Asbest op het maaiveld

Handelingskader bij aantreffen asbest op het maaiveld

Is er op het maaiveld asbestverdacht materiaal aangetroffen? Dan is het verstandig om eventuele in uitvoering zijnde activiteiten (bijvoorbeeld voorgenomen maai- of graafwerkzaamheden) te staken. Het is belangrijk om eerst vast te stellen of het aangetroffen materiaal inderdaad asbesthoudend is of dat het om hechtgebonden of niet-hechtgebonden asbest gaat. Dit kan door het aangetroffen materiaal dubbelverpakt in plastic aan te leveren aan een laboratorium en te laten analyseren.

Als vastgesteld is dat het materiaal daadwerkelijk asbest is, kunnen er diverse redenen zijn om asbest van het maaiveld te verwijderen:

• het asbest kan mogelijk leiden tot (gezondheids)risico’s
• de aanwezigheid van het asbest op het maaiveld leidt niet tot risico’s, maar de situatie is simpelweg ongewenst
• op de locatie waar het asbest aanwezig is gaan bepaalde ontwikkelingen plaatsvinden, waardoor het asbest verwijderd dient te worden

Wie het asbest precies mag verwijderen is afhankelijk van de situatie. De volgende situaties kunnen hierbij worden onderscheiden:

1. relatie met een (voormalig) asbesthoudend bouwwerk
2. relatie met een bodemverontreiniging met asbest
3. overige situaties: zwerfasbest
4. asbestbrand en incidenten

Deze situaties zijn hieronder nader toegelicht.

1. Relatie met een (voormalig) bouwwerk

Het asbest is te relateren aan de aanwezigheid of voormalige aanwezigheid van een asbesthoudend bouwwerk. Als er een relatie is met een (voormalig) bouwwerk dan moet het asbest op het maaiveld geïnventariseerd worden door een gecertificeerd asbestinventarisatiebedrijf. Dit bedrijf is volgens het Certificatieschema Procescertificaten Asbestinventarisatie en Asbestverwijdering vastgesteld door de Stichting Ascert als bedoeld in artikel 1.5a, onderdeel c, van het Arbeidsomstandighedenbesluit.

Afhankelijk van de slooprisicoklasse mag het vervolgens in de meeste gevallen gesaneerd worden door een gecertificeerd asbestverwijderingsbedrijf. Alleen als het asbest in slooprisicoklasse 1 valt mag een niet-gecertificeerd bedrijf of persoon het asbest verwijderen. Hierbij moeten de minimale eisen voor slooprisicoklasse 1 gehanteerd worden.

2. Relatie met een bodemverontreiniging met asbest

Het asbest is te relateren aan een bodemverontreiniging met asbest. Mogelijk beschikt de eigenaar van de locatie of de lokale overheid (gemeente of omgevingsdienst) over een bodemonderzoeksrapport. Is er geen onderzoek beschikbaar maar bestaat het vermoeden dat er asbest in de bodem voorkomt? Dan is een bodemonderzoek volgens NEN 5707 noodzakelijk. Dit is bijvoorbeeld als het aangetroffen asbest deels op het maaiveld en deels in de bodem zit.

Uitvoering van het bodemonderzoek naar asbest moet plaatsvinden door een BRL SIKB 2000 en protocol 2018 erkende organisatie. Uit het onderzoek blijkt of de bodem wel of niet verontreinigd is met asbest. Is de bodem ook verontreinigd met asbest? Dan maakt het handpicken van het asbest op het maaiveld onderdeel uit van de sanering van de bodem op de locatie. Uitvoeren van het handpicken als voorbereiding op het saneren van de bodem vindt dan plaats door een organisatie die erkend is voor de BRL SIKB 7000 en protocol 7005. Het handpicken valt dan onder (sanerende) maatregelen behorend bij de milieubelastende activiteiten saneren van de bodem en graven in de bodem met een kwaliteit boven de interventiewaarde bodemkwaliteit.

3. Zwerfasbest

Als er geen relatie is met een bodemverontreiniging met asbest en geen relatie met een bouwwerk, dan is sprake van zwerfasbest. Voor zwerfasbest geldt dat de herkomst onbekend is. De kans is aanwezig dat dit asbest toch gerelateerd is aan een voormalig bouwwerk. Daarom wordt voor zwerfasbest dezelfde werkwijze voorgeschreven als voor asbest dat een relatie heeft met een (voormalig) bouwwerk.

4. Asbestbrand en -incidenten

Asbest kan op het maaiveld belanden door incidenten waaronder asbestbranden. De aanpak daarvan staat beschreven op de pagina asbestbrand en -incidenten