KRW-opgave chemische stoffen
De waterkwaliteit wordt beïnvloed door veel chemische stoffen. De Kaderrichtlijn Water (KRW) bevat een methode die een deel van deze stoffen in het oppervlaktewater beoordeelt. Een ander deel van de stoffen wordt gereguleerd onder andere wetgeving en een deel van de stoffen kent nog geen specifieke normen.
Stoffen die nu niet genormeerd zijn onder de KRW, kunnen een belangrijke invloed hebben op het behalen van de ecologische KRW-doelen. Bijvoorbeeld doordat de toxische druk van deze stoffen een belemmering voor de ecologische doelen kan vormen, zoals bij de combinatie van verschillende bestrijdingsmiddelen.
Nieuwe stoffen
In Europa lopen onderhandelingen over de herziening van de Kaderrichtlijn Water, de Richtlijn Prioritaire stoffen en de Grondwaterrichtlijn. Als resultaat daarvan worden er nieuwe stoffen toegevoegd aan de KRW. Ook worden termijnen bepaald wanneer aan de nieuwe doelen moet worden voldaan.
Probleemstoffen onder de KRW
Van 42 stoffen onder de KRW is vastgesteld dat deze landelijk of regionaal nog een probleem vormen. De stoffen die het vaakst niet aan de norm voldoen, zijn:
- polybroomdifenylethers (PBDE's)
- polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's)
- gewasbeschermingsmiddelen en biociden
- metalen
Hiervan moeten 30 stoffen uiterlijk in 2027 aan de KRW-normen voldoen. Van de stoffen waarvoor een trend kon worden vastgesteld, vertonen er 18 een significant verbeterende trend. De overige 12 lieten geen verandering zien. Gemiddeld is er geen sprake van achteruitgang, maar op regionaal niveau bij bepaalde chemische stoffen wel. Een voorbeeld hiervan is de lokale toename van verontreinigingen bij innamepunten van drinkwaterbedrijven.
Verbetering
Voor 125 van de stoffen die in het water worden aangetroffen, bestaan er KRW-normen. Voor veel van deze stoffen is de situatie verbeterd, maar deze verbetering zet volgens de prognose van de waterbeheerders niet door. Op basis van metingen en oordelen wordt ingeschat dat zonder aanvullend beleid de 42 probleemstoffen in 2027 niet aan de norm voldoen. Onder deze stoffen vallen:
- ammonium (1)
- industriechemicaliën (4)
- gewasbeschermingsmiddelen, biociden, diergeneesmiddelen (17)
- PAK's (7)
- zware metalen (13)
Basisdocumentatie probleemstoffen
De basisdocumenten bevatten per stof informatie in 3 stappen:
- diagnose: zijn de gegevens over normoverschrijdingen volledig en juist?
- bronnenanalyse: wat is bekend over de bronnen van verontreiniging die de normoverschrijdingen veroorzaken
- maatregelenanalyse: wat is de noodzaak en effectiviteit van mogelijke maatregelen om de normoverschrijdingen aan te pakken. Bij de maatregelen staat vermeld welke partij de maatregel kan nemen
Het rapport Basisdocumentatie probleemstoffen KRW licht bovenstaande 3 stappen toe.
De basisdocumenten dateren van 2018 en gebruiken de monitoringgegevens tot en met 2015. Uit monitoring en onderzoek naar emissies en mogelijke maatregelen komen voortdurend nieuwe gegevens beschikbaar. De waterbeheerder moet bij het gebruik van de basisdocumentatie rekening houden met deze nieuwe gegevens.
Voor de groep van gewasbeschermingsmiddelen die de norm overschrijden bestaat het Landelijk meetnet gewasbeschermingsmiddelen om de emissiebron vast te stellen. Lees meer op de pagina over Gewasbeschermingsmiddelen in oppervlaktewateren.
Meer informatie
Het Koepelrapport Tussenevaluatie KRW geeft een overzicht van de doelen, metingen en prognoses van de Kaderrichtlijn Water. Lees hier meer over op de pagina Tussenevaluatie KRW.
Bekijk ook de pagina over de Stoffenlijst KRW-impuls 2023.