bij activiteiten waarbij bodembedreigende stoffen worden gebruikt, geproduceerd of uitgestoten. Het zijn fysieke constructies om bij morsingen en lekkages het verspreiden van bodembedreigende stoffen naar de bodem tegen te gaan. Doel is bodemverontreiniging voorkomen.
Situaties waarin bodembeschermende voorzieningen van toepassing zijn
In het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) is paragraaf 5.4.2 'Bodembeschermende voorzieningen' alleen van toepassing als dat bij milieubelastende activiteiten in de hoofdstukken 3 of 4 van het Bal is bepaald.
Voor vergunningplichtige activiteiten moet uit het informatiedocument BB-cvm (Bodembescherming: combinaties van voorzieningen en maatregelen) blijken of bodembeschermende voorzieningen noodzakelijk zijn.
Eisen waar bodembeschermende voorzieningen aan moeten voldoen
Bodembeschermende voorzieningen moeten aan de best beschikbare technieken (BBT) voldoen om bodemverontreiniging te voorkomen. BBT staat voor de meest doeltreffende methoden die technisch en economisch haalbaar zijn. Het gaat dan om methoden om emissies en andere nadelige gevolgen voor het milieu te voorkomen. Alle informatie over beste beschikbare technieken voor bodembescherming staat in het BB-cvm. Dit is de opvolger van de NRB (Nederlandse Richtlijn Bodembescherming).
Het BB-cvm geeft aan in welke bodemrisicocategorie een activiteit of bedrijfsproces valt. Ook geeft het BB-cvm aan welke bodembeschermende voorzieningen daarbij horen volgens BBT om bodemverontreiniging te voorkomen of zoveel mogelijk te beperken.
Voor activiteiten die onder het Bal vallen, is het niet noodzakelijk om naar het BB-cvm te kijken. Het Bal geeft per bodembedreigende activiteit aan wat de minimale bodembeschermende voorziening is die moet worden toegepast. Daarnaast geeft het Bal in paragraaf 5.4.2 Bodembeschermende voorzieningen aan waar deze voorzieningen aan moeten voldoen. Alle bodembeschermende voorzieningen in het Bal voldoen aan BBT.
Verschillende typen bodembeschermende voorzieningen
Een bodembeschermende voorziening is een:
- vloeistofdichte bodemvoorziening
- aaneengesloten bodemvoorziening
- elementenbodemvoorziening
- lekbak
- geomembraanbaksysteem of
- vulpuntmorsbak
Dit staat in bijlage I, onder A.
In het Bal is het begrip 'vloeistofkerende vloer of verharding' herzien. In plaats daarvan gelden nu de volgende begrippen voor dit type bodembeschermende voorzieningen:
- aaneengesloten bodemvoorziening: vloer, verharding of constructie die stoffen tijdelijk keert, waarvan eventuele onderbrekingen of naden zijn gedicht
- elementenbodemvoorziening: vloer, verharding of constructie die stoffen tijdelijk keert, waarvan eventuele onderbrekingen of naden niet zijn gedicht
Bij welke (vloei)stoffen een vloer of verharding als vloeistofkerend geldt is met de splitsing naar een aaneengesloten bodemvoorziening en elementenbodemvoorziening duidelijk.
Voor sommige activiteiten met stoffen die bijvoorbeeld zo viskeus zijn als tandpasta of bitumen kan een elementenbodemvoorziening voldoende bescherming leveren. Maar voor minder viskeuze stoffen, bijvoorbeeld zo viskeus als water, zijn elementen met open naden onvoldoende om bodemverontreiniging te voorkomen. Een aaneengesloten bodemvoorziening kan mogelijk wel voldoende zijn.
Specifieke zorgplicht voor bodembeschermende voorzieningen
Bodembeschermende voorzieningen moeten zodanig zijn dat morsen of lekken van bodembedreigende stoffen effectief wordt opgevangen en opgeruimd. Brandbare vloeistoffen moeten direct worden opgeruimd in verband met de veiligheid. Verder moet de voorziening bestand zijn tegen de inwerking van de stof en genoeg opvangcapaciteit bieden. Deze (good housekeeping)-maatregelen zijn vaak niet expliciet voorgeschreven. Wel zijn die maatregelen een onderdeel van de specifieke zorgplicht van het Bal. In het BB-cvm staat in bijlage 1 een lijst met voorbeelden van good housekeepingmaatregelen.