Evenementen in soorten en maten

Door het diverse karakter kunnen en moeten evenementen op verschillende manieren worden geregeld onder de Omgevingswet. 2 aspecten zijn hierbij van belang:

• de kenmerken van het evenement
  Bijvoorbeeld de grootte, het tijdsbestek en of het evenement te voorzien is.
• de locatie
  Bijvoorbeeld of het evenement past bij de bestaande functies rondom het evenement. Deze zijn geregeld via het toegestane gebruik in het omgevingsplan.

Voorbeelden van evenementen

Onderstaande voorbeelden uit de praktijk geven inzicht in hoe een gemeente evenementen kan regelen onder de Omgevingswet.

Jaarfeest op dorpsplein

Op het dorpsplein in een klein dorp vindt ieder jaar een zomerfeest plaats. Het evenement bestaat uit een markt, foodtrucks en een podium waar de hele dag lokale bandjes optreden. Het populaire evenement trekt bezoekers uit de hele streek. Aan het eind van de dag is er een optreden van een bekende band. Die treedt op in een grote feesttent waarin maximaal 1000 personen passen. In veel dorpen vinden soortgelijke evenementen plaats.

Een evenement als dit trekt de hele dag veel bezoekers. Veel van hen komen met de auto. Zij parkeren hun auto verspreid door het dorp. De muziek van het feest is overal in het dorp te horen.

Op het dorpsplein vinden op andere momenten ook andere evenementen plaats. In het voorjaar is er bijvoorbeeld een kermis. En in de zomer is er elke woensdagochtend een kleine markt met biologische producten. Het dorpsplein is dé locatie voor het dorp waar lokale feesten plaatsvinden.

Een zomerfeest heeft een behoorlijke invloed op de fysieke leefomgeving. Daarom moet de gemeente het evenementen beoordelen vanuit een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. In dit geval is de locatie ingericht voor het houden van evenementen als deze. Daarom zal het omgevingsplan evenementen als het zomerfeest toelaten. In het omgevingsplan staan voor deze locatie regels voor evenementen. Deze regels zijn gericht op het beperken van nadelige effecten op de omgeving. Ze gaan bijvoorbeeld over het aantal, de omvang en het soort evenementen.

Buurtfeest in openbaar gebied

De buurtvereniging organiseert ieder jaar een feest met spelletjes voor de kinderen. Het evenement vindt plaats op een speeltuinlocatie. Het feest wordt afgesloten met een buurtbarbecue. Alleen bewoners van de wijk zijn welkom. Een lokaal bandje geeft in de middag een optreden. Tijdens de barbecue klinkt achtergrondmuziek uit een niet-professionele muziekinstallatie.

Een evenement als dit kan door de muziek wat overlast geven voor de omgeving. Het duurt echter niet lang en het komt maar 1 keer per jaar voor. Degenen die de overlast kunnen ervaren, zijn degenen waarop het feest is gericht.

De speeltuinlocatie is een plek waar altijd al reuring is door spelende kinderen. Door de centrale ligging in de wijk is het een logische plek voor dit buurtfeest.

De invloed van het feest op de fysieke leefomgeving is beperkt. De gemeente hoeft geen afweging te maken in het kader van een evenwichtige toedeling van functies. Het ligt voor de hand dat een dergelijk feest binnen de regels voor deze locatie in het omgevingsplan past. In het omgevingsplan of een gemeentelijke verordening kunnen regels staan om overlast te voorkomen. Bijvoorbeeld dat na 10 uur 's avonds versterkte muziek verboden is.

Hardloopevenement in de stad

Een lokale atletiekvereniging organiseert een cross door de stad. Er is een parcours van 5 en van 10 km. De organisatie verwacht rond de 1000 hardlopers. Er staan altijd veel mensen langs de kant. De vereniging heeft activiteiten gepland bij start en finish. Bij de start is er opzwepende muziek. Bij de finish voor het stadhuis worden de lopers groots onthaald.

Een hardloopevenement is vaak een jaarlijks evenement. Op de locaties van de start en finish klinkt de hele dag muziek. De organisatie sluit verschillende straten af, zodat er geen verkeer op het parcours kan komen. Hierdoor kunnen inwoners van de stad op verschillende manieren overlast ervaren door het hardloopevenement.

Het stadscentrum is een locatie waar vaak evenementen plaatsvinden. Voor evenementen zijn in de meeste stadscentra verschillende plekken ingericht. Het hardloopevenement vindt echter kriskras door de stad plaats. Daardoor kan het evenement invloed hebben op een groot gebied.

Vanwege de grootte van het parcours is de invloed op de omgeving van het hardloopevenement wisselend. De harde muziek bij de start en finish kunnen zorgen voor geluidsoverlast voor omwonenden. De gemeente moet afwegen of de invloed van dit evenement binnen het kader van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties valt. Is dit het geval voor de locatie voor de start en finish? Dan kan de gemeente de start en finishplaats voor een langere periode regelen in het omgevingsplan. Een andere mogelijkheid is de start en finish regelen via een omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). Voor bijvoorbeeld het tijdelijk afsluiten van de verschillende wegen mogen gebruiksregels worden opgenomen in een verordening of het omgevingsplan.

Jubileumfeest in de natuur

Een natuurvereniging viert haar 25-jarig bestaan met een jubileumfeest midden in een bos. Dit feest is alleen voor leden, wat betekent dat er maar weinig genodigden zijn. Na enkele presentaties en excursies wordt het feest afgesloten met een borrel en livemuziek. Jubileumfeesten van de natuurvereniging vinden ongeveer 1 keer in de 5 jaar plaats.

De ruimtelijke invloed is beperkt. Het jubileumfeest is kleinschalig. Er is geen muziek, weinig hinder en geen parkeeroverlast.

Dit feest kan op zich verstoring geven van de natuur. Maar gezien de doelstelling van de vereniging is dit niet te verwachten. In het omgevingsplan zullen de regels in dit gebied gericht zijn op de bescherming van de natuur.

Vanwege de aard van het feest is de invloed op de fysieke leefomgeving beperkt. De gemeente hoeft geen afweging te maken in het kader van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. Het kan zijn dat de regels van het omgevingsplan, die gericht zijn op de functie natuur, het feest toch in de weg staan. Dan is alsnog een omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit nodig. De inhoudelijk afweging zal zeer beperkt van omvang zijn. Het ligt niet voor de hand om dit te regelen met een wijziging van het omgevingsplan, gezien de aard van de omgeving en het incidentele karakter van evenementen op die locatie. De gebruiksregels van een dergelijk evenement staan dan vaak ook in een gemeentelijke verordening.

Festival in landelijk gebied

In het landelijk gebied vinden op verschillende plekken in Nederland grote festivals plaats. Voorbeelden hiervan zijn de Zwarte Cross en Lowlands. Dit zijn evenementen waar tot laat harde muziek klinkt en waar veel bezoekers op af komen. Het zijn evenementen die invloed kunnen hebben op de openbare orde en veiligheid. De evenementen zijn meestal meerdaags en het kost enkele dagen om ze op en af te bouwen. De invloed ervan op de omgeving is groot. Omdat er tot in de late avonduren muziek te horen is, kunnen omwonenden overlast ervaren. Dit hoort bij de aard van het evenement. Het verkeer en parkeren zijn belangrijke ruimtelijke aspecten.

In het buitengebied is het over het algemeen rustig. In deze omgeving passen in principe geen evenementen. Op de locatie zijn in het omgevingsplan veelal agrarische activiteiten toegestaan.

Door de aard en de locatie van de evenementen moet de gemeente beoordelen of ze passen binnen een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. Een evenement in een agrarisch gebied past over het algemeen niet binnen de regels (het toegestane gebruik) van het omgevingsplan. De gemeente kan die strijdigheid opheffen. Dat kan door het evenement naast de agrarische activiteiten toe te laten in het omgevingsplan of door een omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit af te geven.

De meeste gebruiksregels voor deze evenementen staan in het omgevingsplan. Regels over bijvoorbeeld openbare orde en veiligheid mogen niet in het omgevingsplan staan. Lees meer over de regels die in het omgevingsplan moeten, mogen of niet mogen staan.

Carnavalsfeest in een uitgaansstraat

Het carnaval wordt vooral in het zuiden en in delen van het oosten van het land groots gevierd. De straten waar zich veel horeca bevindt, zijn meerdere dagen gevuld met een bonte stoet mensen. Uit de cafés klinkt (harde) muziek en er wordt traditiegetrouw veel gegeten en gedronken.

Bij een volksfeest als carnaval is in de regelgeving sprake van een collectieve festiviteit. Voor horeca is dan vaak de festiviteitenregeling van toepassing. Een gemeente kan in een omgevingsplan bepalen dat de geluidwaarden op de gevel en de binnenwaarden niet gelden bij festiviteiten.

Voetbalfinale bij een café

Als het Nederlands voetbalelftal een finale speelt, is dat reden voor een feestje. Dat feest wordt in dit voorbeeld gevierd in een café. Dit veroorzaakt meer drukte dan gewoonlijk in het café en op het terras. Zeker na een geslaagde afloop zal muziek en gezang nog lang te horen zijn.

Vindt een feest als dit plaats bij een activiteit op een locatie, zoals een café? Dan is er sprake van een festiviteit met een individueel karakter. Een gemeente kan in het omgevingsplan bepalen dat de geluidwaarden op de gevel en de binnenwaarden niet gelden bij festiviteiten.

Evenementenhal

Een voorbeeld van een evenementenhal zijn de Brabanthallen in Den Bosch. Dit is een gebouw dat speciaal is ingericht voor evenementen. Hier kunnen in principe 365 dagen per jaar evenementen plaatsvinden. De Brabanthallen zijn in handen van een bedrijf.

Een evenementenhal heet onder de Omgevingswet een 'locatie voor evenementen'. De toelatingsregels voor het bedrijf dat de locatie voor evenementen bezit, begrenzen de omvang van de toegestane evenementen op de locatie.