Spelregels particuliere verwijdering asbesthoudend materiaal
In bepaalde gevallen mogen particulieren kleine oppervlakken asbest zelf verwijderen. In het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) (paragraaf 7.1.3) staan hier strikte voorwaarden voor. U moet de verwijdering of sloop melden bij de gemeente. Ook bij het inleveren van asbesthoudend materiaal moet u zich houden aan regels. Voor zowel het verwijderen of het inleveren van asbest moet u een sloopmelding doen in het Omgevingsloket.
Onderstaande stappen helpen bij de voorbereiding van het asbest verwijderen en afvoeren.
Stap 1. Bent u een particulier?
De uitzondering voor asbestverwijdering door particulieren wordt in de wet genoemd: 'geen verwijdering in het kader van de uitoefening van een beroep of bedrijf'. De particulier mag geen hulp vragen aan een aannemer of andere professional bij de verwijdering. Een agrariër is trouwens geen particulier voor zijn bedrijfsgebouwen.
Stap 2. Hoe weet u of u te maken heeft met asbesthoudend materiaal?
Alleen met een laboratoriumanalyse kunt u vaststellen of een materiaal of product asbest bevat. Wel is het mogelijk materialen met asbest in woningen te herkennen. Wilt u weten of er asbest in uw eigen huis of andere type gebouw aanwezig is? Laat dan een asbestinventarisatie door een gecertificeerd asbestinventarisatiebureau uitvoeren.
Bekijk voorbeelden van asbesttoepassingen zodat u asbesthoudende materialen herkent en kijk in de Asbestwegwijzer waar mogelijk asbest is toegepast. De pagina Asbestverwijdering stap voor stap kan u ook op weg helpen.
Let op: de regels die hier beschreven staan, gaan ook op voor losse asbesthoudende voorwerpen en materiaal dat op asbest lijkt.
Stap 3. Onder welke voorwaarden mag een particulier asbest verwijderen?
1. Een particulier mag maximaal 35 m2 asbesthoudend materiaal uit een gebouw verwijderen.
Het gaat erom dat het totaal niet meer dan 35 m2 asbesthoudend materiaal is. Het is niet de bedoeling dat een particulier bijvoorbeeld bij een groot dak eerst 35 m2 zelf verwijdert en de rest door een gecertificeerd bedrijf laat doen.
2. Een particulier mag asbesthoudend plaatmateriaal (zoals golfplaten)
WEL verwijderen:
- alleen als de platen geschroefd zijn.
De asbestplaten zijn met schroeven bevestigd en makkelijk los te schroeven. - alleen als de platen in zijn geheel verwijderd kunnen worden.
Een asbestplaat mag niet worden gebroken of gezaagd, omdat dit vezelemissie (uitstoot) veroorzaakt. Deze vezelemissie veroorzaakt namelijk blootstelling aan asbest. Zaag of breek de asbestplaten dus niet, ook niet omdat ze dan makkelijker te verpakken zijn. - alleen als de asbestplaten niet verweerd of kapot zijn.
De asbestvezels van platen moeten hechtgebonden zijn. Hechtgebonden noemen we de asbestmaterialen waarin de vezels stevig in een dragermateriaal verankerd zitten. Als het materiaal in goede staat verkeert en niet wordt bewerkt of gesloopt, komen er nauwelijks vezels vrij.
NIET verwijderen
- als de asbestplaten zijn gespijkerd, gelijmd of geniet.
Soms zijn asbestplaten bevestigd met spijkers of nieten. Of ze zijn gelijmd. Het risico op het vrijkomen van vezels is bij deze bevestigingsmethoden te groot. - als de asbestplaten verweerd of kapot zijn.
Een particulier mag geen verweerde of kapotte asbestplaten verwijderen. De asbestvezels in deze platen zijn niet meer hechtgebonden. Ze zitten niet meer in het cement vast. Het risico op emissie van vezels bij het verwijderen is dan te groot. Het verwijderen mag dan alleen door een gecertificeerd bedrijf gebeuren. Een asbestinventarisatiebureau kan bepalen of vezels hechtgebonden zijn.
3. Een particulier mag asbesthoudende vloertegels en niet-gelijmde, asbesthoudende vloerbedekking
WEL verwijderen
- alleen als de vloerbedekking of vloertegels in zijn geheel verwijderd kunnen worden.
De vloerbedekking mag niet worden gebroken, omdat dit vezelemissie (uitstoot) veroorzaakt. Deze vezelemissie veroorzaakt namelijk blootstelling aan asbest. Zaag of breek de vloerbedekking dus niet, ook niet omdat ze dan makkelijker te verpakken zijn. - alleen als de asbestvezels 'hechtgebonden' zijn.
Hechtgebonden noemen we de asbestmaterialen waarin de vezels stevig in een dragermateriaal verankerd zitten. Als het materiaal in goede staat verkeert en niet wordt bewerkt of gesloopt, komen er nauwelijks vezels vrij.
NIET verwijderen
- als de vloerbedekking of vloertegels gelijmd zijn.
Het risico van vrijkomen van asbestvezels bij het lostrekken van de vloerbedekking is te groot. - als de vloerbedekking of vloertegels niet in zijn geheel verwijderd kunnen worden.
Als de vloerbedekking in delen moet worden verwijderd, is het risico van vrijkomen van asbestvezels groot. - als de asbestvezels niet vastzitten aan de vloerbedekking.
Dit noemen we 'niet-hechtgebonden'. Denk daarbij aan asbest in de onderlaag van oud vloerzeil. Asbestvezels kunnen dan makkelijk vrijkomen en vormen een risico voor de gezondheid.
4. Een particulier mag dakleien
NIET verwijderen
- Omdat dakleien aan de bovenkant vaak zijn vastgespijkerd, is de kans op breuk te groot.
5. Een particulier mag asbest bij een woning of een bijgebouw dat staat op erf van de woning
WEL verwijderen
- uit een gebouw dat een particuliere woonfunctie heeft (zoals een eengezinswoning of appartement);
- uit een gebouw dat een nevenfunctie (zonder bedrijfsfunctie) heeft bij die woning. Bijvoorbeeld bij een tuinhuisje.
NIET verwijderen
- uit een gebouw dat geen woonfunctie heeft. Zoals een kantoor of een bijgebouw dat in gebruik is voor bedrijfsmatige activiteiten, zoals een schoonheidssalon of een administratiekantoor.
Stap 4. Denk aan uw veiligheid bij het verwijderen van asbest
Voor het veilig verwijderen van asbest bestaat geen blauwdruk. Iedere situatie is anders. Een particulier moet dus zelf bepalen of hij in staat is het werk uit te voeren. Milieu Centraal heeft daar 2 filmpjes over gemaakt.
Stap 5. Wat zijn de regels voor het inleveren van asbesthoudend of asbestgelijkend materiaal?
1. Inleveren bij de milieustraat
Asbesthoudend materiaal dat u zelf heeft verwijderd, kunt u inleveren bij de milieustraat (gemeentewerf). Ook losse asbesthoudende voorwerpen en materialen die op asbest lijken, dient u daar in te leveren.
Sommige kleinere milieustraten hebben geen innamepunt voor asbest. Dan wordt u naar een andere milieustraat doorgestuurd. Soms kunt u bij de milieustraat (mogelijk tegen betaling) verpakkingsmateriaal krijgen.
2. Asbest goed verpakken
U moet de asbestmaterialen altijd goed verpakt aanleveren, in niet-luchtdoorlatend verpakkingsmateriaal van zodanige dikte en sterkte dat het niet scheurt. Onverpakt asbest wordt geweigerd bij een gemeentelijk inzamelpunt. Bij het uitladen van asbesthoudend materiaal mag het personeel niet assisteren.
3. Acceptatievoorwaarden voor inleveren van asbesthoudend materiaal
Informeer eerst bij uw gemeente
Gaat u asbesthoudend of asbestgelijkend materiaal inleveren? Informeer dan eerst bij uw gemeente wat de regels zijn rondom het aanbieden van asbesthoudend materiaal, het formulier (afschrift van de melding van asbestverwijdering) en/of de acceptatievoorwaarden van de milieustraat. Uw gemeente kan u verder informeren over de lokale regels.
Vraagt uw gemeente om een bewijs van melding bij het Omgevingsloket? Lees onderaan deze pagina bij stap 7 hoe u een melding doet in het Omgevingsloket.
Gemeentelijke milieustraten stellen vaak acceptatievoorwaarden voor het inleveren van asbesthoudend afval. Een veelvoorkomende voorwaarde is dat bij het aanbieden van het afval een bewijs van melding bij het Omgevingsloket moet worden overlegd. Zonder een dergelijk bewijs (soms ook akkoordbrief genoemd) wordt asbesthoudend afval, een asbesthoudend voorwerp of asbestgelijkend materiaal bij een milieustraat niet geaccepteerd.
In de praktijk houdt dit in dat particulieren vaak een sloopmelding moeten indienen via het Omgevingsloket. Er zijn ook gemeenten die het afvoeren van asbesthoudend materiaal of asbestgelijkend materiaal zonder sloopmelding toestaan. De gemeente (bevoegd gezag) bepaalt hoe zij het afvoeren van asbesthoudende materialen en voorwerpen willen reguleren.
Inleveren losse asbesthoudende voorwerpen en asbestgelijkend materiaal
Bij de milieustraat kunt u ook (goed verpakte) losse voorwerpen inleveren, bijvoorbeeld asbesthoudende bloembakken. Ook al is er geen sprake van sloop, u dient voor losse asbesthoudende voorwerpen ook een melding van asbestverwijdering (sloopmelding) te doen.
Materiaal dat op asbest lijkt (bijvoorbeeld asbestvrije golfplaten) behandelt een milieustraat als asbest. Ook voor dit materiaal geldt dus de eis dat u het goed verpakt aanlevert. Het vrijkomende asbesthoudende materiaal moet gescheiden van ander afval worden ingeleverd bij de milieustraat. Vraagt uw gemeente om een bewijs van melding bij het Omgevingsloket. Dan moet u ook voor het inleveren van asbestgelijkend materiaal een melding doen.
Stap 6. Wanneer doet u een melding dat u asbest gaat slopen of inleveren?
Heeft uw gemeente de regel dat er voor het slopen of inleveren van asbesthoudende (losse) materialen en asbestgelijkende materialen een melding gedaan moet worden? Dan dient u voordat u asbest gaat slopen of asbest gaat inleveren bij de milieustraat in het Omgevingsloket een sloopmelding en een start- en eindmelding te doen (zie stap 7).
- 1 week voordat u gaat slopen: sloopmelding
Een particulier moet een week voordat hij met de verwijdering van de asbest start, een melding doen bij de gemeente. - Ten minste 2 dagen voor het daadwerkelijk slopen: startmelding
Na de eerste melding moet ook ten minste 2 dagen voor het daadwerkelijke begin van de verwijdering een melding worden gedaan. - Eerste werkdag na afronding van de sloopwerkzaamheden: eindmelding
Als laatste moet u op de eerste werkdag ook melden dat de werkzaamheden zijn beëindigd.
Stap 7. Melding doen in het Omgevingsloket
- Log in (verwijst naar een andere website) bij het Omgevingsloket.
- Start een nieuw project of open uw eerdere project via Mijn Omgevingsloket.
- In stap 3 van het Omgevingsloket kiest u de activiteit 'Slopen van een bouwwerk of gedeelte daarvan of asbest verwijderen – Melding (Rijk)'.
- Onder het kopje 'Slopen of Asbest verwijderen' kiest u voor 'Asbest verwijderen'.
- Kies daarna voor de optie 'Particulier'.
- Vul de rest van het formulier in.
De melding komt dan automatisch bij uw gemeente terecht.
Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)
Het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) is één van de 4 algemene maatregelen van bestuur (AMvB's) onder de Omgevingswet. Het Bbl bevat regels over bouwwerken.