Toetsen en beoordelen
In de Nederlandse wateren worden chemische en biologische metingen gedaan. Aan de hand van deze metingen wordt beoordeeld hoe de waterkwaliteit is.
We toetsen en beoordelen de waterkwaliteit voor verschillende internationale afspraken:
- De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW)
- Drie riviercommissies (Rijn, Maas en Schelde)
- OSPAR, de Oslo-Parijs Conventie
- De Europese Kaderrichtlijn Mariene Strategie (KRM)
Monitoring en toestandsbeoordeling KRW
In het 'Protocol monitoring en toestandsbeoordeling oppervlaktewaterlichamen KRW (pdf, 3.4 MB)' staan de voorschriften voor waterbeheerders voor het monitoren van de ecologische en chemische toestand van het oppervlaktewater volgens de eisen van de Kaderrichtlijn Water. Zo schrijft het protocol voor hoe oppervlaktewaterbeheerders het meetnet moeten inrichten en hoe, hoe vaak en in welke compartimenten (water of biota) ze moeten meten. Bij het protocol is een lijst van vragen en antwoorden (Q&A) beschikbaar.
Het protocol beschrijft ook hoe de gemeten waarden worden getoetst aan de ecologische doelen en chemische normen. Deze toetsing wordt gebruikt om de ecologische en chemische toestand van oppervlaktewaterlichamen te beoordelen. Voor metalen kunnen waterbeheerders rekening houden met beschikbaarheid en achtergrondconcentraties. Dit staat zowel in het protocol als in een Europese guidance. Deze guidance beschrijft hoe u moet toetsen en welke meetgegevens u nodig heeft. Ook geeft de guidance aan welke modellen u voor het berekenen van de beschikbaarheid van metalen kunt gebruiken. In de guidance wordt deze toetsing uitgebreider beschreven.
Waterbeheerders leggen de gemaakte keuzes voor de monitoring en toestandsbeoordeling vast in een achtergronddocument. Dit achtergronddocument wordt opgesteld volgens de ‘eisen achtergronddocumentatie KRW monitoringsprogramma (pdf, 289 kB)’.
Alle monitoringsgegevens voor de KRW zijn te vinden op het waterkwaliteitsportaal.
Monitoring en toetsing voor riviercommissies
Er bestaan 3 riviercommissies voor Nederland: de Rijn-, Maas- en Scheldecommissie. Er is na het in werking treden van de Kaderrichtlijn Water (KRW) afgesproken om in principe de KRW-meetpunten te gaan gebruiken. Bij alle 3 de riviercommissies liep al een meetnet, voor de KRW een rol ging spelen. Daardoor zijn er soms meer meetpunten in het meetnet van de riviercommissie, dan alleen de KRW-meetpunten.
Voor de Schelde wordt er ieder jaar een eenvoudig samenvattend rapport gemaakt. Met eens in de 3 jaar een uitgebreid rapport met analyses en trends. Sinds 2012 wordt ook biologie meegenomen naast de chemie.
Voor de Rijn worden iedere 6 jaar biologische rapporten gemaakt per soortgroep (kwaliteitselement) van de KRW, alsook een integrale analyse. Voor chemische parameters wordt eens in de 2 jaar een uitgebreid rapport gemaakt met analyses en trends.
Voor de Maas wordt iedere 3 jaar een rapportage met analyses en trends opgesteld over chemische en biologische gegevens.
OSPAR–beoordelingsrapportage voor verontreinigende stoffen
Nederland is één van de Verdragspartijen van de OSPAR Conventie. Monitoring van verontreinigende stoffen is vastgelegd in het CEMP (Coordinated Environmental Monitoring Programme ). OSPAR voert jaarlijks berekeningen uit. Onder andere toetsing aan beoordelingscriteria en trendanalyses. Ook maakt OSPAR rapportages met een beoordeling over contaminanten in sediment en biota. De meest recente OSPAR rapportage is te vinden op de website van OSPAR.
Eens per zes jaar wordt een intermediate assessment gemaakt, hierin beoordelen 15 landen en de EU gezamenlijk de toestand van de Noord Oost Atlantische Oceaan aan de hand van een groot aantal indicatoren. Eind juni 2017 is de laatste Intermediate Assessment van OSPAR vastgesteld. De geleverde data en berekeningen zijn online beschikbaar. Voor het raadplegen van de gegevens is een handleiding (pdf, 63 kB) beschikbaar.
Toetsen en beoordelen KRM
De Europese Kaderrichtlijn Mariene Strategie (KRM) heeft tot doel het beschermen en herstellen van de Europese zeeën en oceanen en duurzaam gebruik te bevorderen (de goede milieutoestand). De KRM verplicht elke Europese lidstaat tot het vaststellen van een mariene strategie om deze goede milieutoestand te bereiken. Elke zes jaar dient elke lidstaat een beoordeling uit te voeren van de toestand van het mariene milieu en de voortgang richting de goede milieutoestand en de vastgestelde milieudoelen. Deze beoordeling wordt grotendeels gebaseerd op internationaal afgestemde beoordelingen binnen OSPAR. Op het Noordzeeloket is meer informatie te vinden over de KRM en de Nederlandse Mariene Strategie.
Meer informatie
Alle monitoringsgegevens voor de KRM zijn te vinden op de website van het Informatiehuis Marien.