Zoeken in deze site

Ruimtelijk beleid en waterveiligheid

Ruimtelijke ontwikkelingen hebben invloed op de waterveiligheid. Dat gaat vooral over het voorkomen van overstromingen door goede waterkeringen. En over het beperken van de gevolgen bij een overstroming door klimaatadaptief bouwen en bepaalde functies te beschermen. Het is belangrijk om hiervoor beleid op te nemen in de omgevingsvisie.

Waterveiligheid

Waterveiligheid gaat over bescherming tegen overstromingen. Dit gebeurt vooral door dijken, duinen, dammen en sluizen. Deze waterkeringen maken in juridische zin deel uit van het watersysteem, maar zijn natuurlijk ook gewoon onderdeel van het gebied in kwestie. Voor primaire en regionale waterkeringen worden omgevingswaarden opgesteld. Met deze normen wordt ervoor gezorgd dat waterkeringen voldoende bescherming bieden tegen overstromingen.

Waterveiligheid is een van de belangrijkste aspecten bij ruimtelijke ontwikkelingen. Het waterveiligheidsbeleid bestaat uit drie lagen:

  1. preventie: voorkomen van overstromingen door het onderhouden, versterken en aanleggen van waterkeringen
  2. gevolgbeperking: beperken van de gevolgen bij een overstroming door klimaatadaptief te bouwen en vitale en kwetsbare functies extra te beschermen
  3. crisisbeheersing: adequaat reageren bij een (dreigende) overstroming

Nationale Omgevingsvisie

In de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) is het waarborgen van de waterveiligheid aangemerkt als nationaal belang. Preventie staat daarbij voorop. Daarnaast wordt ingezet op het beperken van de gevolgen van een overstroming en op crisisbeheersing. Het beperken van de gevolgen van een overstroming is met name gericht op het waterrobuust inrichten van de omgeving. Ook voor provincies en gemeenten is het belangrijk om in dit kader in de omgevingsvisie waterveiligheid een sturende rol te geven bij ruimtelijke ontwikkelingen. Overigens gaat de Nota Ruimte de huidige NOVI vervangen, waarschijnlijk in 2026.

Decentrale overheden

Decentrale overheden kunnen in hun omgevingsvisie bijvoorbeeld beleid opnemen over aanvullende maatregelen om de gevolgen van een overstroming te verkleinen. Zo kunnen in zones nabij dijken bepaalde functies door een slimme inrichting wellicht worden gecombineerd. Bijvoorbeeld het waterrobuust bouwen van recreatieve voorzieningen, het zekerstellen van vluchtroutes en het inrichten van hoogwatervluchtplaatsen.

Waterveiligheid is een van de belangrijkste onderwerpen in de omgevingsvisie. Het is een continue opgave die goed in het beleid moet worden verankerd. Door waterveiligheid een sturende rol te geven bij ruimtelijke ontwikkelingen wordt de toekomstrobuustheid van een gebied vergroot.