Inleiding
Grondwater Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) is al het water in de zogenaamde verzadigde zone. Het is een belangrijke bron in de (drink)watervoorziening voor mens, dier en natuur. In de KRW Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) en de GWR Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) staan milieudoelstellingen voor grondwater. U vindt meer informatie over de milieudoelstellingen van deze richtlijnen op de pagina Milieudoelstellingen grondwater.
Grondwaterkwantiteit
De hoeveelheid grondwater is afhankelijk van de dikte en samenstelling van het watervoerend pakket in de ondergrond. In Nederland zijn in totaal 23 grondwaterlichamen. De watervoerende pakketten stoppen niet aan de grens van Nederland. Dit maakt afspraken met de buurlanden noodzakelijk.
Voor een goede kwantitatieve toestand van grondwater zijn rijksomgevingswaarden gesteld. U vindt meer informatie op de pagina Grondwater en omgevingswaarde.
Grondwaterkwaliteit
De kwaliteit van het grondwater is over het algemeen nog (zeer) goed. Grondwater heeft over het algemeen een vrij constante temperatuur en samenstelling. Het is meestal vrij van organische en anorganische verontreinigingen en overwegend vrij van gevaarlijke ziektekiemen. Dit maakt grondwater geschikt voor de drinkwaterbereiding. Door het gestegen verbruik van grondwater wordt al decennialang rivierwater in de duinen kunstmatig geïnfiltreerd om later als grondwater weer te worden onttrokken.
Voor een goede chemische kwaliteit van grondwater zijn rijksomgevingswaarden en decentrale omgevingswaarden gesteld. U vindt meer informatie op de pagina Grondwater en omgevingswaarde.
Grondwater onder druk
Grondwater is een belangrijke reserve in de drinkwatervoorziening. De grondwaterkwaliteit en kwantiteit komen de laatste jaren steeds meer onder druk te staan. Iedereen denkt dat er in een laaggelegen delta altijd voldoende en kwalitatief goed (grond)water aanwezig is. Maar de afgelopen jaren was er steeds meer “droogte”. Daardoor is het grondwater onvoldoende aangevuld. Er is te weinig grondwater beschikbaar om alle functies (door het hele jaar heen) gelijkblijvend te kunnen bedienen.
Karakterisering en toestandbeoordeling
De KRW kent een plancyclus van 6 jaar. In 2009 zijn de stroomgebiedbeheerplannen Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) voor de periode 2009-2015 vastgesteld. In 2015 de beheerplannen 2016-2021. In deze cyclus worden 2 soorten bepalingen uitgevoerd:
- Artikel 5, KRW, vraagt om een analyse van kenmerken van het systeem en de effecten van menselijk handelen. Dit noemen we ‘karakterisering'. Als doelen (dreigen) niet gehaald (te) worden) beschouwen we waterlichamen ‘at risk'. Een uitgebreide karakterisering is uitgevoerd in 2008 voor de stroomgebiedbeheerplannen 2009-2015. Dit is bijgewerkt in 2014 voor de plannen 2016-2021. Op basis van de karakterisering kunnen nieuwe drempelwaarden worden afgeleid voor potentieel bedreigende stoffen en/of maatregelen worden genomen.
- Met de toestandsbepaling van de grondwaterlichamen wordt aan het eind van de planperiode beoordeeld of reeds genomen maatregelen effectief zijn geweest.
Voor de karakterisering is gebruik gemaakt van conceptuele modellen van de grondwaterlichamen.
Stroomgebiedbeheerplannen 2022-2027
Op dit moment werkt men aan nieuwe stroomgebiedbeheerplannen. U leest meer informatie over de stroomgebiedbeheerplannen 2022-2027 op de pagina stroomgebiedbeheerplannen.
Factsheets op het Waterkwaliteitsportaal
Voor de stroomgebiedbeheerplannen zijn voor alle 23 grondwaterlichamen in Nederland factsheets opgesteld. Deze bevatten een beschrijving van het grondwaterlichaam, de belastingen van het grondwaterlichaam, een at-risk bepaling en de toestandbeoordeling en lokale maatregelen die bovenop het generieke beleid genomen worden om de goede toestand te bereiken en te behouden. Deze factsheets zijn beschikbaar op het Waterkwaliteitsportaal van het Informatiehuis Water (IHW).
Landelijke Werkgroep Grondwater
Voor de uitvoering van het grondwatergedeelte van de KRW en de GWR werken het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het Coördinatiebureau Stroomgebieden Nederland (CSN), het Informatiehuis Water (IHW), de provincies, de waterschappen en het RIVM samen in de Landelijke Werkgroep Grondwater (LWG). Het doel van de LWG is afstemming tussen de provincies onderling en het Rijk over onder andere de wijze van toetsen en rapporteren voor de KRW. De werkgroep wordt voorgezeten vanuit het IPO. Het RIVM voert het secretariaat.
EU-CIS Working Group Groundwater
Europese werkgroepen maken zogenaamde richtsnoeren (Guidance Documents) om de KRW en GWR nader in te vullen. Deze Guidance Documents hebben als doel kennisoverdracht en mogelijke harmonisering in de uitvoering van de richtlijnen in de verschillende lidstaten.
In de Landelijke Werkgroep Grondwater wordt terugkoppeling gegeven over de besproken zaken in de EU-CIS Working Group Groundwater (EU-CIS WGG). En aandachtspunten van de LWG kunnen in de EU-CIS WGG ingebracht worden.
