Zoeken in deze site

Lucht in de omgevingsvisie

Langetermijndoelstellingen voor luchtkwaliteit leggen overheden vast in de omgevingsvisie. Want gezonde lucht is een belangrijke basisvoorwaarde voor wonen, werken en de gezondheid.

Lucht als integraal onderdeel

De is een instrument van de Omgevingswet. In de omgevingsvisie van het Rijk, de provincie of de gemeente kan het onderwerp lucht aan de orde komen. Luchtkwaliteit kan dan een integraal deel uitmaken van onderwerpen als gezondheid, bereikbaarheid en het gewenste woon- en leefklimaat.

Ambitieniveau

In een omgevingsvisie kan bijvoorbeeld de ambitie staan om toe te werken naar de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (World Health Organization, WHO) voor bijvoorbeeld fijnstof (PM10 en PM2,5). Maar zelfs bij concentraties onder de advieswaarden van de WHO kan luchtverontreiniging de gezondheid nog steeds aantasten en tot vroegtijdige sterfte leiden.

Door een verdere en permanente verbetering van de luchtkwaliteit ten opzichte van de advieswaarden van de WHO is er nog veel gezondheidswinst te halen. Dit is een ambitie: een stip op de horizon en dus geen lokale omgevingswaarde.

Ambities vastleggen in omgevingsvisie (gemeente)

In steden draagt het verkeer belangrijk bij aan de luchtverontreiniging. Een gemeente kan ambities en doelen in de omgevingsvisie vastleggen om deze bijdrage te verkleinen. Zo kan de gemeente in de omgevingsvisie de ambitie vastleggen om vervuilend vervoer uit de (binnen)stad te weren. En openbaar vervoer en fietsen te stimuleren. Of bijvoorbeeld de verkeersstructuur aan te passen, zodat het verkeer zich beter verspreid over de stad of zich juist concentreert op de rondweg.

Op hoogbelaste locaties zijn andere mogelijke ambities:

Provinciale omgevingsvisie

De provincie kan in haar omgevingsvisie wijzigingen opnemen voor de provinciale verkeersstructuur, met een positief effect op de luchtkwaliteit. Ook kan de provincie inzetten op een verbetering van de regionale openbare vervoersstructuur.

Voor ruimtelijke ontwikkelingen geeft de provincie in haar omgevingsvisie aan waar nog uitbreiding van veehouderijen mogelijk is, of juist beperking ervan gewenst is.

Een provincie kan ook sturen op de keuze voor uitbreiding van het stedelijk gebied. Bij de keuze van deze locaties kan verbetering van de luchtkwaliteit een belangrijke rol spelen. Vervolgens kan de provincie dit beleid vertalen naar instructieregels in de provinciale omgevingsverordening. Gemeenten moeten deze instructieregels dan toepassen in hun omgevingsplannen.



Omgevingsvisie

Omgevingsvisie als bedoeld in afdeling 3.1 van de Omgevingswet. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet. Afdeling 3.1, Omgevingswet bepaalt dat het Rijk, de provincie en de gemeente een omgevingsvisie hebben die bevat:

  1. een beschrijving van de hoofdlijnen van de kwaliteit van de fysieke leefomgeving,
  2. de hoofdlijnen van de voorgenomen ontwikkeling, het gebruik, het beheer, de bescherming en het behoud van het grondgebied,
  3. de hoofdzaken van het voor de fysieke leefomgeving te voeren integrale beleid.

Uitleg

De omgevingsvisie is een strategische visie voor de lange termijn voor de gehele fysieke leefomgeving. Een omgevingsvisie gaat onder andere in op de samenhang tussen ruimte, water, milieu, natuur, landschap, verkeer en vervoer, infrastructuur en cultureel erfgoed.