Inpassen kinderdagverblijf en externe veiligheid
Bij het ruimtelijk inpassen van een kinderdagverblijf op een locatie speelt externe veiligheid een belangrijke rol. Een kinderdagverblijf is een zeer kwetsbaar gebouw. Daarom moet de gemeente zorgvuldig kijken naar risicobronnen in de omgeving. Instructieregels zorgen ervoor dat de risico's voor (zeer) kwetsbare gebouwen en locaties aanvaardbaar is.
Invloed van de omgeving
In een kinderdagverblijf verblijven groepen jonge kinderen en zijn een paar verzorgers aanwezig. Kinderen worden gezien als niet-zelfredzaam. Zij kunnen niet zelfstandig handelen in een noodsituatie. Dit is de reden dat kinderdagverblijven zijn aangemerkt als zeer kwetsbaar gebouw. Dit betekent dat er zeer zorgvuldig gekeken moet worden naar de ruimtelijke inpassing van een kinderdagverblijf in de buurt van risicobronnen.
Externe veiligheid in de buurt van risicobronnen speelt bij:
- bedrijven met gevaarlijke stoffen
- vervoer van gevaarlijke stoffen
- leidingen met gevaarlijke stoffen
- opslag van vuurwerk
- munitieopslag
- windturbines
Voldoende afstand tussen gevoelige functies en risicobronnen is belangrijk voor het beperken van risico's. Maar ook hoeveel personen rond dergelijke risicobronnen aanwezig zijn. Hoe minder personen, hoe beter de veiligheidssituatie. In stedelijk gebied is afstand houden niet altijd mogelijk. Om toch een aanvaardbaar leefklimaat te bereiken zijn dan aanvullende maatregelen nodig.
Maatregelen beperken risico's
Door maatregelen is het vaak mogelijk om bij een kinderdagverblijf een aanvaardbaar leef- en verblijfsklimaat te creëren en risico's te beperken. Denk hierbij aan de volgende maatregelen:
- de realisatie van aarden wal tussen de bron en het kinderdagverblijf
- de realisatie van een watergang tussen de bron en het kinderdagverblijf (deze maatregel werkt bij risico's op brand)
- de aanleg van voldoende brede vluchtwegen of aanrijdwegen voor de hulpdiensten
- de situering van de ingang van het kinderdagverblijf van de bron af (in verband met vluchtmogelijkheden)
- maatregelen aan de gevel van het kinderdagverblijf (bijvoorbeeld brandwerend glas of kleinere openingen)
- een vluchtplan voor het kinderdagverblijf
Beoordelen en borgen
Het Bkl beschermt via instructieregels (zeer) kwetsbare gebouwen en locaties. Een kinderdagverblijf is in het Bkl aangemerkt als een zeer kwetsbaar gebouw.
Dit betekent dat het ruimtelijk inpassen van een kinderdagverblijf in de buurt van externe veiligheidsbronnen beoordeeld moet worden op het gebied van externe veiligheid.
Er zijn verschillende soorten risicobronnen. Bij kinderdagverblijven in de buurt van deze bronnen kunnen de volgende elementen van belang zijn:
- plaatsgebonden risico
- aandachtsgebieden
- explosieaandachtsgebieden
- belemmeringengebied buisleiding
Kinderdagverblijven en plaatsgebonden risico
Kinderdagverblijven mogen niet worden toegelaten binnen de plaatsgebonden risicocontour (afstand rondom een bron) van een bron. Het gaat om de volgende bronnen:
- opslag van gevaarlijke stoffen bij bedrijven
- het basisnet vervoer gevaarlijke stoffen (weg, water en spoor)
- buisleidingen met gevaarlijke stoffen
- windturbines
De risicocontour varieert per bron. Voor sommige bronnen gelden vaste afstanden, bij andere bronnen moet de afstand worden berekend. Dit is vastgelegd in bijlage VII van het Bkl.
Meer informatie staat op de pagina bij het thema externe veiligheid: Plaatsgebonden risico in het omgevingsplan.
Kinderdagverblijven en aandachtsgebieden
In een aandachtsgebied is het toelaten van een kinderdagverblijf onder voorwaarden mogelijk. Hierbij moet de gemeente rekening houden met het groepsrisico. Buiten de aandachtsgebieden is het toelaten van een kinderdagverblijf aanvaardbaar.
Aandachtsgebieden worden niet in het omgevingsplan aangewezen, maar gelden van rechtswege.
Dit filmpje (opent externe website) legt uit wat aandachtsgebieden zijn.
Er zijn 3 soorten aandachtsgebieden: brand, explosies en gifwolken. Deze aandachtsgebieden vormen samen 'schillen' met verschillende afstanden tot de risicobron.
- de binnenste schil is het brandaandachtsgebied
- daaromheen ligt het explosieaandachtsgebied
- de buitenste schil is het gifwolkaandachtsgebied
De volgende bronnen hebben een aandachtsgebied:
- opslag van gevaarlijke stoffen bij bedrijven
- het basisnet vervoer gevaarlijke stoffen (weg, water en spoor)
- buisleidingen met gevaarlijke stoffen
Wordt er een kinderdagverblijf in een aandachtsgebied mogelijk gemaakt? Dan moet de gemeente een voorschriftengebied in het omgevingsplan opnemen In een voorschriftengebied gelden de extra bouweisen van paragraaf 4.2.14 van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Het gaat bijvoorbeeld om extra eisen aan de brandwerendheid en de brandklasse van een gebouw. Daardoor worden de gevolgen voor personen bij brand of explosie beperkt.
Meer informatie staat bij het thema externe veiligheid: Aandachtsgebieden en voorschriftengebieden.
Kinderdagverblijf en explosieaandachtsgebieden
Er gelden explosieaandachtsgebieden bij:
- vuurwerkopslag (artikel 5.23 en verder van het Bkl).
- ontplofbare stoffen voor civiel en militair gebruik (paragraaf 5.1.2.5 van het Bkl)
De instructieregels gaan over effectafstanden. De afstanden staan in de bijlagen VIII (Vuurwerk), IX (civiel) en X (militair) van het Bkl. Binnen deze afstanden zijn kinderdagverblijven in principe niet toegestaan.
Meer informatie staat bij op de pagina van het thema externe veiligheid: Explosieaandachtsgebied vuurwerk en Civiele en militaire explosieaandachtsgebieden
Kinderdagverblijven en belemmeringengebied buisleiding
Binnen een belemmeringengebied van een buisleiding zijn geen gebouwen (en dus ook geen kinderdagverblijven) toegestaan. Dit bouwverbod is nodig voor de bescherming en het onderhoud van de buisleiding. Hierbij gelden de volgende afstanden:
- Rondom buisleidingen met gevaarlijke stoffen geldt een belemmeringengebied van 5 m vanaf het hart van de leiding.
- Voor een buisleiding voor aardgas met een druk tussen 1.600 en 4.000 kPa is een belemmeringengebied van 4 m aan weerszijden van de buisleiding voldoende.
Meer informatie staat op de pagina bij het thema externe veiligheid Belemmeringengebied buisleiding.