Behandeldienst instellen in het Digitaal Stelsel Omgevingswet

Als overheid kunt u de behandeling van vergunningaanvragen en meldingen uitbesteden aan een behandeldienst. Zo kan een omgevingsdienst of samenwerkingsverband namens u aanvragen en meldingen ontvangen en behandelen. U stelt een behandeldienst in het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) in via een API (Application Programming Interface). U kunt het ook laten doen door een andere organisatie.

Inhoudsopgave

Behandeldienst instellen: door bevoegd gezag of uitbesteden

Bevoegd gezag stelt behandeldienst in

U kunt in het DSO een behandeldienst instellen. Bent u bevoegd om aanvragen en meldingen te beoordelen voor een bepaalde activiteit? Dan bent u het bevoegd gezag. U kunt per activiteit instellen of u de behandeling wilt overdragen aan een behandeldienst. Die krijgt dan de aanvragen, meldingen en ingediende informatie binnen die voor die activiteit nodig zijn.

U bent niet verplicht om een behandeldienst in te stellen. Stelt u geen behandeldienst in? Dan behandelt u de verzoeken zelf. Verzoeken zijn een verzamelnaam voor vergunningaanvragen, meldingen en andere zogeheten toestemmingen.

Instellen van behandeldienst uitbesteden

Een andere organisatie kan ook een behandeldienst voor u instellen. Denk bijvoorbeeld aan een omgevingsdienst of een softwareleverancier. U moet de organisatie dan mandateren in het DSO. Dit kan via het formulier Aanvragen beveiligde REST-services.

Basistakenpakket voor omgevingsdiensten

Gemeenten gebruiken vaak een omgevingsdienst als behandeldienst. Gemeenten die dat doen, moeten afspraken maken over welke taken de omgevingsdienst voor ze doet. Er zijn twee soorten taken: basistaken en plustaken.

De basistaken zijn de taken die gemeenten verplicht moeten laten doen door de omgevingsdienst. Deze verplichting is geregeld in het Omgevingsbesluit. Naast basistaken laten veel gemeenten ook extra taken doen door de omgevingsdienst. Dat zijn de plustaken.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft een overzicht van de basistaken gemaakt. Dit overzicht kan gemeenten helpen om te kiezen welke taken ze door een omgevingsdienst laten doen. Ook provincies hebben basistaken die een omgevingsdienst voor ze doet. Deze taken staan ook in het overzicht van de VNG.

Oefenen met ingestelde basistaken op oefenomgeving

Omgevingsdiensten ingesteld als behandeldienst voor basistaken op oefenomgeving

Op de oefenomgeving (pre-productieomgeving) van het DSO zijn de omgevingsdiensten als behandeldienst ingesteld voor de basistaken. Dit heeft het programma Aan de slag met de Omgevingswet gedaan. Gemeenten, provincies en omgevingsdiensten kunnen dus zelf oefenen met de basistaken.

In het overzicht van toepasbare regels leest u hoe de behandeldiensten nu ingesteld zijn.

Behandeldienst instellen voor plustaken op oefenomgeving

U kunt ervoor kiezen om ook voor plustaken een behandeldienst in te stellen op de oefenomgeving. Bijvoorbeeld omdat de omgevingsdienst die taken al voor u doet, of omdat de omgevingsdienst alle taken voor u doet. Gebruik de API om dit te veranderen of neem contact op met het Informatiepunt Leefomgeving.

U kunt dat alleen doen als u het bevoegd gezag bent voor de taak. Geef in ieder geval de volgende gegevens door:

het organisatie-identificatie nummer (OIN) van uw organisatie
het OIN van de behandeldienst
de activiteit-ID van de activiteit, zoals die in de Registratie toepasbare regels staat

API voor instellen behandeldienst

De meeste regelbeheersoftware is geschikt om een behandeldienst mee in te stellen. Daarvoor heeft u wel de API Behandeldienst configuratie beheren nodig. Een API zorgt ervoor dat verschillende systemen informatie met elkaar kunnen uitwisselen. Zo kunt u een behandeldienst instellen via uw eigen systeem.

Instellen op basis van activiteit, locatie en toestemming

U kunt een behandeldienst instellen op basis van activiteit, locatie en toestemming. De behandeldienstinstellingen zijn ook in te zien via de API Behandeldienst configuratie beheren.

Activiteit

U koppelt een behandeldienst altijd aan een activiteit in de functionele structuur van de Registratie toepasbare regels (RTR). Dit kan op meerdere niveaus: van een hoog activiteitsniveau (bijvoorbeeld een milieubelastende activiteit), tot lagere activiteitsniveaus, zoals dat van subactiviteit (bijvoorbeeld vloeistoffen opslaan in een opslagtank).

Locatie

U kunt verschillende behandeldiensten instellen per locatie binnen uw ambtsgebied. Het ambtsgebied is het hele gebied dat binnen uw bestuurlijke grenzen valt. Gebruik het organisatie-identificatienummer (OIN) van een organisatie om een locatie in te stellen.

Het Rijk kan behandeldiensten per provincie, gemeente of waterschap instellen.
Provincies kunnen behandeldiensten per gemeente of waterschap instellen.
Waterschappen kunnen behandeldiensten per gemeente instellen.

Als u een behandeldienst instelt, hoeft u geen locatie toe te voegen. In dat geval krijgt de behandeldienst al uw verzoeken. Gemeenten hoeven sowieso geen locatie in te stellen.

Toestemming

Ook kunt u een behandeldienst instellen op basis van de toestemming, zoals vergunning of melding. Er zijn verschillende soorten toestemming:

vergunning
melding
informatie
informatie ongewoon voorval
aanvraag maatwerkvoorschrift
melding gelijkwaardige maatregel
aanvraag toestemming gelijkwaardige maatregel

Het is niet verplicht om een bepaald soort toestemming te kiezen als u een behandeldienst instelt. Als u dit niet instelt, krijgt de behandeldienst alle verzoeken.

Uitgangspunten bij instellen

De volgende uitgangspunten gelden om de behandeldienst te bepalen:

Een instelling op een hoger activiteitsniveau is geldig voor alle lagere activiteiten.
Bij instellingen op verschillende activiteitsniveaus is de instelling vanuit het laagste activiteitsniveau bepalend (als 1 van de locaties (OIN) en toestemmingen hetzelfde is als die van het verzoek).
Een behandeldienst geldt voor elke locatie of toestemming, als er naast activiteit geen locatie (OIN) of toestemming is ingesteld.
Een uitgebreidere behandeldienstinstelling gaat boven een instelling waar geen locatie (OIN) of toestemming is ingesteld als op hetzelfde activiteitsniveau meerdere instellingen van toepassing zijn.
Het verzoek wordt ingediend bij het bevoegd gezag als geen behandeldienst kan worden bepaald. Dit gebeurt bijvoorbeeld ook als er in een meervoudige aanvraag voor de ene activiteit wel een behandeldienst is ingesteld, en voor de andere niet. Of omdat er verschillende behandeldiensten van toepassing zijn.

Mogelijke instellingen

Er zijn verschillende mogelijkheden als u een behandeldienst instelt.

1 behandeldienst voor alle verzoeken

U kunt alle verzoeken laten behandelen door dezelfde behandeldienst. Stel daarvoor de behandeldienst in op het hoogste activiteitsniveau (Activiteiten met gevolgen voor de fysieke leefomgeving), zonder een specifieke locatie of toestemming te kiezen.

Bevoegd gezag: Gemeente X
Activiteit: Activiteiten met gevolgen voor de fysieke leefomgeving
Locatie: -
Toestemming: -
Behandeldienst: Omgevingsdienst X

De ingestelde behandeldienst krijgt nu voor alle activiteiten de ingediende verzoeken.

Voor verschillende gebieden een andere behandeldienst

Wilt u een behandeldienst alle verzoeken laten behandelen binnen een bepaald gebied? Gebruik dan het OIN om een behandeldienst in te stellen op het hoogte activiteitsniveau (Activiteiten met gevolgen voor de fysieke leefomgeving), zonder een specifieke toestemming te kiezen.

Bevoegd gezag: Provincie X
Activiteit: Activiteiten met gevolgen voor de fysieke leefomgeving
Locatie: Gemeente X
Toestemming: -
Behandeldienst: Omgevingsdienst X

De ingestelde behandeldienst krijgt nu de ingediende verzoeken voor alle activiteiten uit het gekozen gebied.

Voor verschillende toestemmingen een andere behandeldienst

Wilt u een behandeldienst alle verzoeken laten behandelen met een bepaalde toestemming? Denk bijvoorbeeld aan een behandeldienst die alle vergunningaanvragen voor u behandelt. Stel de behandeldienst dan voor die toestemming in op het hoogste activiteitsniveau (Activiteiten met gevolgen voor de fysieke leefomgeving), zonder een specifieke locatie te kiezen.

Bevoegd gezag: Gemeente X
Activiteit: Activiteiten met gevolgen voor de fysieke leefomgeving
Locatie: -
Toestemming: Vergunning
Behandeldienst: Omgevingsdienst X

De ingestelde behandeldienst krijgt nu de ingediende verzoeken voor alle activiteiten met een specifieke toestemming.

1 standaard behandeldienst met uitzondering voor specifieke locaties of toestemmingen

U kunt ook 1 standaard behandeldienst instellen voor alle verzoeken, behalve voor bepaalde activiteiten, locaties of toestemmingen. In het onderstaande voorbeeld is Omgevingsdienst X uw standaard behandeldienst. Daarnaast wilt u sommige verzoeken laten behandelen door Omgevingsdienst Y.

Hiervoor stelt u de behandeldienst in op het hoogste activiteitsniveau (Activiteiten met gevolgen voor de fysieke leefomgeving) zonder een specifieke locatie of toestemming te kiezen.

Bevoegd gezag: Provincie X
Activiteit: Activiteiten met gevolgen voor de fysieke leefomgeving
Locatie: -
Toestemming: -
Behandeldienst: Omgevingsdienst X

Stel voor de uitzonderingen apart een behandeldienst in per activiteit, locatie of toestemming.

Bevoegd gezag: Provincie X
Activiteit: Milieubelastende activiteit
Locatie: Gemeente X
Toestemming: Vergunning
Behandeldienst: Omgevingsdienst Y

Omgevingsdienst Y krijgt alleen verzoeken voor deze specifieke activiteit, locatie of toestemming. Verzoeken voor alle andere activiteiten, locaties en toestemmingen gaan naar Omgevingsdienst X. Let ook op de eerder besproken uitgangspunten bij instellen.

1 of meerdere behandeldiensten voor specifieke activiteiten, locaties of toestemmingen

Tot slot kunt u per specifieke activiteit, locatie of toestemming een behandeldienst instellen. De behandeldienst krijgt alleen verzoeken voor deze specifieke activiteit, locatie of toestemming.

Bevoegd gezag: Provincie X
Activiteit: Milieubelastende activiteit
Locatie: Gemeente X
Toestemming: Vergunning
Behandeldienst: Omgevingsdienst Y

Meer informatie

De specificaties van de API Behandeldienst configuratie beheren vindt u op het Ontwikkelaarsportaal. Daar vindt u ook de volgende documenten:
- Procesbeschrijving Behandeldienst koppelen aan een activiteit
- Bevoegd gezag logica en behandeldienst configuratie
Webinar Behandeldienst: instellen van bevoegd gezag en behandeldienst.
Nieuwsbericht van de VNG over het instellen van behandeldienst binnen het DSO.