Terugblik Geluid en Schakeldag 2023
Hebt u de sessies over geluid op de Schakeldag op 30 oktober gemist? Dit zijn een paar belangrijke boodschappen van die dag.
Vind regels over geluid
- Bijna alle eisen over geluid staan of hebben hun grondslag in het omgevingsplan. Het omgevingsplan bestaat op 1 januari uit een tijdelijk deel (bruidsschat omgevingsplan, ruimtelijke regels en een paar onderdelen uit de gemeentelijke verordening). Vanaf 1 januari kan de gemeente het tijdelijk deel vervangen door het nieuw deel omgevingsplan. De eisen over geluid in de bruidsschat omgevingsplan zijn overigens inhoudelijk gelijk aan die uit het Activiteitenbesluit.
Uitgeschreven tekst afbeelding Regels over geluid.
De figuur beeldt een tijdlijn uit in 4 tijdvakken. De situatie voor 1 januari 2024, op 1 januari 2024, de periode na 1 januari 2024 tot aan 31 december 2031 en de periode vanaf 1 januari 2032.
Het eerste tijdvak voor inwerkingtreding geeft aan waar regels voor geluid staan. Dat is in de Rijksregels, waaronder de Wet geluidhinder, Wet ruimtelijke ordening, het Activiteitenbesluit, Bouwbesluit etc. Regels over geluid staan ook in de ruimtelijke plannen en de gemeentelijke verordeningen.
Het tweede tijdvak geeft een standstill aan op 1 januari 2024. Regels over geluid staan dan in het Bkl, Bal en Bbl, in het tijdelijk deel omgevingsplan, dat bestaat uit de bruidsschat, ruimtelijke plannen en delen van de gemeentelijke verordening, en in een deel van gemeentelijke verondering dat geen onderdeel is van het tijdelijk deel omgevingsplan.
Het derde tijdvak geeft de overgangsperiode aan na 1 januari 2024. Het Bkl, Bal en Bbl blijven gelijk, maar het tijdelijk deel omgevingsplan zal langzaam veranderen naar een nieuw deel omgevingsplan dat door lokale besluitvorming tot stand is gekomen.
Het laatste tijdvak geeft aan waar de regels over geluid zijn te vinden na de overgangsperiode. Dat is in het Bkl, Bal, Bbl, Omgevingsplan en de gemeentelijke verordening.
- Het blijkt niet alleen uit de bruidsschat omgevingsplan of een bedrijf is toegelaten op een locatie. Ook in de ruimtelijke besluiten (bijvoorbeeld of een activiteit mag en het past binnen de milieucategorie in het bestemmingsplan) en kunnen er voorschriften gelden van voor de inwerkingtreding.
- Voor veel situaties geldt overgangsrecht. Dit staat in bijvoorbeeld in hoofdstuk 12 van het Besluit kwaliteit leefomgeving, maar ook in de Invoeringswet (Staatsblad 2020, 172), de Aanvullingswet geluid (Staatsblad 2020, 83) en het Aanvullingsbesluit geluid (Staatsblad 2020, 557), die aangevuld of gewijzigd zijn met Verzamelbesluiten. Hierdoor hoeven bestaande bedrijven niet ineens aan strengere eisen te voldoen.
Geluid borgen in het nieuw deel omgevingsplan
- De bescherming tegen geluid door een activiteit in het omgevingsplan is nieuw. Dat betekent dat de gemeente de voorwaarden voor geluid niet meer koppelt aan bedrijf zelf, maar aan een activiteit op een locatie.
- Voorwaarden die de gemeente noodzakelijk vindt voor het bereiken aanvaardbaar geluid moet zij borgen in regels in het omgevingsplan. De eisen in het Bkl bieden hiervoor ruimte.
- Veel gemeenten hebben al geluidbeleid voor omgaan met deze afwegingsruimte. Dit beleid kan het bevoegd gezag gebruiken als het besluit dan voldoet aan de Omgevingswet en onderliggende AMvB’s en regeling.
- De regels in het omgevingsplan zorgen voor een aanvaardbaar geluid door elke activiteit en geluidbronsoort, inclusief een binnenplanse maatwerkbevoegdheid of een vergunningplicht. Dit wordt dus níet geregeld in de omgevingsvergunning milieubelastende activiteiten.
- Kies bewust welke voorbeeldregels bruikbaar zijn bij het maken van nieuwe regels in het omgevingsplan. Borgt deze regel de voorwaarde die het bevoegd gezag nodig vindt? Zorg dat duidelijk is voor welke activiteiten op welke locatie een regel geldt.
Voorbereiden op de meest voorkomende situaties
- De regels over geluid zijn makkelijker te begrijpen door ze toe te passen in een situatie waar u vaak mee te maken heeft of krijgt. Weet wat er speelt binnen de gemeente, zodat u beter voorbereid bent op wat u gaat doen.
- Werk samen met andere thema’s en planjuristen in het proces van aanleiding tot besluit in een buitenplanse situatie. Zorg dat u het lokale bestuur goed kunt adviseren over een evenwichtige toedeling van functies aan locaties, een gezonde leefomgeving en de aanvaardbaarheid van geluid. Samen een werkwijze ontwikkelen voor ruimtelijke inpassing en borgen is verstandig. Veel gemeenten en omgevingsdiensten maken die al.
En wist u ook dat…
- ... het geluidaandachtsgebied voor lokale (spoor)wegen wordt gebaseerd op vaste afstanden. Dat staat in artikel 17.5 van de Omgevingsregeling. Het geluidaandachtsgebied is niet afhankelijk van de waarde van de basisgeluidemissie en staat ook niet in het omgevingsplan.
- ...de verplichting tot het vastleggen van een basisgeluidemissie voor lokale (spoor)wegen is uitgesteld tot een later tijdstip. Het is overigens wel mogelijk om de basisgeluidemissie vanaf 1 januari 2024 vast te leggen. Houd hierbij ook rekening met eerdere berichtgeving over de bestuurlijke afspraken van VNG, UvW en IenW
- ...een bedrijf (degene die een activiteit verricht) op 1 januari moet voldoen aan het omgevingsplan, tenzij overgangsrecht van toepassing is. Een bedrijf hoeft niet aan de standaardwaarden te voldoen die in het Besluit kwaliteit leefomgeving staan.
- ...het gezamenlijk geluid alleen wordt gebruikt als vertrekpunt voor het bepalen van de benodigde geluidwering. Bij de beoordeling van geluid bij meer geluid dan de standaardwaarde gebruikt het bevoegd gezag het gecumuleerd geluid.
- ...u tot 2032 de tijd hebt om de ruimtelijke regels en de milieuregels te integreren tot 1 omgevingsplan. Gebruik de tijd om een samenhangende lokale regelgeving te komen. In de tussentijd hoeft een aanpassing alleen wanneer een ontwikkeling niet binnen het tijdelijk deel van het omgevingsplan past.