Financiële bijdrage via overeenkomst
De gemeente, de provincie of het Rijk kan met een initiatiefnemer een overeenkomst sluiten over een financiële bijdrage voor aangewezen nieuwe ontwikkelingen van een gebied. Bijvoorbeeld parkeer- en evenemententerreinen, windparken, zonne-akkers of het gebruik van recreatiewoningen voor permanente bewoning. Dit regelt artikel 13.22 van de Omgevingswet.
Financiële bijdrage voor inpassen van nieuwe activiteiten
Voor het inpassen van nieuwe activiteiten in de fysieke leefomgeving moeten soms op een andere plaats voorzieningen worden aangelegd, bijvoorbeeld groenvoorzieningen of een waterberging. De initiatiefnemer realiseert bij voorkeur deze voorzieningen zelf. Soms is dat voor de initiatiefnemer niet mogelijk. Dan kan het bestuursorgaan met de initiatiefnemer afspreken om een bijdrage te betalen voor de financiering van de voorziening. Het gaat om activiteiten die op basis van het omgevingsplan nog niet mogelijk zijn.
Ontwikkelingen in omgevingsvisie of programma vastgelegd
De ontwikkelingen waarover een overeenkomst wordt gesloten, moeten zijn vastgelegd in een omgevingsvisie of in een programma. Heeft de gemeenteraad nog geen omgevingsvisie vastgesteld? Dan kunnen burgemeester en wethouders bepalingen opnemen over financiële bijdragen op basis van een structuurvisie. Dit moet een structuurvisie voor het gehele grondgebied zijn. Een structuurvisie voor een aspect van het ruimtelijke beleid is hiervoor dus geen basis. Dit regelt artikel 4.9 van de Aanvullingswet grondeigendom Omgevingswet.
Aangewezen ontwikkelingen
Het gaat over activiteiten waarvoor het bestuursorgaan verplicht is kosten te verhalen, maar ook over het toelaten van nieuwe bouw- of gebruiksactiviteiten die niet kostenverhaalplichtig zijn. Voor de volgende aangewezen ontwikkelingen kan een overeenkomst worden gesloten:
- Bouw en verbouw van gebouwen:
- bouw van een of meer woningen of andere hoofdgebouwen
- uitbreiding van een gebouw met meer dan 1.000 m2
- bouw van een ander gebouw dan een hoofdgebouw van meer dan 1000 m2
- verbouwing van andere gebouwen tot woningen, maar alleen bij minimaal 10 woningen
- verbouwing van gebouwen voor kantoor, winkel of horeca, maar alleen als de totale oppervlakte voor deze functies minimaal 1.500 m2 is
- Bouw van bouwwerk geen gebouw zijnde voor:
- land- of tuinbouw met een oppervlakte van minimaal 100 m2
- opwekking of winning, omzetting of transport van energie of van gasvormige, vloeibare of vaste stoffen als energiedrager, bijvoorbeeld windturbines en zonnepanelen
- infrastructuur, voor zover het gaat om wegen, vaarwegen, spoorwegen of telecommunicatie infrastructuur
- handelsreclame
- recreatie
- Andere activiteiten met het oog op een functiewijziging, waarbij het gaat om:
- een of meer bestaande gebouwen (geen recreatiewoningen), waarvan de oppervlakte van het nieuw toegelaten gebruik ten minste 1.500 m2 is
- gronden waarvan de oppervlakte van het nieuw toegelaten gebruik minimaal 1.000 m2 is
- een of meer bestaande recreatiewoningen voor permanente bewoning
De aangewezen ontwikkelingen waarover een overeenkomst kan worden gesloten staan in artikel 8.20 van het Omgevingsbesluit.
Let op: Er zijn dus meer activiteiten waarbij een overeenkomst kan worden gesloten dan activiteiten waarbij financiële bijdragen kunnen worden afgedwongen. Bijvoorbeeld bij projecten als de aanleg van windparken en zonne-akkers, is er geen mogelijkheid tot afdwingbare financiële bijdragen. Maar er kan dan wel een overeenkomst worden gesloten. Deze activiteiten staan namelijk wel in artikel 8.20, maar niet in artikel 8.13 van het Omgevingsbesluit.