Beoordelen
Een slechte waterbodemkwaliteit kan mede bijdragen aan het niet behalen van de waterkwaliteitsdoelen. Om te kunnen bepalen of dit inderdaad het geval is, is in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (nu Infrastructuur en Waterstaat) de 'Handreiking beoordelen waterbodems' ontwikkeld.
In Nederland zijn voor alle oppervlaktewaterlichamen waterkwaliteitsdoelen geformuleerd. Meer informatie leest u op de pagina waterkwaliteitsdoelen. Een slechte waterbodemkwaliteit kan daar mede oorzaak van zijn.
Handreiking beoordelen waterbodems
Met de Handreiking beoordelen waterbodems (pdf, 1.2 MB) kan worden bepaald of en in welke mate stoffen in de waterbodem een belemmering vormen voor het bereiken van de kwaliteitsdoelen voor een watersysteem. De handreiking is niet bedoeld als toetsingskader bij de vergunningverlening voor ingrepen. Hiervoor zijn aparte toetsingskaders ontwikkeld door waterbeheerders.
Met de handreiking kan per kwaliteitsdoelstelling (onder andere omgevingswaarden) en per gebruikersfunctie worden ingeschat wat de bijdrage van de waterbodem aan het niet realiseren van de doelen is.
De beoordeling vindt plaats aan de hand van stroomschema's. In deze stroomschema's wordt zoveel mogelijk gebruikt gemaakt van eenvoudige standaardmethodieken zodat een beoordeling door waterbeheerders en adviesbureaus kan worden uitgevoerd (i.s.m. een gecertificeerd laboratorium). Voor specifieke situaties en stoffen met een complex of onbekend milieuchemisch gedrag worden in de handreiking meer specialistische methoden aangegeven.
Sedias
Bij de handreiking hoort ook een rekenassistent (SEDIAS). Met SEDIAS kunnen de meeste berekeningen die in de handreiking worden voorgeschreven worden uitgevoerd. Een voorbeeld hiervan is het berekenen van het effect van opwerveling van de waterbodem door scheepvaart op de waterkwaliteit en het berekenen van msPAF-waarden voor macrofauna. Voor oevergebieden is een afzonderlijke rekenassistent ontwikkeld: SEDIAS oevergebieden. SEDIAS oevergebieden is gebaseerd op de webapplicatie 'Sanscrit' voor de landbodem.
Resultaat van handreiking
De handreiking wijst uit welke van de volgende situaties zich voordoet:
- De waterbodemkwaliteit staat het bereiken van de gewenste functies en kwaliteitsdoelstellingen niet in de weg.
- De waterbodemkwaliteit is (mede) de oorzaak van het niet bereiken van de gewenste functies en/of kwaliteitsdoelstellingen. Deze uitkomst vormt input voor het gebiedsproces. In het gebiedsproces worden diverse mogelijke maatregelen tegen elkaar afgewogen en wordt bepaald welke maatregel het meest (kosten)effectief is om gewenste functies en doelen van het watersysteem te behalen. Het is dus mogelijk dat uiteindelijk niet voor een ingreep in de waterbodem wordt gekozen, maar voor een andere kosteneffectieve maatregel.