Zoeken in deze site

Rijksmonumentenactiviteit in de Omgevingswet

Rijksmonumenten zijn en die volgens de Erfgoedwet in het rijksmonumentenregister staan ingeschreven. De regels over de rijksmonumentenactiviteit en over staan in de Omgevingswet, het Omgevingsbesluit, het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl), het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal), het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), de Omgevingsregeling, het overgangsrecht van de Invoeringswet Omgevingswet en het Invoeringsbesluit Omgevingswet waaronder de bruidsschat.

Definitie rijksmonumentenactiviteit

De Omgevingswet definieert een rijksmonumentenactiviteit als volgt:

een activiteit inhoudende het slopen, verstoren, verplaatsen of wijzigen van een rijksmonument of een voorbeschermd rijksmonument of het herstellen of gebruiken daarvan waardoor het wordt ontsierd of in gevaar gebracht.

Voorbeschermde rijksmonumenten zijn monumenten of archeologische monumenten die nog niet in het rijksmonumentenregister staan ingeschreven. Maar waarvoor de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) het ontwerpbesluit tot aanwijzing als rijksmonument al naar de eigenaar heeft gestuurd.

De rijksmonumentenactiviteit is vergunningplichtig op grond van de Omgevingswet. Dit staat in artikel 5.1 lid 1 onder b van de Omgevingswet.

Andere activiteiten die van invloed zijn

Ook voor andere activiteiten dan de rijksmonumentenactiviteit die invloed kunnen hebben op een rijksmonument gelden regels. Het gaat dan om algemene regels in hoofdstuk 13 van het Bal. Een voorbeeld: door te bouwen in de buurt van een rijksmonument kan schade ontstaan aan een rijksmonument door bijvoorbeeld verzakking. Op grond van artikel 13.12 is het verboden om een (voorbeschermd) rijksmonument te beschadigen of te vernielen. Artikel 13.7 van het Bal bevat de specifieke zorgplicht om beschadiging en vernieling te voorkomen. De bouwactiviteit is dan ook een rijksmonumentenactiviteit.



Monument

Een monument is op grond van de Erfgoedwet een onroerende zaak die deel uitmaakt van cultureel erfgoed. Bijvoorbeeld historische gebouwen, verdedigingswerken, tuinen, parken of standbeelden.

Een voorbeeld van een historisch gebouw is een grachtenpand. Een voorbeeld van een groen monument is een historische buitenplaats of begraafplaats. Een monument kan uit meerdere onroerende zaken bestaan.

Archeologisch monument

Archeologisch monument als bedoeld in artikel 1.1 van de Erfgoedwet (Bijlage, Omgevingswet).

Artikel 1.1, Erfgoedwet verstaat onder een archeologisch monument: terrein dat deel uitmaakt van cultureel erfgoed vanwege de daar aanwezige overblijfselen, voorwerpen of andere sporen van menselijke aanwezigheid in het verleden, met inbegrip van die overblijfselen, voorwerpen en sporen.

Cultureel erfgoed

Monumenten, archeologische monumenten, stads- en dorpsgezichten, cultuurlandschappen en, voor zover dat voorwerp is of kan zijn van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties in het omgevingsplan, ander cultureel erfgoed als bedoeld in artikel 1.1 van de Erfgoedwet. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.

Artikel 1.1 van de Erfgoedwet verstaat onder cultureel erfgoed: uit het verleden geërfde materiële en immateriële bronnen, in de loop van de tijd tot stand gebracht door de mens of ontstaan uit de wisselwerking tussen mens en omgeving, die mensen, onafhankelijk van het bezit ervan, identificeren als een weerspiegeling en uitdrukking van zich voortdurend ontwikkelende waarden, overtuigingen, kennis en tradities, en die aan hen en toekomstige generaties een referentiekader bieden

Gerelateerde begrippen

  • archeologisch monument: terrein dat deel uitmaakt van cultureel erfgoed vanwege de daar aanwezige overblijfselen, voorwerpen of andere sporen van menselijke aanwezigheid in het verleden, met inbegrip van die overblijfselen, voorwerpen en sporen. De bijlage bij de Omgevingswet verwijst voor dit begrip naar artikel 1.1, Erfgoedwet.
  • monument: onroerende zaak die deel uitmaakt van cultureel erfgoed. De bijlage bij de Omgevingswet verwijst voor dit begrip naar artikel 1.1, Erfgoedwet.
  • stads- en dorpsgezicht: groepen van onroerende zaken, van algemeen belang vanwege hun schoonheid, onderlinge ruimtelijke of structurele samenhang, wetenschappelijke of cultuurhistorische waarde en in welke groepen zich een of meer monumenten bevinden. Dit staat in de bijlage bij de Omgevingswet.