Belangen en geluid
Geluid hoort bij het leven en heeft grote invloed op de kwaliteit van de fysieke leefomgeving. We genieten ervan, bijvoorbeeld van muziek of een gesprek. Anderzijds ergeren we ons aan geluid, bijvoorbeeld aan verkeer of bedrijvigheid. Bovendien maakt teveel geluid ziek. Hieronder staat een aantal belangen waarbij geluid een belangrijke rol speelt.
Leefmilieu
De passende geluidskwaliteit hangt af van het type omgeving. De ervaring van de omgeving hangt samen met de verwachting van de gebruikers. Natuurlijke geluiden of stilte kunnen de beleving van de omgeving positief beïnvloeden.
Een centrumgebied is levendig, daarbij past rumoer. Op een plein in de stad hoort het geluid van een draaiorgel en een paar dagen per jaar een kermis. Ook een bedrijventerrein is rumoerig, maar met een andere klank dan in het centrum. In een woonwijk past rust, vooral 's nachts. Overdag past juist het geluid van spelende kinderen in een woonwijk.
Gezondheid
Geluid kan de kwaliteit van bijvoorbeeld slapen, converseren en concentreren beïnvloeden. Mensen ervaren dit soort geluidsoverlast als negatief voor hun welzijn.
Langdurige blootstelling aan geluid kan ook nadelige gezondheidseffecten hebben. Zoals een verhoogde kans op hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat langdurige blootstelling aan geluid kan leiden tot cognitieve effecten, zoals verminderde leesvaardigheid bij schoolkinderen.
Maatschappelijke wensen
Vaak is geluid een onbedoeld effect van gebruik van de fysieke leefomgeving, bijvoorbeeld voor verkeer of een bedrijf. Gebruik van de leefomgeving voorziet natuurlijk wel in een maatschappelijke behoefte. Bij ander gebruik van de leefomgeving is geluid een onderdeel van de gewenste beleving. Dit speelt bij de kermis, een concert, maar ook bij motorsporten.
Het voorkomen van geluid is vaak niet mogelijk. Het beperken van de negatieve impact van geluid is vaak lastig. Het beperken van geluid is vooral nodig als de wensen voor het leefmilieu en de gezondheid botsen met het geluidseffect van gewenste gebruik van de leefomgeving.
Veiligheid
Bij ongevallen of ongewenste voorvallen speelt geluid een belangrijke rol. Als alarmering voor gevaar of als middel om de hulpverlening goed te laten verlopen (bijvoorbeeld sirenes van politie en brandweer).