Zoeken in deze site

Gebruikersonderzoek Vergunningcheck: schuur bouwen en boom kappen (juni 2025)

Gepubliceerd op 30 december 2025

Om de gebruikersvriendelijkheid van het Omgevingsloket te verbeteren, worden regelmatig gebruikersonderzoeken gedaan. In juni 2025 is in opdracht van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) onderzoek gedaan naar de begrijpelijkheid en gebruikersvriendelijkheid van de Vergunningcheck voor het bouwen van een schuur en het kappen van een boom.

Op deze pagina

Over het onderzoek

Het onderzoek

In juni 2025 is onderzoek gedaan naar de begrijpelijkheid en gebruikersvriendelijkheid van de Vergunningcheck voor de volgende 2 werkzaamheden:

  • Boom of beplanting onderhouden of weghalen
  • Aanbouw, uitbouw of bijgebouw bouwen of vervangen

Het onderzoek richtte zich op de vraag:

  • In hoeverre kunnen particulieren de Vergunningcheck uitvoeren voor een concrete situatie, zoals het bouwen van een schuur en het kappen van een boom?

Het onderzoek is uitgevoerd om de Vergunningcheck van de 20 meest gebruikte werkzaamheden te verbeteren. Het doel van het onderzoek was om inzichten en adviezen te geven om de Vergunningcheck te verbeteren.

Aanpak

Aan het onderzoek deden 5 deelnemers mee van verschillende leeftijden, regio’s en opleidingsniveaus. Ze kregen de volgende casus:

Je wilt achter in de tuin een schuurtje bouwen. Op de plek waar het schuurtje moet komen staat een boom die weggehakt moet worden. De schuur moet:

  • opslag bieden voor tuinmeubels en gereedschap, e.d.
  • een puntdak hebben en een vliering voor extra opslagruimte
  • gebouwd zijn op een betonnen plaat

Kijk of je op het Omgevingsloket erachter kunt komen of hier een vergunning voor nodig is.

De test werd begeleid en geanalyseerd door een gebruikersonderzoeker van het DSO. De analyse is vanuit het oogpunt van de eindgebruiker gedaan op een onafhankelijke manier.

Belangrijkste bevindingen

Dit zijn de belangrijkste bevindingen:

  • Externe informatie opzoeken is een drempel: gebruikers moeten vaak externe overheidswebsites raadplegen voor informatie zoals perceeloppervlakte of de status van beschermd stads- of dorpsgezicht. Deze websites zijn vaak niet gebruikersvriendelijk en foutgevoelig. Hierdoor worden vragen vaak verkeerd beantwoord.
  • Verschil tussen gangbare en juridische begrippen: de gangbare betekenis van begrippen zoals ‘bebouwde kom’ komt niet overeen met de gevraagde juridische betekenis. Dit kan leiden tot foute antwoorden. Ook onbekende termen zoals ‘houtwal’ of ‘bosschages’ zorgen voor twijfel en fouten.
  • Kaartapplicaties zijn onduidelijk: het gebruik en interpreteren van (externe) kaartapplicaties is vaak een bron van fouten. Dit komt door onduidelijkheid over het zoeken van locaties en het interpreteren van legenda's en kaartlagen.
  • Onduidelijke resultaten maken onzeker: zelfs na een vergunningsvrij resultaat blijft er onzekerheid bestaan, ook door de disclaimer dat er geen rechten aan ontleend kunnen worden. Dit zorgt ervoor dat gebruikers behoefte hebben aan contact met bijvoorbeeld de gemeente of een professional zoals een hovenier.
  • Opsommingen in vragen zijn lastig: opsommingen in vragen en antwoordopties maken de vragen moeilijker te begrijpen en vergroten de kans op fouten. Opsommingen zijn een extra belasting voor het geheugen en opvallende woorden in een opsomming zorgen ervoor dat men gewone woorden vergeet.
  • Aanvullende checks onderbreken klantreis: de klantreis wordt onderbroken doordat er bij het resultaat gewezen wordt op een mogelijke aanvullende vergunningcheck (bijvoorbeeld voor 'graven') waarvoor gebruikers opnieuw het proces moeten starten. Dit zorgt voor irritatie en verwarring.

Huiswerk voor ontwikkelaars en overheden

De aanbevelingen voor ontwikkelaars van het Omgevingsloket gaan over het verbeteren van de gebruikersvriendelijkheid, vindbaarheid en begrijpelijkheid van de werkzaamheden. Ook zijn er aanbevelingen voor overheden die toepasbare regels maken.

  • Automatiseer het ophalen van informatie: voorkom dat gebruikers naar een andere website moeten voor informatie. Haal informatie zoals kadastrale gegevens of de status van een beschermd gebied automatisch op en toon dit in het loket.
  • Verbeter de vraagstelling: gebruik eenvoudigere taal, vermijd juridisch jargon en bied de opties in opsommingen aan als losse antwoordopties in plaats van in 1 lange zin. Maak vragen concreter en betekenisvol.
  • Geef duidelijke toelichtingen: maak de toelichtingen duidelijker. Gebruik afbeeldingen of voorbeelden zodat de gebruiker ze beter kan begrijpen.
  • Optimaliseer de gebruikersreis: stel eventuele vervolgvragen binnen dezelfde check in plaats van de gebruiker te verwijzen naar een nieuwe, aparte check.
  • Bied duidelijke conclusies: benoem explicieter wanneer iets vergunningsvrij is om onzekerheid weg te nemen. Bied laagdrempelige contactmogelijkheden aan of bijvoorbeeld de mogelijkheid om mee te kijken met ingevulde vergunningchecks.

Ontwikkelingen volgen

U kunt op de volgende manieren op de hoogte blijven van de ontwikkelingen:

  • Bekijk de plannen per kwartaal: op de pagina Plannen voor ontwikkeling DSO ziet u per kwartaal waaraan de ontwikkelaars werken.
  • Volg de release-informatie: verbeteringen en veranderingen komen tijdens het kwartaal op meerdere momenten beschikbaar. Op de pagina Release-informatie DSO ziet u per release een overzicht van de opgeleverde verbeteringen en veranderingen.
  • Bezoek de tweewekelijkse sprintdemodagen (sprint review): de ontwikkelteams presenteren iedere 2 weken hun werk aan elkaar. Als overheid, leverancier of geïnteresseerde in het open stelsel voor derden kunt u deze demodagen bijwonen. U kunt zich hiervoor aanmelden bij uw Business Liaison Manager (BLM'er) of bij de organisatie: TBO-DSO-LV@kadaster.nl.
  • Bekijk de bekende wensen: op de pagina Wensen voor ontwikkeling DSO ziet u een overzicht van alle bekende wensen.

Meer informatie