Belangrijkste kenmerken mantelzorgwoning
Mantelzorg is intensieve zorg of ondersteuning. Mantelzorg vindt plaats tussen mensen die een sociale relatie met elkaar hebben. Hiervoor kan het wenselijk zijn om bij elkaar te wonen, maar toch een eigen woonruimte te hebben. Mantelzorg vindt altijd plaats bij een bestaande woning. Bijvoorbeeld in een bijgebouw, uitbouw of een gedeelte van een woning. Het gaat om tijdelijk gebruik, zolang de mantelzorg nodig is.
Instrumenten toelaten mantelzorgwoning
Omgevingsplan
Meestal verloopt de toelating van een mantelzorgwoning via het omgevingsplan of buitenplanse omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit.
Voor het omgevingsplan is de gemeente aan zet. De omgevingsvergunning is op aanvraag van de initiatiefnemer. De motivering en afwegingen zijn in beide gevallen vergelijkbaar. Wel is een omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit concreter, omdat het gaat om de aanvraag van een concreet plan. Maatregelen zijn soms al in de aanvraag opgenomen of kunnen als voorwaarde bij de vergunning gelden.
Tijdelijk deel omgevingsplan
Het tijdelijk deel Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) van het omgevingsplan bevat regels voor mantelzorgwoningen. Deze staan in de bruidsschat en de bestaande planologische regels (bestemmingsplannen). Bij het toelaten beoordeelt de gemeente of de mantelzorgwoning voldoet aan de bouwregels. Het gebruiken van deel van een bestaande woning, uitbouw of bijgebouw voor mantelzorg is vergunningvrij (artikel 22.36, Bruidsschat).
Meer informatie over de bouwregels voor mantelzorg vindt u op de pagina Bouwregels mantelzorgwoning. Belangrijk daarbij is dat afloop van de mantelzorg het gebouw niet als zelfstandige woonruimte in stand mag blijven.
Het is niet nodig om vergunningvrije gebouwen voor mantelzorg te toetsen aan geluid. Dit blijkt uit paragraaf 12.1.5 van het Besluit kwaliteit leefomgeving.
Past een aanvraag van een initiatiefnemer niet binnen de regels voor vergunningvrij bouwen voor mantelzorg? Dan is er een omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit nodig.
Nieuw deel omgevingsplan
Voor het nieuwe deel Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) bepaalt de gemeente zelf of en welke regels er voor mantelzorgwoningen in het omgevingsplan komen. Daarbij moet het omgevingsplan voldoen aan het evenwichtig toedelen van functies en aan de instructieregels uit het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). Zo kunnen gemeenten regelen dat nieuwe mantelzorgwoningen niet mogelijk zijn in verband met externe veiligheid, geluid, geur en trilling.