NIBM-tool

Inhoud

• NIBM-tool downloaden
• Doel van de NIBM-tool
• Toepassingsbereik NIBM-tool
• Uitkomsten NIBM-tool
• Rekenmethode
• Invoergegevens NIBM-tool
• Twee voorbeelden
• Jaarlijkse actualisatie

Doelen van de NIBM-tool

De NIBM-tool is ontwikkeld met de volgende doelen:

• op eenvoudige wijze bepalen of een plan NIBM bijdraagt aan de concentratie van NO₂ en PM₁₀ in de buitenlucht
• beperken van de onderzoekslast bij kleinere projecten
• vaststellen van het maximaal aantal extra voertuigbewegingen, dat niet zal leiden tot een concentratietoename die groter is dan de NIBM-grens

Toepassingsbereik NIBM-tool

Voor het gebruik van de NIBM-tool is alleen het extra aantal voertuigbewegingen en het aandeel vrachtverkeer nodig. Voor de overige invoergegevens gaat de NIBM-tool uit van worst-case-omstandigheden. Met deze beperkte invoergegevens wordt vastgesteld of een plan NIBM is.

De NIBM-tool berekent alleen de effecten van extra verkeer op binnenstedelijke (gemeentelijke) wegen die vallen binnen het toepassingsbereik van SRM-1. De NIBM-tool is niet geschikt voor situaties waarbij bijvoorbeeld een nieuwe bomenrij wordt geplaatst of de snelheid van het wegverkeer wordt aangepast.

Uitkomsten NIBM-tool

De NIBM-tool geeft aan hoeveel een activiteit of project bijdraagt aan de luchtverontreiniging en of dit wel of niet onder de NIBM-grens ligt. Na het invoeren van de verkeersintensiteiten geeft de NIBM-tool direct een resultaat in de vorm van:

• Groen: de activiteit of project draagt minder dan de NIBM-grens bij. Het plan kan doorgaan en er is in principe geen nader onderzoek naar de luchtkwaliteit nodig
• Oranje: de activiteit of project draagt meer dan NIBM-grens bij. Er is nadere onderzoek nodig naar de luchtkwaliteit om te bepalen of het plan al dan niet kan door gaan. Maar deze uitkomst van de NIBM-tool betekent niet meteen dat de activiteit of het project 'in betekenende mate' bijdraagt. De NIBM-tool rekent tenslotte met ongunstige parameters.

Rekenmethode

De NIBM-tool is een Excelapplicatie op basis van de Standaardrekenmethode 1 (SRM-1). De rekenmethode voldoet aan de eisen van luchtkwaliteit onderzoeken van de huidige wet- en regelgeving. De NIBM-tool rekent met de meest actuele generieke invoergegevens (zoals emissiefactoren wegverkeer en grootschalige achtergrond concentraties).

Bij regulier onderzoek met SRM-1 moet voor verschillende ontsluitingswegen van het plan informatie worden verzameld over verkeersintensiteiten, snelheid, mate van bebouwing en bomen enzovoort. In de NIBM-tool is het voldoende om gegevens te hebben over de omvang van het extra verkeer en het aandeel vrachtverkeer als gevolg van het plan. Als deze gegevens voor een plan bekend zijn, kan met de NIBM-tool worden bepaald of het plan aangemerkt kan worden als NIBM.

Voor plannen met een grotere verkeer aantrekkende werking zal het bevoegd gezag meer gedetailleerde concentratieberekeningen moeten uitvoeren. Op deze manier kan het bevoegd gezag vaststellen of het project wel of niet in betekenende mate bijdraagt.

Invoergegevens NIBM-tool

De NIBM-tool is een Excelapplicatie met 2 tabbladen. Op het eerste tabblad voert u de gegevens in en geeft de NIBM-tool het resultaat. Op het tweede tabblad kunt u de achterliggende rekenresultaten bekijken.

Jaar van planrealisatie

Een plan wordt meestal niet direct gerealiseerd, maar vaak pas na enkele jaren. Door verschillende ontwikkelingen wordt er een trendmatige verbetering van de luchtkwaliteit verwacht. De bijdrage van een plan dat nu gerealiseerd wordt, is daardoor hoger dan als het plan later gerealiseerd zou worden. U moet dus het jaar van realisatie gebruiken om te beoordelen of het plan wel of niet NIBM is.

Verkeersintensiteit

De verkeersintensiteit die u in de NIBM-tool moet invoeren is de toename van het totale aantal motorvoertuigbewegingen per etmaal door het plan. Dit aantal is het gemiddelde aantal over alle dagen van de week (het weekdaggemiddelde). Als u alleen etmaalintensiteiten van een werkdag heeft, kunt u die omrekenen naar een weekdag. Hiervoor kunt u de een factor van 0,90 gebruiken voor woongebieden en een factor van 0,75 voor werkgebieden (zonder detailhandel).

Percentage vrachtverkeer

Een deel van het verkeer door het plan bestaat uit middelzwaar én zwaar vrachtverkeer. De NIBM-tool maakt door de worst-case-benadering geen onderscheid tussen middelzwaar en zwaar vrachtverkeer. U kunt alleen het totale aandeel vrachtverkeer invoeren.

Twee voorbeelden

Voorbeeld 1

De gemeente wil het omgevingsplan wijzigen en de realisatie van 25 woningen en een kleine buurtsupermarkt in 2021 mogelijk maken. De gemeente heeft voor het bepalen van het aantal verkeersbewegingen door de supermarkt gebruikgemaakt van de CROW-informatie over Parkeerkencijfers en verkeersgeneratie.

Voor de woningen is in deze situatie uitgegaan van 6 voertuigbewegingen per woning per dag, dus 150 voertuigbewegingen per dag. De buurtsupermarkt heeft 400 m² verkoopvloeroppervlak (VVO). Uit de kentallen van het CROW is afgeleid dat de supermarkt per werkdag voor 440 (1,1 mvt/m²) voertuigbewegingen zorgt. Dit aantal heeft de gemeente met de omrekenfactor 0,90 omgerekend naar 396 voertuigbewegingen per weekdag. De supermarkt wordt dagelijks door 2 vrachtauto's bevoorraad (0,3 vrachtauto's per 100 m² VVO). In totaal levert dit plan 546 voertuigbewegingen (150 + 396) op, waarvan 2 door vrachtauto's (0,4%).

Deze gegevens zijn ingevuld in de NIBM-tool en die geeft als resultaat dat dit plan NIBM is en er geen verder onderzoek nodig is.

Voorbeeld 2

Aan de rand van een gemeente wordt een bestaand bedrijventerrein uitgebreid. Het nieuwe gedeelte heeft op dit moment nog een agrarische bestemming, maar zal in de toekomst worden omgevormd tot 2 hectare bedrijventerrein met gemengde bedrijvigheid. Op dit moment is nog niet duidelijk hoe de invulling van het nieuwe deel precies plaatsvindt. Op basis van de kengetallen van het CROW bepaalt het bevoegd gezag dat 480 voertuigbewegingen en 120 vrachtwagenbewegingen worden gegenereerd (totaal 600 voertuigbewegingen met 20% vrachtverkeer).

Deze gegevens zijn ingevuld in de NIBM-tool. Nu geeft de NIBM-tool aan dat de bijdrage hoger is dan de NIBM-grens. Voor het realiseren van dit plan is nader onderzoek naar de gevolgen voor de luchtkwaliteit nodig.

Jaarlijkse actualisatie

Kenniscentrum InfoMil vernieuwt de NIBM-tool jaarlijks nadat de nieuwe generieke gegevens door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat bekend zijn gemaakt.

Door het jaarlijks vernieuwen van de NIBM-tool kunnen de rekenresultaten tussen de versies onderling verschillen. De verschillen komen doordat de gebruikte achtergrondconcentraties en emissiefactoren voor PM₁₀, NO_x en ozon van jaar tot jaar verschillen.