Toepasbare regels maken: de basis voor de regelanalist
De regelanalist bij een gemeente, waterschap, provincie of rijksorganisatie maakt toepasbare regels voor het Omgevingsloket. Deze pagina geeft een overzicht van wat een regelanalist tegenkomt bij toepasbare regels maken. Handig voor regelanalisten die net starten, maar ook voor regelanalisten die al bezig zijn met toepasbare regels. En voor iedereen die meer wil weten over de rol regelanalist.
Op deze pagina
- Strategie en ambitieniveau bepalen voor toepasbare regels
- Bepalen welke toepasbare regels u minimaal moet maken
- Samenwerken met verschillende afdelingen in uw organisatie
- Samenwerken met andere overheden in uw regio
- Belang van annoteren: activiteiten en locaties beschikbaar maken
- Juridische regels analyseren en vertalen naar toepasbare regels
- Werken met Standaard toepasbare regels (STTR) en regelbeheersoftware
- Richtlijnen gebruiken van schrijfwijzer
- Toepasbare regels controleren en testen
- Oefenen op pre-productieomgeving, publiceren op productieomgeving
- Hulp bij maken van toepasbare regels
Strategie en ambitieniveau bepalen voor toepasbare regels
Als regelanalist vertaalt u uw juridische regels naar toepasbare regels voor het Omgevingsloket. Daar zijn de toepasbare regels als vragen te zien bij de onderdelen Vergunningcheck, Aanvragen en Maatregelen op maat. Zo dragen toepasbare regels bij aan de digitale dienstverlening aan inwoners en bedrijven.
Overheden bepalen zelf hoe ze toepasbare regels inzetten. Het ambitieniveau voor digitale dienstverlening en de doelen van uw organisatie spelen daarbij een belangrijke rol. In sommige situaties is het advies om contact op te nemen bijvoorbeeld beter dan veel en ingewikkelde vragen in de Vergunningcheck. Goede toepasbare regels zorgen voor een betere dienstverlening.
Meer over het bepalen van een strategie leest u op de pagina Strategie voor toepasbare regels bepalen.
Bepalen welke toepasbare regels u minimaal moet maken
Overheden kiezen zelf voor welke activiteiten ze toepasbare regels maken. Als regelanalist houdt u rekening met de volgende aandachtspunten:
- Maak alleen toepasbare regels voor eigen regels: U kunt alleen toepasbare regels maken voor activiteiten waarvoor u zelf juridische regels maakt. Het Rijk maakt de toepasbare regels voor de rijksregels. Ook voor de regels waar u als gemeente, waterschap of provincie de aanvragen voor ontvangt en behandelt.
- Toepasbare regels zijn verplicht voor indieningsvereisten: Toepasbare regels maken is verplicht voor uw indieningsvereisten. Zo zorgt u ervoor dat initiatiefnemers digitaal aanvragen, meldingen en informatie kunnen indienen, met de indieningsvereisten die u juridisch vaststelt.
- Maak toepasbare regels voor Vergunningcheck en Maatregelen op maat voor dienstverlening: Met de toepasbare regels in de Vergunningcheck en Maatregelen op maat kunnen initiatiefnemers zelf onderzoeken of zij hun plan mogen uitvoeren en wat zij moeten doen. Voor deze onderdelen in het Omgevingsloket is het niet verplicht om toepasbare regels te maken. Maar, als de toepasbare regels in de Vergunningcheck en Maatregelen op maat zijn afgestemd op de informatie op de website, zorgt dit voor een betere digitale dienstverlening.
- Beheer toepasbare regels bruidsschat: Gemeenten en waterschappen kregen van het Rijk de bruidsschat bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet. Na oplevering van de bruidsschat zijn verbeterpunten voor de toepasbare regels bij de bruidsschat ontdekt. Gemeenten en waterschappen moeten deze punten zelf aanpassen in de toepasbare regels.
Samenwerken met verschillende afdelingen in uw organisatie
Voor goede toepasbare regels zijn kennis en vaardigheden nodig van verschillende afdelingen in uw organisatie. De toepasbare regels moeten bijvoorbeeld kloppen met de juridische regels. En het is belangrijk dat initiatiefnemers alle vragen goed begrijpen.
Werk daarom met verschillende afdelingen samen als u toepasbare regels maakt. U kunt daarvoor bijvoorbeeld een multidisciplinair team samenstellen, met onder andere een regelanalist, jurist, vergunningverlener, geo-specialist en een communicatiemedewerker. Zo kunt u verschillende inzichten met elkaar bespreken en afstemmen.
Meer hierover leest u op de pagina Samenwerken in de organisatie aan toepasbare regels.
Samenwerken met andere overheden in uw regio
Het is ook belangrijk dat u samenwerkt met andere overheden in uw regio. Verschillende overheden in een regio kunnen regels hebben over dezelfde werkzaamheid. Bijvoorbeeld bij het bouwen van een tuinhuisje tegen een dijk of het aanleggen van een steiger.
Voor initiatiefnemers komen vragen van zowel het Rijk, de provincie, de gemeente en het waterschap in het Omgevingsloket bij elkaar. Bekijk daarom met elkaar hoe uw regels samenkomen en stem deze op elkaar af.
Meer hierover leest u op de pagina Samenwerken in de regio aan toepasbare regels: interbestuurlijk afstemmen.
Juridische regels analyseren en vertalen naar toepasbare regels
Toepasbare regels horen bij juridische regels. Voordat u toepasbare regels maakt, begint u met een analyse van uw juridische regels. Voor het onderdeel Aanvragen bekijkt u welke indieningsvereisten in de regels staan. Voor de Vergunningcheck onderzoekt u eerst welke werkzaamheden passen bij uw regels en welke activiteiten en plichten van toepassing zijn. En welke regels leiden tot de verschillende plichten. Daarna kunt u bepalen welke vragen u wilt stellen en vragenformulieren uitwerken.
Meer over de relatie tussen werkzaamheden en activiteiten leest u op de pagina Werkzaamheden in het Omgevingsloket.
Tijdens het analyseren van de juridische regels kunt u verbeterpunten tegenkomen in de regels. U komt bijvoorbeeld kleine fouten tegen of ziet regels die onduidelijk zijn of moeilijk te begrijpen zijn. Daarom kunt u in uw organisatie juridische en toepasbare regels het beste tegelijk maken. Dat blijkt uit ervaringen van organisaties die al toepasbare regels maken.
Dat kan niet altijd. Bijvoorbeeld als de regels al zijn vastgesteld en u de regels toch toepasbaar moet maken. Of als de regelanalist pas later in dienst komt. Dan is het handig om de verbeterpunten voor de juridische regels te benoemen en te delen met uw juridische collega’s. Zij kunnen de verbeterpunten dan meenemen in toekomstige aanpassingen van de juridische regels.
Belang van annoteren: activiteiten en locaties beschikbaar maken
Om toepasbare regels aan te leveren, zijn de activiteit en de locatie nodig in het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Hiervoor moeten in de plansoftware de activiteiten en locaties geannoteerd zijn in omgevingsdocumenten, zoals bijvoorbeeld in het omgevingsplan of de verordening. Of in een voorbereidingsbesluit of projectbesluit.
Met annoteren voegen overheden extra kenmerken toe aan hun omgevingsdocumenten. Hiermee vinden initiatiefnemers de regels makkelijker in het Omgevingsloket bij Regels op de kaart. Maar ook voor toepasbare regels is annoteren belangrijk. Nadat het omgevingsdocument is gepubliceerd, zijn de annotaties beschikbaar in het DSO. Daarna kunt u als regelanalist de toepasbare regels aanleveren. Om te zorgen voor de juiste annotaties is afstemming tussen planmakers en regelanalisten daarom belangrijk.
Meer over annoteren en toepasbare regels leest u op de pagina Omgevingsdocumenten annoteren voor toepasbare regels: activiteiten en locaties beschikbaar maken.
Richtlijnen gebruiken van de schrijfwijzer
Het is belangrijk dat alle overheden op dezelfde manier schrijven voor het Omgevingsloket. En dat initiatiefnemers uw vragen en antwoordopties goed begrijpen. Gebruik daarom de richtlijnen in de schrijfwijzer als u toepasbare regels maakt. Hierin staan tips om goede vragen, antwoorden en toelichtingen te maken.
Alle adviezen vindt u op de pagina Schrijfwijzer Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).
Werken met Standaard toepasbare regels (STTR) en regelbeheersoftware
Toepasbare regels die u maakt moeten voldoen aan de Standaard toepasbare regels (STTR) Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). U maakt toepasbare regels met regelbeheersoftware. Er zijn verschillende pakketten van verschillende leveranciers beschikbaar. De software is aangesloten op de productieomgeving en op de pre-productieomgeving (oefenomgeving) van het DSO.
Welke leveranciers software aanbieden leest u op de pagina Leveranciers Omgevingswetsoftware op het Ontwikkelaarsportaal (verwijst naar een andere website).
Oefenen op pre-productieomgeving, aanleveren op productieomgeving
Het DSO heeft verschillende omgevingen: de productieomgeving, de pre-productieomgeving en de leverancierstestomgeving. Oefenen met maken en aanleveren van toepasbare regels doet u op de pre-productieomgeving (oefenomgeving). Uw definitieve toepasbare regels levert u aan op de productieomgeving van het DSO.
Toepasbare regels controleren en testen
Toepasbare regels moeten kloppen met de juridische regels. Ook moeten inwoners en bedrijven goed begrijpen wat u bedoelt. Bedenk daarom hoe u toepasbare regels inhoudelijk gaat controleren (valideren) en gaat testen. Laat de vragen bijvoorbeeld controleren door de juridische afdeling. En test de vragen op begrijpelijkheid met bijvoorbeeld een gebruikerspanel.
Meer over testen vindt u op de pagina Toepasbare regels testen in het Omgevingsloket.
Hulp bij maken van toepasbare regels
Bij het maken van toepasbare regels kunt u op verschillende manieren hulp vragen en kunt u verschillende hulpmiddelen gebruiken. U kunt uw vraag bijvoorbeeld stellen aan andere regelanalisten via de DSO Community op Pleio. En in de kruismatrix vindt u bijvoorbeeld een overzicht van alle beschikbare toepasbare regels.
Een overzicht van hulp en hulpmiddelen vindt u op de pagina Hulp bij toepasbare regels maken.
Meer informatie
Standaard toepasbare regels (STTR)
De Standaard toepasbare regels (STTR) is de standaard voor het aanleveren van toepasbare regels aan het Digitaal Stelsel Omgevingswet. Als overheid kunt u alleen toepasbare regels publiceren als ze aan deze standaard voldoen. Dan zijn ze te zien als vragen in het Omgevingsloket. Bekijk de laatste versie van de Standaard toepasbare regels (STTR).