Werking elektronische monitoring bij luchtwassers
Met elektronische monitoring kan de veehouder, toezichthouder, onderhoudsmonteur of leverancier op elk willekeurig moment vaststellen of de luchtwasser op dat moment correct in werking is. De opgeslagen gegevens geven aan of de luchtwasser in de afgelopen periode wel of niet correct in werking is geweest. Daarom is elektronische monitoring verplicht. Dit staat in artikel 4.829 van het Besluit activiteiten leefomgeving Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup).
Waarom elektronische monitoring?
Voor elk type luchtwasser is een verwijderingsrendement voor ammoniak, geur en fijnstof vastgesteld. Het continu bij elke stal meten van deze verwijderingsrendementen is niet mogelijk. Sensoren zijn (nog) niet beschikbaar of te duur. Daarom wordt met relevante parameters het functioneren van de luchtwasser bepaald.
Het doel van elektronische monitoring is om een aantal parameters continu te meten en de gemeten waarden daarbij vast te leggen in een registratiesysteem.
Welke parameters?
Van de volgende vijf parameters moet automatisch elk uur de actuele waarde worden geregistreerd:
- de pH van het waswater (zuurgraad)
- de geleidbaarheid van het waswater in milliSiemens per centimeter (mS/cm)
- de totale spuiwaterproductie vanaf inwerkingstelling van het luchtwassysteem in kubieke meter (m3)
- de drukval over het filterpakket in Pascal (Pa)
- het totale elektriciteitsverbruik van de waswaterpomp(en) vanaf het inwerking stellen van het luchtwassysteem in kilowattuur (kWh)
Het functioneren van de luchtwasser wordt bepaald op basis van de geregistreerde waarden voor de vijf parameters. Niet alleen op dat specifieke controlemoment, maar ook aan de hand van het verloop van deze geregistreerde waarden in de tijd. Ook de onderlinge samenhang tussen de verschillende parameters speelt hierbij een rol.
Luchtwassystemen met meer luchtwassers
Bij luchtwassystemen die bestaan uit meerdere luchtwassers moeten sommige parameters per luchtwasser worden geregistreerd.
Gegevens bewaren
Het gaat hier om een automatische dataopslag. De software in de procescomputer bij de luchtwasser moet dit regelen en moet voor opslag van de geregistreerde gegevens zorgen. De software moet deze gegevens volgens artikel 4.9 van de Omgevingsregeling Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) opslaan in een csv-databestand, met scheidingsteken line feed en onder elkaar in de volgorde van artikel 4.829, eerste lid, van het Besluit activiteiten leefomgeving Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup).
Op elk willekeurig moment moeten de geregistreerde waarden kunnen worden geraadpleegd. Dit kan bijvoorbeeld door het uitlezen van de waarden op de procescomputer bij de luchtwasser.
Hieronder staat het toezicht houden op het functioneren van de luchtwasser met elektronisch monitoren in een schema.
Uitlezen op afstand
De veehouder kan kiezen voor een elektronisch loggingssysteem waarbij de waarden op afstand uitleesbaar zijn. Het op afstand kunnen uitlezen van de geregistreerde waarden is waardevol voor de veehouder, toezichthouder en installateur. Door de werking van de luchtwasser op afstand te volgen kunnen eventuele problemen snel worden opgemerkt. Dit kan bijdragen aan een adequater onderhoud van de luchtwasser.
Meetinstrumenten
Voor een goede registratie van de parameters moeten de juiste meetinstrumenten aanwezig zijn. De meetapparatuur (sensoren) moet goed zijn geïnstalleerd en goed worden onderhouden. Voor enkele meetinstrumenten is daarbij een halfjaarlijkse kalibratie noodzakelijk. Deze kalibratie draagt bij aan het voorkomen van storingen door het meten van onjuiste waarden ten opzichte van de werkelijkheid.
Uit onderzoek (Elektronische monitoring van luchtwassers op veehouderijbedrijven, Livestock Research van WUR, rapport 349, juni 2010) is naar voren gekomen dat deze elektroden niet automatisch de werkelijkheid weergeven. Zo kan een sensor bijvoorbeeld defect zijn, vervuild zijn of niet goed gekalibreerd zijn en als gevolg daarvan een verkeerde waarde geven.
Het gaat om de kalibratie van de geleidbaarheidssensor en de pH-sensor. Een deskundige op het gebied van het kalibreren van elektrodes moet deze kalibratie uitvoeren. Een dergelijke controle kan plaatsvinden als onderdeel van een door een gecertificeerde partij uit te voeren service/onderhoudscontract.
Dubbele sensoren
Het is een optie om dubbele sensoren te installeren voor het bepalen van de noodzaak voor kalibratie of vervanging van de sensoren. Voor de meting van de geleidbaarheid en de zuurgraad worden dan twee dezelfde sensoren geïnstalleerd.
Wanneer de gemeten waarden van de twee identieke sensoren van elkaar afwijken is dit een teken dat kalibratie of vervanging nodig zijn. De aanwezigheid van dubbele sensoren draagt daarmee bij aan het voorkomen dat de luchtwasser wordt aangestuurd op basis van foutieve metingen van geleidbaarheid en zuurgraad.
Bandbreedte
De veehouder stelt voor elke parameter vast of de geregistreerde waarde binnen de aangegeven bandbreedte ligt. Analyse van afwijkende waarden kan in veel gevallen meteen ook inzicht geven in de mogelijke oorzaken van een niet goed werkende wasser. Hierdoor draagt het direct bij aan de oplossing van het probleem.
Wanneer de gemeten waarde buiten de bandbreedte ligt (de waarde wijkt af) moet de veehouder onmiddellijk maatregelen treffen om een goede werking van het luchtwassysteem te waarborgen. Bij een afwijkende waarde is dus direct actie nodig. Wat voor actie dit is, is afhankelijk van de parameter die wordt overschreden. De mate van overschrijding kan hier een rol in spelen. In de werkinstructie staat de werkwijze voor de controles en schoonmaak van de luchtwasser. Er staat ook in welke maatregelen de veehouder moet treffen als de parameters buiten de bandbreedtes van de opleveringsverklaring of de systeembeschrijving vallen.
Toezicht
Bij het toezicht komt de nadruk steeds meer op de controle van de gegevens van de elektronische monitoring te liggen. Er zijn tools die de toezichthouder kunnen ondersteunen bij de analyse van de gegevens.
In 2013 heeft SRE een project uitgevoerd waarbij kennis en ervaring is opgedaan over het installeren van de monitoringsapparatuur en het gebruik daarvan in de praktijk. Zie: Elektronisch Monitoren van luchtwassers, SRE Milieudienst, projectnummer 512623, 22 juli 2013.
Besluit activiteiten leefomgeving (Bal)
Het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) is één van de 4 algemene maatregelen van bestuur (AMvB's) onder de Omgevingswet. Het Bal bevat regels van het Rijk over activiteiten in de fysieke leefomgeving.
Omgevingsregeling
De Omgevingsregeling is de ministeriële regeling bij de Omgevingswet. De regeling bouwt voort op de wet en de 4 algemene maatregelen van bestuur (AMvB’s). Het gaat om technische en administratieve regels voor het gebruik van de wet en de AMvB’s in de praktijk.