Instructieregels toelaten geluidgevoelig gebouw in een geluidaandachtsgebied

Toepassingsbereik: situaties waarbij instructieregels gelden

Het bevoegd gezag beoordeelt het geluid bij toelaten van een geluidgevoelig gebouw in het omgevingsplan. Bij het toelaten van een geluidgevoelig gebouw in een geluidaandachtsgebied gelden instructieregels. De volgende geluidbronsoorten hebben een aandachtsgebied: rijkswegen, provinciale wegen, gemeentewegen, waterschapswegen, hoofdspoorwegen, lokale spoorwegen en industrieterreinen.

Toelaten kan ook een aanpassing zijn van bestaande regels in het omgevingsplan, zoals bijvoorbeeld het wijzigen van het beschermingsniveau of de functie van een gebouw. Een geluidgevoelig gebouw (Bijlage 1 Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl)) is een:

• gebouw met een woonfunctie
• gebouw met een onderwijsfunctie
• gebouw voor kinderopvang met bedden
• gebouw voor gezondheidszorg met bedden

De waarden en eisen in de instructieregels voor het bereiken van een aanvaardbaar geluid in artikel 5.78s lid 3 t/m 5 Bkl gelden op de gevel van een geluidgevoelig gebouw die langer dan 10 jaar toegelaten is (artikel 5.78 lid 2 Bkl).

Tip - Houd rekening met aanvaardbaarheid bij het toelaten van een tijdelijk geluidgevoelig gebouw in een geluidaandachtsgebied

Het bevoegd gezag past de instructieregels toe bij het vaststellen van een omgevingsplan, omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit of een projectbesluit.

Waarden en eisen voor beschermen gezondheid en milieu

Het bevoegd gezag houdt bij het toelaten van een geluidgevoelig gebouw in een geluidaandachtsgebied altijd rekening met het belang van het beschermen van de gezondheid en het milieu. Hiervoor bevat het Bkl een systematiek met waarden en eisen waarbinnen het bevoegd gezag de aanvaardbaarheid van geluid beoordeelt (artikel 5.78s Bkl).

Meer informatie over deze afwegingsystematiek is te vinden op de pagina ‘Systematiek beoordelen van geluid bij toelaten activiteit, (spoor)weg, industrieterrein of geluidgevoelige gebouw’.

De waarden

Het Besluit kwaliteit leefomgeving bevat standaardwaarden en grenswaarden voor geluid door een geluidbronsoort op een geluidgevoelig gebouw. Deze waarden zijn van toepassing op het geluid door alle geluidbronnen van een geluidbronsoort. De waarden die bij het toelaten van een geluidgevoelig gebouw voor de 7 geluidbronsoorten gelden, staan in de onderstaande tabel.

Voldoen aan de standaardwaarde is de hoofdregel (artikel 5.78t Bkl). Als het geluid op een geluidgevoelig gebouw voldoet aan de standaardwaarde, is het geluid in ieder geval aanvaardbaar en de kans op gezondheidsschade klein. Het bevoegd gezag mag meer geluid dan de standaardwaarde als aanvaardbaar beoordelen. Het besluit moet dan voldoen aan de eisen uit de instructieregels (artikelen 5.78u tot en met 5.78ad Bkl).

Waar de waarden gelden

Op grond van artikel 5.78 lid 3 Bkl bepaalt het omgevingsplan dat de waarden gelden:

• op een geluidgevoelig gebouw:
  • op de gevel, als het gaat om een aanwezig geluidgevoelig gebouw
  • op de locatie waar een gevel mag komen, als het gaat om een nieuw te bouwen geluidgevoelig gebouw
• op de begrenzing van de locatie voor het plaatsen van een woonschip of woonwagen en
• in geval van een binnenwaarde, in een geluidgevoelige ruimte

Onderwijs en kinderdagverblijf

Het is mogelijk dat in het omgevingsplan het gebruik van een gebouw voor onderwijs of kinderdagverblijf niet is toegelaten in de avond en/of nachtperiode. De standaardwaarde voor L_night geldt in dat geval niet. In plaats van L_den leest u dan in de tabel:

• L_de, als het omgevingsplan gebruik in de nachtperiode uitsluit
• L_day, als het omgevingsplan gebruik in de avond- en nachtperiode uitsluit

Uitgangspunt hoeveelheid geluid

Het geluid door een geluidbronsoort is het geluid door alle wegen of spoorwegen of industrieterreinen die bij die geluidbronsoort horen (bijlage 1 Bkl). Dat betekent bijvoorbeeld dat het geluid van een provinciale weg het geluid is van alle relevante provinciale wegen samen. Het uitgangspunt voor de hoeveelheid geluid staat in de volgende tabel.

* _{geluid door gemeentewegen en lokale spoorwegen samen als dat geluid bij vastleggen van de basisgeluidemissie bij elkaar is opgeteld (artikel 5.78a lid 3 Bkl)}

De verdere regels voor het bepalen van het geluid staan in de Omgevingsregeling. Op de pagina ‘Vindplaats regels over geluidonderwerpen in de Omgevingswet’ staat per geluidonderwerp de vindplaats van onder meer de regels over meten en rekenen.

De eisen bij meer geluid dan de standaardwaarde

Bij geluid tussen de standaardwaarde en de grenswaarde vindt een bestuurlijke afweging plaats. Bij deze afweging geldt een aantal eisen. Geluid boven de grenswaarde is niet toegestaan, behoudens enkele uitzonderingen.

Geluid tot en met grenswaarde

Het bevoegd gezag kan alleen geluid tot en met de grenswaarde op de gevel van een geluidgevoelig gebouw toestaan als ze:

1. Geen geluidbeperkende maatregelen kan treffen om aan de standaardwaarde te voldoen (artikel 5.78u, lid 1a Bkl).
2. De overschrijding van de standaardwaarde zoveel mogelijk heeft beperkt door het treffen van geluidbeperkende maatregelen (artikel 5.78u, lid 1 onder b Bkl). Het betrokken bestuursorgaan voorkomt een toename van het geluid zoveel mogelijk (inspanningsverplichting).
3. Bij voorwaarde 1 en 2 geluidbeperkende maatregelen overweegt die financieel doelmatig zijn en tegen het treffen geen overwegende bezwaren van stedenbouwkundige, verkeerskundige, vervoerskundige, landschappelijke of technische aard bestaan (artikel 5.78u, lid 2 Bkl).
4. Het gecumuleerd geluid beoordeelt (artikel 5.78ac Bkl).
5. Het gezamenlijk geluid bepaalt (artikel 5.78ad Bkl).
6. Het belang van het beschermen van de gezondheid door een geluidluwe gevel bij het overwegen van geluidbeperkende maatregelen betrekt (5.78ab lid 1 Bkl).

Meer geluid dan de grenswaarde in specifieke (steden)bouwkundige situaties

In onderstaande vier specifieke situaties kan het bevoegd gezag een overschrijding van de grenswaarde op geluidgevoelige gebouwen onder voorwaarden toelaten.

1. Vervangende nieuwbouw (artikel 5.78v Bkl): toelaten geluidgevoelig gebouw op een locatie ter vervanging van bestaand geluidgevoelig gebouw. Hierbij gelden de volgende voorwaarden:
   • Een wezenlijke toename van het aantal geluidgevoelige gebouwen met meer geluid dan de grenswaarde mag niet.
   • Het geluid ligt niet meer dan 5 dB boven de grenswaarde.
2. Functiewijziging (artikel 5.78w Bkl): toelaten geluidgevoelig gebouw door wijziging van een gebruiksfunctie van een bestaand gebouw dat geen geluidgevoelig gebouw is. Hierbij geldt de volgende voorwaarde:
   • Het geluid ligt niet meer dan 5 dB boven de grenswaarde.
3. Zeehavengebonden activiteiten (artikel 5.78x Bkl): toelaten geluidgevoelig gebouw in het geluidaandachtsgebied van een industrieterreinen waarop zeehavengebonden activiteiten noodzakelijkerwijs in de openlucht worden verricht. Hierbij gelden de volgende voorwaarden:
   • Het geluid op het gebouw wordt in belangrijke mate bepaald door die zeehavengebonden activiteiten.
   • Het gebouw wordt in 1 van de volgende situaties toegelaten:
     • in het kader van een herstructurering of planmatige verdichting van een op het tijdstip van vaststellen van het omgevingsplan bebouwd gebied met overwegend gebouwen met een woonfunctie of
     • aansluitend op een op het tijdstip van vaststellen van het omgevingsplan aaneengesloten gebied met overwegend gebouwen met een woonfunctie en
     • slechts sprake is van een beperkte uitbreiding van dat gebied of in een gebied dat wordt getransformeerd.
   • Het geluid ligt niet meer dan 5 dB boven de grenswaarde.
4. Niet-geluidgevoelige gevel met bouwkundige maatregelen (artikel 5.78y Bkl): bouwkundige maatregelen kunnen treffen aan de gevel van het geluidgevoelige gebouw. Hierbij gelden de volgende voorwaarden:
   • De gevel bestaat uit een uitwendige scheidingsconstructie die geen te openen delen bevat anders dan een gemeenschappelijke doorgang. Het gaat hierbij doorgaans om deuren die door gebruikers van meerdere appartementen worden benut. Een voor- of achterdeur van een woning is geen gemeenschappelijke doorgang als bedoeld in dit artikel, of
   • Bouwkundige maatregelen borgen dat het geluid op de te openen delen in de uitwendige scheidingsconstructie die direct grenzen aan een verblijfsgebied niet hoger is dan de grenswaarde.
   • In het omgevingsplan wordt vastgelegd dat de gevel waarvoor bouwkundige maatregelen zijn geborgd een niet-geluidgevoelige gevel met bouwkundige maatregelen is.

Toelaten van een geluidgevoelig gebouw in deze vier specifieke situaties kan alleen als het bevoegd gezag:

1. geen geluidbeperkende maatregelen kan treffen om aan de grenswaarde te voldoen (artikel 5.78z, lid 1 onder a Bkl)
2. de overschrijding van de grenswaarde zoveel mogelijk heeft beperkt door het treffen van geluidbeperkende maatregelen (artikel 5.78z, lid 1 onder b Bkl). Het betrokken bestuursorgaan voorkomt een toename van het geluid zoveel mogelijk (inspanningsverplichting).
3. bij voorwaarde 1 en 2 geluidbeperkende maatregelen overweegt die financieel doelmatig zijn en tegen het treffen geen overwegende bezwaren van stedenbouwkundige, verkeerskundige, vervoerskundige, landschappelijke of technische aard bestaan. (artikel 5.78z, lid 2 Bkl)
4. rekening houdt met het belang van het beschermen van de gezondheid door een geluidluwe gevel (5.78ab lid 2 ).
5. het gecumuleerd geluid beoordeelt (artikel 5.78ac Bkl)
6. het gezamenlijk geluid bepaalt (artikel 5.78ad Bkl).

Meer geluid dan de grenswaarde

Als zwaarwegende belangen dat rechtvaardigen kan het bevoegd gezag in een uitzonderlijk geval meer geluid dan de grenswaarde toestaan. Gelet op ingrijpende karakter van deze hoeveelheid geluid mag dit alleen als het bevoegd gezag:

1. Vindt dat zwaarwegende economische belangen of zwaarwegende andere maatschappelijke belangen dat rechtvaardigen (artikel 5.78aa lid 1 onder a Bkl).
2. Geen andere maatregelen kan treffen om aan de grenswaarde te voldoen dan geluidbeperkende maatregelen die financieel doelmatig zijn en daartegen geen overwegende bezwaren van stedenbouwkundige, verkeerskundige, vervoerskundige, landschappelijke of technische aard bestaan (artikel 5.78aa lid 1 onder b Bkl). Het bevoegd gezag moet ook niet doelmatige maatregelen voor voldoen aan de grenswaarde in hun afweging betrekken.
3. Rekening houdt met het belang van een geluidluwe gevel (5.78ab lid 2 Bkl)
4. Het gecumuleerd geluid beoordeelt (artikel 5.78ac Bkl)
5. Het gezamenlijk geluid bepaalt (artikel 5.78ad Bkl).

Kiest het bevoegd gezag voor het toestaan van meer geluid dan de grenswaarde? Dan legt zij de gevel waarop de grenswaarde wordt overschreden in het omgevingsplan vast als niet-geluidgevoelige gevel (artikel 5.78aa lid 2 Bkl).