Zoeken in deze site

Toezicht en handhaving van beleid en regelgeving over ozonlaagafbrekende stoffen en F-gassen

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) ziet toe op de naleving van de regelgeving over gefluoreerde broeikasgassen (F-gassen) en ozonlaagafbrekende stoffen, die internationaal bekendstaan als Ozone-Depleting Substances (ODS). Op diverse specifiekere onderdelen van de F-gassenverordening zijn daarnaast nog andere toezichtinstanties actief.

Op deze pagina

Toezicht actoren

Inspectie Leefomgeving en Transport

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) ziet in Nederland toe op de naleving van de regelgeving over ozonlaagafbrekende stoffen en gefluoreerde broeikasgassen. De ILT werkt samen met de Douane als het gaat om de import en export van deze stoffen. De ILT werkt ook samen met de regionale omgevingsdiensten voor het toezicht op stationaire koelinstallaties en de productie van F-gassen en ozonlaagafbrekende stoffen.

Er zijn diverse soorten bedrijven die te maken hebben met de handel in of het gebruik van ozonlaagafbrekende stoffen en/of gefluoreerde broeikasgassen. De ILT controleert de volgende partijen:

  • Producenten en handelaren in ozonlaagafbrekende stoffen of gefluoreerde broeikasgassen of producten en apparatuur die deze stoffen bevatten (bijvoorbeeld koudemiddelen; industriële en medische gassen).
  • Gebruikers van stationaire koel- en vriesinstallaties (vaste installaties in bijvoorbeeld koelhuizen), brandbeveiligingssystemen en hoogspanningsschakelaars en mobiele koelinstallaties (bijvoorbeeld die in vrachtauto’s voor koeltransporten).

Daarnaast is de ILT toezichthouder op:

  • Certificerende instellingen/instanties (die certificaten verstrekken aan installatie- en onderhoudsbedrijven).
  • Exameninstellingen (waar installateurs een diploma kunnen halen).

De ILT ziet onder andere toe op de installatie en het onderhoud van koelinstallaties en warmtepompen, met name of de bedrijven en/of monteurs de juiste certificaten hebben. Deze staan namelijk geregistreerd op de website van Stichting Centraal Register Techniek. Wanneer blijkt dat het juiste certificaat ontbreekt, dan kunnen bedrijven en monteurs meerdere keren een boete krijgen. Voor personen bedraagt de boete € 1.500,- en voor bedrijven € 3.000,-. Bij geconstateerde langdurige, meervoudige en herhaaldelijke overtredingen wordt het boetebedrag door de Officier van Justitie bepaald.

Douane

De Douane heeft de opdracht om illegale in- en uitvoer van ozonlaag afbrekende stoffen en gefluoreerde broeikasgassen te signaleren en daarmee samen met de ILT te voorkomen. Daartoe controleert de Douane of er overeenstemming bestaat tussen de aangifte, de eventueel benodigde vergunning of registratie, de bijbehorende documentatie en de goederen. Voor ozon afbrekende stoffen controleert de Douane in verschillende douaneprocedures of de benodigde elektronische vergunning in de aangifte is vermeld en aanwezig is. Voor gefluoreerde broeikasgassen controleert de Douane in verschillende douaneprocedures of er voor de internationale handel in de goederen de benodigde registratie in het Europese F-gassen portaal bestaat. Bij invoer in de Unie specifiek wordt gecontroleerd of de handelende partij naast deze registratie in het portaal over voldoende quota beschikt. Tot slot wordt gecontroleerd of F-gassen vallen onder een in- of uitvoerverbod. De Douane werkt met de ILT samen om monsternemingen van gassen mogelijk te maken door ILT inspecteurs (risico selecties).

Vanaf 2025 wordt de buitengrens van de Europese Unie op diverse dossiers – waaronder ODS en F-gassen – digitaal bewaakt via het Single Window Environment for Customs. Hierbij worden de IT systemen van de douane diensten in de EU gekoppeld aan het vergunningensysteem voor ozonafbrekende stoffen en het F-gassen portaal van de Europese Commissie. Daarmee kan real-time de afbouw van individuele quota van invoerders worden gemonitord.

Omgevingsdiensten

Toezichthouders van omgevingsdiensten zien namens gemeenten en provincies toe op de verplichtingen inzake het beperken van emissies van F-gassen bij bedrijven en instellingen waar milieubelastende activiteiten plaatsvinden. Dit betreft met name verplichtingen rondom lekcontroles en onderhoud van stationaire koelinstallaties, en het vastleggen daarvan in logboeken.

Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

Vanaf 2026 is het gebruik van desfluraan bij anesthesie verboden (artikel 13.8 van de F-gassenverordening). De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) is verantwoordelijk voor het toezicht hierop.

Vragen, klachten of meldingen