Zoeken in deze site

Inzicht in verbruik organische oplosmiddelen

In hoofdstuk 4 van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) staan verbruiksgrenzen aan organische oplosmiddelen, waarboven bepaalde eisen gelden. Vaak geven in- en verkoopgegevens al voldoende inzicht in het verbruik om te bepalen of die eisen gelden.

Meerdere ondergrenzen in het Bal

Bedrijven die vallen onder paragraaf 4.21 Reinigen, lijmen en coaten van diverse materialen van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) moeten bij een verbruik van ten minste 1000 kg organische oplosmiddelen per jaar, bepaalde maatregelen nemen. Dit staat in artikel 4.352 eerste lid en 4.353 eerste lid van het Bal.

Voordat een bedrijf onder paragraaf 4.34 Oplosmiddeleninstallaties valt, moet de verbruiksgrens voor 1 van 20 activiteiten worden overschreden. De meeste van deze ondergrenzen zijn in de orde van meerdere tonnen oplosmiddelen per jaar. In heel Nederland zijn er slechts enkele honderden oplosmiddeleninstallaties.

Inzicht uit in- en verkoop, informatiebladen of worstcase

Vaak geven in- en verkoopgegevens al voldoende inzicht in het verbruik om te bepalen of de eisen van paragraaf 4.21 en of 4.34 gelden. En de informatie over het oplosmiddelgehalte staat bijna altijd op het veiligheidsinformatieblad van het preparaat. Geeft dat onvoldoende inzicht? Dan geven de worst-casegegevens van producten met vluchtige organische stoffen (VOS) en de VOS-gehalten inzicht of het bedrijf de verbruiksgrens overschrijdt. Richtlijnen voor VOS-gehalten zijn in massaprocenten:

  • inkt: 20%
  • coating: 65%
  • lak: 70%
  • lijm: 90%
  • reinigers of verdunners: 100%

Ligt het verbruik in de buurt van de desbetreffende ondergrens? Dan is het nodig om éénmalig het verbruik precies te bepalen.

Niet alle VOS, alleen oplosmiddelen

Voor beide Bal-paragrafen gaat het alleen om die als oplosmiddel worden verbruikt. Het Bal geeft geen definitie van organisch oplosmiddel, maar het gaat om VOS die geen chemische verandering hebben ondergaan. Bijvoorbeeld de VOS bij polyesterverwerking verandert wel chemisch. De Richtlijn Industriële Emissies beschrijft organisch oplosmiddel als een vluchtige organische stof die wordt gebruikt:

  • om alleen of in combinatie met andere stoffen grondstoffen, producten of afvalmaterialen op te lossen. De vluchtige organische stof heeft daarbij geen chemische verandering ondergaan.
  • als schoonmaakmiddel om verontreinigingen op te lossen
  • als verdunner
  • als dispergeermiddel
  • om de viscositeit aan te passen
  • om de oppervlaktespanning aan te passen
  • als weekmaker
  • als conserveermiddel

Lees verder



Begrip: Vluchtige organische stof (VOS)

Vluchtige organische stof: organische verbinding, en ook de fractie creosoot, die bij 293,15 K een dampspanning heeft van ten minste 0,01 kPa of onder specifieke gebruiksomstandigheden een vergelijkbare vluchtigheid heeft.