Zoeken in deze site

Doelmatig afvalbeheer

Een doelmatige organisatie van het beheer van afvalstoffen is nodig voor de bescherming van de leefomgeving tegen verontreinigingen door afvalstoffen. Het Landelijk afvalbeheerplan (LAP) geeft hier invulling aan.

Doelmatig beheer gaat over functioneren organisatie

Doelmatig beheer van afvalstoffen gaat over het functioneren van de organisatie van het beheer van afvalstoffen. Onder beheer van afvalstoffen valt:

  • inzameling, vervoer, nuttige toepassing en verwijdering van afvalstoffen
  • toezicht op die handelingen en de nazorg voor stortplaatsen na sluiting
  • de activiteiten van afvalstoffenhandelaars en afvalstoffenmakelaars

Let op: onder het begrip afvalstof valt ook afvalwater.

Wat doelmatig beheer is

Doelmatig beheer is:

  • aanhouden voorkeursvolgorde voor omgaan met afvalstoffen of afvalwater
  • effectief toezicht op het beheer van afvalstoffen is mogelijk
  • het beheer van afvalstoffen is efficiënt en effectief

LAP geeft minimumstandaard voor overheden

Het Landelijk afvalbeheerplan (LAP) geeft invulling aan het doelmatig beheer van afvalstoffen. Het LAP vormt het beleidskader voor het doelmatig beheer van afvalstoffen. De minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) moet dit plan 1 keer in de 6 jaar vaststellen.

In het LAP staan de doelstellingen en uitgangspunten van het afvalstoffenbeleid. Het afvalbeheerplan bevat in ieder geval de onderwerpen die verplicht zijn op grond van de Kaderrichtlijn afvalstoffen (Kra). Het LAP en de daarin uitgewerkte voorkeursvolgorde voor het omgaan met afvalstoffen vormt voor alle overheden het toetsingskader voor omgevingsvergunningen.

Aanhouden voorkeursvolgorde voor omgaan met afvalstoffen

Een belangrijk onderdeel van doelmatig beheer van afvalstoffen is de voorkeursvolgorde voor omgaan met afvalstoffen: de afvalhiërarchie. De afvalhiërarchie staat in artikel 10.4 van de Wet milieubeheer (Wm). Het LAP werkt dit verder uit.

De voorkeursvolgorde is als volgt:

  1. preventie: voorkomen dat afvalstoffen ontstaan
  2. voorbereiding voor hergebruik
  3. recycling, te onderscheiden in
    1. recycling van het oorspronkelijke functionele materiaal in een gelijke of vergelijkbare toepassing
    2. recycling van het oorspronkelijke functionele materiaal in een niet gelijke of vergelijkbare toepassing
    3. chemische recycling
  4. andere nuttige toepassing (waaronder energieterugwinning)
  5. veilige verwijdering, te onderscheiden in:
    1. verbranden als vorm van verwijdering
    2. storten of lozen

Hierbij geldt dat de hoogwaardigste verwerking de voorkeur heeft.

De voorkeursvolgorde voor afvalwater staat in artikel 10.29a van de Wet milieubeheer.

Voorbeelden

  • Als zowel recycling als verbranding van een afvalstof mogelijk is, heeft recycling beleidsmatig de voorkeur boven verbranden.
  • Is recycling van een afvalstof op verschillende manieren mogelijk? Dan heeft 'recycling van het oorspronkelijke functionele materiaal in een gelijke of vergelijkbare toepassing' de voorkeur boven chemische recycling. Chemische recycling is het met (chemische) reacties afbreken van de afvalstof tot kleinere bouwstenen waaruit de afvalstof bestaat (polymeren, monomeren, moleculen). Doel is om deze kleinere bouwstenen te gebruiken als basischemicaliën voor nieuwe materialen.

De sectorplannen in het LAP geven invulling aan de afvalhiërarchie met een minimumstandaard. De minimumstandaard geeft aan met welke handeling in de afvalhiërarchie een afvalstof minimaal verwerkt moet worden.

LAP en vergunningverlening

Overheden moeten rekening houden met het LAP bij vergunningverlening voor een milieubelastende activiteit. De minimumstandaard uit de sectorplannen vormen hierbij een referentiepunt. Voor afvalstoffen waarvoor het LAP geen minimumstandaard kent, toetst de vergunningverlener rechtstreeks aan de afvalhiërarchie. Hierbij kunnen naast de afvalhiërarchie ook zaken als kosten of beschikbare capaciteit een rol spelen.

LAP en omgevingsplan, omgevingsverordening, waterschapsverordening

Bij het opstellen van regels in een omgevingsplan, omgevingsverordening of waterschapsverordening moet het bevoegd gezag rekening houden met het LAP en de voorkeursvolgorde voor afvalwater (artikelen 10.14 en 10.29a, Wm). Dat geldt uiteraard alleen waar het om afvalstoffen of afvalwater gaat.

Bal en doelmatig beheer van afvalstoffen

Het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) geeft op verschillende plekken invulling aan doelmatig beheer van afvalstoffen: