Toelaten bedrijf op een locatie

Belangrijkste kenmerken bedrijven

Bedrijven zijn belangrijk voor de werkgelegenheid en economie, maar kunnen ook hinder geven voor de omgeving. Bijvoorbeeld door geluid van werkzaamheden, installaties of verkeer. Ook kan er sprake zijn van geurhinder of opslag van gevaarlijke stoffen.

Bedrijven kunnen heel verschillend zijn. Er zijn kleinschalige bedrijven die weinig effect hebben op de omgeving. Maar ook grootschalige bedrijven met productie of bewerking van producten ter plaatse. Deze kunnen veel geluid- of geurhinder geven op de omgeving. Daarom passen sommige bedrijven in een woonomgeving. En andere juist op een bedrijventerrein.

Voor bepaalde bedrijven is de ligging bij de snelweg of een haven erg belangrijk. Bijvoorbeeld bedrijven met veel verkeer, zoals transportbedrijven of overslagbedrijven.

Beleid bedrijven

Een bedrijf is een activiteit die meestal op lokaal of regionaal niveau speelt. Maar soms ook op landelijk niveau, bijvoorbeeld als het gaat om de energievoorziening.

De omgevingsvisie van gemeente of provincie geeft aan wat de ambities en uitgangspunten zijn bij nieuwe bedrijven. Of bij uitbreiding van bedrijven.

In de omgevingsvisie vindt een afweging plaats welke locatie(s) geschikt zijn voor bedrijven. Aspecten die hierbij een rol spelen zijn onder andere: ruimtelijke inpassing, hinder in de omgeving, behoefte, bereikbaarheid en beschikbaarheid grond.

Bedrijven en zonering

Bedrijven kunnen hinder opleveren voor gevoelige functies, zoals woningen. Daarom is het belangrijk voldoende afstand aan te houden. Wat voldoende afstand is, is afhankelijk van de aard van de bedrijvigheid. Meestal is geluid de belangrijkste factor. Soms is juist de geurhinder, stofhinder of veiligheid (door opslag van gevaarlijke stoffen) bepalend voor de afstand tot gevoelige functies.

Gemeenten kunnen deels zelf bepalen wat aanvaardbare afstanden of aanvaardbare geluid- of geurhinderniveaus zijn. Daarbij moeten zij wel rekening houden met de landelijk geldende regels.

Instrumenten toelaten bedrijven

Het toelaten van bedrijven gaat bijna altijd via het omgevingsplan of een buitenplanse omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit. Voor het omgevingsplan is de gemeente aan zet. Bij de omgevingsvergunning is de aanvraag van de initiatiefnemer leidend. De motivering en afwegingen zijn in beide gevallen vergelijkbaar. Wel is een omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit concreter, omdat het gaat om een concreet plan. Maatregelen zijn soms al onderdeel van de aanvraag. Of kunnen als voorwaarde bij de vergunning gelden.

Instructieregels

In het Besluit kwaliteit leefomgeving Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) (Bkl) staan instructieregels van het Rijk die gemeenten in acht moeten nemen bij het toelaten van bedrijven in het omgevingsplan. Het gaat bijvoorbeeld om instructieregels gericht op externe veiligheid. Of op gezondheid en milieu, zoals geluid.

Een overzicht van de instructieregels vindt u op de pagina Instructieregels Rijk over evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

Milieueffectrapportage (mer)

Bij het toelaten van een bedrijf (zonder andere activiteiten) op een locatie in een omgevingsplan geldt soms een mer-plicht als de activiteiten van het bedrijf aangewezen zijn als project waarvoor een mer(-beoordelings)plicht geldt. Dat is het geval als:

• de activiteiten van het bedrijf in kolom 1 van bijlage V van het Omgevingsbesluit staan. (zoals metaalverwerkende industrie en de voedingsmiddelenindustrie) én
• voor deze activiteiten van het bedrijf een omgevingsvergunning nodig is. Deze omgevingsvergunning is dan genoemd in kolom 4 van bijlage V van het Omgevingsbesluit. Meestal gaat het om een omgevingsvergunning milieubelastende activiteiten.

Natura 2000-gebieden

Ook moet de gemeente bij het omgevingsplan een plan-milieueffectrapport maken als er een passende beoordeling in het kader van natuurbescherming nodig is. Dit is het geval als niet uitgesloten is dat de activiteit een negatief effect heeft op een Natura 2000-gebied.

Meer informatie hierover vindt u op de pagina Milieueffectrapportage.

Omgevingsplan

Bij het toelaten van bedrijven in het omgevingsplan is het van belang dat er geen onaanvaardbare hinder ontstaat voor de omgeving. Bijvoorbeeld door geluid, externe veiligheid of geur.

In het omgevingsplan kunnen toelatingsregels opgenomen worden voor nieuwe bedrijven. Deze bouw- en gebruiksregels richten zich op het evenwichtig toedelen van functies aan locaties.

Zo kan bijvoorbeeld geregeld worden dat geluid of geurhinder niet is toegestaan buiten de perceelgrens. Of een maximale immissiewaarde opgenomen worden voor gevoelige objecten in de omgeving. Ook kan er een zonering worden opgenomen. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft hier een voorzet voor gedaan in haar handreiking Milieuzonering nieuwe stijl.

Omgevingsthema’s toelaten bedrijven

Het is zeer afhankelijk van het soort bedrijf en de locatie welke omgevingsthema’s bij het toelaten relevant zijn. U vindt meer informatie over het toelaten van een bedrijf en  omgevingsthema’s op de pagina's:

• Toelaten bedrijf en geluid
• Toelaten bedrijf en geur
• Toelaten bedrijf en externe veiligheid
• Toelaten bedrijf en trillingen
• Toelaten bedrijf en luchtkwaliteit
• Toelaten bedrijf en natuur
• Toelaten bedrijf en mobiliteit

Afhankelijk van de locatie kunnen ook andere omgevingsthema’s belangrijk zijn. Meer informatie over andere thema’s vindt u op de overzichtspagina Thema’s.