Spoorweginfrastructuur
Klimaatverandering heeft op verschillende manieren invloed op het spoorwegsysteem. Zo kunnen extreme buien ervoor zorgen dat spoorinfrastructuur en stations onder water komen te staan. Daarnaast kunnen door hoge temperaturen de technische installaties oververhit raken wat kan leiden tot storingen voor het treinverkeer. Ook is er een verhoogde kans op spoorspanning wat resulteert in knikken in de rails. Ten slotte kan droogte bodemdaling tot gevolg hebben. Bodemdaling kan weer leiden tot ongelijke verzakkingen van het spoor of perrons. Op deze pagina wordt ingegaan op de aanpak.
Klimaatadaptatie per mobiliteitssysteem: Spoorwegen
Net als Rijkswaterstaat heeft ProRail de 3 stappen van klimaatstresstest, risicodialoog en uitvoeringsagenda doorlopen. ProRail heeft daarnaast een eigen ProRail | klimaateffectatlas (2023). Deze geeft inzicht in de mogelijke gevolgen van klimaatverandering voor het spoor en behandelt de thema's wateroverlast, hitte, droogte, overstromingen, stormwinden en onweer.
In de Uitvoeringsagenda Klimaatadaptatie Hoofdspoorweginfrastructuur zijn de stappen beschreven die het ministerie Infrastructuur en Waterstaat en ProRail de komende jaren zetten om de hoofdspoorweginfrastructuur klimaatbestendiger te maken.
De strategie is samen te vatten in de volgende 4 handelingsperspectieven en voorkeursvolgorde:
- voorkomen dat klimaatverandering gevolgen heeft
- beperken van de gevolgen
- accepteren van de gevolgen
- herstellen nadat een gebeurtenis heeft plaatsgevonden
De afgelopen jaren zijn er al enkele klimaatadaptatie-maatregelen gerealiseerd die de gevolgen van klimaatverandering moeten beperken, zoals:
- het verbeteren van hemelwaterafvoer (van verhard naar groen)
- verbeterde drainage
- het terugdringen van verstening door aanleg van groenvoorzieningen
- duurzame beplanting
- hittebestendig maken van technische ruimten
- natuurlijke verkoeling van plekken waar zich veel reizigers bevinden
Spoorwegbeheerder ProRail gebruikt daarnaast in nieuwe projecten haar eigen Handreiking Klimaatadaptatie ProRail (2019). De handreiking bestaat uit 2 onderdelen. Met het 1e deel kunnen de mogelijke gevolgen van klimaatverandering voor een project in kaart worden gebracht aan de hand van een scorebord. In het 2e deel worden de maatregelen en kansen verkend. Beide onderdelen geven uiteindelijk input om in een project een ambitie voor klimaatadaptatie op te stellen.