Natuur en de Omgevingswet: regelgeving in beweging
Natuur is een belangrijk onderdeel van de leefomgeving. De Omgevingswet beschermt mens en natuur, net als de huidige regelgeving. De meeste van de huidige regels zullen door inwerkingtreding van de Omgevingswet maar weinig veranderen. Maar sommige natuuronderwerpen staan de laatste tijd erg in de belangstelling, waardoor regelgeving soms wél aan verandering onderhevig is. Chris Alblas, natuurexpert bij het Informatiepunt Leefomgeving, licht de verandering toe aan de hand van een actueel voorbeeld.
Wie de krant openslaat, kan er niet omheen. De stikstofuitstoot door agrarische bedrijven is een heet hangijzer. De discussie verloopt in alle hevigheid en zal mogelijk invloed hebben op het vormgeven van de stikstofreductie in Nederland. De stikstofdoelen van het kabinet zijn het meest ambitieus in de buurt van Natura 2000-gebieden. Dat zijn gebieden die in Europees verband zijn aangewezen vanwege hun bijzondere natuurwaarde. De uitdaging is om rondom die gebieden stikstofreducties te bereiken van wel 70 tot 95%.
Alblas: ‘Bedrijven die nu een activiteit willen starten in de buurt van een Natura 2000-gebied, met mogelijk nadelige gevolgen voor de natuur, hebben meestal een vergunning nodig. En de regels daarvoor zijn behoorlijk streng. Je moet echt via onderzoek kunnen aantonen dat je activiteit geen nadelige gevolgen heeft voor het Natura 2000-gebied. Of, als dat aantonen niet lukt, mag vergunningverlening alleen als er geen alternatieven voor de activiteit zijn, sprake is van een ‘dwingende reden van groot openbaar belang’ én compensatiemaatregelen plaatsvinden.’
Stikstofregister
Een middel bij het beoordelen van een vergunningaanvraag is het landelijk stikstofregister. Dat register is in te zetten voor bepaalde, vooraf aangevraagde activiteiten. Bijvoorbeeld voor de bouw van aardgasvrije woningen. Alblas: ‘Het register houdt de afname van stikstofdepositie bij als gevolg van bepaalde stikstofmaatregelen. Het gaat om maatregelen die zijn genomen bóvenop die noodzakelijk zijn voor natuurherstel of natuurbehoud. De opgebouwde afname van de stikstofdepositie is vervolgens te gebruiken voor het verlenen van vergunningen. Daardoor krijgen bedrijven weer enige ruimte om activiteiten te ontplooien die stikstof uitstoten. Voor welke activiteiten dat register in te zetten is en welke stikstofmaatregelen meetellen voor het register, zijn de regels aan verandering onderhevig. Zo telt sinds kort de snelheidsverlaging op snelwegen van 130 naar 100 km/uur niet meer mee voor het stikstofregister.’
Stikstof en…
Er is nu veel aandacht voor de agrarische bedrijven en stikstofuitstoot. Alblas: ‘Maar kijk je naar de invloed op de natuur, dan zijn er uiteraard veel meer stoffen of factoren die schadelijk kunnen zijn voor de natuur. Stikstof is er daar maar één van. Denk bijvoorbeeld aan langdurige droogte, een afname in het aantal bijen en andere bestuivers, of invasieve exoten zoals Japanse duizendknopen. De agrarische bedrijven zijn ook maar één sector die uitstoot veroorzaakt. De aanpak in Nederland is om dit probleem over de hele linie aan te pakken, alle sectoren moeten meehelpen. Pas dan is echt natuurherstel mogelijk.’
Meer informatie
Lees meer op de pagina Natuur in de Omgevingswet.
Of bekijk de pagina’s met Natuuractiviteiten onder de Omgevingswet.