Stroomgebieden en stroomgebiedbeheerplannen
De Kaderrichtlijn Water (KRW) verplicht de lidstaten om eens in de 6 jaar stroomgebiedbeheerplannen (SGBP's) vast te stellen. Deze SGBP's geven voor elk stroomgebied een overzicht van de toestand, problemen, doelen en maatregelen voor het verbeteren van de waterkwaliteit.
Een SGBP staat niet op zich: er is een nauwe samenhang met de plannen en maatregelen van regionale waterbeheerders. Doel van de SGBP's is het streven naar chemisch schoon en ecologisch gezond water.
Stroomgebieden, riviercommissies en overkoepelende plannen
Nederland maakt deel uit van 4 stroomgebieden. Dit zijn, met de bijbehorende riviercommissies:
- Rijn - de Internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn (ICBR (verwijst naar een andere website))
- Maas - de Internationale Maas Commissie (IMC (verwijst naar een andere website))
- Schelde - de Internationale Scheldecommissie (ISC (verwijst naar een andere website))
- Eems - Internationale Stuurgroep Eems (ICE (verwijst naar een andere website))
De 4 riviercommissies schrijven de overkoepelende plannen (A):
- Overkoepelend stroomgebiedbeheerplan Rijn (verwijst naar een andere website)
- Overkoepelend stroomgebiedbeheerplan Maas (verwijst naar een andere website)
- Overkoepelend stroomgebiedbeheerplan Schelde (verwijst naar een andere website)
- Overkoepelend stroomgebiedbeheerplan Eems (verwijst naar een andere website)
Regionaal ambtelijke overleggen
Binnen elk stroomgebiedsdistrict werken provincies, gemeenten, waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan chemisch schoon en ecologisch gezond oppervlaktewater en grondwater. Per stroomgebied zijn hiervoor regionaal ambtelijke overleggen (RAO’s) en regionaal bestuurlijke overleggen (RBO’s) georganiseerd. De regio's zijn:
Stroomgebiedbeheerplannen
De Kaderrichtlijn Water verplicht de lidstaten om eens in de 6 jaar stroomgebiedbeheerplannen (SGBP's) vast te stellen. Deze SGBP's geven voor elk stroomgebied een overzicht van de toestand, problemen, doelen en maatregelen voor het verbeteren van de waterkwaliteit. Een SGBP staat niet op zich: er is een nauwe samenhang met de plannen en maatregelen van regionale waterbeheerders. Doel van de SGBP's is het streven naar chemisch schoon en ecologisch gezond water.
De stroomgebiedbeheerplannen (SGBP's) bestaan uit:
- een nationaal deel (deel B)
- een overkoepelend, internationaal deel (deel A)
Stroomgebiedbeheerplannen 2009-2015, 2016-2021 en 2022-2027
Eind 2009 zijn de eerste lichting SGBP's vastgesteld waarin de waterlichamen zijn begrensd, de doelen aangegeven en de toestand en belastingen bepaald. Ook is aangegeven welke maatregelen nodig zijn om de goede toestand te bereiken. De SGBP's zijn nu zelfstandige programma's, die afzonderlijk worden vastgesteld en eigen procedures volgen. Ze maken geen deel meer uit van het Nationaal Water Programma zoals dit voorheen in de Waterwet stond (oude naam is Nationaal Waterplan). In de SGBP's zijn maatregelenprogramma's geïntegreerd waarin lidstaten verplicht elke 6 jaar beschrijven welke maatregelen de komende planperiode worden uitgevoerd om de KRW-doelstellingen te bereiken.
In de stroomgebiedbeheerplannen is op hoofdlijnen te vinden welke maatregelen de komende 6 jaar worden uitgevoerd. Meer details zijn te vinden in het Nationaal Water Programma en in de beheerplannen van waterschappen voor de regionale wateren. Hier vindt u ook de stroomgebiedbeheerplannen 2022-2027.
Daarnaast zijn factsheets opgesteld waar alle relevante informatie per waterlichaam is weergegeven. Deze factsheets zijn te vinden op het waterkwaliteitsportaal (verwijst naar een andere website). Hier is ook een interactieve kaart voor zowel oppervlakte- als grondwater te vinden. De achtergronddocumenten voor het stroomgebiedbeheerplan zijn ook via het waterkwaliteitsportaal ontsloten. Voor de regionale wateren kunt u verder lezen op de pagina waterbeheerprogramma van het waterschap.
Nieuwe stroomgebiedbeheerplannen
Eind 2027 worden de nieuwe stroomgebiedbeheerplannen vastgesteld voor de volgende planperiode (2028-2033). Hierin wordt het KRW-beleid voor de periode 2028-2033 vastgelegd. Het gaat dan om de nieuwe ambities, doelen en maatregelen voor de volgende planperiode. Ook ná 2027 zal het bereiken en behouden van een goede waterkwaliteit en voldoende (grond)waterbeschikbaarheid blijvende inzet vragen. Daarnaast wordt er verantwoording afgelegd over het halen van de KRW-doelen vanaf 2027. Voor de doelen die niet vanaf 2027 worden gehaald, moet hierin worden aangegeven welke legitieme uitzonderingsmogelijkheid van toepassing is.
De totstandkoming van de nieuwe stroomgebiedbeheerplannen gebeurt aan de hand van een gezamenlijk werkprogramma (verwijst naar een andere website) dat Rijk, provincies en waterschappen eind 2024 hebben vastgesteld en liggen nu tot medio 2025 ter inzage. Het werkprogramma beschrijft het proces voor de totstandkoming van de nieuwe plannen, en de rollen en betrokkenheid van alle partijen daarbij. Ook wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste resterende en nieuwe opgaven die met het beleid en de maatregelen in deze planperiode geadresseerd moeten gaan worden (de ‘waterbeheerkwesties’). De uitkomsten van de KRW-tussenevaluatie zullen hiervoor de basis vormen.
Factsheets
Waterbeheerders nemen in de factsheets alle relevante informatie voor de KRW op per oppervlaktewaterlichaam of grondwaterlichaam. Het gaat hierbij om een beschrijving, de doelen en toestand, functie, belasting en effecten, maatregelen en toepassing van uitzonderingen voor het betreffende waterlichaam. Zo ontstaat een samenhangend overzicht van:
- de toestand van een waterlichaam
- de eventuele redenen waarom in het waterlichaam nog niet alle doelen zijn bereikt
- de maatregelen die nodig zijn om de doelen alsnog te behalen
Actualisatie van de factsheets is ook de invulling van de verplichting van artikel 5 van de KRW, het bijwerken van de stroomgebiedsanalyse.
De waterbeheerders stellen de factsheets bestuurlijk vast. Ze maken daarna onderdeel uit van de SGBP's en de plannen of programma’s van waterbeheerders, zoals beschreven in het nationaal werkprogramma. De factsheets zijn een product van de betrokken overheden samen en zijn gepubliceerd op het waterkwaliteitsportaal (verwijst naar een andere website). De achtergronddocumenten van het SGBP zijn ook op deze website te vinden.