Continue metingen van luchtemissies en controle meetapparatuur

Continue metingen

Een bedrijf moet bij een continue meetverplichting ook de relevante referentiegrootheden continu bepalen. Dat zijn de parameters die nodig zijn voor de herleiding naar de standaardcondities van de emissiegrenswaarde. De mogelijke referentiegrootheden zijn temperatuur, druk, vocht- en zuurstofgehalte.

Kwaliteitsborging continue meetapparatuur: NEN-EN 14181

Als een continue meting verplicht is, moet deze meting voldoen aan de NEN-EN 14181. Deze norm waarborgt de kwaliteit van de meetgegevens. De norm schrijft geen meetprincipe voor. Wel geeft hij procedures om te borgen dat de meetresultaten kunnen voldoen aan een bepaalde onzekerheidseis. NEN-EN 14181 kent 3 kwaliteitsborgingniveaus en een jaarlijkse controle.

Het kan zijn dat er geen continue meetverplichting is, maar het bedrijf wel continu meet voor sturing van het proces. Dan kan het bedrijf dit meetsysteem ook als emissierelevante parameter (ERP) gebruiken en is kwaliteitsborging volgens NEN-EN 14181 niet verplicht.

Kwaliteitsborgingsniveau 1 (QAL1)

Het kwaliteitsborgingniveau 1, QAL1, is een eenmalige procedure. Hierin vindt evaluatie plaats of een meetsysteem kan voldoen aan de onzekerheidseis. Bijvoorbeeld bij een bemonsterings- en analysesysteem.

Voor de procedure van QAL 1 verwijst NEN-EN 14181 naar de NEN-EN-ISO 14956: Luchtkwaliteit - Evaluatie van de geschiktheid van een meetmethode door vergelijking met een vereiste meetonzekerheid. De fabrikant of leverancier van de meetapparatuur voert deze procedure meestal uit voor certificatie of typegoedkeuring.

De onzekerheidseis waaraan toetsing van het meetsysteem plaatsvindt, staat niet in de norm NEN-EN 14181 zelf. Artikel 5.36 van het Besluit activiteiten leefomgeving Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) (Bal) geeft aan welke onzekerheidspercentages gelden.

Kwaliteitsborgingsniveau 2 (QAL2)

Het niveau QAL2 geeft de procedures voor de periodieke kalibratie en validatie van het geautomatiseerde meetsysteem. Deze procedure geldt na installatie en uitvoering van de functionele testen. Er geldt een jaarlijkse controle.

De kalibratie bestaat uit een vijfjaarlijkse vergelijking met een afzonderlijke meting volgens de standaard referentiemethode. De kalibratie gebeurt door een serie van minimaal 15 parallelmetingen. Bij een parallelmeting meet een geaccrediteerde instantie gelijktijdig met het bedrijfsmeetsysteem. Een geaccrediteerde meetinstantie bepaalt op basis van de gegevens de kalibratielijn.

Kwaliteitsborgingsniveau 3 (QAL3)

Het bedrijf zorgt doorlopend voor de goede werking van de geïnstalleerde meetapparatuur. Het niveau QAL3 geeft hiervoor de procedure. Een bedrijf test met referentiematerialen of het geautomatiseerde meetsysteem binnen de geldende onzekerheidseis functioneert. Wanneer dat niet het geval is, vindt extra onderhoud of reparatie van het meetsysteem plaats.

Jaarlijkse controle (AST)

De jaarlijkse controle AST geeft de procedure voor het vaststellen of het geautomatiseerde meetsysteem nog steeds binnen de geldende onzekerheidseis opereert uit de QAL2-procedure.

Bij de jaarlijkse controle vinden uitgebreide functionele testen plaats. Deze controle richt zich op de toestand van de apparatuur en op procedures, zoals de voortdurende kwaliteitscontrole van het voorgaande jaar.

De norm stelt dat een ervaren testinstituut de functionele testen moet uitvoeren. Gezien de aard van de testen zijn er vaak meerdere typen organisaties bij betrokken. Denk aan kalibratielaboratoria, meetinstanties voor emissiemetingen, onderhoudsorganisaties, leveranciers en inspectieorganisaties. Het verdient daarom aanbeveling om een uitvoeringsplan op te stellen.