Lozingsvoorschriften calamiteitenoefening (paragraaf 6.2.7.2 en 7.2.7.2 Bal en decentrale regels)

Op deze pagina

Wat u moet weten bij deze lozingsvoorschriften:

• Hoe het afvalwater bij deze activiteit ontstaat
• Wanneer de regels van toepassing zijn
• Beste beschikbare technieken (BBT)
• Informatieplicht
• Verboden en voorwaarden - zorgplicht
• Gerelateerde wetgeving
• Controleaspecten

Hoe het afvalwater bij deze activiteit ontstaat

Calamiteitenoefeningen worden uitgevoerd om bij een echte brand, of een andere ramp, de schade tot een minimum te beperken. Bij een brandbestrijdingsoefening worden soms grote hoeveelheden bluswater gebruikt. Dit stroomt tijdens de oefening in de bodem, een rioolstelsel of een oppervlaktewaterlichaam.

Wanneer de regels van toepassing zijn

In hoofdstuk 6 en 7 van het Bal staan regels voor lozingsactiviteiten op rijkswateren of op de Noordzee. Het gaat om activiteiten die niet volgen uit een milieubelastende activiteit als bedoeld in hoofdstuk 3 van het Bal. Lozingsregels voor calamiteitenoefeningen staan in paragraaf 6.2.7.2 en 7.2.7.2 van het Bal.

Voor afvalwater dat vrijkomt uit een vaste voorziening voor het oefenen van brandbestrijdingstechnieken gelden andere regels (paragraaf 3.7.10 van het Bal).

Er staan ook lozingsregels voor deze activiteit in het omgevingsplan en in de waterschapsverordening. Welke regel geldt, hangt af van de lozingsroute(s).

Decentrale regels

Totdat de gemeente zelf lozingsregels heeft opgesteld, geldt het tijdelijk deel van het omgevingsplan: de bruidsschat. U vindt de regels in paragraaf 22.3.8.9.

Totdat het waterschap de lozingsregels heeft aangepast, gelden de regels die van rechtswege zijn toegevoegd aan de waterschapsverordening: de bruidsschat. U vindt de regels in afdeling 2.12.

Als de Omgevingswet ingaat, kunnen gemeenten en waterschappen de bruidsschatregels aanpassen. En kiezen voor regels die beter passen bij de lokale situatie.

Beste beschikbare technieken (BBT)

Is er sprake van zorgvuldig handelen volgens de zorgplicht? Met andere woorden: raakt het water niet onnodig verontreinigd? Dan kan het zonder problemen worden geloosd (BBT).

Oefenblusschuim

Door bij calamiteitenoefeningen biologisch afbreekbare oefenblusschuimen of testschuimen te gebruiken, voldoet men aan de zorgplicht. Deze oefenblusschuimen en echt blusschuim hebben vergelijkbare uitvloeieigenschappen. Bovendien zijn ze minder schadelijk dan de slecht afbreekbare organische fluorverbindingen of andere halogeenverbindingen in echt blusschuim. En goedkoper.

Zorgplicht

In de handreiking Omgaan met restanten bluswater bij calamiteitenoefeningen (pdf, 498 kB), staat hoe u invulling geeft aan de zorgplicht voor het lozen van verontreinigd bluswater na calamiteitenoefeningen.

Informatieplicht

Bij lozen op rijkswater moeten minimaal 48 uur voorafgaand aan de calamiteitenoefening de volgende gegevens en bescheiden worden ingediend:

• informatie waaruit blijkt of blusschuim wordt gebruikt bij de oefening
• als er blusschuim wordt gebruikt, welke stoffen er in het blusschuim zitten

Bij lozen in de bodem, de riolering of regionaal water moet minimaal 4 weken van tevoren informatie over de lozing worden verstrekt.

Verboden en voorwaarden - zorgplicht

Er is geen voorkeursroute om te lozen.

Het is toegestaan om te lozen op of in de bodem of riool of op een oppervlaktewaterlichaam. De lozingsvoorwaarde is het toepassen van de zorgplicht.

Gerelateerde wetgeving

Op 8 april 2020 is de Europese verordening 2020/784/EU gepubliceerd. Daarin zijn regels over PFOA houdend blusschuim vastgelegd. PFOA is een soort PFAS. PFAS staat voor Poly- en perfluoralkylstoffen. Deze stofgroep bestaat uit ruim 6.000 stoffen. Verschillende PFAS (waaronder PFOA, PFOS en GenX-stoffen) zijn bestempeld als ‘Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup)'.

Voor stoffen die ZZS zijn is het uitgangspunt om ze te minimaliseren en te streven naar nul-emissies. In Europese verordening 2020/784/EU staan voor PFOA houdend blusschuim de volgende termijnen:

• Sinds 4 juli 2020:
  • Gebruik (voor het blussen van vloeistofbranden) is toegestaan.
  • Niet meer oefenen met PFOA houdend schuim.
  • Niet testen met PFOA houdend schuim.
• Sinds 1 januari 2023:
  • Gebruik alleen nog toegestaan op locaties waar alle vrijkomende schuimvloeistof opgevangen en verwerkt kan worden (bijvoorbeeld tankopslag, chemische industrie).
• Vanaf 4 juli 2025:
  • Geen enkel gebruik meer toegestaan.
  • (Rest-)voorraden moet men als gevaarlijk afval afvoeren en verwerken.

Europees Chemisch Agentschap (ECHA)

Het ECHA heeft inmiddels ook een restrictievoorstel gemaakt. Dat restrictievoorstel heeft betrekking op alle PFAS in brandblusschuim. De verwachting is dat dit in de loop van 2023 of 2024 is omgezet in wetgeving.

Wet milieubeheer

Blusmiddelen met PFOA houdend schuim is (gevaarlijk) afval. Dit mag niet geloosd worden en moet op een andere manier worden afgevoerd. Daarvoor geldt titel 10.6 van de Wet milieubeheer (Wm):

• Het afval moet worden afgegeven aan een erkende inzamelaar (artikel 10.37 Wm).
• De gegevens hierover moeten worden bewaard (artikel 10.38 Wm).

Controleaspecten

Let bij het controleren van de regels goed op de volgende zaken:

• gelden de regels voor het omgevingsplan of voor de bruidsschat omgevingsplan?
• gelden de regels van de nieuwe waterschapsverordening of de regels van de bruidsschat waterschapsverordening?
• wordt gewerkt volgens BBT?
• Wordt het gevaarlijke (vloeibare) bedrijfsafval correct afgevoerd?

Riooltekening

Bij lozing op een riool is er een riooltekening waar duidelijk op staat:

• op welke punten welk afvalwater wordt geloosd.
• of de lozingspunten zijn aangesloten op het eigen vuilwaterriool of een schoonwaterriool.
• op welke lozingsroutes het eigen vuilwaterriool en het schoonwaterriool uitkomen.