In de praktijk: mer-beoordeling
Bij een project-mer-beoordeling is het vaak niet noodzakelijk om diepgaand onderzoek uit te voeren. Houd het kort en bondig. Met relatief weinig onderzoeksinspanning kunnen uitspraken worden gedaan over mogelijke aanzienlijke milieueffecten van een project. Dit kan zonder of met een beperkt aantal modelberekeningen of veldonderzoek.
Inhoud pagina
- Opstellen van de mer-beoordeling
- Neem kenmerken en maatregelen mee in de afweging
- Begin op tijd en stem af met initiatiefnemer
- Het bevoegd gezag beslist
- Bij twijfel: beslis dat een milieueffectrapport nodig is
Opstellen van de mer-beoordeling
Maak gebruik van:
- online tools
- ervaringen en gegevens van soortgelijke projecten
- specifieke kennis van experts (expert judgement)
- bestaande kennis en ervaring binnen de eigen organisatie
De diepgang van het onderzoek hangt af van:
- de aard van het project
- de (gevoeligheid van de) omgeving
- de maatschappelijke aandacht voor het project
- de mate van beschikbaarheid van informatie, bijvoorbeeld over de gevoeligheid van gebieden
Mogelijke onderwerpen in een mer-beoordeling zijn:
- een globale beschrijving van de ingreep-effectrelaties en dosis-effectrelaties van het project
- de belangrijkste effecten, bijvoorbeeld hinder en emissies (zoals geluid, lucht) of verkeersaantrekkende werking
- ruimtebeslag
- de afstand tot gevoelige gebieden en de invloed van het project op deze gebieden
- indicatieve invloedsafstanden
- cumulatie met andere ontwikkelingen in de nabije omgeving
Neem kenmerken en maatregelen mee in de afweging
Hoewel niet verplicht, is het toegestaan als de initiatiefnemer aangeeft dat het project aan bepaalde kenmerken zal voldoen, of dat de initiatiefnemer maatregelen zal nemen. Dit om aanzienlijke milieueffecten te voorkomen. Deze kenmerken of maatregelen moet het bevoegd gezag meenemen bij de mer-beoordelingsbeslissing. Heeft het bevoegd gezag de voorgestelde kenmerken en maatregelen als noodzakelijk meegewogen in de motivering voor de beslissing dat geen mer is vereist? Dan moeten het deze ook vastleggen in het besluit. Het moet dan wel voldoende aannemelijk zijn dat de kenmerken en maatregel(en) het effect voorkomt of grotendeels mitigeert.
Begin op tijd en stem af met initiatiefnemer
Het is verstandig om op tijd in het proces te starten met een mer-beoordeling. Zo voorkomt het bevoegd gezag dat het in een (te) laat stadium concludeert dat een mer-procedure noodzakelijk is. Bij vergunningprocedures is bijvoorbeeld het vooroverleg tussen het bevoegd gezag en de initiatiefnemer een goed moment om hierover te praten. Zo heeft een initiatiefnemer voldoende tijd om een kwalitatief goede mededeling op te stellen. Hier heeft het bevoegd gezag ook baat bij. Ook bij projecten waar het bevoegd gezag zelf initiatiefnemer is, moet bij de start van de toestemmingsprocedure van het project duidelijk zijn of er sprake is van een mer-plicht.
Bevoegd gezag beslist
Het bevoegd gezag neemt het besluit over de noodzaak om een milieueffectrapport te maken. Wanneer het bevoegd gezag aanzienlijke milieueffecten uitsluit, is het doorlopen van een mer-procedure niet nodig. De initiatiefnemer levert de informatie over het project bij het bevoegd gezag aan zodat het bevoegd gezag het besluit kan nemen. Ook houdt het bevoegd gezag rekening met bestaande informatie over het milieu, zoals de resultaten van eerder uitgevoerde controles voor andere milieuwetgeving. Een initiatiefnemer kan ook kenmerken en maatregelen opnemen in de mededeling, waarmee aanzienlijke milieueffecten voorkomen kunnen worden. Het belang van deze mededeling is dus groot. De mededeling is niet de beslissing. Die maakt het bevoegd gezag.
Bij twijfel: beslis dat een milieueffectrapport nodig is
Besluit bij een twijfelgeval dat een milieueffectrapport nodig is. Bij twijfel kan het bevoegd gezag namelijk niet uitsluiten dat er aanzienlijke milieugevolgen zijn. Op deze manier weet het bevoegd gezag dat het milieubelang voldoende in de besluitvorming betrokken wordt. Denk bij twijfelgevallen aan situaties waarbij het moeilijk te zeggen is of het project wel of geen aanzienlijke milieugevolgen kan hebben. Maar ook bij situaties waarbij aanzienlijke milieugevolgen alleen met veel inspanning voorkomen kunnen worden. Deze situaties vragen zulke ingrijpende maatregelen om de milieueffecten te verzachten dat er waarschijnlijk beter een brede alternatievenafweging in het milieueffectrapport gemaakt kan worden.
Meer informatie: Webcollege mer-beoordeling onder de Omgevingswet.