Zoeken in deze site

Provinciale ruimtelijke regels en waterkwantiteit

Ruimtelijke ontwikkelingen hebben invloed op de waterkwantiteit. Dat gaat over zowel wateroverlast als watertekort (droogte). In de omgevingsverordening van de provincie kunnen hiervoor regels worden opgenomen.

Waterkwantiteit

Hieronder staan een aantal voorbeelden van instructieregels, rechtstreeks werkende regels en omgevingswaarden die in de omgevingsverordening kunnen staan. Ze gaan over de relatie tussen waterkwantiteit en ruimtelijke ontwikkelingen.

Instructieregels

Als een bepaald gebied is aangewezen als bergingsgebied kan de provincie opnemen voor het van de gemeente. Dat houdt bijvoorbeeld in dat de provincie bepaalt dat bij ruimtelijke ontwikkelingen het waterbergend vermogen in het gebied niet mag afnemen. Dat is bijvoorbeeld het geval bij verstedelijking, het dempen van watergangen en het ophogen van gronden. Daarbij kan de provincie ook bepalen dat deze ontwikkelingen wel zijn toegestaan als maatregelen worden getroffen waardoor het waterbergend vermogen in stand blijft. Vaak bepaalt de provincie daarbij ook dat het waterschap betrokken moet zijn. Het waterschap is namelijk verantwoordelijk voor de inrichting van bergingsgebieden.

Een andere belangrijke instructieregel voor de waterkwantiteit gaat over de rangorde bij waterschaarste. Deze verdringingsreeks bestaat uit 4 categorieën. De provincie kan in de omgevingsverordening een rangschikking binnen categorie 3 en 4 (artikel 3.14, vierde en vijfde lid ) vastleggen. In de omgevingsverordening staat dan welke activiteiten het waterschap voorrang moet geven in een bepaald gebied als er sprake is van waterschaarste of dreigende waterschaarste. Voor waterbeheerders zijn dit belangrijke regels omdat zij de regionale watersystemen zodanig moeten inrichten dat alle watervragers zoveel mogelijk worden voorzien in het benodigde water. Ruimtelijke ontwikkelingen kunnen hier invloed op hebben.

Rechtstreeks werkende regels

De provincie kan met  in de bepalen dat het verboden is om zonder omgevingsvergunning een watergang te dempen. Doel hierbij is het behoud van landschappelijke waarden. Het geheel of gedeeltelijk dempen van een watergang heeft invloed op de ruimtelijke uitstraling van een gebied. Ook kan de functie van het gebied hierdoor veranderen. Door een vergunningplicht op te nemen voor deze activiteit kan de provincie per situatie beoordelen of het dempen strijdig is met het behoud van landschappelijke waarden.

Omgevingswaarden

Om wateroverlast te voorkomen of te beperken moet de provincie in de omgevingsverordening vaststellen voor de gemiddelde kans op overstroming per jaar van bepaalde gebieden. Dit gaat niet over waterveiligheid, maar over de bergings- en afvoercapaciteit waarop regionale wateren moeten zijn ingericht (artikel 2.13, eerste lid, onder b Omgevingswet) om wateroverlast te voorkomen. Waterveiligheid gaat over overstromingen ten gevolge van het falen van waterkeringen.

Wateroverlast ontstaat vaak in agrarische gebieden, maar als het echt langdurig regent kan dit ook het stedelijk gebied treffen. In de omgevingsverordening staat dan bijvoorbeeld de norm dat gebieden met glastuinbouw, akkerbouw en grasland een gemiddelde kans op overstroming van 1/50 per jaar mogen hebben. Zo’n omgevingswaarde is een en geen resultaatsverplichting. In de omgevingsverordening staat dat het waterschap bij de uitoefening van zijn taken en bevoegdheden ervoor moet zorgen dat aan de omgevingswaarde wateroverlast wordt voldaan.



Instructieregel

De instructieregel is een bindende regel voor bestuursorganen over:

  • de uitvoering van bepaalde taken, of
  • de inhoud of motivering van bepaalde besluiten (bijvoorbeeld programma's, omgevingsplannen, waterschapsverordeningen, omgevingsverordeningen, maatwerkvoorschriften, projectbesluiten)

Lees meer over de instructieregel.

Omgevingsplan

Omgevingsplan als bedoeld in artikel 2.4 van de Omgevingswet. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de omgevingswet.

Artikel 2.4, Omgevingswet bepaalt dat er voor het grondgebied van de gemeente 1 omgevingsplan is waarin regels over de fysieke leefomgeving zijn opgenomen.

Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl)

Het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) is een van de 4 algemene maatregelen van bestuur (AMvB's) onder de Omgevingswet.

Lees meer op de pagina Inhoud Besluit kwaliteit leefomgeving.

Direct (rechtstreeks) werkende regels

Direct werkende regels (ofwel rechtstreeks werkende regels) zijn regels die rechtstreeks gelden voor bedrijven, burgers en andere initiatiefnemers bij het uitvoeren van een activiteit. Het gaat dan vaak om doel- en middelvoorschriften voor die activiteit. Maar ook regels over de specifieke zorgplicht, informatie-, meld- en vergunningplicht zijn rechtstreeks werkende regels. De term direct (rechtstreeks) werkende regels wordt ook gebruikt om deze regels te onderscheiden van instructieregels.

Omgevingsverordening

Omgevingsverordening als bedoeld in artikel 2.6 van de Omgevingswet. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.

Artikel 2.6, Omgevingswet bepaalt dat er voor het grondgebied van de provincie 1 omgevingsverordening is waarin regels over de fysieke leefomgeving zijn opgenomen.

Omgevingswaarde

Omgevingswaarde als bedoeld in afdeling 2.3 van de Omgevingswet. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.

Afdeling 2.3, Omgevingswet regelt dat het Rijk, de provincie of de gemeente omgevingswaarden kunnen vaststellen.

Uitleg

Met een omgevingswaarde kan het Rijk, de provincie of de gemeente een kwaliteit vastleggen die ze voor de fysieke leefomgeving wil bereiken. Deze kwaliteit moet objectief vast te stellen en kwantitatief meetbaar zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om waarden voor de luchtkwaliteit of de waterkwaliteit.

Inspanningsverplichting

Bij een inspanningsverplichting moet het bevoegd gezag er alles aan doen om aan de omgevingswaarde te voldoen. Overschrijdingen van de kwaliteit van de omgevingswaarde moeten zoveel mogelijk voorkomen worden. Voor een aantal inspanningsverplichtingen is een termijn gesteld. Die termijn vormt in die gevallen dan het richtpunt voor het voldoen aan deze omgevingswaarden.