Voorschriften voor het exploiteren van een natte koeltoren en het voorkomen van legionella (paragraaf 4.46 Bal)
Natte koeltorens kunnen voor werknemers en voor de omgeving een legionellarisico opleveren. Daarom gelden voor het exploiteren van een natte koeltoren voorschriften uit paragraaf 4.46 van het Besluit activiteiten leefomgeving Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). Een natte koeltoren kan bij verschillende milieubelastende activiteiten voorkomen.
Op deze pagina
Wat u moet u moet weten over deze voorschriften:
- Uitleg natte koeltoren
- Wanneer de regels van toepassing zijn
- Beste beschikbare technieken (BBT)
- Meldingseisen
- Verboden en voorwaarden Bal
- Gerelateerde wetgeving
- Controleaspecten
- Let op: er gelden ook andere voorschriften
Uitleg natte koeltoren
Het Bal verstaat onder een natte koeltoren: een installatie met een open constructie voor het afvoeren van overtollige warmte uit een productieproces of bouwwerk door het vernevelen van water.
Deze installaties werken met natuurlijke en of geforceerde luchtstromen. Uit de definitie blijkt duidelijk dat het om de hele installatie gaat, en niet enkel om de plek waar het vernevelen van water plaatsvindt.
Wanneer de regels van toepassing zijn
In hoofdstuk 3 en 4 van het Bal staat of de regels van toepassing zijn. De regels gelden als:
- uw activiteit onder het toepassingsbereik van paragraaf 4.46 van het Bal valt
- paragraaf 4.46 in hoofdstuk 3 van het Bal voor uw bedrijfstak is aangewezen
Een natte koeltoren kan voorkomen bij diverse milieubelastende activiteiten.
Beste beschikbare technieken (BBT)
De beste beschikbare techniek (BBT) Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) is het zo veel mogelijk beperken van legionellabacteriën door de toepassing van waterbehandelingstechnieken. Daar valt ook tijdig signaleren van het niet-functioneren van deze techniek onder.
Daarom moet er vooraf onderzoek worden gedaan naar de risico’s op legionellabesmetting. Ook moet er een legionella-beheersplan worden opgesteld, om de aanwezige risico's te beperken.
Meldingseisen
Voor deze activiteit geldt de Meldingsplicht.
Vooraf onderzoek naar risico op legionellabesmetting
Bij het onderzoek naar de risico’s op legionellabesmetting voor de omgeving van de natte koeltoren, of wel risicoanalyse, wordt in ieder geval gekeken naar (artikel 4.570 van het Bal):
- het risico op vermeerdering van legionellabacteriën in de koeltoren door:
- de aard en de kwaliteit van het water dat wordt gebruikt
- de temperatuur van het water
- de verblijftijd van het water
- de stilstand van het water
- de aanwezigheid van biofilm en sediment
- de bedrijfsvoering van de natte koeltoren
- de effectiviteit van het waterbehandelingsprogramma voor legionellabacteriën en biofilmvorming
- de risico’s voor de omgeving
De risicocategorieën in het onderzoek zijn afhankelijk van de afstand tot de locatie van de natte koeltoren:
- minder dan 200 m van een ziekenhuis, verpleeghuis of andere medisch georiënteerde zorginstelling waar mensen met een verminderd immuunsysteem verblijven
- minder dan 200 m van verzorgingstehuizen, hotels of andere gebouwen waarin zich veel mensen bevinden
- minder dan 600 m van een woonomgeving
- meer dan 600 m van een woonomgeving
Zijn er wijzigingen in de installatie of in de omgeving die van invloed zijn op de risico's? Dan moet het onderzoek worden geactualiseerd. Dat volgt uit de specifieke zorgplicht.
In AI-blad 32 en ISSO-publicatie 55.3 zijn voorbeelden van risicoanalyses opgenomen, die als referentie kunnen worden gebruikt. Op isso.nl staat ook een gratis te downloaden model voor een risicoanalyse en beheersplan.
Legionella-beheersplan
Naast de risicoanalyse is er een legionella-beheersplan (artikel 4.571 van het Bal). Daarin staat:
- een tekening of schema met de actuele indeling van de natte koeltoren
- een beschrijving van de juiste en veilige werking van de natte koeltoren
- een beschrijving van controles die gebeuren aan de natte koeltoren en controles op de aanwezigheid van legionella
- een aanduiding van de waarden van de fysische, chemische en microbiologische parameters en de concentratie aan legionellabacteriën in de natte koeltoren bij het bereiken waarvan maatregelen ter verbetering worden getroffen en een beschrijving van die maatregelen
- een beschrijving van de maatregelen die worden getroffen bij calamiteiten en
- een beschrijving van de maatregelen die zijn gericht op:
- het zoveel mogelijk beperken van het ontstaan en verspreiden van waternevel
- het zoveel mogelijk vermijden dat water in leidingen, reservoirs en appendages stil staat
- het schoonhouden van de natte koeltoren en het water dat zich daarin bevindt
- het zoveel mogelijk beperken van de vermeerdering van legionellabacteriën door toepassing van waterbehandelingstechnieken en
- het waarborgen volgens de processpecificaties van een juiste en veilige werking van de natte koeltoren
Het bevoegd gezag kan het beheersplan inzien om te beoordelen of de maatregelen voldoende zijn. Als dat nodig is, kan het bevoegde gezag maatwerkvoorschriften stellen over de verdere invulling van het beheersplan.
Verboden en voorwaarden Bal
Het legionella-beheersplan moet worden uitgevoerd (artikel 4.571 van het Bal). Daarbij wordt een logboek bijgehouden (artikel 4.572 van het Bal) met informatie over:
- de onderhoudswerkzaamheden
- de wijzigingen in de natte koeltoren of het onderhoud
- de uitkomsten van controles die zijn verricht en
- bijzonderheden over de werking van de natte koeltoren
Gerelateerde wetgeving
Naast het Bal, is er ook regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden van toepassing. Bij het opstellen van deze regels is zoveel mogelijk aangesloten bij de bepalingen die gesteld zijn op basis van:
- de Arbeidsomstandighedenwet (Hoofdstuk 4. Bijzondere verplichtingen; artikel 16)
- het Arbeidsomstandighedenbesluit (Afdeling 9. Biologische agentia)
- de risico-indeling volgens het BREF-document voor industriële koelsystemen
In ISSO-publicatie 55.3 en Arbo-informatieblad nr. 32 (AI-blad 32) vindt u de bepalingen vertaald naar praktijkrichtlijnen. Voor het 'legionella veilig' ontwerpen, uitvoeren en beheren van natte koeltorens en luchtbevochtigingssystemen die worden gevoed met leidingwater.
Controleaspecten
Let bij het controleren van de regels goed op de volgende zaken:
- Gaat het om arbeidsomstandigheden of valt dit onder het Bal?
- Wordt gewerkt volgens BBT?
- Wordt er gewerkt volgens het legionella-beheersplan
- Is er een logboek bijgehouden en wat zijn daarin de bijzonderheden?
Let op: er gelden ook andere voorschriften
Naast lozingsvoorschriften in het Bal gelden ook andere voorschriften. Die vindt u op de pagina Inhoudelijke voorschriften natte koeltoren.
Houd ook rekening met:
Besluit activiteiten leefomgeving (Bal)
Het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) is één van de 4 algemene maatregelen van bestuur (AMvB's) onder de Omgevingswet. Het Bal bevat regels van het Rijk over activiteiten in de fysieke leefomgeving.
Beste beschikbare technieken (BBT)
Het meest doeltreffende en geavanceerde ontwikkelingsstadium van de activiteiten en exploitatiemethoden waarbij de praktische bruikbaarheid van speciale technieken om het uitgangspunt voor de emissiegrenswaarden en andere vergunningvoorwaarden te vormen is aangetoond, met als doel emissies en gevolgen voor het milieu in zijn geheel te voorkomen, of wanneer dit niet mogelijk is, te beperken, waarbij wordt verstaan onder:
- technieken: zowel de toegepaste technieken als de wijze waarop de installatie wordt ontworpen, gebouwd, onderhouden, geëxploiteerd en ontmanteld
- beschikbare: op zodanige schaal ontwikkeld dat de betrokken technieken, kosten en baten in aanmerking genomen, economisch en technisch haalbaar in de betrokken industriële context kunnen worden toegepast, onafhankelijk van de vraag of die technieken wel of niet binnen Nederland worden toegepast of geproduceerd, mits zij voor de exploitant op redelijke voorwaarden toegankelijk zijn,
- beste: het meest doeltreffend voor het bereiken van een hoog algemeen niveau van bescherming van het milieu in zijn geheel
Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.